سپهرغرب، گروه شهر - طاهره ترابی‌مهوش: داستان پیچیده ساخت سایت‎موزه در میدان مرکزی شهر همدان ازآنجا آغاز شد که هفتم آذرماه سال 96 در جریان گودبرداری‌های محوطه جهت ساخت پیاده‌راه میدان، دو تابوت شکسته سفالی متعلق به دوران اشکانی و تعدادی تکه‌های سفالی متعلق به دوره‌های مختلف تاریخی از زمان مادها تا دوران اسلامی کشف شد؛ آثاری که به‌عنوان نمونه‌ای از مهم‌ترین نشانه‌های تاریخ و تمدن این سرزمین (پایتخت تاریخ و تمدن ایران‌زمین) موردتوجه رسانه‌ها، متولیان حوزه میراث فرهنگی و فعالان اجتماعی قرار گرفت.

در همین روزها (آذرماه) بود که نماینده وقت مردم همدان در مجلس شورای اسلامی طی بازدیدی که از میدان امام (ره) داشت در جمع خبرنگاران بر ضرورت تغییر طرح میدان و ایجاد سایت‎موزه در این مکان تأکید کرد و گفت: اگر کارشناسان تخصصی به این نتیجه برسند که کاوش باید حفظ و به موزه تبدیل شود، شهرداری باید طرح پیاده‌راه میدان امام را با تغییر و مدنظر قرار دادن این موزه، هم پروژه را هرچه سریع‌تر به ثمر برساند و هم آثار کشف‌شده حفظ شود.

امیر خجسته، در آن بازه زمانی با بیان اینکه نباید به دلیل انجام پروژه عمرانی، میراث تاریخی شهر مورد تهدید قرار گیرد، تصریح کرد: کشف هر میراثی در همدان یک فرصت بزرگ گردشگری است که می‌تواند با بی‌تدبیری به چالشی اجتماعی تبدیل شود.

در همین حین مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان همدان نیز در محل کشف آثار، از ظرفیت‎سنجی برای راه‌اندازی سایت‎موزه در میدان امام (ره) گفت و عنوان کرد: ملتی که حرمت گذشتگان را حفظ نکند نمی‌تواند چشم‌انداز روشنی برای آیندگان ترسیم کند. جالب‌تر اینکه در همان زمان عده‌ای نیز در قالب فعالان مدنی با صدور بیانیه‌ای خواستار توجه ویژه به کاوش‌های صورت گرفته‌شده و اذعان کردند: می‌توان آثار و فضای کاوش شده را در قالب یک سایت‎موزه حفظ و با قرار دادن یک پوشش شیشه‌ای در اطراف آن، این اثر مکشوفه در معرض بازدید عموم قرار گیرد تا هم شهروندان همدانی به داشته‌های خود ببالند و هم به‌عنوان یک منطقه گردشگری برایش برنامه‌ریزی شود.

بر این اساس 12 آذرماه محمدناصر نیکبخت، استاندار وقت همدان با توجه به حساسیت موضوع با تعدادی از مدیران مرتبط از پروژه میدان امام (ره) بازدید و ضمن تأکید بر تداوم روند کاوش‌ها به موضوع میزبانی همدان از رویدادهای گردشگری در سال 2018 اشاره کرد و گفت: باید تا اجلاس 2018 این اثر و دیگر جاذبه‌های گردشگری شهر ساماندهی شده باشد تا بخش‌های بیشتری از داشته‌های همدان را معرفی کنیم.

وی ادامه داد: اگر قرار بر ساخت موزه است برای ساخت آن کمک خواهیم کرد زیرا استان همدان باید مقصد گردشگری شود.

درنهایت روند این اتفاقات منجر به آن شد که جلسه تصمیم‌گیری برای ایجاد سایت‎موزه و یا اجرای آب‌نما در میدان امام در روز 13 آذرماه سال 96 در صحن شورای شهر همدان و با حضور مسئولان میراث فرهنگی و شهرداری همدان کلید بخورد.

و بالاخره بعد از برگزاری جلسات متعدد در نخستین روزهای دی‌ماه، کاوشگران در ادامه کاوش‌های خود به آثار جدید دیگری برخوردند و به‌یک‌باره با کشف دومین تدفین از کاوش‌های باستان‌شناسی میدان امام (ره) همدان، لزوم ایجاد سایت‎موزه دوچندان شد و درنهایت تصمیم به ایجاد سایت موزه در میدان امام (ره) همدان گرفته شد چنانکه عباس صوفی، شهردار همدان در همان روزها با بیان اینکه عملیات اجرایی سایت‎موزه همدان به‌زودی آغاز می‌شود، گفت: اتمام عملیات احداث این سایت موزه تا پایان سال 96 امکان‌پذیر است.

اما در کمال ناباوری طی 6 سال گذشته این پروژه به نتیجه نرسید و در این اثنا طی این سال‌ها این پروژه حتی جزء پروژه‌های بازآفرینی شهری که برای آن‌ها از محل اعتبارات ملی در نظر نیز بود اما علی‌رغم تزریق یک میلیارد تومان از این محل همچنان شاهد پیشرفت قابل‌توجهی در آن نبودیم تا اینکه تابستان سال گذشته مسعود دهبانی‌صابر میر منطقه یک شهرداری همدان از واگذاری ساخت سایت موزه توسط شهرداری خبر داد و گفت: طرح‌ها و برآوردهای لازم که جهت اجرایی کردن این پروژه نیاز بود همگی به‌سرعت تهیه و تنظیم شدند و خوشبختانه در مدت کوتاهی توانستیم با برگزاری مناقصه پیمانکار این پروژه را جذب کنیم.

وی ادامه داد: مبلغ 80 میلیارد ریال از اعتبارات شهرداری منطقه یک به این پروژه اختصاص یافته است.

بر این اساس با توجه به موقعیت استراتژیکی این پروژه به جهت قرار گرفتن در میدان تاریخی مرکز همدان و نیز اهمیت ویژه آن در عرصه توریسم گردشگری به دلیل قرار گرفتن در گذر گردشگری میدان آرامگاه تا هگمتانه برآن شدیم تا در خصوص روند و میزان پیشرفت این پروژه با علی رحیمی‌فر رئیس کمیسیون فنی و عمرانی شورای اسلامی شهر و نیز مسعود دهبانی‌صابر مدیر منطقه یک شهرداری گفت‌وگویی را ترتیب دهیم که در ادامه می‌خوانید:

رئیس کمیسیون فنی و عمرانی شورای اسلامی شهر همدان با اشاره به اینکه واگذاری ساخت این پروژه از سال گذشته به شهرداری منجر به پیشرفت و تحرک در آن شده است گفت: در حال حاضر پیمانکار پروژه در محل حضور داشته و فعال است.

علی رحیمی‌فر با بیان اینکه امیدواریم با توجه به پیشرفت قابل‌توجه در پروژه شاهد بهره‌برداری از آن در هفته دولت باشیم خاطرنشان کرد: در حال حاضر میزان پیشرفت پروژه چیزی حدود 50 درصد است.

  10 میلیارد تومان اعتبار

وی میزان اعتبارات در نظر گرفته شده برای این پروژه را چیزی حدود هفت میلیارد تومان اعلام کرد که در با در نظر گرفتن تعدیل‌های احتمالی به 10 میلیارد می‌رسد اذعان کرد: در خصوص تأخیر در این پروژه باید بگویم نه‌تنها در این پروژه بلکه در هر پروژه وقتی چند دستگاه دخیل باشد این ناهماهنگی‌ها مشکلاتی را ایجاد می‌کند.

رئیس کمیسیون فنی و عمرانی شورای اسلامی شهر همدان با تأکید براینکه هماهنگی‌های برخی از طرح‌های این‌چنینی که نیازمند مصوبات کارگروه‌های ملی است منجر به طولانی‌تر شدن روند اجرا می‌شود تصریح کرد: در این پروژه سه دستگاه میراث فرهنگی، شهرداری و راه و شهرسازی دخیل بودند.

رحیمی‌فر با بیان اینکه در ابتدای کلید خوردن این پروژه شهرداری دخالت آن‌چنانی نداشت ابراز کرد: کلیه نقشه‌ها و طرح‌های این پروژه می‌بایست مصوبه وزارت میراث فرهنگی، گردشگری را دریافت می‌کرد.

وی با اشاره به اینکه در آغازین روز کلید خوردن این پروژه میراث فرهنگی بر اساس نقشه‌های تدوین شده نسبت به انتخاب و گرفتن پیمانکار اقدام کرد تشریح کرد: حتی فنداسیون پروژه نیز توسط این دستگاه به اجرا درآمد.

رئیس کمیسیون فنی و عمرانی شورای اسلامی شهر همدان با تأکید براینکه متأسفانه چند سالی پروژه متوقف ماند تشریح کرد: البته در حین اجرا شاهد بروز اتفاقات سهوی نیز بوده‌ایم.

رحیمی‌فر با اشاره به اینکه پس از توقف پروژه و بروز اشتباهات این‌بار اداره کل راه و شهرسازی خود رأساً با اعتبارات دولتی کار را دنبال کرد گفت: پس از آغاز به کار مجدد پروژه این‌بار مجدد بازهم به دستور وزیر میراث فرهنگی و گردشگری نقشه‌ها بار دیگر مورد بازنگری قرار گرفت.

وی با اشاره به اینکه طی این تغییرات و بازنگری در نقشه‌ها یک جوی نهری و آب‌نما به پروژه اضافه شد، تشریح کرد: در نهایت پس از گذشت این روند طولانی‌مدت این پروژه به شهرداری واگذار شد.

مدیر منطقه یک شهرداری همدان با بیان اینکه طبق برنامه زمان‌بندی این پروژه قرار است تا 15 شهریورماه سال جاری به اتمام رسیده و به بهره‌برداری برسد گفت: بااین‌وجود خوشبختانه با تزریق‌های مالی خوبی که به پروژه شده است انتظار می‌رود پیش از موعد تعیین‌شده نیز بتوانیم پروژه را تحویل دهیم.

مسعود دهبانی‌صابر با اشاره به اینکه در حل حاضر میزان پیشرفت پروژه بیش از 40 درصد است اذعان کرد: طی بازدیدی که اخیراً از پروژه داشتیم شاهد آن بودیم که چند اکیپ در چند جبهه در حال فعالیت هستند.

وی با بیان اینکه در حال حاضر پیمانکار در حال کشیدن دیوار حائل و نمای پروژه است تصریح کرد: میزان اعتبار تخصیص‌یافته به این پروژه چیزی حدود 10 میلیارد تومان است.

   همخوانی جداره سایت با جداره میدان امام (ره)، تقویت سازه ساختمان و تغییرات ایجاد شده در نقشه‌ها

مدیر شهرداری منطقه یک همدان در خصوص تحول و تغییر در نقشه‌های طرح گفت: تغییرات آن‌چنانی در پروژه ایجاد نشده بلکه بحث مصالح ساختمانی پیش‌بینی‌شده برای نمای پروژه آن‌هم با جلب نظر وزیر میراث فرهنگی و نیز تقویت سازه‌ای موردتوجه قرار گرفت.

دهبانی‌صابر با بیان اینکه در نقشه و طرح پیشین نمای سنگی برای پروژه پیش‌بینی‌شده که با جداره میدان امام (ره) همخوانی نداشت اذعان کرد: در بازدیدی که وزیر از محل داشت شهردار در گفت‌و‌گویی که با وزیر داشت این مهم مطرح و مورد تأیید قرار گرفت و قرار شد در نمای این پروژه همخوانی با جداره میدان موردتوجه قرار گیرد.

مع‌الوصف با توجه به آنچه گفته شد به‌نظر می‌رسد پس کش‌وقوس 6 ساله بالاخره پروژه سایت موزه میدان امام (ره) که طی این سال‌ها مورد بی‌مهری سه دستگاه متولی بود به‌روزهای عاقبت‌به‌خیر نزدیک می‌شود و امید است طبق وعده‌ها داده شده همچنان این پروژه و عملیات اجرایی در آن با قوت پیش برود زیرا این مهم در واقع این روزها به ویترین مدیریت شهری در دوره پنجم شورای اسلامی شهر همدان بدل شده است.