عراق همسایه غربی ایران اسلامی که به لحاظ مذهبی جایگاه ویژه‌ای درمیان مردم ایران دارد این کشور پس از خروج نیروهای امریکا و تاسیس حکومت در آن به بازسازی روابط خود با ایران پرداخت با حضور داعش و حمایت همه جانبه ایران از مردم عراق و ریخته شدن خون بسیاری از مدافعان حرم در این سرزمین اخوت بین دو ملت بیش از پیش تقویت شد و اکنون با نابودی داعش و ایجاد آرامش نسبی به ویژه در اقلیم کردستان فرصت مناسبی است که با استفاده از بستر تعاملات اقتصادی این ارتباط مستحکم‌تر شود.

آنچه از صفحات رسانه‌ها برمی‌آید سال‌هاست استان‌های دیگر که با اقلیم کردستان فاصله بیشتری دارند گوی سبقت را از استان‌هایی همچون همدان برای برقراری ارتباط اقتصادی ربوده‌اند و در سبد تعاملاتشان از تبادل دانشجو و فناوری وجود دارد تا سرمایه‌گذاری و برگزاری نمایشگاه، اما ظاهرا همدان طبق معمول از قافله عقب‌مانده است. باتوجه به اهمیت سرمایه‌گذاری و تبادلات اقتصادی با اقلیم کردستان عراق گفت‌وگویی ترتیب دادیم با نصرالله رشنودی سر کنسول جمهوری اسلامی ایران در اربیل تا با ظرفیت‌های این منطقه از کشور عراق آشنا شویم

* لطفا باتوجه به حضور شما در اربیل در آغاز گفتگو نمایی از این منطقه عراق را تشریح نمایید.

ابتدا هفته دفاع مقدس را تبریک عرض می‌کنم. سلام و درود می‌فرستیم به روح پاک و ملکوتی حضرت امام (ره)، شهدای گرانقدر انقلاب‌اسلامی، دوران دفاع‌مقدس، مدافعان حرم اهل‌بیت (ع)، مدافعان امنیت و سلامت میهن عزیزمان و بالاخص سپهبد شهید سلیمانی و همرزمان شهید ایشان وآرزوی سلامتی و طول عمر با عزت برای مقام معظم رهبری و همه خدمتگزاران به ایران اسلامی و رزمندگان اسلام و شفای جانبازان را از خداوند متعال مسئلت دارم. همچنین برای تمامی فعالان اقتصادی که امروزه در جبهه اقتصادی و مقابله با تحریم‌های ظالمانه رژیم تروریست آمریکا درحال تلاش و فعالیت هستند آرزوی موفقیت، سربلندی و سلامت را داریم. از شما و همکارانتان نیز به خاطر این فرصتی که در اختیار بنده گذاشتید تشکر می‌نمایم.

اقلیم کردستان عراق در قسمت شمالی عراق واقع و استان‌های کردنشین اربیل، دهوک، سلیمانیه وحلبچه را شامل می‌شود و براساس قانون اساسی جدید عراق این منطقه به عنوان اقلیم کردستان و تنها اقلیم خود مختار جمهوری فدرال عراق است. مرکز این اقلیم اربیل و از شمال به ترکیه، از غرب با سوریه و جنوب و جنوب غربی آن با استانهای دیاله، صلاح الدین، تأمیم (کرکوک ) و نینوا از حکومت مرکزی عراق و شرق با جمهوری اسلامی ایران و استانهای آذربایجان غربی، کردستان، کرمانشاه هم مرز است. این اقلیم دارای اشتراکات فرهنگی، تاریخی و روابط اجتماعی گسترده با جمهوری‌اسلامی بوده و مرزی طولانی نزدیک به 600 کیلومتر از شمالی‌ترین نقطه تا نزدیک خانقین را شامل می‌شود. دارای سه پایانه رسمی حاج عمران، باشماق و پرویزخان و چهار بازارچه غیررسمی کیله، سیرانبند، شوشمی و شیخ صله با جمهوری اسلامی ایران است، که از طریق آن‌ها فعالیت‌های تجاری و اقتصادی جمهوری اسلامی ایران و اقلیم کردستان تسهیل می‌شود.

* نگاه مردم کردستان عراق نسبت به ایرانی‌ها و سرمایه‌گذاران ایرانی چگونه است؟

مردم اقلیم کردستان در زمان دیکتاتوری صدام، صدمات زیادی را از رژیم بعثی متحمل شدند. سرکوب‌های گسترده، بمبباران شیمایی حلبچه، حادثه انفال که بر اثر آن هزاران نفر از اکراد به مکان‌های نامعلومی برده و هیچ وقت هم سرنوشت آن‌ها روشن نشده است. در همه این حوادث تنها پناهگاه اکراد جمهوری اسلامی بود. ترک خانه و کاشانه گسترده مردم این منطقه از ترس برخوردهای رژیم دیکتاتور صدام و عزیمت به جمهوری اسلامی، میزبانی گرم ایرانیان باعث شده که با گذشت سالیان متمادی ازآن وقایع، همیشه از آن به نیکی یاد می‌کنند. روابط گسترده تجاری و اقتصادی تعاملات اجتماعی و پیوندهای خانوادگی گسترده عشایری در دو طرف مرز باعث‌شده که کردها نسبت به ایران و ایرانی دیدگاه مثبتی داشته باشند. تجارت گسترده با ایران و تعامل با شرکت‌های فنی و مهندسی موفق ایرانی در اقلیم و سرمایه‌گذاران ایرانی اهمیت و علاقه مردم شریف کردستان را نشان می‌دهد.

* مهمترین ظرفیت‌های این منطقه برای سرمایه‌گذاری چیست؟

این منطقه از ظرفیت بالایی برخوردار است فرصت‌های سرمایه‌گذاری شامل1050 پروژه جدید بوده که اخیراٌ توسط اداره سرمایه‌گذاری اقلیم کردستان اعلام و البته فهرست این فرصت‌ها به مبادی ذی‌ربط ارسال شده است این موقعیت می‌تواند برای شرکت‌های ایرانی بسیار مناسب باشد تا اقدامات لازم را با هماهنگی نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در اربیل جهت سرمایه‌گذاری در آن پروژه‌ها به عمل آورند.

* چه امتیازات و مشوق‌هایی برای سرمایه‌گذاران در نظرگرفته شده است؟

اهدای زمین مناسب طرح به سرمایه‌گذاران، معافیت‌های گمرکی، تسهیل امور و موارد متعددی از امتیازات و مشوق‌های در نظر گرفته شده است.

*در رسانه‌ها گزارش‌های بسیاری از عدم موفقیت ایران برای حضور در بازارهای عراق و هم چنین اربیل منتشر می‌شود دلیل این امر راچه ارزیابی می‌کنید؟

الحمدلله شرکت‌های ایرانی در پروژه‌هایی که به عهده داشته‌اند موفق بوده‌اند. اگر هم پروژه‌ایی با تاخیر به سرانجام رسیده است به خاطر مسائل جانبی مانند حملات تروریستی داعش یا مشکلات اقتصادی اقلیم و در مدت اخیر نیز مشکلات کرونا تاثیر گذاشته است که شامل همه شرکت‌های سرمایه‌گذرای بوده است و صرفاٌ شرکت‌های ایرانی را شامل نمی شود.

شرکتهای ایرانی حتی در زمان حملات تروریستی داعش کار خود را تعطیل نکردند. ایران تنها کشوری است که در پروژه‌های سرمایه‌گذاری، فنی و مهندسی شهدایی را در عراق و اقلیم کردستان تقدیم نموده است. این بخاطر اهمیت دادن شرکت‌های ایرانی به تعهدات شان بوده است. در این زمینه بایستی از مسئولان حکومتی و دست‌اندرکار جویای واقعیت شوید. متاسفانه بسیاری از رسانه‌ها اگر معاند نظام نباشند تحت تاثیر القائات آن‌ها و یا دشمنان ایران اسلامی هستند. البته هستند رسانه‌های صادقی که واقعیت‌ها را منتشر می‌نمایند. بنده هم به نوبه خود از این رسانه‌ها تشکر و قدر دانی نمایم.

* در حوزه صادرات استان‌های غربی کشورمان از جمله کرمانشاه، همدان و ایلام، بیشترین صادرات را چه در حوزه محصولات کشاورزی و محصولات دامی و....به عراق دارند؟ آیا در اربیل محصولات صادراتی از این استان‌ها وجود دارد؟

اقلیم کردستان در همه زمینه‌ها از جمهوری اسلامی ایران با توجه به ظرفیت موجود واردات دارد و سال گذشته ازمجموع صادرات غیر نفتی و انرژی، اقلام صادراتی به عراق که بالغ بر 9 میلیارد دلار اعلام شد، نزدیک به چهار میلیارد آن به اقلیم کردستان صادر شد که رقم قابل توجهی است. تجار اقلیم کردستان متناسب با نیازمندی‌های تجاری و کیفیت و البته قیمت مناسب با دورترین استان‌های ایران تعامل تجاری دارند، به‌طور طبیعی، نزدیکی استان‌های غربی ایران و ظرفیت بالای اقتصادی آن‌ها، باعث شده تعاملات تجاری خوبی با اقلیم داشته باشند، به استثناء محدودیت‌های فصلی که به‌خاطر بعضی از تولیدات داخلی اقلیم کردستان در مقاطعی ایجاد می‌شود، در سایر مقاطع فعالیت تجاری در زمینه‌های مختلف وجود دارد. بازار اربیل با توجه به اینکه مرکز و پایتخت اقلیم کردستان محسوب می‌شود؛ از تنوع خاصی برخوردار است. اجناس مورد نیاز از کشورهای مختلف علی‌الخصوص از ایران و ترکیه دربازار به وفور مشاهده می‌شود آنچه مهم است رقابتی بودن این اجناس است.

* با توجه به فعالیت کارخانه فراوری سحر در همدان و کارخانه‌های تولید دارو در تویسرکان و... به نظر شما آیا فرصت حضور این فعالان اقتصادی در اربیل وجود دارد؟

همانطور که اشاره شد تنوع اقلام تجاری در اقلیم در زمینه‌های مختلف از جمله دارو وجود دارد، تولیدات دارویی جمهوری اسلامی ایران با توجه به کیفیت دارو، دسترسی آسان و قیمت مناسب آن مورد توجه مردم شریف اقلیم است، گردشگری سلامت و ایجاد ظرفیت مناسب بیمارستانی در بخش‌های مختلف خدمات و هتل‌داری لحاظ شده، باعث گردیده که اولویت‌های درمانی مردم اقلیم در درمان‌های مختلف در ایران صورت گیرد، بطوری‌که بیشتر پزشکان متخصص و فوق‌تخصص ایرانی در استان‌های مختلف برای این مردم شناخته شده هستند. لذا می‌توان گفت داروهای ایرانی جایگاه مناسبی در اقلیم بدست آورده‌اند، هرچند شرکت‌های ایرانی به تبلیغات و معرفی اجناس خود اهتمام لازم را نمی‌دهند، اما با این وجود جایگاه قابل قبولی به خود اختصاص داده‌اند و امکان توسعه بیشتر آن وجود دارد.

*یکی از ویژگی‌های همدان داشتن دانشگاه‌های بزرگ است، در حوزه علم، فن‌آوری و جذب دانشجو وضعیت را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

دانشگاه‌های جمهوری اسلامی ایران دارای جایگاه مناسبی هستند مردم اقلیم به‌دلیل همجواری با استان‌های غربی ایران و نزدیکی وکم‌هزینه بودن سفر نسبت به کشورهای دیگر، زبان و فرهنگ مشترک علاقمندی بیشتر به تحصیل در استان‌های غربی دارند. دانشگاه‌های استان همدان که از مراکز آموزش عالی معتبر جمهوری اسلامی ایران هستند، مورد توجه دانشجویان اقلیم کردستان قرار دارند. پذیرش دانشجویان جدید در سال جاری تحصیلی وپذیرش جمع قابل توجهی در سال گذشته نشان‌دهنده این علاقمندی است. انتظار می‌رود مسئولان محترم دانشگاه‌ها، از زمان ورود دانشجویان تا پایان تحصیلات آن‌ها و فارغ‌التحصیل شدن به همه امور آن‌ها از جمله خوابگاه، تغذیه، درمان و خدمات جانبی در کنار اهمیت تحصیل، توجه ویژه داشته باشند و از اهمیت موضوع غافل نشوند.

* در همدان قریب به 3000 تخت هتلی برای ارائه خدمات به گردشگران مهیاست و همان طورکه می‌دانید محور توسعه همدان گردشگری تعیین شده است. در این زمین چه چشم ‌اندازی را می‌توان متصور شد؟

همانطور که اشاره کردید استان همدان یکی از مراکز گردشگری جمهوری اسلامی ایران است وجود مراکز مهم و دیدنی گردشگری مانند غار علیصدر، گنجنامه و... و ظرفیت بالای استان در پذیرش گردشگری، مردم فهیم و مهمان‌نواز استان، تنوع قومیتی و زبانی موجود در استان، توان درمانی در زمینه‌های گردشگری سلامت، بستر مناسب فعالیت‌های ورزشی از جمله ارتفاعات الوند و صنایع‌دستی برای گردشگران اقلیم کردستان شناخته شده است. اما هنوز ظرفیت‌های جذاب زیادی در این استان وجود دارند که به خوبی معرفی نشده اند. لذا مسئولین محترم استان بایستی بر شناساندن آنها اهتمام ویژه داشته باشند. بطورکلی مردم اقلیم کردستان شناختی نسبی نسبت به ظرفیت‌های گردشگری استان همدان دارند.

*در سال‌های اخیر خبرهایی مبنی بر تعامل اتاق بازرگانی استان‌های همدان، کرمانشاه و ایلام با فعالان اقتصادی اربیل منتشر شد، ارزیابی شما از جایگاه این استان‌ها و به‌ویژه همدان با تمام ظرفیت‌هایی که دارد در اربیل چگونه است؟

اتاق بازرگانی اقلیم کردستان از مسئولان وکادر توانمندی برخوردار است. این اتاق تعامل خوبی با اتاق بازرگانی ایران و استان‌های 30 گانه متناسب با فعالیت‌های دوجانبه دارد، با استان‌های مورد اشاره در سوال جنابعالی هم تفاهم‌نامه‌های متنوع خوبی امضا شده است و روابط قابل قبولی بین طرفین جاری است. البته شرایط کرونایی باعث محدودیت‌های دیداری بین اتاق‌ها در چند ماه گذشته شده است. امیدواریم با بهبود اوضاع به شرایط عادی دراین زمینه برسیم.

*در پایان، چنانچه توضیحات دیگری را ضرروی می‌دانید، بفرمایید.

ضمن تشکر مجدد از فرصتی که در اختیار اینجانب قراردادید. لازم می‌دانم از همه فعالان اقتصادی، تجاری، فرهنگی، علمی، گردش گری و... که در جهت اقتدار و حفظ استقلال کشور عزیزمان تلاش دارند و گام‌های مثبتی در زمینه خودکفایی برداشته‌اند تقدیر و تشکر نمایم و برایشان آرزوی موفقیت و بهروزی دارم. هم چنین موفقیت و سرافرازی شما را از خداوند متعال خواهانم.

از اختصاص وقت جهت مصاحبه با روزنامه سپهرغرب تشکر می‌کنم.