برخی کلمات، اصطلاحات و گزاره‌هایی است که طی دهه اخیر در محاوره‌ها و مکالمه‌های روزمره به‌کار گرفته می‌شود و با نگاهی حتی نیمه‌عمیق، به‌صراحت باید گفت که برخی مواقع استفاده از آن‌ها، بی‌جا و غیر منطقی بوده؛ یکی از این موارد گفتن شبه‌جمله «این چه ربطی داشت» در زمان‌هایی است که به‌واقع معنی درست نمی‌دهد!

طی چندسال اخیر بارها دیده‌ایم در مواقع زیادی که مطالب عنوان‌شده مرتبط و تابع قانون علت و معلول هستند، اما بعضی به‌راحتی و بدون اندیشه، می‌گویند «این چه ربطی داشت؟!» البته قبول داریم پدیده‌ها تابع قوانین هستند و بعضاً چنین مطالبه‌ای درست است، اما برای هرکسی به‌راحتی قابل فهم و قبول نیست که نباید در هر جایی به آن‌ها تکیه کند؛ مانند دخالت گناه و استمرار آن به‌عنوان بخشی از سلسله‌علل زلزله و سیل. حق می‌دهیم در نگاه عامیانه و عمومی این مثال به سهولت مورد فهم و قبول قرار نگیرد، اما متأسفانه در مواقعی بعید نیست افرادی بدون اندیشه در آینده‌ای نه‌چندان دور حتی بگویند نمناک بودن، چه ارتباطی با آب دارد؟!

شهروند عزیز شما که مثلاً با دود سیگار حنجره شهروندی را تحریک و درنهایت آزرده می‌کنی، چگونه در زمان انتقاد به این معضل به‌راحتی می‌گویی چه ربطی دارد؟! شما که با صدای ناهنجار ده‌ها متر معبر عمومی را تحت تأثیر خواست نامعقول خود قرار می‌دهی، چگونه به عابر می‌گویی چه ربطی دارد؟! شما که به‌طور ترسناک رانندگی می‌کنی، چگونه به سهولت به شهروند می‌گویی باباجون این حرف‌ها به رانندگی من چه ربطی دارد؟! آقا با ده‌ها تقلب در امتحان، مدرک با معدل بالا گرفته، حال که شما با علم به رفتارش می‌گویی درآمدتان با تکیه به این مدرک، شبهه‌‌ناک است و احتمالاً حرام، می‌گوید بابا مدرک تحصیلی با حقوق من چه ارتباطی دارد؟! عاقلانه، مورد تأیید حکما و فلاسفه و دین الهی است که تمامی مخلوقات عالم و جهان به‌نوعی به‌هم پیوسته و باهم مرتبط هستند، شهروند عزیز چگونگی پوشش شما در جامعه، عدم رعایت نوبت در صف نانوایی، مراقبت‌های بهداشتی اجتماعی و تقلب شما در امتحان و ده‌ها مورد دیگر، حتماً به بقیه مردم مستقیم یا غیر مستقیم، بی‌ارتباط نیست.

یکی دیگر از این مقوله‌ها استفاده از جمله «اینکه چیزی نیست»، بوده؛ (بگذریم از اینکه با تمکین نادرست در به‌کارگیری برخی الفاظ بیگانه، فرهنگ غنی فارسی ایرانی و اسلامی را تضعیف می‌کنیم) درنظر بگیرید فردی تخلف و جرمی در اجتماع انجام می‌دهد که به‌ظاهر کوچک است، وقتی شما انتقاد می‌کنی و یا تذکری می‌دهی، برخی می‌گویند اینکه چیزی نیست، برو جلوی خلاف‌های بزرگ را بگیر، غافل از اینکه در جامعه به‌تدریج «تخم‌مرغ‌دزد، شتردزد می‌شود» و خلاف و جرم به‌هرحال بار منفی دارد؛ چه کم و چه زیاد و اگر امروز ما جلوی همین خلاف‌های به‌ظاهر کوچک منفعل باشیم، متخلف گستاخ شده و مرتکب جرم‌های کلان در عرصه‌های مختلف و لایه‌های متعدد جامعه می‌شود. امید است به رشدی برسیم که فقط در هنگام ضرورت منطقی از این‌گونه جملات و کلمات استفاده کنیم! إن‌شاءالله.