بازارچه‌های مرزی در استان ایلام، به‌ویژه در نقاط راهبردی همچون مهران و چیلات دهلران، به‌عنوان فرصت‌های طلایی برای توسعه اقتصادی منطقه مطرح شده‌اند. این بازارچه‌ها نه‌تنها زمینه‌ساز رشد صادرات و تقویت تعاملات تجاری میان ایران و کشورهای همسایه، ازجمله عراق، هستند، بلکه به ایجاد اشتغال پایدار و کاهش مهاجرت از مناطق مرزی کمک شایانی می‌کنند.
استان ایلام، با بیش از 400 کیلومتر مرز مشترک با عراق، یکی از استان‌های پیشرو در تعاملات مرزی ایران محسوب می‌شود. راه‌اندازی بازارچه‌های مرزی در این منطقه، می‌تواند نقشی کلیدی در تبدیل ایلام به قطب اقتصادی غرب کشور ایفا کند.
تحقق فرصت‌های تجاری جدیدبازارچه مرزی مهران که در چند سال گذشته به یکی از گذرگاه‌های مهم صادراتی تبدیل شده، شاهد افزایش چشمگیر مبادلات تجاری بوده است. بازارچه چیلات دهلران نیز با قرار گرفتن در نزدیکی نقاط پرجمعیت عراق، ظرفیت بالایی برای توسعه تجارت دارد.
حسین کرمی، تاجر محلی صادرات مواد غذایی در مهران، می‌گوید: راه‌اندازی این بازارچه‌ها باعث شده که صادرات ما به عراق بسیار روان‌تر و سریع‌تر انجام شود. از کاهش هزینه‌های حمل‌ونقل گرفته تا سهولت دسترسی به مشتریان عراقی، این بازارچه‌ها یک فرصت طلایی برای تجار محلی هستند.حمایت از اقتصاد محلیبازارچه‌های مرزی نه تنها به صادرات کمک می‌کنند، بلکه به معیشت مردم محلی نیز رونق می‌بخشند. بسیاری از کشاورزان و تولیدکنندگان ایلامی، محصولات خود را از طریق این بازارچه‌ها به عراق صادر می‌کنند و بدین ترتیب درآمد پایدار برای خود ایجاد کرده‌اند.
زهرا احمدی، یکی از زنان کارآفرین در دهلران، گفت: من و تعدادی از زنان روستا، محصولات صنایع‌دستی خود را از طریق بازارچه چیلات صادر می‌کنیم.
وی افزود: این کار نه‌تنها درآمد خوبی برای ما دارد، بلکه باعث شده بتوانیم فرهنگ و هنر ایلام را به مردم عراق معرفی کنیم.چالش‌ها و راهکارها باوجود مزایای فراوان، راه‌اندازی و توسعه بازارچه‌های مرزی با چالش‌هایی نیز همراه است. کمبود زیرساخت‌های حمل‌ونقل، موانع گمرکی و نوسانات ارزی ازجمله مشکلاتی هستند که نیازمند توجه ویژه مسئولان است.
عبدالهی روابط عمومی گمرک مهران در این باره گفت: ما در حال کار روی تقویت زیرساخت‌های جاده‌ای و تسهیل قوانین گمرکی هستیم. همچنین در نظر داریم امکاناتی همچون انبارهای پیشرفته و تسهیلات بانکی را در این مناطق فراهم کنیم تا تجار بتوانند با خیالی آسوده‌تر به تجارت بپردازند.
*نقش بازارچه‌ها در اشتغال‌زایی
یکی از بزرگ‌ترین دستاوردهای بازارچه‌های مرزی، ایجاد فرصت‌های شغلی در مناطق محروم است. جوانانی که پیش از این به‌دلیل نبود شغل مناسب مجبور به مهاجرت بودند، اکنون می‌توانند در نزدیکی محل زندگی خود شاغل شوند.
محمد کاظمی، جوان 28 ساله ساکن مهران، با خرسندی از تأثیر بازارچه مرزی گفت: من قبلاً بیکار بودم و به فکر مهاجرت به شهرهای بزرگ بودم. اما الآن در بازارچه مهران به‌عنوان راننده بار مشغول به‌کار هستم و از درآمدم راضی‌ام.
*توسعه روابط با عراق
بازارچه‌های مرزی ایلام همچنین به بهبود روابط اقتصادی و فرهنگی ایران و عراق کمک کرده‌اند. مردم عراق، که بسیاری از آن‌ها به ایلام سفر می‌کنند، از محصولات ایرانی استقبال خوبی نشان داده‌اند.
نورالدین رحیمی، مدیر اجرایی منطقه آزاد مهران تأکید کرد: بازارچه‌های مرزی نه‌تنها به تجارت کمک می‌کنند، بلکه به تحکیم روابط فرهنگی میان دو کشور نیز می‌پردازند.
وی افزود: این تعاملات در بلندمدت به تقویت دوستی میان ایران و عراق منجر خواهد شد.
راه‌اندازی و توسعه بازارچه‌های مرزی در استان ایلام، به‌ویژه مهران و چیلات دهلران، یک اقدام راهبردی برای شکوفایی اقتصادی، ایجاد اشتغال و تقویت تعاملات بین‌المللی است. این پروژه‌ها اگرچه با چالش‌هایی روبه‌رو هستند، اما با برنامه‌ریزی دقیق و همکاری تجار و مسئولان، می‌توانند به یکی از مهم‌ترین محرک‌های توسعه در غرب ایران تبدیل شوند.
با توجه به ظرفیت‌های موجود، بازارچه‌های مرزی ایلام نه‌تنها برای اقتصاد محلی، بلکه برای اقتصاد ملی نیز حائز اهمیت هستند و می‌توانند الگویی برای سایر استان‌های مرزی کشور باشند.
*زهرا طیبی