
استان همدان با پیشینهای کهن، فرهنگی اصیل و طبیعتی چشمنواز، همواره یکی از مقاصد مهم گردشگری ایران بهشمار میرود. ثبت جهانی محوطه تاریخی هگمتانه بهعنوان یکی از قدیمیترین شهرهای جهان، دستاوردی بزرگ در مسیر معرفی بینالمللی این استان محسوب میشود. با این وجود قرار گرفتن همدان در رتبه دهم کشور ازنظر ورود مسافران نوروزی در سال 1404، نشان میدهد که همچنان میان ظرفیتهای بالفعل و عملکرد عملی، فاصلهای معنادار وجود دارد.
استان همدان تنها به هگمتانه محدود نمیشود؛ این منطقه با مجموعهای از افتخارات ملی و جهانی، شایستگی آن را دارد که در صدر مقاصد گردشگری کشور قرار گیرد. غار علیصدر بهعنوان یکی از بزرگترین و طولانیترین غارهای آبی جهان، سالانه پذیرای هزاران گردشگر داخلی و خارجی است. این جاذبه بینظیر در شهرستان کبودراهنگ نهتنها یک پدیده زمینشناسی منحصربهفرد است، بلکه قابلیت تبدیل شدن به یک برند گردشگری بینالمللی را نیز دارد؛ اما متأسفانه بهدلیل ضعف در معرفی جهانی و نبود زیرساختهای مناسب در اطراف آن، هنوز جایگاه شایستهاش در صنعت گردشگری ایران تثبیت نشده است.
همچنین شهر ملایر با دو نشان جهانی «انگور» و «مبلمان و منبت»، توانسته خود را بهعنوان یکی از شهرهای جهانی صنایع دستی معرفی کند. این افتخارات نهتنها نشان از غنای فرهنگی و مهارتهای سنتی مردم منطقه دارد، بلکه میتواند زمینهساز توسعه گردشگری فرهنگی و اقتصادی باشد. برگزاری جشنوارههای بینالمللی، راهاندازی مسیرهای گردشگری مرتبط با این حوزهها و حمایت از تولیدکنندگان محلی، میتواند ملایر را به یک مقصد گردشگری مهم در غرب کشور تبدیل کند.
از سوی دیگر شهر لالجین نیز با کسب نشان جهانی «شهر سفال»، جایگاهی ویژه در صنایع دستی کشور دارد. سفال لالجین با قدمتی چندصدساله، نمایانگر هنر، اصالت و زیباییشناسی مردمان این دیار است. متأسفانه این ظرفیتها تاکنون بهصورت نظاممند در برنامههای گردشگری استان لحاظ نشدهاند و عمدتاً به شکل محدود و منطقهای معرفی میشوند.
ضعف در اطلاعرسانی و بازاریابی گردشگری یکی از عوامل اصلی جایگاه نهچندان مطلوب همدان در جذب گردشگر است؛ درحالی که استانهایی مانند فارس یا یزد با تولید محتوای دیجیتال، تبلیغات حرفهای و برندسازی هوشمند، موفق به جذب انبوه گردشگران شدهاند، همدان هنوز نتوانسته تصویر واقعی خود را به شکل شایستهای در ذهن گردشگران ترسیم کند.
زیرساختهای گردشگری نیز در همدان پاسخگوی حجم و توقع گردشگران نیست. کمبود هتلهای استاندارد، نبود مراکز اطلاعرسانی مجهز، کیفیت پایین برخی خدمات و ضعف در حملونقل عمومی، تجربه گردشگری را مخدوش میکند. بهبود این زیرساختها، ایجاد اقامتگاههای بومگردی، تقویت سامانههای راهنمای گردشگر و استفاده از فناوریهای نوین، میتواند تحول قابل توجهی ایجاد کند.
در کنار آن، گردشگری ورزشی نیز بهعنوان یک ظرفیت مغفول در همدان قابل توجه است. شرایط اقلیمی مطلوب، ارتفاعات الوند و زیرساختهای بالقوه، این استان را به گزینهای مناسب برای اردوهای ورزشی و رویدادهای ملی تبدیل میکند که نیازمند سرمایهگذاری هدفمند و تبلیغات مؤثر است.
برای آنکه همدان بتواند به جایگاهی درخور در نقشه گردشگری کشور و جهان دست یابد، باید رویکردی جامع، علمی و خلاقانه را در پیش گیرد. ثبت جهانی هگمتانه، لالجین، ملایر و وجود غار علیصدر، فرصتی استثنایی است که با همافزایی، برنامهریزی هوشمند و مشارکت بخش خصوصی، میتوانند آیندهای روشن برای گردشگری پایدار استان رقم بزنند.
شناسه خبر 93530