از دیرباز حضور در اماکن زیارتی طی روزهای آخر هفته‌ و ایام خاص، در بین مردم ایران مرسوم بوده است؛ حضور در اماکن زیارتی و مذهبی آن‌قدر اهمیت دارد که اغلب به‌دلیل دوری مسافت از اماکن مذهبی خاص مانند مشهد مقدس، قم، شاه چراغ و غیره، مردم به اماکن زیارتی در نزدیکی محل زندگی خود مانند سقاخانه‌ها و امامزاده‌ها رفته و ساعت‌هایی را در کنار این اماکن مقدس می‌گذرانند.
در شهر همدان بقعه امامزاده محسن (ع) در انتهای دره سرسبز و مصفای برفین قرار گرفته که برای رسیدن به آن، باید حدود 15 کیلومتر از شهر همدان دور شد و با عبور از شهر مریانج و روستاهای سولان، توئیجین، موئیجین و وفرجین، به دره‌ای وسیع رسید که مقبره امامزاده محسن (ع) را در درون بقعه‌ای ساده اما زیبا و پُرشکوه، در دل خود جای داده است.
محیطی مصفا که برای رسیدن به آن، منطق، علم و صنعت گردشگری اقتضا می‌کند زیرساخت‌های قابل قبول خدماتی، رفاهی و زیربنایی در روستاهای این محور وجود داشته باشد.
بر این اساس با توجه به اهمیت موضوع، بر آن شدیم تا درخصوص شرایط خدمات زیربنایی و رفاهی این روستاها با تنی چند از اهالی، دهیاران و اعضای شوراهای این محور گردشگری گفت‌وگوهایی را ترتیب دهیم که در ادامه می‌خوانید:
نایب‌رئیس شورای روستای وفروجین با اشاره به آخرین وضعیت اجرای طرح هادی در راستای سامان‌دهی معابر و مسکن روستایی، گفت: درخصوص طرح هادی باید عرض کنم که ما خودمان اجرای آن را پیگیری می‌کنیم، البته مسئولیت اصلی با بنیاد مسکن و بخشداری است و اگر این نهادها ضعیف عمل کنند، طبیعتاً کار پیش نمی‌رود.
محسن طاعتی‌جمیل ادامه داد: خوشبختانه تا جایی که اعتبارات و زیرساخت‌ها اجازه داده‌اند، بخشی از کارها انجام و برای امسال هم پروژه‌های جدیدی درنظر گرفته شده است.
وی با اشاره به وضعیت بهسازی منازل و آسفالت این روستا، عنوان کرد: تقریباً 98 درصد بهسازی منازل و آسفالت خیابان‌ها انجام شده است؛ تنها در مناطقی که عقب‌نشینی انجام نشده بود، کارها باقی مانده که درحال پیگیری و رفع مشکل هستیم.
طاعتی‌جمیل با تأکید بر اینکه مشکلات طرح هادی یکی از مهم‌ترین مسائل بوده که نیازمند بازنگری است، ابراز کرد: متأسفانه این طرح اراضی قابل سکونت را محدود کرده و برای ساخت‌وساز، فقط به زمین‌هایی با متراژ حداقل 200 متر مجوز می‌دهد، این درحالی است که بسیاری از اهالی زمین‌هایی با متراژ کمتر دارند و نمی‌توانند از این قانون بهره‌مند شوند و درواقع موضوع مذکور برای افرادی که وضعیت مالی مناسبی ندارند، واقعاً مشکل‌ساز شده است.
این عضو شورای وفرجین با تأکید بر اینکه از سال گذشته پیگیر بازنگری طرح بودیم، اظهار کرد: در یکی از مناطق روستا که 80 تا 90 درصد مردم زمین دارند، پیشنهاد دادیم که فضای سبز را از محدوده خارج کنند تا امکان ساخت‌وساز فراهم شود، اما متأسفانه بعضی از مهندسان بنیاد و اداره‌ها براساس سلیقه عمل کرده و اجازه این کار را نمی‌دهند.
وی ادامه داد: نتیجه این شده که فرد باید زمین کشاورزی یک‌هزار متری‌ خود را بفروشد تا بتواند یک زمین 150 یا 200 متری برای مسکن بخرد؛ این یک معضل بزرگ است؛ درحالی که اگر مسئولین با شورا همکاری کنند و برای نظرات آن ارزش قائل شوند، مطمئناً مشکلات بهتر حل خواهد شد.
نایب‌رئیس شورای وفرجین با اشاره به آخرین وضعیت شبکه فاضلاب و آب شرب روستای وفرجین، عنوان کرد: در زمینه فاضلاب باید گفت هنوز شبکه‌کشی به شکل کامل انجام نشده و چندسال است که درگیر این موضوع هستیم؛ بعضی اقدامات انجام شده، اما هنوز به شبکه شهری متصل نشده‌ایم.
وی ادامه داد: درباره آب شرب هم باید بگویم که طی دوره‌ای که آن زمان هم ما در شورا بودیم (سال‌های 92 تا 94)، تمام کارهای لوله‌کشی انجام شد، اما از آن زمان تاکنون اداره آب ما را سر می‌گرداند و کار را به سرانجام نمی‌رساند؛ بارها گفته‌اند که کمتر از یک ماه دیگر مشکل حل می‌شود، اما هنوز اقدامی نشده است.
طاعتی‌جمیل با بیان اینکه درحال حاضر آب شرب از منابع قنات‌های قدیمی تأمین می‌شود که در دوره شورا بودن قبلی ما اصلاح و لوله‌کشی شده‌اند، اذعان کرد: همچنین یک منبع بزرگ‌تر هم ساختیم که قرار بود آب را با فشار به کل روستا برساند، اما مشکل مدیریتی باعث شده که توزیع عادلانه آب انجام نشود؛ به‌طوری که برخی خانه‌ها از صبح تا عصر آب دارند، اما برخی فقط نیم‌ساعت یا 45 دقیقه در روز آب دارند، که واقعاً کافی نیست.
نایب‌رئیس شورای وفرجین با اشاره به وضعیت زیرساخت‌های حوزه بهداشت، درمانگاه، پزشک و داروخانه، عنوان کرد: مسئله بهداشتی روستا در دو بخش قابل بررسی است؛ نخست نبود چاه جذبی در برخی از خانه‌ها برای مهار فاضلاب و رها کردن آن در محیط روستا که بارها مورد انتقاد اهالی و بهیار روستا قرار گرفته و حتی این افراد به مراجع قانونی جهت پیگیری معرفی شده‌اند اما برخورد جدی با آن‌ها صورت نگرفته که بازدارنده باشد. دیگری وجود سگ‌های ولگرد بی‌شمار در سطح روستا؛ این درحالی است که پیش‌تر دهیار اجازه معدوم کردن آن‌ها را داشت، اما طی چندسال اخیر این اجازه به بهانه زنده‌گیری سلب شده و درواقع آرامش را از اهالی سلب کرده است.
در ادامه عضو سابق شورای سولان نیز با بیان اینکه به معنای واقعی خدمات زیرساختی موجود در روستا در بحث‌هایی همچون بهسازی، خدمات بهداشتی، تأمین آب شرب و شبکه فاضلاب بسیار ضعیف است، گفت: بیشتر کوچه‌ها هنوز آسفالت ندارند و طرح هادی در آن‌ها به‌درستی اجرا نشده است؛ از طرفی در پی بازنگری، بسیاری از اراضی که پیش‌تر قرار بود در طرح هادی قرار گیرند، از طرح خارج شده‌اند که این امر باعث شده ساخت‌وساز محدودتر شود و قیمت زمین‌ها بالاتر برود.
داریوش سرمستی ادامه داد: بنیاد مسکن هم می‌گوید زمین باید حداقل 200 متر باشد تا مجوز ساخت بدهیم، اما مردم توان خرید چنین زمینی را ندارند؛ به همین دلیل ساخت‌وساز متوقف شده است.
وی با بیان اینکه در بخش بهداشت هم مرکز داریم اما خدمات آن بسیار محدود است، خاطرنشان کرد: برای تزریقات هم معمولاً باید به شهر برویم؛ از طرفی گویا پزشک عمومی فقط سه‌شنبه‌ها می‌آید و بیشتر خدمات به غربالگری نوزادان و تزریق واکسن‌هایی مثل فلج اطفال محدود می‌شود.
سرمستی با اشاره به وضعیت آسفالت، برق و سایر زیرساخت‌های رفاهی، عنوان کرد: من از سال 88 خانه ساخته‌ام، اما هنوز کوچه ما آسفالت ندارد، همچنین شبکه فاضلاب هم احداث نشده است؛ حتی یک تیر برق هم اضافه نکرده‌اند.
وی با اشاره به آخرین خدمات‌رسانی شرکت مخابرات و وضعیت اینترنت در این روستا، ابراز کرد: حدود 6 ماه پیش یک دکل جدید زدند؛ درحال حاضر آنتن‌دهی خوب است. البته باتری‌های دکل را هم تعویض کرده‌اند، بنابراین از این بابت مشکلی نیست.
سرمستی با اشاره به جمعیت چهار هزار و 200 نفری روستا، اذعان کرد: بازنگری طرح هادی اصلی‌ترین مشکل برای ساخت‌وسازهای جدید روستا است؛ چراکه در بخش اعظمی از اراضی که پیش‌تر مسکونی محسوب می‌شدند، کاربری تغییر کرده و این درحالی است که برخی با تصور اینکه اراضی مسکونی بوده، پیش‌تر نسبت به خرید آن‌ها اقدام کرده‌اند.
وی با بیان اینکه درحال حاضر قیمت یک قطعه زمین 200 متری آن‌هم در کوچه‌وپس‌کوچه‌های روستا بیش از یک میلیارد تومان است، گفت: درنظر بگیرید که قیمت هر متر زمین در بر جاده به 50 میلیون تومان هم رسیده است.
این عضو سابق شورای سولان با بیان اینکه متأسفانه شبکه فاضلاب این روستا نیز تکمیل و به شبکه شهری متصل نشده است، اذعان کرد: به نظر می‌رسد بنا به حجم بار تحمیلی با درنظر گرفتن این مسئله، در آینده فاضلاب روستاهای بالادست نیز به آن افزوده شود.
وی با بیان اینکه درحال حاضر فاضلاب خانگی در چاه‌های جذبی جمع‌آوری شده و پس از پُر شدن با اجاره کردن کامیون از سوی صاحبان منازل به خارج روستا منتقل می‌شود، افزود: این درحالی است که کرایه هر کامیون حمل فاضلاب چیزی حدود یک میلیون تومان است.
در ادامه دهیار روستای توئجین نیز با بیان اینکه اجرای طرح هادی در مرحله سوم قرار دارد، گفت: مسئله بازنگری طرح هادی است که در زمینه ساخت‌وساز مشکل تعیین «حد نصاب» ایجاد کرده است؛ یعنی دهیاری برای کسانی که زمین کمتر از 120 متر دارند، مجوز صادر نمی‌کند و همین موضوع باعث شده که مردم نتوانند مجوز ساخت بگیرند و ناچار به ساخت‌وساز غیر مجاز روی بیاورند.
ضیاءالدین عمومی با بیان اینکه درخصوص تأمین آب خوشبختانه مشکلی وجود ندارد و آب به‌صورت 24 ساعته تأمین می‌شود، تشریح کرد: در حوزه مخابرات، دکل‌های ایرانسل و همراه اول وجود دارد، اما قطع مکرر برق موجب می‌شود که اینترنت هم به‌طور کامل قطع شود؛ درنتیجه کسانی که کسب‌وکار دارند، مجبور هستند مغازه را ببندند و منتظر وصل شدن برق بمانند.
وی ادامه داد: متأسفانه با وجود نامه‌نگاری‌های مکرر، اقدام مؤثری انجام نشده است و در زمان قطعی برق، ارتباطات روستا عملاً قطع می‌شود و مردم به‌ناچار به شرایطی شبیه دهه 60 بازمی‌گردند.
عمومی با تأکید بر اینکه درصورت بروز مشکل کمیسیون مربوط به بازنگری طرح‌ها سخت‌گیری زیادی دارد و روند بررسی درخواست‌ها طولانی شده است، عنوان کرد: این موضوع در شرایط تورمی کشور باعث شده که متقاضیان از ادامه کار منصرف شوند؛ چراکه قدرت خرید و بودجه‌ آن‌ها با گذشت زمان کاهش می‌یابد.
دهیار روستای توئیجین با بیان اینکه در زمینه خدمات درمانی باید بگویم خانه بهداشت در روستا فعال است و یک روز در هفته پزشک نیز در مرکز حضور دارد، عنوان کرد: اما در زمینه فاضلاب، وضعیت بسیار نامناسب است؛ استخری که سابقاً برای مصارف دیگر استفاده می‌شد، اکنون محل جمع شدن فاضلاب شده و بوی بدی در ورودی روستا به مشام می‌رسد. این فاضلاب‌ها حتی به‌مرور زمان برای آبیاری زمین‌های کشاورزی نیز استفاده می‌شوند که سلامت محصولات را به خطر می‌اندازند.

طاهره ترابی مهوش