استان همدان با تاریخ کهن و جاذبه‌های تاریخی- فرهنگی برجسته، ظرفیت‌های فراوانی برای توسعه گردشگری دارد. ثبت جهانی مجموعه هگمتانه در فهرست میراث جهانی یونسکو، فرصتی مناسب برای جذب گردشگر و توسعه صنعت گردشگری همدان فراهم کرده است. در این راستا یکی از ارکان اصلی موفقیت، استقرار «حکمروایی خوب شهری» است که به بهبود مدیریت شهری و توسعه پایدار گردشگری کمک می‌کند.
حکمروایی خوب شهری به مجموعه‌ای از اصول مدیریتی اطلاق می‌شود که بر شفافیت، مشارکت، پاسخگویی، عدالت‌محوری، کارآمدی و حاکمیت قانون استوار است؛ این اصول می‌توانند به ارتقای کیفیت خدمات شهری، بهبود تجربه گردشگران و جلب رضایت آن‌ها کمک کنند. در دنیای امروز گردشگران به دنبال مقصدهایی هستند که نه‌تنها جاذبه‌های تاریخی و طبیعی، بلکه شرایطی مناسب برای اقامت، حمل‌ونقل و خدمات شهری مدرن داشته باشند.
همدان با جاذبه‌های فراوانی همچون آرامگاه بوعلی‌سینا، گنبد علویان، کتیبه‌های گنجنامه، غار علیصدر و مجموعه جهانی هگمتانه، ظرفیت زیادی برای جذب گردشگر دارد. بااین‌حال برخی چالش‌ها مانند ضعف زیرساخت‌های حمل‌ونقل، ناهماهنگی میان نهادها، عدم اطلاع‌رسانی جامع و خدمات ناکافی، ازجمله موانع موجود در مسیر جذب گردشگر به‌شمار می‌آیند.
* راهبردهای پیشنهادی برای استقرار حکمروایی خوب در همدان
1. ایجاد مدیریت یکپارچه گردشگری شهری
برای بهره‌برداری بهینه از ظرفیت‌های گردشگری، باید مدیریت گردشگری همدان یکپارچه و هماهنگ باشد. تشکیل یک دبیرخانه یا ستاد ویژه گردشگری با حضور شهرداری، اداره کل میراث فرهنگی، اتاق بازرگانی و تشکل‌های گردشگری می‌تواند به تسهیل فرایندهای تصمیم‌گیری و هماهنگی میان نهادهای مختلف کمک کند.
2. توسعه سامانه‌های هوشمند و شفافیت
شفافیت در ارائه خدمات گردشگری می‌تواند رضایت گردشگران را افزایش دهد. ایجاد سامانه‌های هوشمند برای اطلاع‌رسانی دقیق و به‌موقع درخصوص جاذبه‌ها، خدمات اقامتی، حمل‌ونقل و رویدادهای فرهنگی، می‌تواند گردشگران را در برنامه‌ریزی سفر یاری دهد و تجربه‌ای مثبت برای آن‌ها رقم بزند.
3. ارتقای نظام پاسخگویی و خدمات‌رسانی
ایجاد مراکز خدمات گردشگری در نقاط مهم شهری و اماکن تاریخی، نصب تابلوهای راهنمایی دیجیتال و فراهم کردن خدمات چندزبانه برای گردشگران می‌تواند موجب ارتقای کیفیت خدمات شهری شود. همچنین پاسخگویی سریع به درخواست‌ها و مشکلات گردشگران از اهمیت زیادی برخوردار است.
4. مشارکت جوامع محلی و شهروندان
مشارکت شهروندان در فرآیندهای گردشگری و ارتقای کیفیت خدمات، به موفقیت آن کمک می‌کند. حمایت از برگزاری رویدادهای محلی، ایجاد بازارچه‌های صنایع‌ دستی و جشنواره‌های فرهنگی با مشارکت مردم، می‌تواند به جذب گردشگران و تقویت هویت محلی کمک کند.
5. توسعه زیرساخت‌های گردشگری
برای جذب گردشگران بیشتر، توسعه زیرساخت‌های گردشگری ضروری است. بهبود حمل‌ونقل عمومی، ایجاد مسیرهای پیاده‌روی فرهنگی، بهسازی فضاهای عمومی و سرویس‌های بهداشتی، ایجاد هتل‌ها و اقامتگاه‌های بوم‌گردی می‌تواند تجربه گردشگری را ارتقا دهد و به گردشگران امکان انتخاب بیشتر بدهد.
6. برندسازی و بازاریابی گردشگری
برندسازی همدان به‌عنوان یک مقصد گردشگری فرهنگی و تاریخی می‌تواند موجب جذب گردشگران داخلی و خارجی شود. حضور فعال در نمایشگاه‌های بین‌المللی، تبلیغات دیجیتال، استفاده از اینفلوئنسرهای گردشگری و تولید محتوای چندزبانه ازجمله اقداماتی هستند که می‌توانند جایگاه همدان را در بازار گردشگری تقویت کنند.
7. ارتقای آموزش‌های گردشگری
آموزش نیروی انسانی فعال در صنعت گردشگری از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. همدان باید دوره‌های آموزشی ویژه برای راهنمایان گردشگری، هتل‌ها و دیگر بخش‌های مرتبط برگزار کند. این آموزش‌ها باید بر مهارت‌های ارتباطی، مشتری‌مداری و آشنایی با فرهنگ‌های مختلف تمرکز داشته باشند.
در پایان حکمروایی خوب شهری می‌تواند به‌عنوان موتور محرکه‌ای برای توسعه گردشگری همدان عمل کند. با پیاده‌سازی اصول حکمروایی خوب در شهر، همدان می‌تواند به مقصدی جذاب‌تر و کارآمدتر برای گردشگران داخلی و خارجی تبدیل شود. استقرار مدیریتی یکپارچه، شفافیت در خدمات، مشارکت شهروندان و توسعه زیرساخت‌های گردشگری، همه عوامل مؤثر در جذب گردشگر هستند که می‌توانند باعث بهبود کیفیت زندگی ساکنان و رشد پایدار اقتصادی در استان شوند.
درنهایت همدان می‌تواند با بهره‌گیری از ظرفیت‌های تاریخی، فرهنگی و طبیعی خود، به الگویی موفق از پیوند تاریخ و توسعه گردشگری پایدار تبدیل شود و نقش مؤثری در رشد اقتصادی و اجتماعی منطقه‌ ایفا کند.‌