در حالی‌که توافق تجاری با مرکوسور وعده بازارهای جدید و مواد خام حیاتی را به اروپا می‌دهد، اختلافات میان کشورهای شمال و جنوب، صنعتی و کشاورز، اتحادیه اروپا را بر سر واردات گوشت گاو به دو اردوگاه تقسیم کرده است.
شورای اتحادیه اروپا در سال 2025 درگیر بحث‌های سیاسی شدیدی بر سر تصویب توافق‌نامه تجارت آزاد (FTA) با مرکوسور، بلوک تجاری آمریکای جنوبی متشکل از آرژانتین، برزیل، پاراگوئه و اروگوئه است.
این توافق‌نامه که پس از 25 سال مذاکره در دسامبر 2025 مذاکرات توافق تجارت آزاد اتحادیه اروپا و مرکوسور در 6 دسامبر 2024 با مراسم امضا در مونته‌ویدئو به پایان رسید، اما تصویب آن همچنان محل مناقشه است، زیرا شورای اتحادیه اروپا در سال 2025 درباره تأیید آن بحث می‌کند.
هدف از آن ایجاد یکی از بزرگترین مناطق تجارت آزاد جهان است که بیش از 780 میلیون نفر و 20 درصد از تولید ناخالص داخلی جهانی را پوشش می‌دهد. با این حال مخالفت فرانسه و لهستان ناشی از نگرانی‌های زیست‌محیطی، کشاورزی و آسیب به تولیدکنندگان داخلی، اختلافات عمیقی را در میان کشورهای عضو اتحادیه اروپا، کمیسیون اروپا و برخی دولت‌ها آشکار کرده است.
توافق تجاری اتحادیه اروپا و مرکوسور که یک توافق‌نامه مهم با پیامدهای بزرگ است در 6 دسامبر 2024 در مونته ویدئو نهایی شد. این توافق تعرفه‌ها را بر بیش از 90 درصد تجارت دوجانبه حذف می‌کند و فرصت‌های اقتصادی قابل توجهی را ارائه می‌دهد.
برای اتحادیه اروپا این توافق تعرفه‌ها را بر کالاهای صنعتی مانند خودرو، ماشین‌آلات و مواد شیمیایی کاهش می‌دهد و به کشورهایی مانند آلمان و اسپانیا سود می‌رساند.
مرکوسور دسترسی بهتری به بازارهای اتحادیه اروپا برای محصولات کشاورزی از جمله گوشت گاو، طیور و شکر به دست می‌آورد که می‌تواند اقتصادهای منطقه‌ای را تقویت کند.
این توافق همچنین شامل تعهداتی به توافقنامه آب و هوای پاریس و اقداماتی برای کاهش جنگل زدایی است که برخی از نگرانی‌های زیست‌محیطی مطرح شده در طول مذاکرات را برطرف می‌کند.
گوشت گاو، نماد شکاف میان بروکسل و پاریس
حامیان توافق از جمله اورسولا فون در لاین، رئیس کمیسیون اروپا، استدلال می‌کنند که این توافق یک "ضرورت سیاسی" برای مقابله با حمایت‌گرایی جهانی و تنوع بخشیدن به تجارت در بحبوحه افزایش تنش‌ها با چین و تعرفه‌های احتمالی ایالات متحده است.
آلمان، اسپانیا و کشورهای کوچکتر مانند پرتغال و کشورهای نوردیک از تصویب آن حمایت می‌کنند و آن را یک اقدام استراتژیک برای تقویت روابط با آمریکای لاتین و تضمین دسترسی به مواد خام حیاتی مانند لیتیوم و مس می‌دانند.
فرانسه و لهستان رهبری مخالفان را بر عهده دارند، فرانسه که قدرت کشاورزی اتحادیه اروپا است و لهستان به‌عنوان مخالفان سرسخت توافق شناخته می‌شوند و به خطراتی برای بخش‌های کشاورزی و استانداردهای زیست‌محیطی خود اشاره می‌کنند.
کشاورزان فرانسوی با حمایت اتحادیه‌هایی مانند FNSEAنگران این هستند که واردات 99000 تن گوشت گاو مرکوسور - که 1.6 درصد از تولید اتحادیه اروپا را تشکیل می‌دهد - به دلیل هزینه‌های نیروی کار پایین‌تر و مقررات سهل‌گیرانه‌تر در آمریکای جنوبی، تولیدکنندگان داخلی را تضعیف کند.
گزارشی که در سال 2020 به سفارش دولت فرانسه تهیه شد، هشدار داد که این توافق می‌تواند جنگل زدایی در کشورهای مرکوسور را به دلیل افزایش تولید گوشت گاو، سالانه 5 درصد در طول شش سال افزایش دهد.
لهستان با صادرات متوسط 500 میلیون یورویی به مرکوسور نگرانی‌های مشابهی دارد. وزارت کشاورزی لهستان نگرانی‌های جدی خود را ابراز کرده و بر آسیب‌پذیری بخش‌های گوشت گاو، طیور و شکر خود در برابر واردات ارزان‌تر تأکید کرده است.
هر دو کشور خواستار "بندهای همسان" شده‌اند تا اطمینان حاصل شود که محصولات مرکوسور با استانداردهای زیست‌محیطی و بهداشتی اتحادیه اروپا مطابقت دارند، خواسته‌ای که کمیسیون اروپا به طور کامل آن را نپذیرفته است.
اختلافات و چالش‌های تصویب اتحادیه اروپا را در چندین جبهه تقسیم کرده است.
در این تقسیم‌بندی اقتصادهایی مانند آلمان و اسپانیا با بخش‌های صنعتی قوی، با کشورهای متمرکز بر کشاورزی مانند فرانسه، لهستان، اتریش و ایرلند در منافع متضاد دارند. کشورهای کوچکتر مانند هلند محتاط باقی مانده‌اند و نگران واکنش سیاسی داخلی کشاورزان و احزاب راست افراطی پیش از انتخابات 2025 هستند.
فشار کمیسیون اروپا برای تصویب سریع نیز روابط با کشورهای عضو مخالف را تیره کرده است که از عدم شفافیت در مذاکرات انتقاد می‌کنند.
اتحادیه اروپا در دوراهی دیپلماسی تجاری و مطالبات داخلی
اگرچه توافق در دسامبر 2024 امضا شد، اما اجرای آن به تصویب پارلمان اروپا و اکثریت واجد شرایط در شورا وابسته است، فرآیندی که با موانع قابل‌توجهی روبه‌روست.
تصویب توافق نیاز به تأیید پارلمان اروپا و اکثریت واجد شرایط در شورا (15 کشور از 27 کشور عضو که 65 درصد از جمعیت اتحادیه اروپا را نمایندگی می‌کنند) دارد.
فرانسه، لهستان و اتریش که حدود 23 درصد از جمعیت اتحادیه اروپا را تشکیل می‌دهند، می‌توانند در صورت جلب حمایت یک کشور بزرگ دیگر مانند ایتالیا که اخیراً ابراز تحفظ کرده است، این توافق را مسدود کنند.
برای دور زدن مخالفت‌ها، کمیسیون در حال بررسی تقسیم این توافق به یک توافق متمرکز بر تجارت است که فقط به اکثریت شورا نیاز دارد و یک توافق همکاری گسترده‌تر که نیاز به تأییدیه یکپارچه دارد. با این حال این اقدام به دلیل تضعیف فرآیندهای دموکراتیک مورد انتقاد قرار گرفته است.
به نظر می‌رسد در آینده با تشدید بحث‌ها، اتحادیه اروپا با یک عمل متعادل کننده روبرو است. حامیان استدلال می‌کنند که این توافق انعطاف‌پذیری اقتصادی و نفوذ جهانی را تقویت می‌کند، در حالی که مخالفان نسبت به تخریب محیط زیست و خسارات کشاورزی هشدار می‌دهند.
در نتیجه وحدت اتحادیه اروپا و توانایی آن در مدیریت فشارهای داخلی ضمن پیگیری اهداف تجاری استراتژیک مورد آزمایش قرار خواهد گرفت. با تظاهرات برنامه‌ریزی شده توسط کشاورزان اروپایی و مذاکرات جاری در مجامعی مانند G20، توافق تجاری اتحادیه اروپا و مرکوسور همچنان یک موضوع بحث‌برانگیز است که دستور کار تجاری اروپا در سال 2025 را شکل می‌دهد.