شناسه خبر:94427
1404/2/31 13:10:00

حجت‌الاسلام محمدهادی نظیری با تأکید بر فطری بودن آموزه مهدویت، گفت: انتظار ظهور، نه صرفاً دعا و آرزو، بلکه مسئولیتی جمعی برای ساختن جامعه‌ای است که شایسته حضور امام باشد. او باور دارد که نسل جوان، برخلاف تصویرسازی رسانه‌های معاند، همچنان پای‌ کار معنویت و آرمان‌خواهی است و می‌تواند پرچمدار تحقق تمدن مهدوی باشد؛ اگر روایت صحیح از مهدویت را به‌دست گیرد و در میدان جهاد تبیین حاضر شود.

در جهانی که گویی هر روز بیش از دیروز در هیاهوی بی‌عدالتی، جنگ و بحران‌های اخلاقی غرق می‌شود، بار دیگر نگاه‌ها به سمت مفاهیم بنیادینی چون «عدالت جهانی»، «نجات بشر» و «آینده روشن» دوخته شده است. مفاهیمی که در دل تعالیم ادیان الهی و به‌ویژه در بطن اندیشه شیعی، معنا و عمقی کم‌نظیر یافته‌اند. مهدویت، به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین آموزه‌های اسلام شیعی، نه‌تنها وعده‌ای برای آینده، بلکه نقشه راهی برای امروز است؛ مسیری که از فطرت انسان‌ها آغاز می‌شود و به قله تمدن توحیدی ختم خواهد شد.

اما پرسش این است: در زمانه‌ای که تهاجم رسانه‌ای، شبهه‌افکنی و روایت‌های تحریف‌شده از مفاهیم دینی هر روز بیشتر می‌شود، چه نسبتی میان نسل جوان و گفتمان مهدویت وجود دارد؟ آیا جوان ایرانی که در دل تحولات پُرشتاب فرهنگی و اجتماعی امروز بالیده، همچنان دل در گروی آرمان ظهور دارد؟ یا آن‌گونه که رسانه‌های بیگانه القا می‌کنند، فاصله‌ای سرد و معنادار میان نسل امروز و مفاهیم اعتقادی شکل گرفته است؟

برای یافتن پاسخی عمیق و روشمند به این پرسش‌ها، به سراغ یکی از چهره‌های حوزه فرهنگ دینی رفتیم؛ حجت‌الاسلام محمدهادی نظیری، مدیرکل سازمان تبلیغات اسلامی استان همدان.

گفت‌وگویی که پیش روی شما است، تنها تحلیل یک کارشناس دینی نیست؛ بلکه تلاشی است برای ترسیم نقش واقعی نسل جوان در روند تحقق جامعه مهدوی، واکاوی چالش‌های معرفتی پیش‌ روی این گفتمان و بازخوانی مسئولیت‌های امروز ما در قِبال فردایی روشن‌تر. از بازنمایی چهره‌ حقیقی «انتظار» گرفته تا نقد عرفان‌های کاذب و روایت‌های معیوب از مهدویت، از تأکید بر «جهاد تبیین» تا نشان دادن ظرفیت‌های پنهان نسل جوان، همه و همه در این گفت‌وگو به‌تفصیل مورد واکاوی قرار گرفته است.

مهدویت، آموزه‌ای فطری و پاسخگوی نیاز بشریت امروز است

حجت‌الاسلام محمدهادی نظیری در ابتدای این گفت‌وگو با موضوع مهدویت با تأکید بر فطری بودن این مفهوم، اظهار کرد: مهدویت به‌عنوان یک آموزه اعتقادی و تمدنی، ریشه در فطرت انسان دارد. انتظار برای تحقق عدل جهانی و بهره‌مندی از هدایت امامی که متصل به وحی است، نیازی بوده که از عمق جان بشر برمی‌خیزد. انسانی که فطرتاً عدالت‌خواه، ظلم‌ستیز و کمال‌طلب است، نمی‌تواند از آرمان‌هایی همچون مهدویت دور باشد. به همین دلیل است که حتی نسل جوان ما که در معرض تحولات گسترده فکری و فرهنگی قرار دارد، همچنان با اشتیاق از مهدویت استقبال می‌کند.

وی افزود: مهدویت، همسو با آرمان‌های انسانی و جوان‌پسند است؛ از عدالت‌طلبی گرفته تا دستیابی به جامعه‌ای اخلاقی، سالم و به‌ دور از ظلم. از همین رو دشمنان نیز قادر به انکار این آموزه نیستند، چراکه نمی‌توان با چیزی مخالفت کرد که ریشه در نهاد انسان دارد. اما آن‌ها سعی می‌کنند این جریان را منحرف کنند؛ یعنی با سوء استفاده از این عطش فطری، جریان‌های کاذب مانند عرفان‌های دروغین، مدعیان دروغین مهدویت و نحله‌های انحرافی را به جامعه تزریق می‌کنند.

مدیرکل سازمان تبلیغات اسلامی استان همدان در تشریح دلایل جذب برخی جوانان و حتی نخبگان تحصیل‌کرده به این جریان‌ها تأکید کرد: متأسفانه بخشی از این آسیب‌ها به کوتاهی ما در معرفی صحیح جریان اصیل مهدویت بازمی‌گردد؛ ما نتوانسته‌ایم بسترهای فکری و فرهنگی مناسبی برای ارتباط معنوی و عقلی جامعه، به‌ویژه جوانان با امام زمان (عج) فراهم کنیم. درحالی‌ که اگر از ظرفیت اندیشه‌ورزان و متفکران خود استفاده کنیم و نقش امام حی، اهمیت ولایت و جایگاه امت در شکل‌دهی به جامعه مهدوی را تبیین کنیم، شاهد گرایش طبیعی و پُرشور مردم به این مسیر خواهیم بود.

حجت‌الاسلام نظیری با اشاره به تجلیات جهانی این گرایش، بیان کرد: امروز شاهد این هستیم که جوانان در اقصی‌ نقاط جهان، از دانشگاه‌های غربی گرفته تا محافل فکری در آمریکا و اروپا، نسبت به آرمان‌های عدالت‌خواهانه ازجمله مسئله فلسطین، غزه و یمن حساس شده‌اند؛ آن‌ها در مقابل استکبار می‌ایستند. این یعنی روح مهدویت، یعنی امید به ساختن جامعه‌ای بدون ظلم و تبعیض. این همان چیزی بوده که در عمق مفهوم انتظار نهفته است.

وی با اشاره به چالش‌های موجود در این حوزه، گفت: یکی از مهم‌ترین چالش‌ها، روایت‌های نادرست و تحریف‌شده از مفهوم مهدویت و انتظار است که توسط جبهه استکبار به جامعه القا می‌شود. آن‌ها سعی دارند مهدویت را مفهومی انفعالی، غیر واقع‌ و ناکارآمد معرفی کنند؛ درحالی‌ که مهدویت، یک حرکت فعال، بیدارگر، آینده‌ساز و پُرفروغ است.

این کارشناس دینی تصریح کرد: یکی از آسیب‌های تاریخی در این زمینه، تبدیل مفهوم انتظار به‌نوعی رکود و بی‌تحرکی بوده است. دشمنان می‌کوشند انتظار را به‌عنوان یک حالت دعا، توسل و آرزومندی صرف، بدون تلاش و اقدام اجتماعی معرفی کنند؛ درحالی‌ که انتظار حقیقی یعنی حرکت، برنامه‌ریزی و ایجاد زیرساخت‌های فرهنگی، اجتماعی و اخلاقی در جهت زمینه‌سازی برای ظهور.

حجت‌الاسلام نظیری ادامه داد: متأسفانه برخی تلقی‌های نادرست حتی این‌گونه القا می‌کنند که باید ظلم در جامعه فراگیر شود تا امام زمان (عج) ظهور کنند؛ این برداشت نه‌تنها ناصحیح، بلکه انحرافی خطرناک است. امام زمانی ظهور می‌کنند که جامعه به بلوغ و آمادگی نسبی رسیده باشد، نه به‌خاطر اوج‌گیری فساد و تباهی. بنابراین ما موظف به اصلاح جامعه، مبارزه با ظلم و فراهم‌سازی بستر پذیرش هستیم.

وی در بخش دیگری از سخنان خود به موضوع فردی‌سازی مفهوم انتظار نیز پرداخت و یادآوری کرد: دشمنان تلاش کرده‌اند انتظار را به سطح یک عمل فردی فروبکاهند. به این معنا که تنها لازم است «منِ نوعی» خوب باشم و همین کفایت می‌کند؛ درحالی‌ که انتظار، یک مفهوم جمعی است. جامعه هویت دارد و تنها با جمع شدن اراده‌ها و تلاش‌های هماهنگ است که می‌تواند زمینه‌ساز ظهور شود. ولایت امام معصوم نه‌فقط در قلب‌ها، بلکه در سطح اجتماع باید جاری باشد.

مدیرکل سازمان تبلیغات اسلامی استان همدان در تبیین این موضوع به آموزه‌های قرآنی نیز اشاره کرد و گفت: در سوره مبارکه «والعصر» خداوند مؤمنان را به صبر و حق توصیه می‌کند. این یعنی جامعه اسلامی باید همچون زنجیره‌ای مستحکم، به هم پیوسته باشد تا بتواند از موانع و سختی‌ها عبور کند؛ چنین جامعه‌ای است که می‌تواند بستری برای تمدن اسلامی و جهانی باشد.

حجت‌الاسلام نظیری تأکید کرد: انتظار حقیقی، به معنای تلاش جمعی برای ساخت جامعه‌ای است که شایسته حضور امام معصوم باشد. چنین جامعه‌ای نه‌تنها پذیرای ولایت امام است، بلکه خودش را شریک در تحقق آن تمدن وعده‌ داده‌شده می‌داند. این انتظار یک راهبرد تمدنی، تربیتی، اجتماعی و جهانی است.

نقش جوانان در تبیین مکتب مهدوی و مقابله با تصویرسازی دروغین از اسلام

وی در ادامه این گفت‌وگو با تأکید بر جایگاه جوانان در جهاد تبیین، اظهار کرد: اولویت امروز، نقشی است که جوانان در معرفی شاخصه‌های مکتب حق ایفا می‌کنند. آنان باید در برابر تصویرسازی جعلی و فریبنده‌ای که استکبار از اسلام ارائه می‌دهد، چهره حقیقی و تمدن‌ساز اسلام ناب را به جهانیان نشان دهند.

مدیرکل سازمان تبلیغات اسلامی استان همدان افزود: در نگاه رهبر معظم انقلاب، جهاد تبیین وظیفه‌ای بی‌بدیل است و باید معنای دقیق آن را درک کرد؛ اگر اسلام دینی است که ختم ادیان الهی محسوب می‌شود، باید ظرفیت آن در ساخت جامعه و تمدن برای همه روشن شود. اسلام، دینی زنده و پویا است؛ دینی که نه‌تنها توان اداره جامعه را دارد، بلکه آموزه‌های آن قدرت پیش‌برندگی برای حرکت جمعی انسان‌ها را نیز فراهم می‌کنند.

حجت‌الاسلام نظیری ادامه داد: اگر جامعه‌ای بر مبنای تعالیم اسلام شکل گیرد، هم ازنظر مادی و هم به‌لحاظ اجتماعی، پیشرفت خواهد کرد. همچنین گرویدن به اسلام، سعادت اخروی انسان‌ها را تضمین می‌کند؛ بنابراین امروز یکی از مأموریت‌های جوانان در جامعه اسلامی، تبیین همین حقیقت بزرگ در برابر جریان باطل است.

وی با اشاره به راهبردهای جبهه استکبار، خاطرنشان کرد: جبهه استکبار با تمام ابزار خود تلاش می‌کند تصویری ناکارآمد از جامعه اسلامی مبتنی بر اسلام ناب ارائه دهد و کارآمدی دین در اداره جامعه را زیر سؤال ببرد. درحالی‌ که اگر به واقعیت‌های اجتماعی غرب نگاه کنیم، می‌بینیم با وجود ظاهر بزک‌شده، بسیاری از ساختارهای آن در بحران و فروپاشی قرار دارند.

این کارشناس مذهبی تأکید کرد: یک میدان جنگ روایت‌ها داریم؛ وظیفه ما آن است که ضمن نفی نظام استکباری و نقد بنیادین تمدن غرب، ضعف‌های مدیریتی، اخلاقی و فرهنگی آن را در مقایسه با آموزه‌های نجات‌بخش اسلام، به جامعه جهانی نشان دهیم. این کار، یک وظیفه عمومی است که باید در سطح فرهنگی، رسانه‌ای و هنری تحقق پیدا کند.

حجت‌الاسلام نظیری در ادامه سخنان خود به ضرورت استفاده از ابزارهای نوین اشاره کرد و گفت: برای رساندن صدای حق و منطق اسلام ناب به گوش جهانیان، دیگر نمی‌توان تنها به ابزارهای سنتی بسنده کرد. باید همه ظرفیت‌های موجود در فضای مجازی، شبکه‌های اجتماعی، هنر، رسانه و تولیدات چندرسانه‌ای را به میدان آورد.

وی اضافه کرد: اگر بخواهیم مردم اقصی‌ نقاط جهان را با حقیقت امام موعود و نقش جهانی آن حضرت آشنا کنیم، چاره‌ای نداریم جز اینکه از زبان روز، از ابزار نوین و از شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌ای فراگیر استفاده کنیم. باید جهانیان بدانند که اسلام و مکتب اهل‌ بیت، دینی منزوی و فردی نیست، بلکه گفتمانی است تمدن‌ساز که پاسخگوی نیازهای اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و معنوی بشر امروز است.

حجت‌الاسلام نظیری در پایان این بخش از گفت‌وگو بار دیگر نقش جوانان را کلیدی دانست و خاطرنشان کرد: جوان مؤمن و انقلابی امروز باید پرچمدار جهاد تبیین باشد، نه‌تنها در مواجهه با شبهات، بلکه در طراحی روایت‌ آینده‌ساز از اسلام ناب و معرفی آن به جهان؛ باید برای بشریت امام مهدی (عج) و تمدن مهدوی را به‌عنوان الگوی نهایی جامعه مطلوب انسانی معرفی کنیم.

بازگشت جوانان به معنویت، خط بطلانی بر روایت دشمن

وی سپس به یکی از مهم‌ترین القائات نادرست دشمن اشاره کرد و گفت: یکی از دروغ‌های رایجی که دشمن در جامعه تزریق می‌کند، این است که جوانان و نوجوانان ما از ارزش‌ها و آموزه‌های دینی فاصله گرفته‌اند؛ درحالی‌ که این تصویرسازی نه‌تنها با واقعیت جامعه همخوانی ندارد، بلکه کاملاً خلاف داده‌های عینی و میدانی است.

مدیرکل سازمان تبلیغات اسلامی استان همدان با اشاره به شواهد موجود در جامعه امروز، افزود: کنش‌هایی که طی سال‌های اخیر در بستر جامعه شاهد بوده‌ایم، گویای بازگشت جوانان به معنویت و ارزش‌های دینی هستند؛ برای مثال مراسم عظیم و کیلومتری «غدیر» که به‌صورت مردمی و با مشارکت گسترده جوانان برگزار شد، در طول تاریخ تشیع کم‌نظیر بوده است و یا برنامه‌هایی مانند «جشن امام حسنی‌ها» و حضور پُرشور نوجوانان در اعتکاف امسال که فقط در همین دوره حدود 550 هزار نوجوان در سراسر کشور معتکف شدند، نشان می‌دهد که با استقبال بی‌سابقه مواجه هستیم؛ تا جایی که کمبود مسجد و امکانات مانع پاسخگویی کامل به این اشتیاق شد.

حجت‌الاسلام نظیری ادامه داد: اتفاقاتی از این‌دست، کاملاً اثبات می‌کنند که روایت دشمن مبنی بر فاصله گرفتن نسل جوان از معنویت و مهدویت، صرفاً یک عملیات روانی و رسانه‌ای است؛ این وظیفه ما بوده که این انگاره نادرست را بشکنیم و حقیقت جامعه را به‌درستی روایت کنیم.

وی بر نقش نهادهای فرهنگی در فهم درست ظرفیت جوانان تأکید کرد و گفت: باید به جوانان اعتماد کنیم و آن‌ها را باور داشته باشیم؛ پیشرفت هر حرکت تمدن‌ساز به مشارکت و پیش‌برندگی نسل جوان گره خورده است. همان‌گونه که رهبر معظم انقلاب در بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی، موتور محرک جامعه را جوانان معرفی کردند؛ هم در گام اول انقلاب و هم در مرحله‌سازی آینده.

این کارشناس دینی متذکر شد: در بیانات اخیر رهبر انقلاب حتی نوجوانان نیز به‌عنوان نیروهای مؤثر در تغییر نظم نوین جهانی معرفی شدند. در مراسم 13 آبان حضرت آقا صراحتاً مسئولیت و تکلیف سنگینی برای ساخت آینده تمدنی و تقابل با نظم استکباری بر دوش نوجوانان گذاشتند؛ این بیانات عمق نگاه راهبردی ایشان به نقش جوانان و نوجوانان را نشان می‌دهد و تکلیف نهادهای فرهنگی را نیز در به‌کارگیری ظرفیت‌های آنان، روشن می‌کند.

حجت‌الاسلام نظیری در پایان سخنانش تأکید کرد: ما باید زمینه‌های ظهور این استعدادها را فراهم کنیم. با فهم دقیق تحولات اجتماعی، باید جوانان را در بسترهای واقعی مشارکت داد و آنان را نه به‌صورت نمادین، بلکه واقعی و محوری، در طراحی آینده انقلاب اسلامی نقش‌آفرین کرد؛ تنها در این صورت است که جامعه‌ای زمینه‌ساز برای ظهور و تمدن مهدوی شکل خواهد گرفت.

در خاتمه باید گفت؛ آنچه در این گفت‌وگوی صریح و عمیق شنیدیم، فراتر از یک تحلیل معمول از مهدویت و جامعه بود. این سخنان، دعوتی بود به بیداری، به بازتعریف جایگاه خود در مسیر تحقق وعده‌ای الهی؛ وعده‌ای که نه در افق‌های دور و مبهم، بلکه در دل همین زندگی روزمره و در متن همین جامعه قابل پیگیری است. اگر بپذیریم که انتظار صرفاً یک حالت درونی یا دعا و استغاثه فردی نیست، بلکه یک مسئولیت جمعی، اجتماعی و تمدنی است، آنگاه درمی‌یابیم که برای آینده موعود، نباید منتظر ماند، بلکه باید آن را ساخت.

نسل جوان امروز نه‌فقط مسئله ما، که پاسخ ما است؛ پاسخی که اگر به‌درستی درک و به‌موقع به‌کار گرفته شود، می‌تواند موتور محرک تحقق عدالت جهانی و زمینه‌ساز ظهور باشد. مهدویت اگرچه آینده‌نگر است، اما برای امروز نسخه دارد. جهاد تبیین، بیدارسازی، بازگشت به خود حقیقی و شناخت چهره تحریف‌شده دشمن، همه از الزامات این راه‌ هستند.

اگر امروز دشمن با تمام توان در پی القای بی‌هویتی و سرگشتگی است، ما نیز باید با همه ظرفیت، کار را از غبارزدایی از گفتمان ناب مهدوی آغاز کنیم. این گفت‌وگو یادآور شد که مهدویت یک گفتمان زنده است و ما اگر بخواهیم، می‌توانیم سربازان آگاه سپیده‌دم آن صبح وعده‌ داده‌شده باشیم؛ نه از فردا، بلکه از همین امروز.

شناسه خبر 94427