باید و نبایدهای تغذیه در زمان جنگ و اضطراب
یک متخصص طب ایرانی به باید و نبایدهای تغذیه در زمان جنگ و اضطراب پرداخت و با اشاره به سیب درختی بهعنوان یکی از میوههای نشاطآور و آرامبخش، خاطرنشان کرد: این میوه بهویژه نوع سیب گلاب را میتوان به اشکال مختلف همچون رایحه، شربت، خوراکی خام، بخارپز و کمپوت خانگی و فالوده، استفاده کرد؛ حتی میتوانید چند تکه سیب را تفت بدهید و به خورشتها اضافه کنید تا رایحه خوبی به غذای شما بدهد.
نشاط در زندگی روزمره از اهمیت زیادی برخوردار است. احساس شادی و رضایت از زندگی تأثیر مثبت بر سلامت روانی و جسمانی، روابط اجتماعی و عملکرد فرد در جنبههای مختلف زندگی دارد؛ همچنین نشاط میتواند به افزایش تابآوری در برابر مشکلات و استرسها کمک و فرد را در مواجهه با چالشها قویتر کند.
راههای متعددی برای افزایش نشاط در زندگی روزمره وجود دارد؛ برای مثال ورزش به ترشح هورمونهای شادیبخش کمک میکند. ارتباط با دیگران، انجام کارهای خلاقانه، اختصاص دادن زمانی برای خود و انجام کارهایی که دوست داریم نیز میتواند به افزایش نشاط کمک کند. توجه به داشتهها و ابراز قدردانی از آنها، مدیتیشن و ذهنآگاهی نیز از عوامل مؤثر هستند.
درنهایت، نشاط یک انتخاب است. با در پیش گرفتن سبک زندگی سالم و انجام کارهایی که به ما احساس شادی و رضایت میدهند، میتوانیم نشاط را در زندگی روزمره خود افزایش دهیم و از مزایای بیشمار آن در شرایط بحرانی که بدون خواست و دخالت ما ایجاد شدهاند، بهرهمند شویم.
طب سنتی از زمانهای بسیار دور به تبیین و تعریف سبک زندگی سالم پرداخته و دستورات و توصیههای آن در پژوهشهای اخیر کاملاً به اثبات رسیده است؛ بنابراین با خیالی آسوده و بدون دغدغه، میتوانیم از مطالب غنی ارائهشده توسط اساتید این طب استفاده کنیم.
در این ارتباط یک متخصص طب ایرانی در مصاحبه با خبرنگار سپهرغرب با اشاره به اضطراب و استرس بهعنوان یکی از مسائلی که افراد در شرایط بحرانی اخیر با آن مواجهاند، گفت: آرامش و تابآوری روانی بحث چندعاملی است و عوامل متعددی در پایداری یا بههمریختگی پایداری آن دخیل هستند؛ یکی از عوامل بسیار مهم در تشدید استرس، رصد بیش از حد اخبار است.
ستاره فلاح با تأکید بر خودداری از رصد بیش از حد اخبار بهویژه در ساعات منتهی به وقت خواب که بدن در آن زمان به بازیابی آرامش نیاز دارد، بیان کرد: رصد اخبار در حدی که از اتفاقات غافل نباشیم، کافی است و البته باید اخبار از مراجع معتبر دریافت شود. همچنین برای کمک به آرامش روانی خود و افراد خانواده، بهطور آگاهانه دسترسی به رسانه و فضای مجازی را مدیریت کنیم.
عضو انجمن طب ایرانی با اشاره به اهمیت رایحهدرمانی هم در آثار حکمای طب ایرانی و هم در پژوهشهای اخیر و کاربرد آن در کنترل مسائل روان مثل استرس، اضطراب، افسردگی، خواب و دیگر موارد، گفت: اگر افراد مشکلاتی مثل افزایش ترشحات مخاطی تنفسی و علائم آلرژیک تنفسی نداشته باشند، میتوانند از رایحه گل سرخ طبیعی و فرآوردههای آن مثل گلاب، رایحه سیب گلاب، نارنج، خیار سبز، اسطوخودوس، بادرنجبویه و بهلیمو متناسب با مزاجشان بهطور متناوب و با رعایت فواصل زمانی استفاده کنند.
وی به تشریح آداب تغذیه و بایدها و نبایدهای مرتبط پرداخت و افزود: اگر تنش و اضطراب مزمن باشد، میتواند یکسری روندهای التهابی را تشدید کند، بنابراین افراد مصرف میوه و سبزی را به شکل خام و بخارپز در برنامه غذایی داشته باشند؛ چون سرشار از آنتیاکسیدان هستند و به تقویت سیستم ایمنی و حفظ نشاط کمک میکنند.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی همدان با توصیه به عدم پُرخوری و دیر میل کردن شام خصوصاً برای افراد با سابقه مشکلات روانی و تحت درمان همچنین افرادی که شبهنگام میزان مسائل روانی آنان تشدید میشود، عنوان کرد: مصرف غذای سرخکردنی، سختهضم و دیرهضم خصوصاً برای کسانی که مشکلات گوارشی دارند، باید محدودتر شود؛ استفاده از ادویههای بسیار گرم در مقدار زیاد مثل ادویه کاری، فلفل، زنجبیل و همچنین سبزیجاتی مانند سیر و پیاز خام، تره، شاهی و غیره و نوشیدن چای، قهوه، چای سبز و موادی مثل گردو و عسل در زمان غروب و وعده شام نیز محدود شوند.
وی به تأثیر دمنوشها و نوشیدنیها در تسکین روان و آرامش اشاره کرد و گفت: افراد از دمنوشهایی مثل اسطوخودوس به همراه کمی لیمو عمانی، بادرنجبویه، به و گل سرخ، سیب گلاب و گل سرخ و بهلیمو استفاده کنند. همچنین میتوانند مقدار کمی گل سرخ یا هل به چای سیاه اضافه کنند؛ البته نباید بیش از یک یا دو وعده چای نوشید.
فلاح در ادامه گفت: افراد شربت تخم شربتی یا بالنگ به همراه کمی گلاب، عسل با آب ساده به همراه گلاب و زعفران، عسل و آب به همراه آب نارنج تازه و عسل و آب با عرق بهارنارنج مصرف کنند.
وی به پرهیز از مصرف دمنوشها بهصورت خودسرانه و مداوم تأکید کرد و افزود: خصوصاً بانوان باردار و افرادی دارای اختلالات زمینهای، مشکلات تیروئید، فشار خون، دیابت و بیماریهای قلبی-ریوی و کلیوی که دچار مسائل روانی مانند استرس، افسردگی و خواب هستند، حتماً به سلامتکده طب ایرانی مراجعه کنند و مشاوره و توصیههای لازم را متناسب با شرایط جسمی و مزاجی و میزان درگیری خود، دریافت کنند.
عضو انجمن طب ایرانی همدان از بادام درختی بهعنوان یکی از مواد مصرفی برای حفظ آرامش و بهبود خواب نام برد و گفت: بادام درختی خاصیت رطوبتبخشی دارد؛ افراد میتوانند آن را به شکل خام و پوستکنده، حریره و فرنی (خصوصاً برای کودکان) و همچنین نوشیدنی شیربادام استفاده کنند.
وی نحوه تهیه شیربادام را بدین صورت توضیح داد: 15 الی20 عدد بادام پوستکنده، دو الی سه قاشق گلاب، دو الی سه قاشق عرق بیدمشک به همراه کمی عسل، شکر یا نبات و یک لیوان آب را در میکسر مخلوط کنید.
این عضو هیئت علمی دانشگاه ادامه داد: افرادی که مشکل خواب دارند، نوشیدنی شیربادام را سه ساعت بعد از شام و یک ساعت قبل از خواب میل کنند؛ همچنین درصورت مصرف در وعده صبحانه برای حفظ نشاط، به آن آب زعفران اضافه کنند.
وی با اشاره به سیب درختی بهعنوان یکی از میوههای نشاطآور و آرامبخش، خاطرنشان کرد: این میوه بهویژه نوع سیب گلاب را میتوان به اشکال مختلف همچون رایحه، شربت، خوراکی خام، بخارپز و کمپوت خانگی و فالوده، استفاده کرد؛ حتی میتوانید چند تکه سیب را تفت بدهید و به خورشتها اضافه کنید تا رایحه خوبی به غذای شما بدهد.
فلاح افزود: جهت تهیه فالوده سیب دو عدد سیب پوستکنده را رنده کنید و به همراه دو قاشق گلاب، عرق بیدمشک و بهارنارنج و یک قاشق تخم خرفه و درصورت تمایل کمی عسل، بهعنوان میانوعده استفاده کنید.
وی استفاده از کاهو را به افرادی که از مشکل خواب رنج میبرند توصیه کرد و گفت: از ترکیب کاهو و سکنجبین، خصوصاً در هوای گرم بهعنوان میانوعده، سالاد ترکیبی از کاهو، هویج رندهشده و انواع جوانهها با چاشنی روغن زیتون و آب لیمو یا آب نارنج استفاده کنید؛ همچنین سوپ کاهو برای کسانی که ممکن است کاهوی خام برای گوارش آنان اذیتکننده باشد، مفید است.
متخصص طب ایرانی اعمال یداوی را یکی از اقدامات برای ارتقای آرامش برشمرد و ابراز کرد: در حوزه ماساژ، انواع ماساژ ریلکسیشن، کف پا، طرفین ستون فقرات و برخی از ماساژهای شکمی در بعضی از افراد برای حفظ نشاط، میتواند کمککننده باشد. جهت تقویت اثرات ماساژ از برخی روغنها استفاده کنید؛ طی فرآیند ماساژ اسپاسم عضلات رفع شده، گردش خون و جریانات عصب و اکسیژنرسانی برای بازیابی آرامش فرد بهبود مییابد.
وی با اشاره به اثرات مشابه انواع بادکش سرد و گرم در طرفین ستون فقرات با ماساژ، عنوان کرد: نکته بسیار مهم برای اعمال یداوی مراجعه به متخصصین طب ایرانی و تجویز این اعمال متناسب با شرایط مزاجی بیمار است؛ اگر نیاز باشد که در چندین نوبت انجام شود، آموزشهای لازم به همراه بیمار داده میشود تا طبق فیدبکی که به پزشک انتقال میدهند، بتوانند این اعمال را در منزل انجام دهند.
فلاح تکنیک تنفس طبی یا شکمی را از دیگر اقدامات در کاهش اضطراب دانست و بر نحوه انجام ساده و بدون وابستگی به دیگران این روش اشاره کرد و افزود: روی صندلی در یک محیط آرام و به دور از صداهای اطراف بشینید. ترجیحاً کف پاها روی زمین باشد و به صندلی تکیه ندهید؛ طی سه الی چهار شماره با یک دم عمیق، هوا را از طریق بینی وارد کنید، طی چهار شماره، نفس را حبس کنید و به مدت سه الی چهار شماره، هوا را با فشار طی بازدم عمیق از طریق دهان خارج کنید.
وی با توجه به اهمیت حرکت دیافراگم و جابهجایی شکم، گفت: با دم عمیق شکم رو به جلو آمده و برآمده میشود و با بازدم عمیق، شکم به سمت داخل جمع میشود. بین تنفسهای طبی، دو تنفس عادی انجام دهید تا عضلات خسته نشوند. بهتر است این تمرینات در فواصل زمانی منظم و مرتب انجام شود؛ در هر چهار ساعت، پنج مرتبه تنفس را انجام دهید. البته ممکن است پزشک فواصل زمانی را کمتر کند یا تعداد را افزایش دهد.
متخصص طب ایرانی در پایان سخنان خود بر ادامه زندگی و کار روزمره و عادی با قدرت توصیه کرد و افزود: احساساتتان را سرکوب نکنید، با افراد مورد اعتماد صحبت کنید، از مشاورههای متخصصین در حوزه سلامت روان استفاده کنید، تنها نمانید و در جمع باشید، بهتنهایی افکار را به دوش نکشید، با انجام کارهای جمعی ازجمله شرکت در مراسم دعا و معنویات و کارهای خیری، احساس فعال بودن را در خودتان تقویت کنید.
طب سنتی با هدف سلامت بدن بهوجود آمده تا علت واقعی بیماری یا دردایجاد شده را درمان کند. با شناخت بیماری و تمرکز بر ریشه درد، میتوان دلیل اصلی مشکل را برطرف کرد؛ همچنین با از بین بردن ریشه اصلی، اجازه رشد دوباره بیماری را نمیدهیم.
طب سنتی شامل طیف وسیعی از درمانها است که نسبت به درمانهای طب مدرن، امنتر هستند و در این شیوه درمانی از هیچ ماده غیر طبیعی و مضر استفاده نمیشود.
طب سنتی انعطاف بیشتری برای اهداف درمانی از خود نشان میدهد؛ بسیاری از پزشکان طب سنتی با توجه به تغییرات سبک زندگی بیمار، راهکارهای درمانی خود را تغییر میدهند.
طب سنتی روی شفای درد و بیماری با متعادل کردن سایر جنبههای زندگی شما تمرکز میکند. خواب، تغذیه و استرس میتواند روی بدن شما تأثیر بگذارد؛ بنابراین تطبیق برنامههای سلامتی در ذهن برای طب سنتی از اهمیت ویژه برخوردار است.
با بهرهگیری از دستورات طب سنتی و استفاده از فواید بیشمار آن، کیفیت زندگی خود را بهبود ببخشیم.