سپهرغرب، گروه خبر: همه کشورها با استفاده از صنعت گردشگری سعی در رشد و پایداری خود دارند، بهطوری که بسیاری از کشورها با گردشگری به رشد بیسابقهای رسیدهاند و همه آنها به شکل مداوم در پی پیدا کردن عوامل رشد گردشگری، نوع بازار گردشگری و منابع انسانی در رشد و توسعه گردشگری هستند.
کشورها با صنعت گردشگری، رشد اقتصادیشان را بالا برده و سطح زندگی مردم را بهبود بخشیده که میتوانند منابع بیشتری را دراختیار مردم خود بگذارند و در کنار آن میتوانند جنبههایی مانند بهداشت، آموزش، هنر و فرهنگ را در جامعه بهبود بخشند؛ امروزه گردشگری سادهترین روش برای افزایش سرمایهها و انتقال پول بوده که بسیار سریعتر و بهصرفهتر از تولید ناخالص ملی و صادرات است. وقتی گردشگران برای خدمات و کالاها هزینه صرف میکنند، باعث افزایش رونق اقتصادی میشوند. صنعت گردشگری همچنین فرصتهایی برای کسبوکارهای کوچک فراهم میکند که بهویژه در جوامع روستایی مهم بوده و باعث ایجاد درآمدهای اضافی میشود و مطرح شدن جامعه درنتیجه ایجاد فرصتهای بیشتر برای توسعه و همچنین بهبود ساختارهای زیربنایی و تشکیلات اصولی منطقه و افزایش منابع مالی میشود. و در آخر از آثار اقتصادی مثبت صنعت گردشگری میتوان به اشتغالزایی، جذب ارز، بهبود سطح زندگی مردم در کسب درآمد و رونق دادن به صنایع دستی هنری و فعالیتهای ساختمانی، کشاورزی، توسعه و بهبود تجهیزات زیربنایی جادهها و خطوط ارتباطی اشاره کرد؛ چون با آمدن گردشگر ارتباط مستقیمی با تقاضا برای مکان، غذا و حملونقل برقرار میشود و این موجب افزایش اشتغال و رونق اقتصادی است. آثار اقتصادی منفی نتیجه نامطلوب اقتصادی بهنام کسر مسافرت است و مربوط میشود به زمانی که کل درآمدهای ارزی یک کشور از محل جهانگردان کمتر از مبلغی شود که شهروندان آن کشور در خارج مصرف میکنند. بهطور مثال اگر اغذیه هتلها یا رستورانها از خارج کشور تأمین شود، موجب خروج ارز و بازگشت درآمد و ورود گردشگر به خارج از کشور خواهد شد. بهطور مثال میتوان اشاره کرد به هتلهای بینالمللی که غذاهای خود را از خارج از کشور و یا کشور مبدأ گردشگران وارد میکنند و متحمل ضرر شده و باعث میشود که مردم و اقتصاد این کشور نتواند سود چندانی ببرند و باعث گرانی کالاها و خدمات میشود. در بعضی از اوقات توسعه گردشگری باعث افزایش قیمت زمین شده و درنتیجه کشاورزانی که قبلاً در آن زمینها به کار و فعالیت مشغول بودند، ترجیح میدهند زمین خود را بفروشند که این امر موجب کاهش زمینهای زیر کشت شده و از طرفی هم تناقضات اقتصادی و فرهنگی نیز بهوجود میآورد؛ از سوی دیگر آن منطقه و کشور نیز در درازمدت با کمبود مواد غذایی و کشاورزی روبهرو شده و مجبور به واردات میشوند که بخش عمدهای از درآمدها و پول خود را صرف تهیه این مواد میکنند. برخی از مناطق که در راستای توسعه گردشگری قرار میگیرند و افراد صاحب ثروت که قصد دارند آن منطقه را به ناحیه جهانگردی تبدیل کنند، با مخالفت کشاورزان و مردمان آن منطقه روبهرو میشوند و با سوء استفاده از ضعف بنیه مالی آنها و پیشنهادهای وسوسهکننده به کشاورزان و بومیهای منطقه و با سرمایهگذاران خارجی وارد منطقه شده و باعث به کنار راندن محلیها به حاشیه میشوند. عوامل تأثیرگذار در توسعه گردشگری توسعه صنعت گردشگری توجه زیادی را میطلبد، اگر خواهان درآمدزایی از طریق صنعت گردشگری هستیم، باید ارگانهای مختلف حمایتهای لازم را در این امر داشته باشند و امنیت گردشگران و تبلیغات را در دستور کار خود قرار دهند که میتوان اشارهای کرد به اطلاعرسانی و تبلیغات در سطح ملی و بینالمللی و برگزاری نمایشگاههای بینالمللی جهت آشنایی با فرهنگ و نژاد و اقوام و همچنین گویشها. آمادگی ازلحاظ حملونقل جهت رفاه گردشگران و تهیه امکانات رفاهی مانند هتل و رستوران و اقامتگاه برای آرامش گردشگران و همچنین همکاری ارگانها با امور مربوط به گردشگری. کشورهای مختلف جهان با دارا بودن امکانات لازم و با تبلیغات گسترده و عوامل دیگری مانند دریاچهها و رودخانهها، کوهها، جنگلها و آبشارها میتوانند گردشگران بیشتری را جذب خود کنند. داشتن تبلیغات داخلی و خارجی برای معرفی امکانات و استعدادهای طبیعی و معرفی جاذبههای تاریخی و فرهنگی و تمدن در توسعه گردشگر بسیار مفید است. از عوامل مهم دیگر میتوان به تأمین امنیت مالی و جانی گردشگران پرداخت که این امنیت هم در بُعد داخلی و هم در بُعد خارجی از اهمیت ویژهای برخوردار است و با تبلیغات و نشان دادن امنیت کامل در کشور به سمع و نظر گردشگران میتوان به توسعه گردشگری کمک شایانی کرد. اثرات فرهنگی گردشگری گردشگری با خواستهها و آرزوها و انگیزههای انسانها در ارتباط است، بهطوری که یکی از عوامل گردشگری اختلاف فرهنگها است که میتوان به اختلاف فرهنگ بین میزبان و گردشگر اشاره کرد که در زمان مسافرت با تعاملاتی که باهم دارند، تأثیرات فرهنگی هم روی یکدیگر دارند؛ بدون اختلاف فرهنگ همهچیز شبیه هم به نظر میرسد و همین اختلاف فرهنگ باعث میل انسانها به سیاحت و گردشگری شده است. گردشگران وقتی به یک جایی با فرهنگ مختلف وارد میشوند، تعاملاتی را با میزبان ایجاد میکنند و میتوانند بهطور متقابل تأثیرات فرهنگی به روی همدیگر بگذارند. منظور از تعاملات تغییراتی است که در هنر و رسوم و معماری و سایر ابعاد فرهنگ مردم ساکن در جامعه میزبان رخ میدهد. گردشگری باعث میشود که انسانها به یکدیگر نزدیک شده و بدگمانی و کینهورزی از بین برود و ورود گردشگر کمک میکند که واقعیتهای جامعه میزبان شناخته و معرفی شود و در بُعد بینالمللی منجر به نزدیکی و از بین رفتن سردی روابط بین دولتها شود و از طرفی هم تضادهای فرهنگی بین جامعه میزبان و مبدأ را کاهش میدهد. از اثرات منفی آن همشکل شدن انسانها در مکانهای گردشگری است؛ مانند خوراک، پوشاک و سایر رفتارهای جمعی انسانها که نوعی فرهنگ وارداتی را ایجاد میکند که این کاملاً به ضرر فرهنگ بومی است و باعث از بین رفتن تفاوت فرهنگی میشود و مقدسات و ارزشها و باورهای جوامع را تغییر داده و فرهنگ بومی را منحل کرده و به حاشیه میراند. اثرات زیستمحیطی گردشگری محیطزیست و گردشگر رابطه دیرینهای با یکدیگر دارند، چراکه هردو نیازمند یکدیگر هستند؛ بهطوری که گردشگر به دنبال بازدید از نواحی بکر طبیعی و تماشای مناظر طبیعی است که این خود باعث ایجاد و مدیریت منابع طبیعی میشود. گردشگری باید نگاه مسئولانهای به محیطزیست داشته باشد تا کمترین تأثیر منفی روی محیطزیست را داشته باشد. بنابراین باید با دانش کافی و دلسوزانه به دل طبیعت رفت تا آسیب کمتری به طبیعت برسد. کشورها با صنعت گردشگری رشد اقتصادیشان را بالا برده و سطح زندگی مردم را بهبود بخشیده که میتوانند منابع بیشتری را در اختیار مردم خود بگذارند و در کنار آن میتوانند جنبههایی مانند بهداشت، آموزش، هنر و فرهنگ را در جامعه بهبود بخشند. پس اگر خواهان درآمدزایی از طریق صنعت گردشگری هستیم که دستاوردهای گرانبهایی همچون اشتغال پایدار، کسب درآمد پایدار، حفظ سلامت فردی و بقای محیطزیست را داشته باشد، باید برای موفقیت شهر در زمینه گردشگری اقدامات زیر را انجام بدهیم: برای موفقیت سیاست توسعه گردشگری شهری، تنسیق و آمایش جاذبههای شهر و ایجاد تسهیلات و امکاناتی که دسترسی به جاذبهها را بیشازپیش آسان کند، انجام گیرد؛ توانمندسازی کارکنان بخشهای دولتی و خصوصی مناطق گردشگری، معرفی جاذبههای شهر از طریق تبلیغات و رسانههای داخلی و خارجی نیز باید صورت پذیرد و همچنین لازم است ارگانهای مختلف حمایتهای لازم را در این امر داشته باشند و امنیت گردشگران را در دستور کار خود قرار دهند و از عوامل دیگر در عرصه گردشگری مدیریت عاقلانه و مدبرانه در عرصههای سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و مانند اینها است. کمبود زیرساختها باید مورد توجه قرار بگیرد و اقدام به ایجاد زیرساختها در بخشهای مختلف ارتباطی، جادهها، اماکن اقامتی و گردشگری و غیره صورت گیرد. در پایان برای هرگونه برنامهریزی جهت گسترش گردشگری با توجه به پتانسیلهای موجود یک بخش مجزا به مطالعات زیستمحیطی و پیامدهای آن اختصاص یابد؛ بههرحال اگر بررسیهای زیستمحیطی و ارائه راهکارهای عملی در اثر گسترش پدیده گردشگری صورت نگیرد، چشمانداز مطلوبی برای آینده شهرها و آیندگان وابسته به شهرها متصور نیست.
شناسه خبر 50049