چرا قصور در رشتههای دندانپزشکی و زنان و زایمان زیاد است؟
مدیرکل کمیسیونهای پزشکی، سازمان پزشکی قانونی درخصوص اینکه، قصور پزشکی چیست؟
گفت: قصور به معنای عجز و ناتوانی و کوتاهی کردن از کاری است، اما اگر بخواهیم لفظ قصور پزشکی را درباره اقدامات تشخیصی و درمانی به کار ببریم باید دارای شرایطی باشد؛ اول این که درمانگر، باید مسوولیت تشخیص یا درمان بیماری فردی را برعهده گرفته باشد؛ دوم آنکه در راستای این اقدام درمانی یا تشخیصی، اقدامی را انجام داده باشد که بر اساس قواعد علمی و قانونی نباشد، سوم آن که کار انجام شده موجب ضرر و زیان فرد بیمار شده باشد و اینکه باید رابطه علیت بین اقدام درمانگر و صدمهای که به بیمار رخ داده را احراز کنیم.
دکتر بابک سلحشور افزود: قصور پزشکی به 4 شکل بیمبالاتی، بیاحتیاطی، عدم مهارت و عدم رعایت نظامات دولتی ممکن است اتفاق بیفتد، بیمبالاتی یعنی کارهایی که یک پزشک یا درمانگر باید در روند درمان برای بیمار انجام دهد، اما انجام نداده است که شدیدترین نوع قصور است.
وی ادامه داد: بیاحتیاطی یعنی کارهایی که نباید برای مریض انجام دهد، اما انجام داده است، عدم مهارت یعنی اتفاقی که بهدلیل عدم مهارت درمانگر در هنگام انجام جراحی یا اقدام درمانی و تشخیصی، رخ میدهد و معمولا هم توسط پزشکان جوانتر انجام میشود و عدم رعایت نظامات دولتی نیز عدم رعایت بخشنامه، پروتکلها و آییننامههای ابلاغی وزارت بهداشت است که به دلیل عدم رعایت، منجر به قصور و خسارتی و عارضه به بیمار میشود.
مدیرکل کمیسیونهای پزشکی، سازمان پزشکی قانونی گفت: ممکن است مردم احساس کنند رسیدگی به پروندههای قصور پزشکی کمی طولانی است که البته حق دارند، زیرا وقتی پروندهها با شکایت قصور پزشکی موردبررسی قرار میگیرد، نیاز به اقدامات تکمیلی دارند که خارج از حیطه پزشکی قانونی است برای مثال ممکن است برای بررسی پروندهای که بیمار دچار نقص عضو شده، نیاز باشد زمان لازم برای بهبودی فرد طی شود تا بتوانیم حکم صادر کنیم یا لازم باشد یک سری مدارک و مستندات از جمله آزمایشها و اقدامات تشخیصی برای بیماری که شکایت کرده انجام شود که این مسئله تا زمان رسیدن جواب آزمایشات طول میکشد، یا ممکن است نیاز به درخواست پرونده کیفری از سیستم قضایی باشد که وصول آن زمانبر است.
بیشترین قصور پزشکی مربوط به کدام رشتههاست؟
سلحشو گفت: در سال گذشته (1400)درمجموع 12هزارو 120پرونده در نوبتهای مختلف مورد قصور پزشکی بررسی قرار گرفت که از این تعداد 5 هزار و 583 هزار پرونده محکوم و 6 هزار و 537 هزار پرونده هم تبرئه شدند که 47درصد از پروندههای قصور محکوم و 53درصد هم تبرئه شدند.
وی افزود: درمقایسه با تعداد پروندههای قصور در سال قبل ازآن (1399) با 10هزار و 848 پرونده، تعداد پروندهها در سال 1400 حدود 10 درصد افزایش داشته است.
مدیرکل کمیسیونهای پزشکی، سازمان پزشکی قانونی گفت: در سال گذشته بر اساس آمار سازمان پزشکی قانونی و بر مبنای موضوع کمیسیون قصور در همه نوبتهای رسیدگی رشته جراحی زنان و زایمان با 2638 نفر رتبه اول بعد ازآن رشته جراحی عمومی با 2009 نفر و رتبه سوم دندانپزشکی با 1829 نفر قرار داشت.
سلحشور تصریح کرد: همچنین آمار مقایسه افراد درگیر در پروندههای قصور بر حسب رشته تخصصی نیز رتبه اول جراحی عمومی با 1918 مورد، رتبه دوم دندانپزشکی با 1715 مورد و رتبه سوم پرستاران با تعداد 1561 نفررا به خود اختصاص دادند.
وی خاطرنشان کرد: در رشته زنان و زایمان از 2638 مورد پرونده 1772 مورد تبرئه و 866 مورد محکوم شدند، در رشته جراحی عمومی از 2009 مورد 1276 مورد تبرئه و 733 مورد محکوم و رشته دندانپزشکی از 1829 مورد 772 مورد تبرئه و1057 مورد محکوم شدند.
چرا قصور در رشتههای دندانپزشکی و زنان و زایمان زیاد است؟
مدیرکل کمیسیونهای پزشکی، سازمان پزشکی قانونی گفت: در رشته دندانپزشکی به دلیل اینکه تعداد مراجعه کننده بیشتراست و از سویی هم مردم برای درمان و ترمیم دندانهای خود به آگاهیهای بیشتری رسیدهاند و بیشتر هم به دندانپزشک مراجعه میکنند و بنابراین با مراجعه بیشتر، احتمال قصور هم بالاتر میرود و همچنین هرچند تعرفه دندانپزشکی دربرخی از کشورهای در رده خدمات لوکس محسوب میشود و در مقایسه با این کشورها هزینه دندانپزشکی در کشور ما پایینتر است، اما در مقایسه با برخی از خدمات دیگر پزشکی در کشور ما تعرفه دندانپزشکی بالاست و با پرداخت هزینه بالاتر تعداد شکایتها هم بیشتر خواهد بود.
وی ادامه داد: اما دررشته زنان و زایمان به دلیل اینکه حساسیت این رشته زیاد است و یک رشته تلفیقی محسوب میشود و دو نفر (مادر و کودک) درآن درگیر هستند و از سویی دیگر رشته زنان و زایمان یک رشته پیچیده و سخت است و اقدامات درمانی پیچیده دارد به همین دلایل هم احتمال قصور و شکایت درآن بیشتر است.
توصیههایی به مردم و پزشکان در مورد کاهش قصورهای پزشکی
سلحشور تأکید کرد: به پزشکان توصیه میکنیم که برای بیماران خود وقت کافی بگذارند و درخصوص عوارض ناشی از اعمال جراحی یا مصرف برخی داروها توضیحات کامل را در اختیار بیماران قرار دهند و بیماران نیز با آگاهی کامل از این عوارض تصمیم بگیرند و دوره درمان را طی کنند.
وی ادامه داد: رعایت اخلاق پزشکی برای پزشکان در اولویت است و زحمات زیادی نیز در این خصوص متحمل میشوند، اما گاهی به دلیل ازدحام جمعیت زیاد مراجعهکنندگان ممکن است کم توجهیهایی انجام شود، البته همکاران پزشک که پروانه مطب و گواهینامه پزشکی دارند، از مهارت و دانش کافی برخوردار هستند، اما گاهی لازم است برای آنها دورههای آموزشی تکمیلی برگزار شود.
مدیرکل کمیسیونهای پزشکی، سازمان پزشکی قانونی گفت: به بیماران نیز توصیه میکنیم همه جوانب درمان بیماری خود را در نظر بگیرند و اطلاعات کافی در مورد بیماری خود داشته باشند و بعد پزشک معالج خود را انتخاب کنند.
وی افزود: به مردم اطمینان میدهیم که پزشکی قانونی در رسیدگی به پروندههای قصور جانب حق و عدالت را رعایت میکند و از تضییع حقوق چه بیمار یا پزشک جلوگیری میکند و در رسیدگی پروندهها برای ما بین پزشک و بیمار هیچ تفاوتی وجود ندارد.