منظور از حمل‌ونقل قابل‌دسترس، سیستم‌های حمل‌ونقل، خدمات و زیرساخت‌های طراحی‌شده برای پاسخگویی به نیازهای همه افراد جامعه با تمرکز بر افراد دارای معلولیت است، به‌ویژه کسانی که از ویلچر استفاده می‌کنند. این سیستم حمل‌ونقل علاوه بر ارائه رمپ، آسانسور و راهنما، شامل یک رویکرد جامع است که دسترسی و فرصت‌های برابر را برای همه تضمین می‌کند و به این ترتیب فرصت‌های شغلی فراوانی را برای افراد دارای معلولیت ارائه می‌دهد که درنهایت باعث رشد صنایع و استقلال مالی جامعه می‌شود. در ادامه بعضی از مزایای اقتصادی حمل‌ونقل قابل‌دسترس با جزئیات بررسی می‌شود.

افزایش فرصت‌های شغلی

حمل‌ونقل قابل‌دسترس امکان آزادی حرکت در جامعه را برای افراد دارای معلولیت فراهم می‌کند تا بتوانند به راحتی به محل کار خود رفت‌وآمد داشته باشند. این سیستم حمل‌ونقل موانع را از سر راه اشتغال معلولان حذف و به آنها کمک می‌کند تا شغلی مناسب برای خود پیدا کنند و در آن مشغول به کار شوند. به این ترتیب کسب‌وکارها از مجموعه استعدادها، مهارت‌ها و تجربیات نیروی کار متنوع بهره‌مند می‌شوند که منجره به افزایش نوآوری و بهره‌وری در جامعه می‌شود.

مولد کارآفرینی

حمل‌ونقل دردسترس می‌تواند باعث رشد و توسعه صنایع مخصوص تردد افراد دارای معلولیت همچون شرکت‌های متخصص در تغییر و اصلاح وسایل نقلیه برای دسترسی آسان ویلچرها یا صنایع تولید تجهیزات تطبیقی شود. راه‌اندازی و گسترش این مشاغل با ایجاد فرصت‌های شغلی، به رشد اقتصادی جامعه کمک می‌کند. علاوه بر این، معلولانی که علاقه به کارآفرینی دارند، می‌توانند با سرمایه‌گذاری در بخش خدمات حمل‌ونقل قابل‌دسترس به نوآوری و اقتصاد محلی کمک کنند.

ارتباط با جامعه

حمل‌ونقل دردسترس، تعامل کودکان معلول و خانواده‌هایشان را با جامعه ارتقا می‌دهد و رفاه کلی را برای خانواده‌ها فراهم می‌کند چراکه خانواده‌ها را قادر می‌کند تا علاوه بر غلبه بر چالش‌های رسیدن به مدرسه و مراکز سلامت، بدون محدودیت و موانع حمل‌ونقل در فعالیت‌های اجتماعی مانند گردش‌های خانوادگی، تعطیلات و جشن‌ها شرکت کنند. برای مثال، یک ون قابل‌دسترسی با ویلچر این امکان را به خانواده‌های دارای کودک کاربر ویلچر می‌دهد تا به جامعه دسترسی داشته باشند و حتی شرکت در فعالیت‌های بعد از مدرسه و جشن‌های دوستانه را مهیا می‌کند. این مزایا به رشد کودکان و افزایش رفاه آنها کمک می‌کند و فرصت‌های برابر برای شکوفایی و موفقیت را برای آنها فراهم می‌کند.

افزایش استقلال و کیفیت زندگی

حمل‌ونقل فراگیر، افراد دارای معلولیت را قادر می‌سازد تا فعالانه‌تر در امور اجتماعی شرکت کنند، به‌راحتی به خدمات و مراقبت‌های بهداشتی دسترسی داشته باشند، تحصیلات خود را ادامه دهند و در مراسم تفریحی و فرهنگی شرکت کنند. همه این موارد به معنی افزایش استقلال و درنتیجه بهبود رفاه ذهنی و جسمی آنها است که ایشان را قادر می‌سازد تا به‌طور مؤثرتری به جوامع محلی و اقتصاد خود کمک کنند.

علاوه بر این، کاهش اتکا به خدمات حمل‌ونقل خصوصی می‌تواند هزینه‌ها را هم برای افراد و هم برای دولت‌ها کاهش دهد. هنگامی که کاربران ویلچر به وسایل حمل‌ونقل عمومی دسترسی داشته باشند می‌توانند در کنار سایر اعضای خانواده در گردش‌ها و رویدادهای اجتماعی شرکت کنند.

مقرون‌به‌صرفه بودن

با وجود اینکه ارائه حمل‌ونقل دردسترس مستلزم سرمایه‌گذاری‌های اولیه است اما در نهایت منجر به صرفه‌جویی طولانی‌مدت در هزینه‌ها می‌شود. جوامع با حمایت از افراد دارای معلولیت برای دسترسی به شغل و خودکفایی مالی می‌توانند اتکا به برنامه‌های کمک‌های اجتماعی را کاهش دهند. علاوه بر این، حمل‌ونقل دردسترس می‌تواند هزینه‌های مراقبت‌های بهداشتی را با ترویج مراقبت‌های پیشگیرانه و مداخلات پزشکی به‌موقع کاهش دهد. صرفه‌جویی در هزینه‌ها را می‌توان با بهینه‌سازی سیستم‌های حمل‌ونقل عمومی برای پاسخگویی به نیازهای مختلف و حذف نیاز به خدمات تخصصی جداگانه به دست آورد.

ایجاد یک جامعه مولد و فراگیر

تضمین حمل‌ونقل دردسترس نه‌تنها به نفع افراد دارای معلولیت است، بلکه با ایجاد یک محیط فراگیر و بهره‌گیری از پتانسیل همه افراد به کل جامعه نیز کمک می‌کند. یک جامعه فراگیرتر دیدگاه‌های متنوعی را در بر می‌گیرد که اغلب منجر به نوآوری، خلاقیت و توانایی‌های حل مسئله می‌شود و سریع‌تر به توسعه پایدار دست می‌یابد. به طور کلی می‌توان گفت حمل‌ونقل قابل‌دسترس برای افراد دارای معلولیت، با گسترش فرصت‌های شغلی، رشد صنایع و افزایش استقلال، راه‌حل‌های مقرون‌به‌صرفه‌ای در برنامه‌های شهری و اقتصادی ارائه می‌دهد و نتایج اقتصادی عمیقی هم برای افراد و هم برای کل جوامع خواهد داشت.

سائوپائولو، شهری برای معلولان

سائوپائولو بزرگ‌ترین شهر برزیل است که قدرت اقتصادی کشور را در دست دارد. این شهر با جمعیتی بالغ بر 22 میلیون نفر، بزرگ‌ترین شهر در نیمکره جنوبی است و حمل‌ونقل مسبب 80 درصد از انتشار گازهای گلخانه‌ای در آن است. بانک جهانی با همکاری شرکای محلی برای رسیدگی به مسائل انتشار گازهای گلخانه‌ای و قابلیت دسترسی به حمل‌ونقل، روی برنامه تحرک هوشمند این شهر کار می‌کند که در سال 2019 با تأمین مالی برنامه رفاه بریتانیا آغاز شد. مفهوم شهر هوشمند از منطق روشنی پیروی می‌کند که هیچکس را پشت سر نمی‌گذارد و نیازهای همه افراد ساکن در شهر را در نظر می‌گیرد، به‌ویژه کسانی که در وضعیت‌های آسیب‌پذیر قرار دارند. تیم شهر هوشمند سائوپائولو همراه با شهرداری، افرادی را که با موانعی برای دسترسی به فرصت‌ها در سراسر شهر مواجه بودند، شناسایی کردند و با مصاحبه با آنها، تصویر بهتری از نیازهای حرکتی و چالش‌های آنها به دست آوردند.

فعالیت‌های این تیم شامل تولید دستورالعمل‌های آموزشی و سازمان‌دهی سیاست‌هایی است که شیوه‌های حمل‌ونقل پایدار همچون دوچرخه‌سواری و پیاده‌روی ایمن را در شهر گسترش می‌دهد. تیم شهر هوشمند پس از شنیدن نظرات شهروندان، خدمات کلیدی از جمله مدیریت اتوبوس و چراغ‌های راهنمایی در شهر را اولویت‌بندی کرد و نقشه‌های راه را در اختیار شهروندان قرار داد. هدف اصلی در تهیه و طراحی نقشه راه، مسیرهای ایمن برای دسترسی به مدارس و خیابان‌هایی با اولویت عابران پیاده و با تمرکز بر افراد دارای معلولیت بود. همچنین یک طرح تفصیلی برای توسعه برنامه‌ای برای بهبود مدیریت اتوبوس‌ها، نوآوری و خودکارسازی فرایندهای ضروری در شهر با مشارکت مقامات محلی ارائه شد.

علاوه بر این، ارائه خدمات بهتر حمل‌ونقل شهری برای زنان و افرادی که در موقعیت‌های آسیب‌پذیر اجتماعی‌اقتصادی قرار دارند، در لیست برنامه‌های این تیم بود. انگیزه اصلی برنامه شهر هوشمند سائوپائولو، ایجاد شهری پایدار بود که ویژگی‌های انسانی، کارآمد، سبز و ایمن بودن را در بر می‌گیرد و توسط دولت شهرداری هوشمند و نهادهای عمومی نظارت می‌شود. در بسیاری از فعالیت‌ها، از بهترین شیوه‌ها در سایر شهرهای جهانی مانند سنگاپور، برلین، وین، بارسلون، پاریس، لندن، استانبول، سانتیاگو دی‌شیلی، نیویورک یا بوگوتا نکاتی آموخته و به کار گرفته شده است. بسیاری از اصول یک شهر هوشمند مثل تحرک فراگیر، زیرساخت‌های پیاده‌روی و دوچرخه‌سواری، مدیریت چراغ راهنمایی یا خدمات یکپارچه در حمل‌ونقل عمومی به عنوان یک سرویس (MaaS) در شهر اجرا شده است. مشارکت پنج‌ساله بین بانک جهانی و شهرداری، سائوپائولو را با برنامه‌هایی برای پیاده‌سازی سیستم‌های نظارتی کارآمد برای برقی‌سازی اتوبوس‌ها، قرار دادن نیازهای جنسیتی، ناتوانی و شمول اقلیت‌ها در هسته اصلی حمل‌ونقل عمومی و گسترش مسیرهای مدارس، به شهر هوشمندتری تبدیل کرده است.