سعید کلاری، فعال صنعت چاپ؛ شاید یکی از سخت‌ترین سال‌ها برای صنعت چاپ سال 1403 بود؛ دورانی که از بحران گذشته و براساس تمام شاخصه‌های اقتصادی نزدیک به مرحله فروپاشی اقتصادی هستیم، فعالان صنعت چاپ با تمام وجود و با چنگ و دندان در پی حفظ بقا خویش تلاشی مضاعف کردند.
مشکلاتی که مزمن شده و همچنان پابرجا بوده و حتی قوی‌تر و سهمگین‌تر از سال‌های قبل، شلاق گرانی‌ها را بر پیکر نحیف شده این صنعت می‌زنند. گرانی گاه و بیگاه و حتی لحظه‌ای کاغذ و مرکب و ملزومات اولیه که متأثر از شرایط تحریم‌ها و نوسانات ارزی، امکان مدیریت صحیح را از مدیران چاپخانه‌ها گرفته و با هر شوک ارزی، مشتریانی از سبد سفارش‌دهندگان کالای چاپی خارج می‌شوند و عرصه را بر مدیران تنگ می‌کند.
بحران نیروی انسانی ماهر و کمبود نیروی کار متخصص در صنعت چاپ سبب شده که در بهترین حالت این نیروها خارج از شرایطی که دولت معین می‌کند و با توافق بین کارگر و کارفرما به کار ادامه دهند. شرایطی که هیچکدام از طرفین از آن راضی نبوده و آنرا عادلانه نمی‌دانند اما بالاجبار پای آن تعهد می‌ایستند و در بدترین حالت، این نیروها در پی عدم توان چاپخانه‌ها از پرداخت حقوق مورد نظر، هر دو از چرخه تولید خارج شده و به‌دنبال تقدیر خود می‌روند.
از طرف مدیران سال‌ها زمان و هزینه صرف می‌شود تا یک کارگر آموزش‌های لازم را ببیند و صاحب مهارت و تخصص فنی بالا شود اما به‌راحتی از گردونه تولید حذف می‌شود. خسارتی که در این بین بر مدیران و کارگران و در نتیجه به تولید و اقتصاد وارد می‌شود بسیار زیاد است.
قطعی مکرر برق و گاز در سال‌های قبل به نسبت امسال کمتر و تقریباً با برنامه‌تر بود؛ یعنی براساس جدولی زمان‌بندی شده زمان بی‌برقی را می‌شد تا حدودی مدیریت کرد، اما در این سال با افزایش روزها و ساعت‌های بی‌برقی و بی‌گازی از حالت مشکل خارج و تبدیل به بحرانی برای چاپخانه‌ها شده بود.
با هر بار قطعی ناگهانی و بدون اطلاع قبلی و ایجاد اخلال در روندها، خساراتی هنگفت به واحدهای تولیدی حوزه چاپ وارد می‌شد. مشکلی که با تبعات زیادش که همه جوانب کار را تحت تأثیر خود قرار می‌داد با اعصاب و روان مدیران به‌شدت بازی می‌کرد. در مجموع شدت و تعدد مشکلات و بحران‌ها در چاپ به نحوی شده که احساس می‌شود در سطح کلان دچار مشکلات عدیده‌ای هستیم و در واقع بحران مدیریت در سطوح بالاتر قابل مشاهده و لمس هست.
البته که اثرات تحریم‌ها را به هیچ‌وجه نمی‌توان انکار کرد و اما از بی‌تدبیری‌هایی که از سوی برخی مدیران، مشکلات ساده را به بحران تبدیل می‌کنند هم نمی‌توان به سادگی گذشت؛ به واقع لطمات بحران مدیریت داخلی به‌مراتب از لطمات تحریم‌ها بیشتر است.
با توجه به اینکه تأثیرپذیری شاخص‌های اقتصاد تابعی از شرایط سیاسی و امنیتی کشور است و ما هم به نوعی در شرایط جنگی و جنگ اقتصادی به سر می‌بریم و در سال 1403 تنش‌های نظامی محدود را با دول متخاصم تجربه کرده‌ایم و در کنار اینها تحولات گسترده منطقه‌ای را شاهد بودیم که بر تحولات داخلی ما هم اثرگذار بوده است، در سال 1404 هم ادامه پیدا خواهد کرد. در صورتی که سیاست‌های کلان کشور به سمت عبور از بحران‌های سیاسی هدایت شوند بی‌شک تأثیر مثبتی بر اقتصاد ایران خواهند و اگر شرایطی تحمیل شود که تهدید کننده امنیت کشور باشد لاجرم تأثیر منفی خود را بر اقتصاد خواهد گذاشت.
مضاف بر این‌ها به‌دلیل شوک‌های سنگین ارزی که اصولاً اثرات آن بر برخی کالاها آنی بوده و بر برخی در درازمدت خود را نشان می‌دهد، اثرات اصلی و بزرگ خود را نیمه اول سال جدید در صنعت چاپ نشان خواهد داد.
بنا بر این پیش‌بینی شرایط در سال جدید به آسانی ممکن نیست اما نکته مهمی که باید به آن توجه کرد این است که حتی اگر همین امروز هم تحریم‌ها به کل برداشته شوند، زمان می‌برد تا اقتصاد ایران به شرایط نرمال خود برگردد. اما در حداقل‌ها می‌توان چنین در نظر داشت که شرایط پیش رو، شرایطی خواهد بود که همچنان شاهد گرانی‌ها، افزایش قیمت‌ها و تنش‌های اقتصادی خواهیم بود.