مدیر منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان نهاوند اظهار کرد: اگر حریق مدیریت نشود، تمام زحمات ما بیهوده خواهد بود؛ به همین منظور کلاس‌های آموزشی ازجمله اطفای حریق را در سطح شهرستان و دهیاری‌ها برگزار کردیم. همچنین کشیک اطفای حریق را به‌صورت شبانه‌روزی در داخل اداره تشکیل دادیم.
آتش‌سوزی و حریق پدیده‌ای طبیعی است که دامن‌گیر جنگل‌ها و مراتع در جای‌جای جهان می‌شود. وقوع آتش‌سوزی در جنگل‌ها و مراتع، از مخرب‌ترین حوادثی است که آثار و پیامدهای زیاد و گاه جبران‌ناپذیری در ابعاد اقتصادی، اجتماعی، محیط زیستی و انسانی به دنبال دارد.
روند آتش‌سوزی‌ها طی 20 سال گذشته در ایران نشان می‌دهد که به‌طور متوسط هرساله به‌ویژه با فرا رسیدن ماه‌های گرم، بیش از یک‌هزار فقره آتش‌سوزی صرفاً در جنگل‌ها رخ داده و نزدیک به سه هزار و 500 هکتار از عرصه‌های جنگلی در دام آتش‌ گرفتار می‌شوند که بخشی از آن‌ها کاملاً از بین می‌روند و همدان و شهرستان نهاوند نیز از این قاعده مستثنا نیست.
در سال‌های اخیر چندین مورد آتش‌سوزی در مراتع و جنگل‌های نهاوند رخ داده است؛ به‌عنوان مثال، در سال 1394، 17 مورد آتش‌سوزی در این مناطق به وقوع پیوست. در یک مورد دیگر طی سال 1395، حدود 40 هکتار از مراتع و جنگل‌های نهاوند طعمه حریق شد که 600 میلیون ریال خسارت به‌بار آورد. همچنین در سال 1398، بیش از 25 هکتار از اراضی منابع طبیعی نهاوند طعمه حریق شد.
درمجموع، آمار دقیقی از تعداد آتش‌سوزی‌ جنگل‌ها در نهاوند در دسترس نیست، اما گزارش‌ها نشان می‌دهند که این حوادث در سال‌های اخیر تکرار شده و خسارات قابل توجهی به‌بار آورده‌اند.
در این راستا مدیر منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان نهاوند ابراز کرد: اگر حریق مدیریت نشود، تمام زحمات ما بیهوده خواهد بود؛ به همین منظور کلاس‌های آموزشی ازجمله اطفای حریق را در سطح شهرستان و دهیاری‌ها برگزار کردیم. همچنین کشیک اطفای حریق را به‌صورت شبانه‌روزی در داخل اداره تشکیل دادیم.
داریوش عباسی به انعقاد تفاهم‌نامه با دهیاری‌های سطح شهرستان به‌منظور همکاری در اطفای حریق اشاره کرد و گفت: در سطح مراتع مناطق بحرانی و حساس به طول 15 کیلومتر آتش‌بر ایجاد کردیم؛ اما پروژه ایجاد آتش‌بر در سراب گیان طبق قرارداد با سازمان همیاری‌ها، تاکنون به اتمام نرسیده است.
مدیر منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان نهاوند از ایجاد 6 خانه اطفای حریق در دهیاری‌ها طی هفته‌های اخیر خبر داد و افزود: در هر دهیاری گروهی تشکیل دادیم و آن‌ها را با امکاناتی که خودشان تهیه کردند، مجهز کردیم که اگر اتفاقی رخ داد، به‌صورت نیروهای واکنش سریع اقدام به اطفا کنند؛ متعاقب آن مانور مبارزه با حریق را با همکاری سازمان هلال‌احمر، فرمانداری، آتش‌نشانی و محیط زیست برگزار کردیم.
وی در رابطه با ایجاد فضای سبز در راستای مبارزه با آلودگی‌های صوتی و تنفسی، بیان کرد: در سطح شهرستان به میزان 97 هکتار جنگل‌کاری انجام شده است. 18 هکتار در سیاه‌دره، پنج هکتار در بارستان، هشت هکتار در خارستان و 10 هکتار در بام نهاوند؛ در سراب گیان نیز 40 هکتار اجرا شده است. همچنین با مشارکت‌های مردم در خارستان چهار هکتار، گاماسیاب چهار هکتار، پورسرخه دو هکتار و بام نهاوند دو هکتار انجام شده است.
عباسی به برگزاری کلاس‌های آموزشی ترویجی اشاره کرد و افزود: کلاس قوانین و مقررات منابع طبیعی و زراعت چوب در قالب صنوبرکاری نیز برگزار شد؛ در زندان نهاوند هم طی چهار مرحله این موارد را به زندانیان آموزش دادیم. همچنین آموزش به همیاران طبیعت را در سطح مدارس شهرستان داشتیم.
این مقام مسئول عنوان کرد: در بحث زراعت چوب طی سال جاری 40 هزار نهال صنوبر ریشه‌دار در بین متقاضیان توزیع کردیم.
وی با ابراز خرسندی از ایجاد نهالستان در داخل اداره، گفت: برای نخستین‌بار حدود 16 هزار اصله نهال گلدانی در بین اقشار مختلف مردم توزیع خواهیم کرد که امیدواریم در سال آینده این رقم را دو برابر کنیم.
عباسی با ابراز تأسف از عدم تخصیص اعتبار به حوزه گردشگری که باعث نارضایتی مردم شده است، خاطرنشان کرد: در نهاوند چهار سراب داریم که سه مورد از آن‌ها زبانزد است؛ اما متأسفانه با وجود پیگیری‌های جدی، اعتباری به ما ندادند. این موضوع واقعاً جای تأسف دارد که نتوانیم آن‌طور که شایسته و بایسته است، مناطق گردشگری را در اختیار مردم بگذاریم.
وی یکی از اقدامات در بحث آبخیزداری و جلوگیری از فرسایش و تخلیه سفره‌های زیرزمینی را ایجاد بندهای سنگ ملاتی برشمرد و عنوان کرد: کار در روستاهای محمدآباد، جعفرآباد و محمودوند منطقه خزل انجام شده است. در روستای دوچشمه نیز اعتباری منظور کردیم که به محض دریافت آن، کار انجام می‌شود؛ در منطقه بارستان هم مجدداً عملیات سنگ ملاتی داشتیم.
عباسی ادامه داد: در روستای سرخلیجه و حاجی‌آباد نیز دو مورد با اعتباری بالغ‌بر یک میلیارد و 100 میلیون تومان داریم که مقداری از کار انجام شده و مقداری هم برای امسال باقی مانده است.
وی با اشاره به حدود 91 هزار هکتار مرتع در سطح شهرستان و ارتزاق دام‌ دامداران سابق و کوچ‌روها، گفت: با مشارکت مردم در روستاهای شادمانه، عباس‌آباد، گیوکی و قشلاق باباپیره 250 هکتار پوشش مرتعی برای تغذیه دام ایجاد کردیم؛ همچنین به‌منظور توسعه و حفاظت خاص، از محل مدیریت پروانه چرای دامداران مبلغی حدود 70 میلیون تومان به‌عنوان حق علف‌چر گرفتیم که در سال آینده به‌صورت خدماتی از قبیل بذرکاری، ایجاد آبشخور و غیره برگردانده می‌شود؛ همچنین میزان 15 هکتار از اراضی که استعداد کشت نداشتند را با کاشت یونجه دیم، سامان دادیم.
مدیر منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان نهاوند در پاسخ به این پرسش که چه اقداماتی جهت حفاظت از خاک انجام داده‌اید؟ ابراز کرد: برای جلوگیری از فرسایش در بالادست ابتدا فضای سبز با پوشش گیاهی و سپس فارو و بانکت ایجاد می‌کنیم؛ به‌منظور جلوگیری از آسیب دیدن زمین‌های پایین‌دست و پوشش گیاهی نیز با عملیات مکانیکی مثل عملیات سنگین لاتی در مقابل رسوباتی که از بالا سرازیر می‌شوند، بندهایی می‌سازیم تا سرعت جاری شدن باران و روانه‌ها را برای تغذیه سفره‌های زمینی یا چشمه‌ها و قنوات، کُند کنیم.
وی در پایان سخنان خود با تأکید بر حفظ حرمت طبیعت، گفت: از مردم انتظار داریم با منابع طبیعی بیشتر مهربان باشند؛ ما هرچقدر با طبیعت مهربان باشیم، طبیعت هم با ما خوب برخورد می‌کند. اگر بد اخلاقی یا بدرفتاری کنیم، طبیعت هم خشم خودش را به ما نشان می‌دهد و واقعاً خسارت جبران‌ناپذیری به ما وارد می‌کند. انتظار داریم مردم توجه بیشتری داشته باشند و در فصل گرما چه به‌صورت عمد و چه غیر عمد، اقدام به آتش زدن مراتع و حتی مزارع نکنند تا داشته‌های ما بر باد نرود.
آمارها نشان می‌دهد در شرایطی بیش از 70 درصد آتش‌سوزی‌ها در مراتع و جنگل‌های کشور در ناحیه رویشی زاگرس به وقوع می‌پیوندد که 95 درصد این رخداد، عامل انسانی دارد.
تحلیل آماری آتش‌سوزی‌های رخ‌داده طی یک دهه اخیر در کشور نشان می‌دهد 95 درصد آتش‌سوزی‌های رخ‌داده عامل انسانی داشته و فقط پنج درصد به عوامل طبیعی منتسب شده‌اند که اختلافات قومی و قبیله‌ای، تصرف اراضی ملی توسط افراد سودجو و نابود کردن درختان توسط دامداران به‌منظور رشد بیشتر علوفه، از علل اصلی آن‌ها به‌شمار می‌روند.
سهل‌انگاری کشاورزان در آتش زدن باقی‌مانده پسماندهای کشاورزی، بی‌مبالاتی گردشگران، چوپانان و شکارچیان، انجام پروژه‌های عمرانی با استفاده از مواد آتش‌زا که موارد احتیاطی در آن‌ها رعایت نمی‌شود و پرتاب سیگار یا کبریت مشتعل در مسیر جاده‌ها توسط رانندگان و سرنشینان خودروها، از عوامل اصلی حریق‌های غیر عمدی انسانی است.
حفاظت از منابع طبیعی یک وظیفه عمومی به‌شمار می‌رود؛ هرگونه سهل‌انگاری و بی‌توجهی از سوی مردم و مسئولین، خسارات جبران‌ناپذیری در پی خواهد داشت؛ به‌طوری که خشک و تر با هم خواهند سوخت!