شورای کارآمد و پاکدست، خلأهای شهرداری را پُر میکند
با نزدیک شدن به موعد برگزاری انتخابات شورای اسلامی شهر همدان، نگاهها بار دیگر به مسیر توسعه شهری و کیفیت مدیریت محلی این کلانشهر معطوف شده است. شورای اسلامی شهر بهعنوان نهادی تصمیمگیر و سیاستگذار، نقش محوری در تعیین مسیر برنامههای شهری، تأمین زیرساختها، مدیریت منابع و پاسخگویی به مطالبات شهروندان دارد. هر دوره انتخابات فرصتی است تا شهروندان با انتخاب نمایندگانی شایسته، برنامهمحور و متخصص، مسیر رشد و آبادانی شهر خود را شکل دهند.
بهمناسبت بررسی چالشها و فرصتهای پیش روی انتخابات شورای اسلامی شهر همدان، گفتوگویی با حیدر علیبابایی، دبیر جمعیت رهپویان انقلاب اسلامی استان همدان انجام شد؛ وی در این مصاحبه تحلیلی با تأکید بر اهمیت اصلاح قوانین، شفافیت فرآیندها، نقش احزاب و کارآمدی شوراها، تصویری جامع از وضعیت فعلی انتخابات شورا و آسیبهای آن ارائه داد.
آنچه میخوانید، نتیجه این گفتوگو است:
دبیر جمعیت رهپویان انقلاب اسلامی استان همدان در ابتدای سخنان خود با اشاره به نوپایی نهاد شوراها، گفت: شوراها محصول قانون اساسی و نظام جمهوری اسلامی هستند، اما بهعنوان نهادی نوپا، هنوز قوانین و مقررات آنها بهطور کامل با شرایط روز جامعه و نیازهای شهری، تطبیق پیدا نکرده است.
حیدر علیبابایی ادامه داد: قوانین بسیاری از حوزهها مانند شهرسازی، حقوق شهری، عملکرد شهرداریها و ساختار نظارتی شوراها هنوز بهصورت جامع و کامل تدوین نشدهاند و قوانین فعلی خام و ناکامل هستند.
وی تأکید کرد: در زمینه نظارت بر انتخابات شوراها نیز ضعفهای جدی وجود دارد؛ بررسی صلاحیتها، تجربه، تخصص و برنامه نامزدها به اندازه کافی انجام نمیشود و همین امر باعث آن است که افراد با تکیه بر شهرت یا منابع مالی و بدون داشتن صلاحیت واقعی، موفق به کسب رأی شوند.
علیبابایی با اشاره به تجربه اجرایی انتخابات در ادوار گذشته، گفت: فرآیند تبلیغات و رقابتهای انتخاباتی شفاف نیست و متأسفانه شاهد سوء استفادهها و روشهای غیر منطقی و ناسالمی مانند خرید رأی، تبلیغات غیر رسمی و تطمیع بودهایم؛ این روند باعث شده که نتایج انتخابات کمتر با توانایی و شایستگی واقعی نامزدها همخوانی داشته باشد و کارآمدی شوراها کاهش یابد.
وی افزود: با وجود اینکه مردم مشارکت خوبی دارند و دغدغههای واقعی شهری را دنبال میکنند، اما بهدلیل مشکلات ساختاری و ضعف نظارت، خروجی انتخابات قابل دفاع نیست و شوراها کمتر توانستهاند رضایت عمومی کسب کنند و اثر ملموس بر زندگی شهروندان داشته باشند.
این فعال سیاسی درباره رفتار نامزدها اظهار کرد: متأسفانه بسیاری از نامزدها بیشتر بر شهرت و مسائل جناحی تمرکز دارند تا برنامهمحوری؛ این امر موجب شده که عملکرد شوراها کمتر قابل دفاع باشد و برخی افراد پس از انتخاب، حتی کارآیی لازم را ندارند و یا سوء استفادههایی از موقعیت خود میکنند.
علیبابایی افزود: عمده آسیب در این بخش به فقدان نظارت دقیق بر صلاحیتها و توانایی نامزدها بازمیگردد؛ شورای سالم، متخصص، کارآمد و پاکدست در شرایط فعلی امکان شکلگیری ندارد، مگر اینکه اصلاحات اساسی در قوانین و فرآیند نظارتی صورت گیرد.
وی درخصوص نقش احزاب و جریانهای سیاسی تصریح کرد: احزاب میتوانند نقش بسیار مؤثری در هدایت انتخابات به سمت برنامهمحوری، ارائه نامزدهای متخصص و پاکدست و افزایش شفافیت داشته باشند. اما در عمل بسیاری از رقابتها به سمت مسائل جناحی و سیاسی کشیده میشوند.
دبیر جمعیت رهپویان انقلاب اسلامی استان همدان ادامه داد: شوراها برخلاف مجلس یا دولت، باید تمرکز کمتری بر سیاست و بیشتر بر تخصص، تجربه، برنامه و کارآمدی داشته باشند؛ اگر احزاب بهجای سیاستزدگی روی همکاری، شفافیت و انتخاب افراد متخصص تمرکز کنند، میتوانند اعتماد مردم را افزایش دهند و کارآمدی شهرداریها و شوراها را بهبود بخشند.
علیبابایی درباره پیامدهای انتخاب افراد ناکارآمد تأکید کرد: انتخاب افراد غیر متخصص و ناکارآمد موجب نارضایتی مردم، کاهش اعتماد عمومی، تضعیف کارآمدی نظام و کاهش اثرگذاری سایر دستگاهها میشود.
وی افزود: در مقابل حضور شورای کارآمد، متخصص و پاکدست میتواند خلأهای موجود در دستگاههای خدماترسان را جبران کرده و عملکرد کل سیستم شهری را بهبود بخشد.
این فعال سیاسی در ادامه مجموعهای از راهکارهای اساسی برای بهبود روند انتخابات شوراها و ارتقای عملکرد این نهاد ارائه کرد.
علیبابایی بر ضرورت اصلاح و بهروزرسانی قوانین و مقررات شوراها و شهرداریها تأکید کرد و توضیح داد: بهروزرسانی قوانین، تعیین دقیق وظایف و اختیارات و ایجاد سازوکارهای نظارتی مناسب، زمینه را برای عملکرد بهتر شوراها فراهم کرده و از بروز سوء استفادهها در دورههای آینده جلوگیری میکند.
وی همچنین بر افزایش شفافیت در فرآیندهای انتخاباتی و نظارت دقیق بر صلاحیت نامزدها تأکید کرد و گفت: شفافیت در ثبتنام، بررسی صلاحیتها، تبلیغات و شمارش آرا، باعث میشود انتخابات براساس توانایی واقعی و برنامه نامزدها پیش رود و نه صرفاً شهرت یا منابع مالی.
این مقام مسئول معتقد است: این شفافیت اعتماد عمومی را تقویت کرده و کارآمدی شوراها را تضمین میکند.
دبیر جمعیت رهپویان انقلاب اسلامی همدان نقش احزاب را نیز در این مسیر بسیار مؤثر دانست و افزود: احزاب میتوانند با معرفی و حمایت از نامزدهای پاکدست، متخصص و برنامهمحور، رقابت سالم را تقویت کرده و انتخاب اعضای کارآمد شورا را تضمین کنند.
علیبابایی به اهمیت ارتقای مشارکت مردم و آموزش شهروندان درباره وظایف و اختیارات شوراها اشاره کرد و توضیح داد: آگاهی مردم باعث میشود رأیدهندگان با دیدگاهی دقیق و آگاهانه، نمایندگان شایستهای انتخاب کنند و از ایجاد شوراهای ناکارآمد جلوگیری میشود.
وی یادآور شد: شوراها باید کمتر سیاسی و بیشتر تخصصی باشند و تمرکز بر تجربه، دانش، توانایی مدیریتی و برنامهمحوری نامزدها، کلید ایجاد شورایی سالم، پاسخگو و کارآمد است که بتواند نقش مؤثر خود را در مدیریت شهری ایفا کند.
این فعال سیاسی در خاتمه سخنانش تأکید کرد: این اقدامات نهتنها اعتماد مردم را جلب میکنند، بلکه کارآمدی کل نظام مدیریت شهری را افزایش داده و خلأهای سایر دستگاهها را نیز کاهش میدهند.
شورای کارآمد و متخصص؛ کلید ارتقای مدیریت شهری همدان
میتوان نتیجه گرفت که انتخابات شورای اشلامی شهر همدان تنها یک فرآیند رأیگیری نیست، بلکه فرصتی است برای جلب اعتماد عمومی، ارتقای کیفیت مدیریت شهری و تضمین کارآمدی تصمیمگیریهای محلی. اصلاحات ساختاری، افزایش شفافیت در فرایندها و توجه به تخصص، سلامت و برنامهمحوری نامزدها میتواند مسیر توسعه پایدار شهر و رضایت مردم را هموارتر کند.
با انتخاب اعضای متخصص و پاکدست، شورا قادر خواهد بود نهتنها عملکرد شهرداریها و دستگاههای خدماترسان را بهبود بخشد، بلکه اعتماد عمومی به نهادهای محلی و کل سیستم مدیریتی شهر را بازسازی کند. مشارکت فعال مردم و حمایت احزاب در معرفی نامزدهای کارآمد میتواند باعث شکلگیری شورایی واقعاً پاسخگو، مبتنی بر برنامه و کارآمد شود که به حل مشکلات شهری و اجرای پروژههای کلان کمک کند.
به این ترتیب، انتخابات شورا فرصتی است برای اصلاح روند مدیریت شهری، ارتقای شفافیت و پاسخگویی مسئولان و تضمین آیندهای بهتر برای شهروندان؛ امید است همدان در این مسیر گام بردارد و با اندیشیدن راهکارهای اصولی و کارآمد، شوراهایی شکل گیرند که علاوهبر کارآیی، اعتماد مردم را نیز جلب کرده و نقش مؤثری در توسعه پایدار شهر ایفا کنند.
