سامانه پنجره واحد در کاهش زمین‌خواری و تخلفات مربوط به مسکن، تأثیر قابل توجهی داشته است، به طوریکه ورودی پرونده‌های حوزه زمین در کردستان در سال 1403 نسبت به سال 1402 کاهش 2.6 درصد کاهش یافته است.
سامانه پنجره مدیریت واحد زمین با دو هدف کلی پیشگیری از مفاسد زمین‌خواری و ساماندهی نحوه ارائه خدمات حوزه زمین و ساختمان به طور رسمی در سال 1401 کار خود را آغاز کرد.
دستگاه‌های اجرایی متولی زمین همچون سازمان‌های منابع طبیعی و آبخیزداری کشور، امور اراضی کشور، حفاظت محیط زیست، وزارت راه و شهرسازی، وزارت نیرو و وزارت مسکن و شهرسازی از متولیان حوزه زمین هستند که زیرپوشش این سامانه قرار گرفته‌اند.
بر اساس ماده 3 ضوابط اجرایی سامانه پنجره واحد مدیریت زمین، سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور راهبر اجرایی، سازمان فناوری اطلاعات راهبر فنی هستند و نظارت عالی بر این سامانه توسط وزارت اطلاعات صورت می‌گیرد.
این سامانه سه سال قبل در استان کردستان هم راه‌اندازی شد و اکنون برای اطلاع از تأثیرگذاری آن در کاهش زمین‌خواری و جرائم و روند اجرای آن در استان، با «بهادر اسدی» سرپرست معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری کل کردستان، گفت‌و‌گویی انجام دادیم که مشروح آن در ادامه می‌آید.
*سامانه پنجره مدیریت واحد زمین چه قابلیت‌هایی دارد؟
سامانه پنجره واحد مدیریت زمین با دو هدف کلی پیشگیری از مفاسد زمین خواری و ساماندهی نحوه ارائه خدمات حوزه زمین و ساختمان راه‌اندازی شده. این سامانه از یک سو قابلیت شناسایی تخلفات زمین‌خواری و ساخت وسازهای غیرمجاز در اراضی کشور را با استفاده از تصاویر ماهواره ای فراهم کرده که به‌عنوان بستری برای معرفی موارد زمین‌خواری و نظارت بر عملکرد دستگاه‌های اجرایی ذی‌ربط قابل استفاده است.
از سوی دیگر با فراهم کردن زیرساخت‌های الکترونیکی مدیریت هوشمندانه و سیستمی فرایندهای بین دستگاهی برای ارائه مجوزها و استعلامات حوزه زمین و ساختمان را جهت پیشگیری از بروز مفاسد و مشکلاتی نظیر جعل استعلامات و مجوزها، تبانی و ارتشا توسط زمین‌خواران، تداخل وظایف بین دستگاهی و عدم شفافیت در تصمیم‌گیری‌های کمیسیون‌ها و شوراها فراهم می‌کند.
* همکاری سازمان‌های مرتبط در زمینه بارگذاری اطلاعات در این سامانه چگونه بوده است؟
این سامانه از سال 1401 در استان کردستان راه‌اندازی شده و سازمان‌های مختلف همکاری خوبی در بارگذاری اطلاعات داشته اند. هنوز نواقصی در کار سامانه وجود دارد که به‌تدریج رفع می‌شود. برخی از سازمان‌ها به‌دلیل محرمانگی هنوز اقدامی در زمینه جانمایی و بارگذاری نقشه‌های خود در سامانه پنجره واحد زمین انجام نداده‌اند.
*راه‌اندازی این سامانه در استان چقدر در کاهش وقوع جرم در حوزه زمین و مسکن تأثیر داشته است؟
رصد آمار پرونده‌های حوزه زمین در سالهای گذشته نشان می‌دهد که راه‌اندازی و بهره‌گیری از ظرفیت سامانه پنجره واحد زمین، علاوه بر اینکه به‌عنوان یک راهکار کلیدی برای مقابله با زمین‌خواری، پیشگیری از تصرفات اراضی و تغییر غیرمجاز کاربری به‌کار می‌آید، به‌صورت مستقیم بر کاهش ورودی عناوین مجرمانه حوزه زمین مؤثر بوده است.
* به آمار و جزئیات بیشتر هم اشاره کنید.
از 16 عنوان مجرمانه حوزه زمین در استان کردستان 10 مورد آن در سال 1403 نسبت به سال 1402 کاهشی و دو عنوان آن بدون تغییر بوده است. در مجموع ورودی پرونده‌های حوزه زمین در سال 1403 نسبت به سال 1402کاهش 6/2 درصدی داشته و از هزار و 874 پرونده به هزار و 825 پرونده کاهش یافته؛ بنابراین می‌توان گفت که سامانه پنجره واحد مدیریت زمین در کاهش ورودی پرونده‌ها به محاکم قضائی مؤثر بوده است.