سپهرغرب، گروه کاردانش - طاهره ترابی‌مهوش: مدیر عامل شرکت دانش‌بنیان سامانه نوین هگمتان، مهم‌ترین مشکل پیش روی شرکت‌های دانش‌بنیان را بروکراسی اداری اعلام کرد و‌گفت: فرآیند طولانی دریافت تأییدیه برای محصول دانش‌بنیان یا فعالیت در قالب شرکت دانش‌بنیان، انگیزه جوانان مبتکر همدانی را برای ورود به این عرصه را سلب کرده است.

توسعه در هر حوزه‌‏ای اگر دانش‌محور نباشد، پایدار و بنیادین نخواهد بود. بنابراین راهکارهای تحقق «جهش تولید» مطابق با شعار سال در عرصه تولید نیز باید بر پایه دانش و فن روز برنامه‌ریزی شود. براین اساس شرکت‌های دانش‌بنیان می‌توانند، روشنگر این مسیر با بهره‌مندی از دانش جوانان باشند.

زیرا در دنیایی که هر لحظه در آن شاهد تحول و دگرگونی بر اساس تکنولوژی‌های روز هستیم، پایه اقتصاد با محوریت منابع و ظرفیت‌ها به سمت اقتصاد با محوریت سرمایه‌های فکری در مسیر بهره‌مندی از پتانسیل شرکت‌های دانش‌بنیان در حال حرکت است.

پس می‌توان گفت؛ شرکت‌های دانش‌بنیان موتور محرکه توسعه اقتصادی در هر کشور، محسوب می‌شود که رشد و رونق این شرکت‌ها جهش کشورها به سمت اقتصاد پایدار، دانش‌محور و پیشرو را در پی دارد.

از سوی دیگر جوانان نخبه و خلّاق در هر کشور، ارزشمندترین سرمایه آن سرزمین محسوب می‌شوند و ایران اسلامی از این حیث همواره در سطح بین‌المللی، حرف‌هایی برای گفتن داشته و یقیناً نیروهای جوان و مبتکر در زمینه علوم دانش‌بنیان، راه محقق‌شدن شعار سال جاری را برای ایران اسلامی هموار خواهند کرد. لذا این قشر نیاز به حمایت برای قرارگرفتن در مسیر خدمت به‌منظور تحقق جهش تولید هستند. زیرا «جهش تولید»، شعاری معطوف به تولید دانش‌‌بنیان و بومی است. زیرا طبق منویات مقام معظم رهبری و نیز سیاست‌های کلان اقتصادی، شعار سال با اتکا به توانمندی بومی با بهره‌گیری از نوآوری داخلی، محقق خواهد شد. به‌طوری که شرکت‌های دانش‌بنیان، صنعتی را به مدد نوآوری و دانش نیروی انسانی خلّاق و مبتکر طراحی و اجرا می‌کنند که منجر به رونق‌بخشی تولید می‌شود.

اما با وجود این امتیازات و سودآوری فزاینده علوم دانش‌بنیان، آن‌گونه که شایسته است به این شرکت‌ها توجه نمی‌شود و افرادی با نگرش‌های نابجا وجود دارند که راه را برای کارآفرینی و نوآوری سد می‌ کنند. این در حالی است که رهبر معظم انقلاب به اقتصاد دانش‌بنیان به‌عنوان یکی از ارکان اقتصاد مقاومتی، نگاه ویژه‌ای دارند. به طوری که از نظر ایشان ایران اسلامی نیز برای دستیابی به رشد و توسعه پایدار، فراگیر و رقابت‌پذیر در عرصه‌های بین‌المللی نیاز به تغییر رویه، از اقتصاد منبع‌محور به سمت اقتصاد دانش‌محور دارد.

براین اساس شرکت‌های دانش‌بنیان در دو دهه اخیر، به یکی از پایه‌های مهم اقتصاد دنیا تبدیل شده‌اند. این امر با توسعه روزافزون تکنولوژی‌های نوین، اغلب در بستر اینترنت محقق شده است. رسیدن به اقتصاد دانش‌بنیان و توجه ویژه به این شرکت‌ها چند سالی است که مورد بررسی قرار گرفته است. لذا همان طورکه عنوان شد، عملکرد شرکت‌های دانش‌بنیان با توجه به ماهیت آن‌ها به‌ صورت اساسی، منجر به تغییر و بهبود اقتصاد در بعد کلان و درباره تولید به صورت خرد می‌شود. اما آنچه که مسلم است، اینست که با وجود افزایش شرکت‌های دانش‌بنیان، هنوز نیازمندی‌های این شرکت‌ها به‌طور کامل مورد توجه قرار نگرفته و دست‌اندرکاران این بخش از اقتصاد، فضای کسب‌وکار پرریسکی را شاهد هستند.

بنابراین با توجه به اهمیت موضوع بر آن شدیم تا با محمدصادق نیکوخوی به‌عنوان مدیر شرکت‌های دانش‌بنیان فراسامانه نوین هگمتان همدان گفت‌وگویی را ترتیب دهیم که در ادامه می‌خوانید:

مدیر شرکت دانش‌بنیان فراسامانه نوین هگمتان، با اشاره به اینکه فعالیت رسمی این شرکت، از سال نودویک آغاز شده و خوشبختانه همچنان ادامه دارد، گفت: این شرکت در طراحی، تولید، ارائه، نصب، پشتیبانی و نگهداری نرم‌افزار - طراحی، تولید، ارائه، تعمیر، پشتیبانی و نگهداری سخت‌افزار – طراحی، تولید، ارائه، تعمیر، پشتیبانی و نگهداری سیستم‌های محتوای دیجیتال و سیستم‌های مدیریت محتوا و سایت – آموزش – فناوری اطلاعات و ارتباطات–طراحی، ارائه، تعمیر، پشتیبانی و نگهداری شبکه‌های کامپیوتری و سیستم‌های ارتباطی و اطلاع‌رسانی – امنیت شبکه - ایده‌یابی و تبدیل ایده به فناوری – کارآفرینی و امور مربوط به راه‌اندازی کسب‌وکار - بهره‌برداری صنعتی از اختراع – واردات و صادرات کلیه کالاهای مجاز – تأمین نیروی انسانی جهت انجام کلیه امور خدماتی کارخانجات و ادارات و مؤسسات دولتی و خصوصی از قبیل خدمات اداری، رایانه‌ای، نظافت، تعمیر، نگهداری، تأسیسات، نگهبانی، فضای سبز و موارد مشابه - امور تأسیسات و تعمیرات و نگهداری – به استثنای توزیع و عرضه بسته‌های رسانه‌ای یا سایر اشکال فرهنگی و هنری- در موارد ذکر شده، أخذ مجوز از ادارات ذی‌ربط لازم، فعالیت می‌کند.

وی بااشاره به محصول دانش‌بنیان تولیدشده در این شرکت گفت: تولید دستگاه تصویربرداری و اسکن کف پا جهت تشخیص طبی، به‌منظور مشخص‌شدن مشکلات کف پا، شامل تعیین نقاط فشار، برآمدگی یا فرورفتگی (ضایعات)، قوس پا، صاف‌بودن کف پا و تعیین شماره دقیق پا، از جمله تولیدات ماست که بر اساس این داده‌ها پزشک یا ارتوپد تصمیم می‌گیرد، چه نوع کفی برای بیمار مناسب است. این سیستم شامل یک سخت‌افزار (اسکنر مخصوص) می‌باشد که بیمار روی آن ایستاده و کف پای وی اسکن می‌شود. سپس توسط نرم‌افزار ویژه‌ای عملیات تشخیص و آنالیز صورت می‌پذیرد. به این ترتیب که با مراجعه بیمار مشخصات وی در نرم‌افزار ثبت شده و توسط دستگاه اسکنر مخصوص، کف پای بیمار تصویربرداری می‌شود و بر اساس این اطلاعات و همچنین تغییراتی که متخصص ارتوپدی، روی این اطلاعات انجام می‌دهد و این کار نیز توسط نرم‌افزار مخصوص طراحی کفی انجام می‌شود، یک کفی دقیق متناسب با کف پای بیمار با دستگاه CNC ساخته می‌شود.

وی با اشاره به‌ویژگی‌های منحصربه‌فرد این دستگاه گفت: کمک به پزشکان در تشخیص مشکلات کف پای بیماران، تشخیص صحیح و به‌موقع در مورد مشکلات کف پا در کودکان و ورزشکاران، ارائه خدمات بهتر و کاهش آلام بیماران، کمک به طراحان پروتز جهت ساخت دقیق کفی پا، جلوگیری از خروج ارز از کشور در شرایط تحریم اقتصادی، اشتغال‌زایی و ارزآوری بالا در صورت صادرات، از جمله این مشکلات است.

وی افزود: البته در شرایط حاکم بر اقتصاد کشور و نیز بروز بیماری کرونا تأثیر بسزایی بر کاهش تولید ما داشته است. زیرا محصول تولیدشده در شرکت ما، مرتبط با حوزه ارتوپدی و فنی است.

محمدصادق نیکوخوی با اشاره به اینکه درپی بروز بیماری کرونا، تردد بیماران به مراکز تولیدکننده محصولات ارتوپدی کاهش یافته است، اذعان کرد: از طرفی هم شرایط اقتصادی خرید این محصولات را برای بیماران دشوار کرده است.

وی با تأکید براینکه متأسفانه طی ماه‌های اخیر وضعیت فروش محصولات طبی و ارتوپدی مناسب نیست، اذعان کرد: این شرکت در واقع یک دستگاه تصویربرداری از کف پا تولید می‌کند که امکان عرضه این محصول به کلیه مراکز ارتوپدی در سراسر کشور وجود دارد.

نیکوخوی با تأکید بر اینکه مراکز ارتوپدی از طریق این دستگاه، تصویر کف پای بیمار را گرفته و برای ما جهت ساخت کفی متناسب با عارضه بیمار ارسال می‌کند، خاطرنشان کرد: خوشبختانه درعرصه حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان شاهد همکاری مناسب دستگاه‌های متولی دراستان هستیم.

وی با تأکید بر اینکه درحال حاضر مشکل ما حمایت مالی ازسوی دستگاه‌های متولی نیست، بلکه با مشکل بازار فروش مواجه‌ هستیم، اذعان کرد: ما فعالیت خود را با استقرار در پارک علم و فناوری، آغاز کردیم. براین اساس هم حمایت پارک را داشته و داریم و هم در بدو امر، از تسهیلات اعطایی ازسوی صندوق نوآوری و شکوفایی استفاده کردیم.

مدیر این شرکت دانش‌بنیان با اشاره به اینکه درحال حاضر این شرکت، نیازمند بازارسازی جدید برای عبور از شرایط فعلی است، خاطرنشان کرد: البته این شرکت تک محصولی نیست. بلکه طیف متنوعی از محصولات نرم‌افزاری و سخت‌افزاری را ارائه می‌کند که در این بخش نیازمند حمایت بیشتری است. زیرا حمایت‌هایی همچون بخشودگی مالیاتی، ‌تنها مختص محصول دانش‌بنیان است. این درحالی است که در شرایط فعلی می‌بایست حداقل برای دیگر محصولات نیز بخشودگی‌ها موردی، در نظر گرفته شود.

نیکوخوی با اشاره به اینکه درحال حاضر وضعیت شرکت‌های دانش‌بنیان در همدان، متناسب با ظرفیت موجود دراین شرکت‌ها می‌تواند از جایگاه ویژه‌ای در عرصه تولید و صنعت برخودار باشد، گفت: اما دراین بین بروکراسی اداری بالاخص در این زمینه بسیار زیاد است. به طوری که اگر شرکتی بخواهد تأییدیه محصول دانش‌بنیانی را دریافت کند، می‌بایست پروسه طولانی را طی کند.

مدیر شرکت دانش‌بنیان فراسامانه نوین هگمتان با تأکید براینکه می‌بایست، متولیان امر برای کاهش زمان بروکراسی اداری برای تشکیل شرکت‌های دانش‌بنیان تلاش کنند، اذعان کرد: در سال‌های ابتدای ورود شرکت‌های دانش‌بنیان به عرصه تولید، این مراتب اداری با سهولت بیشتری انجام می‌شود. اما حال حتی تأیید طرح محصول دانش‌بنیان، خود دوره‌ای طولانی را می‌طلبد. زیرا اغلب داوری تأییدشدن این مسئله، به بخش خصوصی با نگرش خاصی سپرده شده و‌متأسفانه دربعضی موارد شاهد آن هستیم که این موضوع قائم به شخص است.

نیکوخوی با بیان اینکه حتی درعرصه ارائه تسهیلات نیز طی سال‌های اخیر، دشواری برای شرکت‌های دانش‌بنیان بیشتر شده و سودهای در نظر گرفته شده، برای ارائه این تسهیلات نیز افزایش یافته است، عنوان کرد: حتی مدت تنفس برای این تسهیلات نیز برای شرکت‌های جدید دانش‌بنیان کاهش یافته است.

این مدیر شرکت دانش بنیان همدانی ادامه داد: این سختگیری‌ها، انگیزه جوان مبتکر و نوآور را برای تلاش در حوزه و عرصه تولید محصولات دانش‌بنیان کاهش می‌دهد.

وی با بیان اینکه حتی این سختگیری‌ها افراد را مجبور می‌کند که بدون دریافت عنوان شرکت دانش‌بنیان یا محصول دانش‌بنیان تولیدی خود را دنبال کند، تصریح کرد: آنچه مسلم است این است که تولید یقیناً مسئله هزینه‌بر و دشواری است. بنابراین اغلب شرکت‌های دانش‌بنیان برای رسیدن به تولید انبوه، همواره با مشکل مواجه هستند. زیرا متأسفانه ما ایرانی‌ها بر این باور پافشاری می‌کنیم. چون ما خود به این فناوری رسیده‌ایم، پس کلیه در آمد و عایدی تولید نیز می‌بایست، به خود ما تعلق یابد. حال آنکه در اکثر موارد، شاهد آن هستیم که اغلب فعالان عرصه فناوری و تولید معمولاً از تخصص برای بازاریابی و سرمایه‌گذاری برخوردار نیستند.

وی با بیان اینکه ما نیز خود برای رسیدن به عرصه تولید با یک مجموعه سرمایه‌گذار تفاهم‌نامه را منعقد کردیم اذعان کرد: از آنجایی که اغلب خریداران شناخت کافی نسبت به فعالیت یا محصول شرکت دانش‌بنیان ندارند، می‌بایست این مسیر و فرآیند توسط شرکت‌های بیزنسی انجام پذیرد.

مع‌الوصف با توجه به آنچه گفته شد، به نظر می‌رسد که دراستان همدان، علیرغم تمهیدات و قوانین حمایتی اندیشیده شده برای شرکت‌های دانش‌بنیان، بروکراسی اداری حتی بر فعالیت‌های این شرکت‌ها سایه گسترده و همین امر انگیزه ورود به این عرصه را با وجود نیروی نخبه در استان،کمرنگ کرده است. حال آنکه شرکت‌های دانش‌بنیان همان طور که عنوان شد، در عرصه تولید و درپی آن «جهش تولید» نقش بسزایی را ایفا می‌کنند.