سپهرغرب، گروه کاردانش - طاهره ترابی‌مهوش: مدیرعامل شرکت پیشرو فن کاوش ژیندا گفت: به‌عنوان مثال ما در بحث مواجه با بیماری کرونا از طریق ساخت دو دستگاه ورود کردیم، اما با وجود کارایی محصول در شرایط فعلی، طی دو ماه گذشته همچنان درگیر دریافت مجوز از اداره تجهیزات پزشکی استان بوده و هنوز هم با وجود نیاز روز کشور به این محصولات، این مجوز تک‌برگی صادر نشده است.

بسیاری از سیاست‌گذاران پارک‌های فناوری را به‌عنوان بخشی از یک راهبرد اندیشمند و هماهنگ برای توسعه ملی یا منطقه‌ای معرفی می‌کنند. اگرچه هر شهر یا کشوری ممکن است دلایل متفاوتی برای ایجاد پارک‌های فناوری داشته باشد، اما عموماً هدف اولیه از تشکیل یک پارک فناوری، افزایش تعداد شرکت‌های کوچک و متوسط دانش‌محور است تا در یک محیط اقتصادی به فعالیت بپردازند. از این شرکت‌ها به‌عنوان پشتوانه بخش خصوصی برای کمک به تنوع اقتصادی نام برده می‌شود، دراین‌بین پارک علم و فناوری استان کردستان نیز طی سال‌های اخیر توانسته در این بستر تعدادی از شرکت‌های دانش‌بنیان را گِرد هم آورد.

مهم‌ترین رسالت پارک‌های علم و فناوری هم‌افزایی بین مراکز تحقیقاتی، پژوهشی و محیط‌های کسب‌وکار است. این نوع هم‌افزایی باعث ایجاد خدمات و محصولات با ارزش‌افزوده بالا و توسعه اقتصاد دانش‌محور می‌شود؛ بنابراین برای اطلاع از وضعیت فعلی شرکت‌های دانش‌بنیان در این پارک بر آن شدیم تا با رامین کریمی، مدیرعامل شرکت پیشرو فن کاوش ژیندا گفت‌وگویی را ترتیب دهیم که در ادامه می‌خوانید:

مدیرعامل شرکت پیشرو فن کاوش ژیندا با داشتن 10 اختراع ثبت‌شده ضمن بیان اینکه شرکت مذکور با نام تجاری ثبت‌شده «ژیندا» مفتخر است که بیش از چهار سال بوده که در پارک علم و فناوری کردستان به شرکت‌ها و واحدهای فناور مشاوره و خدمات تجاری‌سازی از قبیل ثبت مالکیت فکری و صنعتی، اختراع، برند و نام تجاری، ثبت و تغییرات کلیه شرکت‌ها، گرفتن برند دانش‌بنیان و ثبت بازرگانی ارائه می‌کند، گفت: این شرکت با تکیه بر تجربه و مطالعه به‌صورت ویژه در حوزه خدمات تجاری‌سازی و مالکیت فکری فعالیت می‌کند و تسهیل در روند رشد و ارتقای شرکت‌های فناور به شرکت‌های دانش‌بنیان و حفظ حقوق معنوی و صنعتی ایده‌ها و طرح‌های فناور این شرکت‌ها، به‌عنوان هدف و مأموریت اصلی تعیین شده است.

رامین کریمی با اشاره به اینکه از سال 92 در پارک علم و فناوری کردستان فعالیت می‌کند، افزود: تاکنون چهار شرکت را با رویکرد دانش‌بنیان بودن تأسیس کرده‌ام، اما متأسفانه فعالیت دو شرکت با شکست مواجه شد.

وی با اشاره به اینکه شرکت ژیندا علاوه‌بر فعالیت در پارک علم و فناوری به‌عنوان مسئول راه‌اندازی کانون شکوفایی خلاقیت سنندج و کانون‌های توسعه فناوری و نوآوری درخصوص حمایت مشاوره‌ای، معنوی و مادی از ایده‌های خلاقانه دانش‌آموزان و ایجاد هسته‌های خلاقانه و ایده‌محور در حوزه دانش‌آموزی و دانشجویان فعالیت می‌کند، خاطرنشان کرد: بنده بیش از 10 اختراع ثبت‌شده در کارنامه کاری خود دارم.

کریمی با اشاره به اینکه پیش از ورود به عرصه پارک بنده به مدت چهار سال در مرکز رشد دانشگاه کردستان مشغول به فعالیت بودم، اذعان کرد: از بین اختراعات خوشبختانه دو محصول به مرحله تولید انبوه رسیده است.

      کاغذبازی اداری درد تولید محصول در شرکت‌های دانش‌بنیان

وی با اشاره به عضویت در بنیاد ملی نخبگان، تصریح کرد: ایفای نقش در راستای تحقق شعار سال از سوی شرکت‌های دانش‌بنیان بسیار دشوار است؛ زیرا در کشور صنایع بنیاد و مادر بسیار ضعیف بوده، حال آنکه ورود شرکت‌های دانش‌بنیان در صنایع کوچک نیز با سختی فراوانی امکان‌پذیر است.

این جوان نخبه کردستانی افزود: به‌عنوان مثال ما در بحث مواجه با بیماری کرونا از طریق ساخت دو دستگاه ورود کردیم، اما با وجود کارایی محصول در شرایط فعلی، طی دو ماه گذشته همچنان درگیر دریافت مجوز از اداره تجهیزات پزشکی استان بوده و هنوز هم با وجود نیاز روز کشور به این محصولات، این مجوز تک‌برگی صادر نشده است.

مدیرعامل شرکت پیشرو فن کاوش ژیندا با بیان اینکه متأسفانه درحال حاضر فرهنگ، فضا و بودجه‌ای که در کشور تدوین می‌شود در راستای تولید و جهش آن نیست، اذعان کرد: در این مسیر بهترین راهکار اصلاح قوانین است.

      وضعیت شرکت‌های دانش‌بنیان کردستان به‌لحاظ دریافت حمایت‌های مالی افتضاح است

کریمی در پاسخ به این سؤال که درحال حاضر وضعیت حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان در استان کردستان را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ عنوان کرد: متأسفانه‌ وضعیت این قبیل شرکت‌ها در استان‌های غیر صنعتی همچون کردستان افتضاح است؛ زیرا قوانین مصوب مجلس تا رسیدن به این استان‌ها به‌لحاظ شمول و درعین‌حال میزان حمایت، آب می‌روند!

وی افزود: به‌عنوان مثال از تأسیس صندوقی با عنوان صندوق فناوری و پژوهش در پارک علم و فناوری کردستان دو سال است که می‌گذرد، حال آنکه طبق دستورالعمل‌ها قرار شد کلیه حمایت‌های مالی منطبق با مرکز در حوزه فعالیت‌های پژوهشی و فناوری در این صندوق گردآوری شده و در اختیار تولیدکنندگان قرار گیرد تا از این طریق بین واحدهای فناور در قالب تسهیلات و حمایت مالی تقسیم شود.

      از اعتبار 2 میلیارد تومانی تنها 150 تا 200 میلیون تومان به شرکت‌های دانش‌بنیان توسط صندوق فناوری و پژوهش پرداخت شده ‌است

وی با اشاره به اینکه متأسفانه طی دو سال گذشته از اعتبار تقریبی دو میلیارد تومانی این صندوق تنها چیزی حدود 150 تا 200 میلیون تومان پرداخت شده است، اظهار کرد: به‌عنوان مثال من نوعی 6 ماه پیش برای گرفتن تسهیلات جهت تولید انبوه یک نرم‌افزار به این صندوق مراجعه کردم، اما پس از یک ماه پیگیری، تنها 25 میلیون تومان تسهیلات برای بنده درنظر گرفته شد!

      مدیر کارمند درکی از تولید ندارد

این جوان فرهیخته کردستانی با بیان اینکه کسانی (مدیران) که درگیر اقتصاد دانش‌بنیان و استارتاپی هستند متأسفانه قشر کارمندی بوده که از درک وضعیت بازار و تولید عاجز هستند، اذعان کرد: از نظر بنده می‌بایست متولیان حوزه اقتصادی کلیه پارک‌ها و صندوق‌ها بازاری باشند تا بتوانند حمایت‌های مالی را در جهات درست تولید به‌کار گیرند.

کریمی با اشاره به اینکه استان کردستان در این بخش به‌صورت واقعی بیچاره است، تأکید کرد: این بیچارگی از آنجا نشأت می‌گیرد که متولیان اقتصاد شرکت‌های دانش‌بنیان اغلب افراد کم‌سواد و خودخواهی هستند که درکی از تولید و مصائب آن ندارند.

وی با تأکید بر اینکه درحال حاضر در پارک علم و فناوری کردستان شرکت‌ها با 10 نفر نیروی کار طی ماه گذشته کمتر از دو میلیون تومان درآمد داشته‌اند، عنوان کرد: از طرفی کارمندی که در رأس مدیریت صندوق و یا پارک قرار گرفته، درکی از تعلل در گرفتن مجوز و تأثیر آن بر تولید و لزوم درآمدزایی شرکت برای تأمین معاش نیروهای فعال در شرکت‌های دانش‌بنیان ندارد.

      تنها چند شرکت در پارک علم و فناوری کردستان فعال هستند

کریمی با اشاره به اینکه پیگیری روند کنونی حمایت‌ها از شرکت‌های فناور در پارک علم و فناوری کردستان امیدبخش برای آینده نیست، خاطرنشان کرد: مسئله این است که مسئولان ما تا زمانی که با واقعیت‌ها روبه‌رو نشوند، نخواهند توانست راه پیشرفت را طی کنند و هرروز این روند کُندتر و حتی متوقف خواهد شد.

وی با تأکید بر اینکه برای حل مشکلات شرکت‌های دانش‌بنیان می‌بایست از نزدیک پای درد دل فعالان این عرصه نشست، ابراز کرد: متأسفانه با وجود بیش از 150 شرکت مستقر در پارک علم و فناوری، شاید تنها چند شرکت انگشت‌شمار درحال حاضر فعال هستند.

    بنیان پارک علم و فناوری رابطه مؤجر و مستأجر با واحدهای فناور نیست

مدیرعامل شرکت پیشرو فن کاوش ژیندا با بیان اینکه در تعریف علم فناوری آمده است که این نهاد می‌تواند با افزایش آگاهی بین صنایع و شرکت‌های دانش‌بنیان جریان اقتصادی را به این سمت‌وسو سوق دهد، تشریح کرد: متأسفانه فضای پارک علم و فناوری کردستان به گونه دیگری است، به‌طوری که درحال حاضر کلیه شرکت‌های مستقر در این پارک تنها در قالب مؤجر و مستأجر نقش‌آفرینی می‌کنند.

کریمی با اشاره به اینکه این نوع رویکرد و نقش‌آفرینی هیچ‌گونه سنخیتی با تعریف جهانی پارک علم ‌و فناوری ندارد، اذعان کرد: ای کاش مدیران متولی پای درد دل تولیدکنندگان این بخش بنشینند تا بدانند وضعیت شرکت‌های دانش‌بنیان به چه نحوی است، زیرا بنده با دوستانی در این فضا مرتبط هستم که سال گذشته با 22 نفر نیروی کار بیمه‌شده در امر تولید دانش‌بنیان بودند، اما بنا به مشکلات این عرصه درحال حاضر کار خود را با دو نفر دنبال می‌کنند.

وی با بیان اینکه شرکت شخص بنده سال گذشته با پنج نفر اداره می‌شد اما حالا با اشتغال سه‌نفری مواجه‌ هستیم و حتی ممکن است در آینده نزدیک به‌طور کلی شرکت را بسته و اقدام به دورکاری کنیم، عنوان کرد: این تعدیل نیرو از آنجا نشأت می‌گیرد که میزان هزینه‌کرد انرژی و سرمایه با میزان سود هم‌خوانی ندارد.

      تقویت دلالی در سایه بی‌مهری به شرکت‌های دانش‌بنیان

وی با تأکید بر اینکه درصورت تداوم روند مذکور در پارک علم و فناوری کردستان اغلب شرکت‌های دانش‌بنیان از مسیر تولید منحرف شده و پای خود را در عرصه دلالی محکم می‌کنند، تشریح کرد: این درحالی است که چرخ اقتصادی یک کشور و در مقیاس کوچک‌تر یک استان بر محور تولید حرکت می‌کند؛ بنابراین تقویت این رویکرد (دلالی) در سایه بی‌مهری به شرکت‌های دانش‌بنیان از سوی مدیران قابل پذیرش نیست.

مع‌الوصف؛ با توجه به آنچه گفته شد، به نظر می‌رسد می‌بایست در مسیر توسعه اقتصادی در بستر فعالیت روزافزون شرکت‌های دانش‌بنیان، تدوین برنامه درست عملیاتی در دستور کاری متولیان امر به‌ویژه در استانی همچون کردستان بنا به ظرفیت نیروی انسانی نخبه و فرهیخته قرار گیرد، زیرا در غیر این صورت شاهد دلسرد شدن و تحلیل رفتن انگیزه در فعالان این عرصه خواهیم بود؛ به دیگر سخن کارکرد مؤجری برای پارک علم و فناوری کردستان قابل پذیرش نیست.