یک پژوهشگر اجتماعی نسبت به رشد روزافزون جوانان بی‌هدف در جامعه هشدار داد و گفت: این بی‌هدفی منجر به ولخرجی در جوانان شده و باید ازطریق آموزش‌وپرورش و خانواده‌ها،‌ مانع‌گسترش‌این تفکر شویم.

مهرداد فلاطونی پژوهشگر روان‌شناسی اجتماعی در رابطه با معضل ولخرجی در میان اغلب جوانان اظهار کرد: ولخرجی مربوط به تفاوت در نگرش افراد نسبت به اولویت‌های زندگی است.

وی برخی از معایب ولخرجی را پایین آمدن عزت‌نفس و اعتماد‌به‌نفس، خود کم‌بینی، احساس‌ شکست و بروز مشکلات در زندگی مشترک برشمرد و گفت: بی‌هدفی و بالا بودن میزان خواسته‌ها از توان مالی، شخص را دچار بی‌پولی، قرض و بدهی می‌کند و باعث می‌شود وجهه خود را نزد دیگران از دست بدهد.

این محقق و پژوهشگر اجتماعی عوامل موثر بر تعیین نگرش‌ها را طبقه اجتماعی، فرهنگ، خانواده، آموزش‌وپرورش و گروه هم‌سالان عنوان کرد و گفت: طبق تحقیقات جهانی سه عامل آخر، بیشترین تاثیر را دارند.

وی افزود: زمانی که فرزندان در دوران بلوغ دچار بحران هویت می‌شوند، برای کسب استقلال و اثبات هویت خود به خانواده و گروه هم‌سالان، به سمت ولخرجی روی می‌آورند، زیرا پول خرج کردن به آن‌ها حس قدرت و توانایی می‌دهد.

فلاطونی درباره نقش خانواده در تربیت فرزندان ولخرج گفت: بسیاری از رفتارها در کودکی شکل می‌گیرد و بیشتر غیراکتسابی(تقلیدی) هستند. ازجمله این موارد می‌توان به نحوه پول خرج کردن اشاره کرد.

این روان‌شناس اجتماعی برای رفع این معضل دو راهکار پیشنهاد داد و گفت: بهترین راه شخصیت دادن به فرزندان، بالا بردن حس اعتمادبه‌نفس، نزدیکی بیشتر والدین با فرزندان و اتاق فکر است. بدین معنا که همه اعضای خانواده حداقل هفته‌ای یک‌بار درباره نیازها و مسائل زندگی با یکدیگر صحبت کنند. دومین راه ایجاد جذابیت‌های مالی برای فرزندان است. به‌عنوان مثال می‌توان به فرزند گفت: «اگر می‌خواهی فلان‌چیز را بخری، مبلغی را خودت پس‌انداز کن و ما هم کمک می‌کنیم.»

فلاطونی با اشاره به نقش آموزش‌وپرورش در تربیت نسل آینده گفت: نقش آموزش در تمامی موارد ازجمله فراگیری هنر و مهارت‌ها پررنگ‌تر است. حتی در مسائل روزمره‌ای مانند خانه‌داری، آشپزی، فرزندپروری و همسرداری که اغلب مردم صرفاً با تجربه خود به آن‌ها می‌پردازند، نیاز به آموزش دارد.

این روان‌شناس اجتماعی در مورد آخرین عامل؛ یعنی گروه هم‌سالان گفت: هویت فردی تحت‌تاثیر هویت اجتماعی است و جوانان به‌اصطلاح برای «کم نیاوردن» جلوی هم‌سالان، چشم و هم‌چشمی یا به‌دلیل خود کم‌بینی و اعتمادبه‌نفس پایین به سمت ولخرجی می‌روند تا خلأهای خود را پر کنند. والدین این دسته از جوانان، آنان را ولخرج می‌نامند، در حالیکه دوستان، آنان را دست‌ودلباز و مهربان خطاب می‌کنند.

وی درباره علت درگیر شدن ذهن جوانان با مسئله مد گفت: دنبال مد‌روز بودن، به این دلیل است که جوانان برای آینده خود هدف‌گذاری کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت ندارند. زیرا نخستین اقدامی که در یک هدف‌گذاری مانند خریدن ماشین انجام می‌شود، برآورد مالی است.

مهرداد فلاطونی ادامه داد: در حال حاضر ما الگوهای هنری، ورزشی و علمی خوبی در کشور داریم و می‌توان آن‌ها را به‌جای الگو‌های خارجی به جوانان معرفی کرد.

وی افزود: تفاوت خرج کردن بین دختران و پسران به‌دلیل تفاوت در نگرش‌های این دو جنسیت است، زیرا برخی چیزها برای زنان و برخی برای مردان اهمیت دارد.

شاید جالب باشد بدانید طبق تحقیقاتی که در آمریکا انجام شده، مردان بیش از اینکه برای خودشان خرج کنند، برای ماشینشان خرج می‌کنند.

وی افزود: شادی حاصل از پول خرج کردن، شهر بازی و بازی‌های کامپیوتری، جزء خوشی‌های ناپایدار و موقتی است. برای جلوگیری از بروز این اتفاق، ابتدا باید دید چه تفریحاتی حس شادی پایدار را در ما ایجاد می‌کند و این حس در هر فرد متفاوت است.

مهرداد فلاطونی در پایان درباره نقش کلیدی مدارس گفت: فرزندان قبل از ورود به جامعه، 12 سال در مدرسه حضور دارند. پس بهتر است مدارس مهارت‌های مدیریت پول را با شبیه‌سازی، تکرار مکررات و به‌صورت جزوات فوق‌برنامه ارائه دهند، به شرط آنکه جذاب، اختیاری و غیررسمی باشد.

منبع: تبیان