سپهرغرب، گروه سلامت: مصرف نمک بایستی در حد تعادل باشد همانطور که مصرف بیش از آن برای سلامتی خطرناک است کمبود نمک بدن را به سمت مشکلات جدی خواهد کشاند.

مصرف بیش از حد نمک باعث افزایش فشار خون می‎شود و سازمان‌های بهداشت توصیه می‌کنند که از آن به میزان متعادل یعنی چیزی حدود 1500 تا 2300 میلی گرم در روز مصرف کنیم.با این حال، با توجه به این که مصرف بیش از حد نمک باعث ایجاد مشکلات خطرناکی می‌‎شود، مصرف کم آن هم مشکلاتی را برای شخص به وجود می‌‎آورد. در این قسمت از سلامت، به تعدادی از عوارض ناشی از کمبود نمک بدن و عنصر سدیم در بدن پرداخته ایم.

 مضرات و اثرات کمبود نمک روی اعضای بدن کلسترول

1. افزایش احتمالی مقاومت به انسولین

مطالعات انجام شده نشان می‌‎دهند که کمبود میزان نمک در بدن، منجر به افزایش احتمال مقاومت بدن نسبت به انسلولین موجود در خون می‌‎شود و مقاومت به انسولین زمانی اتفاق می‎افتد که سلول‌های بدن به سیگنال‌های هورمون انسولین پاسخ نمی‎دهند؛ و این امر منجر به افزایش میزان انسولین و قند خون در بدن می‎شود.

اعتقاد بر این است که مقاومت به انسولین عامل اصلی بسیاری از بیماری‌های جدی، از جمله دیابت نوع 2 و بیماری‌های قلبی است.

آزمایشات انجام شده بر روی 152 نفر نشان داد که مقاومت به انسولین در افرادی که در طول 7 روز از رژیم غذایی بدون نمک پیروی کرده اند افزایش یافته است و البته این مطالعات از نظر جمعیت مورد آزمایش قرار گرفته و میزان محدودیت نمک متفاوت بوده که ممکن است دلیل تفاوت در نتایج آزمایشات باشد.

2. کمبود نمک باعث کاهش بیماری‌های قلبی نمی ‎شود

درست است که کاهش میزان نمک مصرفی می‌‎تواند منجر به کاهش فشار خون شخص شود، با این حال فشار خون تنها عاملی برای بروز بیماری‌هایی مانند حمله قلبی و مرگ است.

مطالعات متعددی به منظور بررسی اثرات رژیم‌های غذایی کم نمک در بروز سکته‌های قلبی، سکته‌های مغزی و خطر مرگ پرداخته اند و چندین مورد از مطالعات نشان دادند که مصرف کمتر از 3000 میلی گرم نمک در روز باعث افزایش خطر مرگ در اثر بیماری‌های قلبی و سکته مغزی می‌‎شود.

با این حال چنانچه در نمناک گفته ایم مطالعات دیگر نتایج متناقضی را گزارش کردند و ین مطالعات که در سال 2011 انجام شد نیز حاکی از افزایش احتمال بروز بیماری‌های قلبی در اثر کاهش مصرف نمک بود.

3. افزایش خطر مرگ در اثر نارسایی‌های قلبی

نارسایی قلبی در اثر عدم پمپاژ مناسب خون توسط قلب برای رساندن اکسیژن مورد نیاز به اعضای بدن اتفاق می‌‎افتد و این به معنی از کار افتادگی قلب نیست اما یک مشکل جدی برای بدن شخص به حساب می‎ آید و کاهش میزان مصرف نمک نیز باعث افزایش نارسایی‌های قلبی می‎ شود.

طبق آزمایشات صورت گرفته، کمبود نمک موجود در رژیم غذایی افراد مبتلا به بیماری‌های قلبی باعث افزایش خطر مرگ آن‌ها می‎ شود در حالی که به بیشتر این بیماران توصیه می‎ شود از مصرف نمک خودداری کنند که این امر می‎تواند بسیار خطرناک باشد. با این حال برای رسیدن به نتایجی محکم و قابل استناد نیاز به انجام تحقیقات بیشتری می‌‎باشد.

4. رژیم غذایی کم نمک می‌‎تواند باعث افزایش کلسترول LDL و تری گلیسیرید‌ها در بدن شخص شود

عوامل بسیاری خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را افزایش می‌‎دهند که یکی از این عوامل افزایش میزان کلسترول LDL و تری گلیسیرید‌ها می‌‎باشد. برخی از مطالعات نشان می‎ دهند که رژیم‌های غذایی کم نمک ممکن است سطح کلسترول LDL و تری گلیسیرد‌ها را افزایش دهد.

محققان طی یک آزمایش که در سال 2003 بر روی افراد سالم انجام شد دریافتند رژیم غذایی کم نمک باعث افزایش 4.6درصد کلسترول LDL و افزایش 5.9درصد تری گلیسیرید‌ها در بدن آن‌ها می‎شود و بررسی‌های اخیر مبنی بر افزایش 2.5درصد کلسترول و افزایش 7درصد تری گلیسیرید‌ها هستند.

از این گذشته کاهش مصرف نمک تاثیر بسیار جزیی در کاهش میزان قند خون در افراد دارای فشار خون بالا دارد.

5. افزایش خطر مرگ در افراد مبتلا به دیابت

دیابت خطر بروز حملات قلبی را افزایش می‌‎دهد و با این وجود که به بیماران دیابتی توصیه می‎ شود که از مصرف نمک خودداری کنند، جالب است بدانید که کاهش نمک باعث افزایش خطر مرگ در هر دو نوع بیماری دیابت می‌‎شود.

با این حال در این مورد نیاز به انجام آزمایشات و مطالعات بیشتری است.

6. افزایش خطر هیپوناترمیا (سطح پایین نمک موجود در خون)

هیپوناترمیا به کاهش میزان نمک خون گفته می‌‎شود و علائم این بیماری مشابه علائم ناشی از کمبود آب بدن است و در موارد شدید تر، مغز ممکن است دچار تورم شود که این امر منجر به بروز سردرد، تشنج، کما و حتی مرگ خواهد شد. افراد مسن بیشتر در معرض ابتلا به هیپوناترمیا هستند و این امر به این دلیل است که افراد مسن بیشتر به انواع بیماری‌ها مبتلا می‌‎شوند و در پی آن ممکن است دارو‌هایی مصرف کنند که باعث کاهش میزان نمک موجود در خونشان ‎شود.

همچنین، ورزشکارانی که به ورزش‌های استقامتی می‎پردازند نیز در معرض خطرهیپوناترمیا هستند. این بیماری در ورزشکاران، در اثر عدم نوشیدن اب کافی بروز پیدا می‎کند.

     چه میزان نمک (سدیم) باید به صورت روزانه مصرف شود؟

مصرف زیاد نمک برای انسان مضر است اما با این وجود مصرف کم آن هم خطر آفرین است؛ بنابراین برای پیشگیری از ایجاد بیماری‌های ناشی از مصرف بیش از حد و یا عدم مصرف آن لازم است که از نمک به میزان نیاز مصرف شود.

میزان 3000 تا 5000 میلی گرم در روز میزان مطلوبی برای استفاده از نمک است و این میزان برابر با مصرف 1.5 تا 2.5 قاشق چای خوری در طول روز می‌باشد.

با این حال ممکن است کاهش مصرف نمک در برخی افراد مانند کسانی که فشار خون بسیار بالایی دارند، ضروری باشد و بنابراین اگر پزشک به شما توصیه کرده از مصرف نمک خودداری کنید به توصیه او عمل کنید.

بسیاری از غذاهای کنسروی و غذا‌های فرآوری شده حاوی مقادیر بالایی از نمک هستند که مصرف آن‌ها توصیه نمی ‎شود. افزودن مقداری نمک به غذا‌های سالم خانگی برای بهبود طعم آن ها، مناسب و بی خطر است.