سپهرغرب، گروه کافه کتاب: بهنام باقری گفت: کشور ما توسط یک پژوهشگر جوان 30 ساله توانست به‌عنوان هشتمین کشور دنیا به دانش سلول‌های بنیادی دست پیدا کند. این اتفاق مهم می‌تواند به دانشجویان انگیزه بدهد که با تلاش، تحقیق، امید و از همه مهمتر، توکل بر خدا می‌توانند به پیشرفت‌های علمی برسند.

سلول بنیادی مادر تمام سلول‌هاست و توانایی تبدیل به تمام سلول‌های بدن را دارد. این سلول‌ها توانایی خود نوسازی و تمایز به انواع سلول‌ها ازجمله سلول‌های خونی، قلبی، عصبی و غضروفی را دارند. همچنین در بازسازی و ترمیم بافت‌های مختلف بدن ناشی از آسیب و جراحت، موثر است. به دلیل توانایی منحصربه‌فرد سلول‌های بنیادی، این سلول‌ها امروزه از مباحث جذاب در زیست‌شناسی و علوم پزشکی است. تحقیقات در این زمینه دانش ما را درباره چگونگی رشد و تکوین یک اندام از یک سلول منفرد افزایش داده و مهمتر آنکه به فهم مکانیزم جایگزینی سلول‌های سالم با سلول‌های آسیب‌دیده کمک کرده است.

«سلول‌های بهاری» یکی از آثاری است که در سال جاری با نگاهی تازه، دانش سلول‌های بنیادی را از زبان یکی از موثرترین دانشمندان ایرانی در این حوزه، روایت می‌کند. بهنام باقری نویسنده این کتاب که از سوی انتشارات «راه یار» به چاپ رسیده، دارای مدرک کارشناسی ارشد فقه و حقوق است.

وی با اشاره به موضوع این کتاب و سیر تدوین آن، بیان کرد: موضوع اصلی این کتاب، تاریخ شفاهی سلول‌های بنیادی به روایت دکتر حسین بهاروند است. هدف این بود در این اثر به این مسأله بپردازم که دانش سلول‌های بنیادی از کجا شروع شد و ما چگونه و با چه فرایندی به این دانش استراتژیک دست پیدا کردیم.

باقری ادامه داد: در خلال مصاحبه‌ با دکتر حسین بهاروند؛ زیست‌شناس برجسته ایرانی در حوزه سلول‌های بنیادی که تاکنون موفق به دریافت ده‌ها جایزه معتبر علمی در عرصه ملی و بین‌المللی شده، احساس کردم خاطرات و سیر زندگی ایشان و سختی‌ها و فرازونشیب‌هایی که در زندگی داشته، خیلی جذاب است. از سوی دیگر این امکان وجود داشت که روایت صِرف از دانش سلول‌های بنیادی و بیان یک سری اتفاقات خشک علمی، مخاطب را خسته کند، از این‌رو تصمیم گرفتم در کنار بیان دانش مربوط به سلول‌های بنیادی، زندگی دکتر بهاروند را نیز روایت کنم تا هم خشکی مباحث علمی را کمی تعدیل کرده و هم برای مخاطب جذابیت ایجاد کند.

این نویسنده با اشاره به انگیزه خود برای تألیف کتاب در این زمینه، گفت: سال 1394، مقام معظم رهبری در بازدیدی که از شرکت صنعتی مپنا داشتند، از پیشرفت‌های علمی و صنعتی این شرکت اظهار خرسندی کردند. وقتی خوشحالی ایشان را دیدم، تصمیم گرفتم تاریخ شفاهی پیشرفت‌های علمی کشور را روایت کنم. به این‌صورت که مسیر پیشرفت‌های علمی کشور از ابتدا تا انتها با ذکر موانع، فرازونشیب‌ها تا رسیدن به موفقیت ترسیم شود. با بررسی‌ و چکش‌کاری‌هایی که صورت گرفت در نهایت به دو پروژه مشخص رسیدم: دانش سلول‌های بنیادی و زندگینامه و اقدامات علمی دکتر شهید کاظمی آشتیانی. برای پروژه دوم، بین 40 تا 50 ساعت مصاحبه گرفته شد، اما تعدادی از مصاحبه‌ها باقی مانده که پس از انجام آن‌ها، کتاب تدوین و آماده چاپ خواهد شد. این پژوهش می‌تواند یکی از پروژه‌های اثرگذار در کشور باشد.

وی افزود: طرح پروژه دانش سلول‌های بنیادی را خرداد 1396 به پژوهشگاه رویان ارائه دادم که آذر همان سال کار شروع شد و اردیبهشت 97 انجام مصاحبه‌ها به پایان رسید. در خلال مصاحبه‌ها احساس کردم افراد دیگری هم هستند که می‌توانند به روایت کتاب کمک کنند. به این دلیل، چهار جلسه مصاحبه با دکتر ناصر اقدمی و دو جلسه نیز با دکتر عادله طایی صورت گرفت که این مصاحبه‌ها بیشتر حول محور دانش سلول‌های بنیادی بود.

باقری درباره قالب روایی این کتاب نیز بیان کرد: این اثر براساس روایت اول شخص از زبان دکتر حسین بهاروند در 19 فصل نگارش شده است. به‌طور کلی بخش عمده محتوای کتاب، روایت زندگی شخصی دکتر بهاروند در دوران کودکی، دانشجویی، ازدواج و به موازات آن اتفاقاتی است که برای تولید و توسعه سلول‌های بنیادی در پژوهشگاه رویان رخ داده است.

این نویسنده و پژوهشگر ادامه داد: روی صحبت کتاب «سلول‌های بهاری»، بیشتر با قشر جوان تحصیلکرده‌ای است که نیاز به امید، انگیزه و الگو دارند. پیام کتاب به مخاطبانش این است که با وجود تحریم‌ها، موانع و کمبودها هم می‌توان پیشرفت کرد و به قله‌های علم در دنیا رسید. کشور ما توسط یک پژوهشگر جوان 30 ساله توانست به‌عنوان هشتمین کشور دنیا به این دانش دست پیدا کند. این اتفاق مهم می‌تواند به دانشجویان ما انگیزه بدهد که با تلاش، تحقیق، امید و از همه مهم‌تر، توکل بر خدا می‌توانند به پیشرفت‌های علمی برسند. در یک کلام حرف اصلی کتاب این است: تلاش، امید و همت برای حرکت به سوی قوی شدن و آینده درخشان علمی ایران عزیزمان.