سپهرغرب، گروه شهر: وین اتریش و ملبورن استرالیا به‌عنوان شهرهایی با بهترین ویژگی‌های زیست‌پذیری در جهان شناخته می‌شوند.

شیوع ویروس کووید -19 در سراسر جهان و محدودیت‌های مربوط به آن می‌تواند به طراحی و ساخت شهرهای زیست‌پذیر کمک شایانی کند؛ وجود محدودیت‌های کرونایی برای افرادی که به پارک محلی، باغ یا فضای بیرونی دسترسی ندارند، تاکنون شرایط سختی را رقم زده است برای نمونه، فضای سبز موجود در بعضی از شهرهای بریتانیا پس از به پایان رسیدن محدودیت‌های کرونایی بسیار شلوغ شده بود، این موضوع نشان می‌دهد که افراد علاقه زیادی به طی کردن زمان خود در فضای آزاد دارند. تراکم جمعیت در مناطق شهری رو به افزایش است به‌طوری‌که پیش‌بینی شده است تا سال 2050 میلادی، 68 درصد جمعیت دنیا در مناطق شهری زندگی خواهند کرد؛ بنابراین شهرها باید حداکثر ویژگی‌های لازم برای زیست‌پذیر بودن را داشته باشند تا بتواند نیاز ساکنین خود را برطرف کند. در ادامه به چند ویژگی از شهرهای زیست‌پذیر می‌پردازیم:

  فضای سبز

با توجه به افزایش میزان سکونت افراد در مناطق شهری، برنامه‌ریزان و طراحان شهری باید بیش‌ازپیش به موضوع توسعه فضای سبز توجه کنند و آن را در اولویت برنامه‌های خود قرار دهند. همان‌طور که مشخص است، افراد تمایل دارند بخشی از زمان خود را در فضای باز در آرامش طی کنند، اعضای خانواده و دوستان خود را در این مکان‌ها ملاقات کنند و ورزش یا استراحت کنند بنابراین فضای سبز ایمن باید به‌راحتی در دسترس تمام اقشار جامعه قرار بگیرد بر این اساس، مفهوم «شهر 15 دقیقه‌ای» ایجاد شده است که طبق آن ساکنان تنها با طی 15 دقیقه پیاده‌روی یا با دوچرخه می‌توانند به فضای سبز دسترسی پیدا کنند.

  قابلیت دسترسی به امکانات

یک شهر زیست‌پذیر امکان دسترسی آسان به مسکن مناسب، مشاغل، مراکز آموزشی، مراکز بهداشتی و مراقبتی و فضای عمومی را برای همه شهروندان خود در گروه‌های اجتماعی مختلف فراهم می‌کند. توسعه سیستم حمل‌ونقل سبز به‌عنوان بخشی از برنامه‌های اصلی در این زمینه در نظر گرفته می‌شود؛ در شهرهای زیست‌پذیر مسیرهای سبز ویژه‌ای برای پیاده‌روی و دوچرخه‌سواری اختصاص داده می‌شود علاوه بر این پارک‌های خطی، مسیرهای باریک و حاشیه‌های رودخانه‌ای مناطق مسکونی را به محیط طبیعی، مشاغل و خدمات متصل می‌کند.

  نگرش راهبردی ساکنین

شهروندان باید موضوعاتی مانند مسافت و زمان طی شده بین محیط کار یا محل تفریحی و منزل را در نظر بگیرند درصورتی‌که ساکنین تمایل داشته باشند در شهرهای زیست‌پذیرتر زندگی کنند، باید محیط بومی خود را درک کنند، محصولات بومی را خریداری کنند، تا حد ممکن از خودروی شخصی استفاده نکنند، با همسایه‌ها ارتباط برقرار کنند، از فضاهای عمومی لذت ببرند، برای آن‌ها ارزش قائل شوند و از فضای سبز محلی خود استفاده کنند. در ادامه به ویژگی‌های دو مورد از زیست‌پذیرترین شهرهای دنیا می‌پردازیم:

  وین

وین از سال 2009 تا 2019 به‌عنوان بهترین شهر برای زندگی در سراسر دنیا در نظر گرفته شد و به‌عنوان یکی از زیست‌پذیرترین شهرها شناخته می‌شود.

  حمل‌ونقل عمومی و زیرساخت‌ها

عملکرد سیستم حمل‌ونقل عمومی در وین به علت حجم بالای جابجایی‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است، علاوه بر این، رفتن به سر کار و برگشتن بدون در نظر گرفتن تأخیری و شلوغی سیستم حمل‌ونقل عمومی، به‌اندازه کافی دشوار و اذیت‌کننده است. سیستم حمل‌ونقل U-Bahn (اوبان) وین بسیار ایمن، آسان و قابل‌اعتماد است، این سیستم حمل‌ونقل عمومی آخر هفته‌ها نیز خدمات 24 ساعته ارائه می‌دهد همچنین، شهر وین به‌منظور افزایش ایمنی دوچرخه‌سواران، مسیرهای مناسبی را در سطح شهر برای آن‌ها در نظر گرفته است. پیاده‌روی کردن در این شهر نیز بسیار لذت‌بخش است. محیط‌زیست و آلودگی: بحران آب‌وهوا یکی از مشکلات و نگرانی‌های جهانی در نظر گرفته می‌شود، بنابراین کارشناسان معمولاً به‌دنبال راهی برای کاهش آلودگی هوا هستند. وین یک شهر بسیار تمیز و سبز است به‌طوری‌که کیفیت هوا در این شهر خوب ارزیابی شده و کیفیت آب آشامیدنی و میزان دسترسی به آن نیز بسیار بالا در نظر گرفته شده است علاوه بر این میزان آلودگی صوتی و نوری نیز در این شهر کم است.

  سیستم آموزشی

سیستم آموزشی شهر وین بسیار عالی است و دانشگاه‌های آن جزو بهترین‌های جهان قرار دارد. معلمان و مربیان مدارس و پیش‌دبستانی‌ها از روش آموزشی مونته‌سوری (Montessori) استفاده می‌کنند؛ این روش آموزشی تربیتی مبتنی بر ایده و عمل است که توسط ماریا مونته سوری ابداع شده است.

  فضای سبز

وین یکی از سبزترین شهرهای اروپا است که از هر طرف توسط تپه‌های سرسبز و مناظر روستایی در برگرفته شده است. تعداد زیادی پارک و مسیرهای پیاده‌روی در سرتاسر شهر وجود دارد که شهروندان می‌توانند از آن‌ها لذت ببرند.

  آمار پایین جنایات

شهر وین در سال 2019 به‌عنوان ششمین شهر ایمن در جهان در نظر گرفته شد، بنابراین احتمال وقوع سرقت، زورگیری و تجاوز به مردم در این شهر بسیار کم است، شهروندان نیز می‌توانند هر ساعت از شبانه‌روز با خیال آسوده در این شهر پیاده‌روی کنند.

  ملبورن

در حال حاضر، ملبورن یکی از زیست‌پذیرترین شهرهای دنیا است؛ سیستم حمل‌ونقل خوب، امنیت بالا، کیفیت بهینه سیستم آموزشی و وجود فرصت‌های شغلی زیاد به زیست‌پذیرتر شدن آن کمک شایانی کرده است.

  مراکز بهداشتی و درمانی

شهر ملبورن خدمات مناسب در زمینه سلامت، بهداشت و روان در اختیار شهروندان قرار می‌دهد، کادر درمان در مراکز بهداشتی و مراقبتی این شهر به میزان قابل توجهی به سلامت شهروندان توجه می‌کنند.

  سیستم آموزشی

مدارس و دانشگاه‌های بسیار خوبی در شهر ملبورن وجود دارد، به‌طوری‌که رتبه سوم جهانی را به خود اختصاص داده‌اند. در ایالت ویکتوریا بیش از دو هزار و 500 مدرسه وجود دارد که هزار و 375 مورد از آن‌ها در شهر ملبورن واقع شده است.

  پارک‌های سبز تمیز و هوای تازه

به دلیل وجود پارک‌ها و باغ‌های زیاد در ملبورن، هوای این شهر بسیار تمیز است و میزان آلودگی به کمترین میزان خود رسیده است. شهروندان می‌توانند با حضور در فضاهای سبز و تمیز این شهر، سلامت روحی خود را بهبود ببخشند. درختان کهنسال، چمن‌های آرایش یافته و حیات‌وحش متنوع به زیبایی فضای سبز شهر وین افزوده است.

  سیستم حمل‌ونقل عمومی

تراموا یا واگن‌های برقی موجود در ملبورن نه‌تنها نوعی وسیله حمل‌ونقل عمومی محسوب می‌شود، بلکه به‌عنوان یکی از نمادهای معروف شهر در نظر گرفته شده است. این سیستم حمل‌ونقل عمومی به میزان قابل توجهی مورد استقبال شهروندان قرار گرفته است. علاوه بر این، وجود فرودگاه نزدیک مرکز وین نیز یکی از ویژگی‌های مهم این شهر زیست‌پذیر در نظر گرفته شده است.