احمد هنری، سخنانی درباره سند تحول قوه قضائیه، زمینه‌های همکاری نهاد‌های مردمی با معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقع جرم و سامانه سجام قوه قضائیه بیان کرد.

هنری با اشاره به جایگاه مشارکت‌های مردمی در قوه قضائیه بیان کرد: یکی از موارد مهم سند تحول قضائی که اخیراً توسط نخبگان تدوین و توسط رییس قوه قضائیه ابلاغ شده، استفاده حداکثری از ظرفیت نهاد‌های مردمی است. به همین منظور بانک اطلاعاتی خوبی از سمن‌ها، نهاد‌های مردمی، گروه‌های جهادی و گروه‌های علمی که دارای مجوز هستند، تشکیل شده است. برای اینکه بتوانیم ساماندهی خوبی داشته باشیم، سامانه‌ای نیز به نام سامانه مشارکت برای آن طراحی شده است.

وی در ادامه در خصوص انگیزه استفاده از گروه‌های مردمی، اظهار کرد: انگیزه استفاده از گروه‌های مردمی این است که ما ورودی پرونده به قوه قضائیه را کاهش دهیم. در همین راستا دستور‌العملی برای مشارکت نهاد‌های مردمی نوشته شده است و آن را از نقاط عطف ریاست آقای رئیسی بر دستگاه قضا می‌دانیم. همچنین نهاد‌های مردمی می‌توانند در تمام فرآیند قوه قضائیه از سیاست‌گذاری تا میانجی‌گری با واحد‌های مختلف معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقع جرم قوه قضائیه ارتباط و نقش‌آفرینی داشته باشند.

مدیر مشارکت‌های مردمی قوه قضائیه در ادامه تصریح کرد: نهاد‌های مردمی گلایه داشتند که به ما اجازه ورود به کار‌های قوه قضائیه نمی‌دهند که با تدوین دستور‌العمل مشارکت نهاد‌های مردمی، این مسأله حل شد.

هنری در بخش دیگری از سخنانش با اظهار اینکه در حال حاضر جایگزین‌هایی برای حبس طراحی شده است که خیلی از محکومین به جای اینکه زندان بروند، در اختیار این نهاد‌های مردمی قرار می‌گیرند، گفت: مثلاً محکوم به جای اینکه زندان برود، محکوم می‌شود به اینکه 100 درخت بکارد. نهاد‌های مردمی در اینجا ورود می‌کنند و شرایط تحقق این حکم را به‌وجود می‌آورند.

وی سپس با اشاره به راه‌اندازی و فعالیت سامانه سجام در راستای مشارکت مردمی در قوه ‌قضائیه، گفت: یکی از سامانه‌های خوب که در معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم بیش از دو سال است که راه‌اندازی شده، سامانه سجام یا سامانه جامع ارتباط مردمی است. این سامانه در راستای کاهش ورودی پرونده به قوه ‌قضائیه بسیار مؤثر است.

وی در ادامه افزود: در سراسر ایران حدود 160 دیده‌بان داریم. دیده‌بان‌ها در این سامانه ثبت نام کرده و پس از تأیید صلاحیت، کدشناسایی دریافت می‌کنند. این افراد طبق آموزش‌ها و وظایف تعریف شده در برخورد با موضوعات مشخص، از طریق این سامانه ما را در جریان می‌گذارند. به عنوان مثال فرد متوجه می‌شود که روبه‌روی منزلش یک ساخت و ساز غیر قانونی در حال انجام است. با تلفن همراه خود، فیلم این اتفاق را ضبط کرده و در سامانه سجام بارگذاری می‌کند. در این سامانه، تمام مسئولین اجرایی استان‌ها و دادستان‌های شهرستان‌ها ثبت‌نام کرده‌اند.

هنری افزود: پس از ارائه گزارش دیدبان در سامانه، صحت‌سنجی آن توسط همکاران ما انجام شده؛ سپس در کارتابل دادستان همان منطقه یا ادارات مربوطه قرار می‌گیرد و سریع رسیدگی خواهد شد. روند صحت‌سنجی گزارشات رسیده، کم‌تر از یک روز زمان می‌برد.

مدیر مشارکت‌های مردمی و سرمایه‌های اجتماعی قوه قضائیه در پایان با اشاره به استقبال قضات از مجازات‌های جایگزین حبس، یادآور شد: بسیاری از قضات ما از مجازات‌های جایگزین حبس استقبال کرده‌اند. قضات برای صدور این دسته احکام به شخصیت و روحیات فرد متهم، توجه کرده و متناسب با ویژگی‌های شخصیتی او مجازات جایگزین را تعیین می‌کنند.