جنگل‌خواری، تغییر کاربری مراتع و جنگل‌ها، آتش‌سوزی‌های وسیع به‌دلیل تغییرات اقلیمی، فرسایش خاک، سیل، خشک‌سالی، بهره‌برداری‌های بی‌رویه از آب‌های زیرزمینی، فرونشست زمین، خشک شدن قنات‌ها، بحرانی شدن بسیاری از دشت‌ها و بهره‌برداری بیش از حد از مراتع کشور، ازجمله مهم‌ترین معضلات منابع طبیعی گذشته و پیشروی کشور است.

«فقدان برنامه‌ریزی راهبردی و بلند مدت صیانت از جنگل‌ها و مراتع» و «تغییرات ناپایدار مدیریتی» از جمله دلایلی است که موجب شده معضلات مذکور در دو دهه اخیر همچنان پابرجا بماند.

با این وجود برای نخستین‌بار، کلان ‌برنامه‌هایی در یک سال گذشته توسط سازمان امور جنگل‌ها تدوین شده که به عقیده کارشناسان در صورت اجرا، می‌تواند تحولی جدید در زمینه جنگل‌داری در کشور داشته باشد. ایجاد گام‌های اولیه در حوزه‌های «کاداستر»، «راه‌اندازی سامانه‌های کنترل هوشمند» و «طرح جامع تولید گیاهان دارویی» از جمله این برنامه‌ها محسوب می‌شود.

  تحولات سازمان امور جنگل‌ها ادامه پیدا کند

در همین ارتباط عضو کمیسیون کشاورزی مجلس با بیان اینکه در دو سال گذشته سازمان جنگل‌ها یکی از ارگان‌هایی بوده‌ که بهترین هماهنگی‌ها و تعاملات را با کمیسیون کشاورزی داشته است، عنوان کرد: در سال گذشته کمیسیون کشاورزی به همراه رئیس سازمان امور جنگل‌ها، از هفت استان بازدید میدانی انجام داده و این کمیسیون از نزدیک شاهد دستاوردهای مثبت این سازمان بوده است.

حجت‌الاسلام‌و‌المسلمین امیرقلی جعفری، با بیان اینکه برخی پروژه‌ها در حوزه مراتع و جنگل‌ها برای نخستین‌بار در کشور در حال انجام است، گفت: امیدواریم برنامه‌های مهمی که اکنون گام‌های اولیه آن در سازمان جنگل‌ها آغاز شده است، در سال‌های آینده با مدیریت فعلی این سازمان ادامه پیدا کند.

وی با بیان اینکه تغییرات مدیریتی در وزارتخانه‌ها با توجه به رویکرد حزبی دولت‌ها، امری عادی محسوب می‌شود، گفت: با این وجود در حال حاضر، مدیران لایق و انقلابی در جمهوری اسلامی فارغ از جناح‌بندی‌های سیاسی مشغول کار هستند که نباید از ظرفیت آنان هیچ‌گاه غافل شد.

  14 برنامه مهم سازمان امور جنگلها در سال 1400

نماینده ولی‌فقیه در سازمان امور جنگل‌ها گفت: به طور کلی رضایت 100 درصدی از سوی مردم در زمینه حفظ منابع طبیعی و مبارزه با زمین‌خواری، جنگل‌خواری، کوه‌خواری وجود ندارد.

حجت‌‌الاسلام‌ والمسلمین مصطفی طباطبایی‌نژاد، با بیان اینکه عدم وجود رضایت کامل از وضع موجود را نمی‌توان به معنی نبود هیچ‌گونه پیشرفت و انکار هرگونه دستاورد و تلاش از سمت مسئولان حوزه منابع طبیعی تلقی کرد، ادامه داد: سازمان جنگل‌ها یک سازمان با حوزه کاری وسیع و دارای تکالیف گسترده است.

وی با اشاره به اینکه در سال جاری نیز این سازمان 14 کلان برنامه مهم در پیش روی خود دارد، عنوان کرد: مدیریت فعلی این سازمان اگر مثل سابق بتواند به حرکت خود در زمینه اجرای برنامه‌ها گام بردارد، می‌توان امیدوار بود آینده خوبی در انتظار سازمان جنگل‌ها خواهد بود.

  عدم ثبات مدیران زخمی کهنه بر پیکره منابع طبیعی؛ هر دو سال یک تغییر

نماینده ولی‌فقیه در سازمان امور جنگل‌ها با بیان اینکه متأسفانه در حدود دو دهه گذشته با معضل عدم ثبات و تغییرات پی در پی مدیران بوده‌ایم، عنوان کرد: به طور تخمینی و میانگین می‌توانم عرض کنم هر دوسال یک‌بار شاهد تغییر و جا‌به‌جایی مدیران سازمان جنگل‌ها بوده‌ایم.

طباطبایی‌نژاد، با بیان اینکه در دوره کنونی مدیریت سازمان جنگل‌ها شاهد برنامه‌ریزی مدون سالانه بوده‌ایم، خاطرنشان کرد: در طی سال‌های اخیر کلان برنامه‌های مهمی برای سازمان امور جنگل‌ها نقشه‌ریزی شده بود که برنامه‌ها انصافاً به‌خوبی پیش رفته بود.

  2 برابر شدن کاداستر اراضی ملی و منابع طبیعی طی یک‌سال

در یک سال گذشته، اراضی ملی و منابع طبیعی در حوزه کاداستر نیز تحول جدیدی را تجربه کرده است. در همین خصوص، افلاطونی، معاون حفاظت و امور اراضی سازمان جنگل‌ها با اشاره به اینکه عملکرد سال 1399 کاداستر اراضی ملی و دولتی حدود 56 میلیون هکتار بوده است، عنوان کرد: «این در حالی است که طبق آمار ارائه شده توسط ادارات کل منابع طبیعی کشور، عملکرد کاداستر تا پایان سال 1398، تنها حدود 38 میلیون هکتار بوده است.»

مطابق آمار، با پیشرفت‌های صورت گرفته، کاداستر اراضی ساحلی کشور در سال گذشته تکمیل شده و بخش عمده کاداستر اراضی منابع طبیعی نیز تا پایان شهریورماه سال جاری تکمیل خواهد شد.

شروع به کار چهار سامانه جدید؛ آیا بانک جامع اطلاعات منابع طبیعی ایجاد خواهد شد؟

همچنین در سال 99، برای اولین‌بار در زمینه مبارزه با فساد و تخلفات در حوزه منابع طبیعی، از ظرفیت سامانه‌های هوشمند استفاده شد. بدون شک تکمیل و توسعه این سامانه‌ها با ریل‌گذاری فعلی می‌تواند در سال‌های آتی، نخستین بانک جامع اطلاعاتی مربوط به منابع طبیعی را در کشور به ارمغان بیاورد.

«سامانه جامع مدیریت منابع طبیعی» با هدف تسهیل ارائه خدمات به متقاضیان و مدیریت پروژه‌های حفاظتی سازمان، «سامانه مدیریت بهره‌برداری و حمل چوب‌آلات» با هدف مبارزه سیستمی با قطع درختان جنگلی و حمل غیرمجاز چوب در سطح کشور، «سامانه جامع پاسخگویی به استعلامات» با هدف الکترونیکی کردن مراحل دریافت تا پاسخ به استعلام سایر دستگاه‌های اجرایی کشور و در نهایت سامانه «حدنگاری اراضی ملی» با هدف ایجاد آرشیو الکترونیکی از اطلاعات توصیفی و مکانی کاداستر اراضی ملی و نظارت بر پیشرفت حدنگاری اراضی ملی، ازجمله این سامانه‌ها محسوب می‌شود.

  توسعه صادرات گیاهان دارویی

ازجمله اقدامات مهم سازمان جنگل‌ها در یک سال اخیر می‌توان به حوزه مدیریت و بهره‌برداری از مراتع اشاره کرد. در این حوزه تهیه طرح‌های مرتعداری با هدف حفاظت از مراتع کشور و همچنین تولید اشتغال برای جوامع محلی انجام شده است.

به گزارش تسنیم، در طرح‌های مرتعداری بر مواردی نظیر تولید گیاهان دارویی در کنار تعلیف دام، متمرکز شده که نه‌تنها موجب افزایش بهره‌وری مراتع می‌شود؛ بلکه موجب افزایش سهم کشور ایران از تجارت پر سود گیاهان دارویی در بازارهای جهانی خواهد شد.