پروژه پارک آمادای! اگر به چهار سال پیش برگردیم طبق اسناد موجود «محمدناصر نیکبخت» استاندار سابق همدان دوم دی‌ماه سال 96 طی یک هیاهو و بازخورد خبری مبنی بر وضعیت نابه‌سامان تپه تاریخی پیسا در شورای هماهنگی مبارزه با موادمخدر برای جلوگیری از تجمع معتادان در این محوطه تاریخی دستور ساخت یک بوستان را صادر و تأکید کرد: یک‌سوم هزینه تبدیل این مکان به بوستان را پرداخت می‌کنیم.

وی با بیان این‌که درخواست ما این است که دستگاه‌های مربوطه در این خصوص اقدامات مستمر داشته و تپه پیسا برای جلوگیری از تجمع مصرف‌کنندگان رصد شود، تصریح کرد: پیشنهاد شهرداری برای تبدیل محوطه این تپه به فضای سبز و بوستان اقدامی خوب است، اما مسئله اینجاست که درست چندماه پس از این دستور، شاهد روی کار آمدن استاندار جدید همدان سید سعید شاهرخی بودیم و دیگر خبری از اجرای این طرح علیرغم وعده‌ها نبودیم تا اینکه دی‌ماه سال گذشته شهردار پیشین همدان با اشاره به اختصاص سه میلیارد تومان اعتبار برای احداث پروژه بزرگ پارک آمادای همدان در سال 99 اظهار کرد: برای سال آینده 14 میلیارد تومان اعتبار برای این طرح در بودجه پیش‌بینی شده است چراکه باید بخشی از اراضی مربوط به این طرح تملک شوند که این نیز اندکی هزینه‌بر است.

عباس صوفی با بیان اینکه پرونده طرح بزرگ پارک آمادای برای کارشناسی و تصویب به اداره کل مسکن و شهرسازی ارسال شده است، افزود: علاوه بر این دو مشاوره مطالعات امکان‌سنجی طرح را انجام می‌دهند، به دلیل تاریخی بودن منطقه جلساتی نیز با میراث فرهنگی برگزار شده تا طرح به نحو احسن انجام شود.

وی با اشاره به اینکه طرح آمادای پروژه‌ای بسیاری بزرگ بوده و احداث آن به هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد، گفت: برای تأمین بخشی از هزینه‌ها به‌دنبال جذب سرمایه‌گذار هستیم تا کارها با سرعت بیشتری پیش رود.

شهردار وقت همدان عنوان کرد: پارک فرامنطقه‌ای آمادای در منطقه چهار همدان که یکی از مناطق محروم شهر به شمار می‌آید احداث می‌شود و می‌تواند سبب کاهش ساخت و سازهای غیر مجاز و پیشرفت منطقه در عرصه‌های مختلف شود.

صوفی با تأکید براینکه احداث پارک فرامنطقه‌ای آمادای نقطه عطفی در منطقه است، گفت: در حال حاضر بخشی از کار در قالب احداث پارک‌های حاشیه‌ای آغاز شده اما به طور کلی عملیات اجرایی این طرح رسماً از سال آینده آغاز می‌شود.

حال با گذشت بیش از هفت ماه از سال 1400 برآن شدیم تا در خصوص آخرین وضعیت این پروژه گفت‌وگویی را با دست‌اندرکاران این پروژه همچون مجید شاکری؛ مدیر منطقه چهار شهرداری همدان، علی مالمیر؛ مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان و نیز داریوش حسینی؛ مدیر کل راه و شهرسازی استان گفت‌وگویی را ترتیب دهیم که در ادامه می‌خوانید:

مدیر منطقه چهار شهرداری همدان با بیان اینکه پروژه پارک آمادای نیازمند مصوبه کمیته امور زیربنایی است و هنوز مصوبه لازم دریافت نشده گفت: پیگیر دریافت مصوبه فوق‌الذکر هستیم.

مجید شاکری افزود: بحث بعدی تملک جداره سبز پروژه است که این مهم نیز در دستورکار قرار گرفته و بخشی از آن در قالب ماده هشت در حال انجام است.

وی در پاسخ به این سؤال که تاکنون چه میزان از اراضی مورد نیاز تملک شده؟ ابراز کرد: بودجه تخصیص در قالب تملک است بنابراین بخشی در قالب اجرای تفکیکی و بخشی از آن نیز در بودجه امسال در نظر گرفته شده است.

مدیر منطقه چهار شهرداری همدان با تأکید براینکه پارک مذکور به خودی خود 46 هکتار است اما هنوز مصوبه قانونی ندارد ابراز کرد: درواقع درصورت دریافت مصوبه از کمیته امور زیربنایی مساحت واقعی این پروژه مشخص خواهد شد حال آنکه در برخی مباحث مطرح شده مساحت پروژه تا 80 هکتار نیز تخمین زده شده است.

شاکری با اذعان براینکه حتی درصدی از اراضی نیز متعلق به شهرداری نیست بلکه همه آن نیازمند تملک است پس می‌توان گفت این پروژه چندین ساله خواهد بود، خاطر نشان کرد: مسئله اینجاست که طرح مذکور در حال حاضر در طرح جامع و در کمیته امور زیربنایی مصوبه نشده و امیدواریم در کنار طرح جامع این مصوبه نیز اتفاق بیفتد.

وی در پاسخ به این سؤال که در خصوص مبحث تاریخی این پروژه (تپه پیسا) و رایزنی‌هایی که با میراث فرهنگی داشتید فرآیند طی شده در چه مرحله‌ای است؟ تشریح کرد: در این پروژه بخشی که متعلق به میراث فرهنگی است ما دخالتی نداریم و در صورت دریافت مصوبه در راستای اجرای آن مشکلی نخواهیم داشت.

مدیر شهرداری منطقه چهار شهرداری با بیان اینکه درحال حاضر فرآیند اداری تملک‌ها از طریق ماده هشت انجام شده و درحال انجام است، گفت: به محض قیمت‌گذاری توسط دستگاه قضا و سازمان اسناد باید منابع مالی پروژه را تأمین کنیم تا در بدو امر جداره سبز این پروژه که در قالب بلوار است را به اجرا در آوریم.

وی با بیان اینکه منتظر تصویب طرح هستیم ابراز کرد: باید پروژه یا در طرح جامع و یا در کمیته امور زیربنایی مصوب شود.

مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان همدان نیز با بیان اینکه طرح اولیه این پروژه در زمان تصدی آقای یوسفی‌نوید در منطقه چهار شهرداری تهیه و به میراث فرهنگی جهت دریافت تأییدیه ارائه شد، گفت: از زمانی که شهردار منطقه تغییر کرد دیگر پیگیری را از سوی شهردار شاهد نبوده‌ایم.

علی مالمیر با اشاره به اینکه طرح ارائه‌شده با استانداردهای تعریف‌شده سازمان با توجه به قرار گرفتن عرصه و حریم منطقه تاریخی تپه پیسا در این محوطه همخوانی داشت و می‌توانست به یک زیر ساخت در حوزه گردشگری با توجه به موقعیت بسیار مهم و منطقه‌ای تپه موسوم به پیسا و همجواری با مسیر زائران کربلای معلی، شهر جهانی لالجین، غار علیصدر و در منطقه کم‌برخوردار شهر قرار گرفته بدل شود گفت: با توجه به پیشینه تاریخی این تپه ضرورت برنامه‌ریزی برای این اراضی و استفاده از پتانسیل‌های گردشگری منطقه پیرامونی آن مورد تأکید ما نیز بود.

وی ادامه داد: طبق نقشه ارائه‌شده قرار بود این پروژه با یک رویکرد جدید در قالب پارک باستان‌شناسی با حفظ عرصه و حریم منطقه ارزشمند در خدمت گردشگری استان باشد؛ حتی این امکام نیز فراهم بود و هست که در صورت اجرای این طرح فضای کاوش‌های جدید در این منطقه در دید و منظر گردشگران قرار گیرد.

گفتنی است برای شفافیت بیشتر در راستای رسالت اطلاع‌رسانی درست برآن شدیم با داریوش حسینی مدیر کل راه و شهرسازی در خصوص فرآیند دریافت تأییدیه این طرح در کمیته امور زیربنایی ‌و علت تأخیر چند ساله در این بخش گفت‌وگویی را ترتیب دهیم که وی پاسخی به تماس‌ها و پیام‌های ما نداد، این در حالی است که در گفت‌وگویی با فرهاد فرزانه معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار، مدیر کل راه و شهرسازی را موظف به پاسخگویی در این خصوص اعلام کرد.

از سوی دیگر، خطاب به اداره کل راه و شهرسازی نیز باید گفت که تأخیر چندماهه برای ارائه تأییدیه یک طرح، قابل قبول نیست و انتظار می‌رود با تسریع در روند کاغذبازی‌‌های اداری، کمی مسئولانه‌تر مدیریت شهری را در پیگیری پروژه یاری دهند؛ زیرا تخصیص بودجه برای این پروژه منوط به ارائه تأییدیه و مصوبه از سوی اداره کل راه و شهرسازی است.

مع‌الوصف با توجه به گفته‌ها آنچه مسلم است اینکه از مدیران استان انتظار می‌رود در دادن وعده‌های توخالی برای انجام پروژه‌های این‌چنینی کمی مطالعه نسبت به چگونگی تأمین هزینه و یا انجام آن داشته باشند تا در پی وعده‌های پوچ این قبیل افراد، مدیریت شهری در سطح اجرایی مورد بی‌اعتمادی مردم و شهروندان قرار نگیرند؛ زیرا چنانکه گفته شد با یک حساب سرانگشتی می‌توان به وسعت کار و میزان نیاز مالی آن پی برد.

از طرفی این روزها نقش و اهمیت بوستان‌ها و فضاهای سبز شهری در نقاط مختلف به‌ویژه مناطق کم‌برخوردار بر کسی پوشیده نیست، چراکه این محیط‌ها یکی از مهم‌ترین عوامل مؤثر در شکل‌دهی به پایداری اجتماعی و همبستگی فضاهای شهری است.

از سوی دیگر، امروزه در ادبیات علمی برنامه‌ریزی شهری، پارک‌های شهری کارکردهای گوناگون اجتماعی، اقتصادی و اکولوژیکی دارند از این بین، کارکردهای اجتماعی به دلیل ارتباط مستقیم آن با شهروندان اهمیت ویژه‌ای دارد. حال آنکه در خصوص کارکردهای اجتماعی پارک‌های شهری می‌توان به نقش پارک در گذران اوقات فراغت، افزایش شکل‌گیری نهادهای مشارکتی، تعامل و همکاری، ارتقای بهداشت روانی و جسمی و غیره دانست در این میان موقعیت مکانی، شرایط پارک و جمعیت استفاده‌کننده از آن تأثیر مهمی در نوع کارکرد اجتماعی پارک‌های شهری خواهد داشت؛ بنابراین به طور قطع می‌توان گفت پارک آمادای با توجه به موقعیت استراتژیکی می‌تواند به یک بستر برای تقویت هویت اجتمای در منطقه بدل شده و درعین حال بخشی از نیاز منطقه به فضای سبز شهری و نیز مناطق باز شهری در راستای ارضای خواسته‌های معقول اجتماعی بدل شود.

در این راستا، وجود پارک‌های محلی در مناطق مختلف با توجه به سبک زندگی و نیز شلوغی مناطق کم‌برخوردار تأثیر خوبی بر برون‌رفت از کسالت این سبک زندگی خواهد داشت. امروزه در کنار مکان‌های عمومی موجود در محله‌ها، پارک‌های محلی، زمینه‌ساز آغاز، احیا و استمرار روابط دوستی و همسایگی بین افراد محل هستند و در واقع پارک، به‌عنوان عرصه‌ای برای حضور مردم و مکانی برای مکث است که تجلی‌گاه شخصیت اجتماعی ساکنان محله خواهد بود.

ایجاد پارک و فضای سبز از سوی دیگر در مناطق این‌چنینی ( بلوار آیت‌الله نجفی همجوار با مناطقی چون شهرک فرهنگیان، کوی کوثر، اسلامشهر، حصار مطهری و شهرک ولیعصر) با توجه به وسعت پروژه به‌منظور زیباسازی و منظر شهری مهم است چراکه یکی از موارد جذب گردشگر، مناطق زیبا است و هر منطقه‌ای برای جذب گردشگر و استفاده از مزایای اقتصادی و فرهنگی آن نیازمند داشتن مدیریت شهری قوی است که بخشی از این مدیریت مربوط به ایجاد، کنترل و اهمیت دادن به پارک و فضاهای تفریحی است تا توجه به موقعیت استراتژیکی این پارک گردشگران بتوانند جهت اسکان و تفریح از آن استفاده کنند.