حرکت از نظام اقتصادی مبتنی بر واردات به‌ سمت اقتصاد تولیدمحور، مستلزم تقویت بخش تولید با استفاده از همه امکانات و ظرفیت‌های ملی است. در این میان مدیریت صحیح بازار و سیاست‌گذاری تجاری مناسب، نقش پُررنگی در توانمندسازی بخش تولید دارد؛ چراکه بازار مصرف بزرگ، فرصتی بی‌بدیل برای رونق تولید داخلی به‌عنوان بخش واقعی اقتصاد به‌شمار می‌رود. این امر در گرو هماهنگی مؤثر بین بخش‌های تجاری و تولیدی در داخل کشور است و نبود چنین هماهنگی‌هایی باعث می‌شود تا واردات به‌عنوان یک چالش جدی پیش‌ روی تولیدکنندگان قرار گیرد. جلوگیری از واردات بی‌رویه‌ کالا به کشور و مسئله‌ حمایت از تولید ملی که بارها مورد تأکید رهبر انقلاب قرار گرفته است، بدون تنظیم یکپارچه‌‌ سیاست‌های تجاری و سیاست‌های صنعتی ناظر به توانمندسازی تولید، محقق نخواهد شد.

بررسی مدل اقتصادی کشورهای مختلف نشان ‌می‌دهد هرچه یک کشور از واردات کالاهای نهایی و صادرات مواد خام به‌ سمت واردات مواد خام و صادرات کالاهای نهایی با ارزش‌افزوده‌ بالاتر حرکت کند، ثروت بیشتری تولید خواهد کرد و این حقیقت، همان تفاوت اصلی بین کشورهای توسعه‌یافته و کشورهای فقیر است. بر این اساس با توجه به اهمیت و موقعیت استراتژیکی استان همدان در عرصه واردات و صادرات در غرب کشور، بر آن شدیم تا دراین‌باره گفت‌وگویی با مرتضی نجفی‌مقدم، مدیرکل گمرک استان همدان ترتیب دهیم که در ادامه می‌خوانید:

مدیرکل گمرک استان همدان با بیان اینکه گمرک استان همدان با گمرکات تابعه‌ آن یعنی ملایر و نهاوند با استفاده از فناوری‌های به‌روز و عدم مراجعه حضوری ارباب رجوع جهت اظهار کالا و انجام تشریفات گمرکی با کاهش زمان به‌عنوان موتور محرکه اقتصاد و رمز بقای کشورها در بازارهای جهانی نقش مهمی را در عرصه اقتصاد ایفا می‌کند، گفت: تقویت ظرفیت‌های تولید و ایجاد ظرفیت‌های جدید و هموار کردن راه‌ توسعه صادرات نقش دولت را به‌عنوان تضمین‌کننده سرمایه‌گذاری‌های موجود و کاهش انحصار پُررنگ می‌کند.

مرتضی نجفی‌مقدم با بیان اینکه با توجه به شرایط تحریم‌ها به‌عنوان حافظ و مرزبان اقتصاد در جهت تسهیل صادرات اقدام به ارائه بسته حمایتی از صادرکنندگان به اشکال مختلف کردیم، افزود: ارزیابی در محل بدون محدودیت زمانی و مکانی، قبول ضمانت‌نامه بانکی مدت‌دار جهت کالاهای صادراتی عوارض‌دار، افزایش ظرفیت انبارهای اختصاصی جهت واردات مواد اولیه خط تولید وکاهش هزینه و زمان ترخیص و به تبع آن صادرات کالا، قبول ماهیت کالاها و مواد صادراتی در دوره مشخص 6 ماهه و جلوگیری از اتلاف زمان صادرات کالا و هزینه، ازجمله این حمایت‌ها ست.

وی با تأکید بر اینکه ارزیابی کالاهای صادراتی روی وسیله حمل و کاهش اُفت کیفیت محصولات صادراتی از دیگر راهکار‌های گمرک همدان در عرصه خدمات‌رسانی بهتر بوده است، اذعان کرد: امکان صادرات کالای صادرکنندگان دارای گواهی صادرکننده برتر بدون نیاز به گرفتن مجوز استاندارد، تسریع در رسیدگی به درخواست صادرکنندگان جهت استرداد حقوق ورودی صادرکنندگان نمونه، صدور مجوز ورود موقت ماده 51 قانون امور گمرکی و تشریفات گمرکی مربوطه به استناد تفویض اختیار دفاتر ستادی گمرک ایران برای نهاده‌های تولید، پذیرش کامیون‌های غیر حائز شرایط ترانزیتی جهت حمل کالاهای صادراتی تا گمرک مرز و خروج جهت واحدهای تولید با توجه به کمبود کامیون‌های ترانزیتی دراستان همدان مشروط بر اینکه مشمول کسب مجوز و یا عوارض صادراتی و سابقه تخلفاتی نباشند، از دیگر روش‌های حمایتی گمرک همدان در عرصه تسهیل‌ کار صادرکنندگان بوده است.

نجفی‌مقدم با اشاره به اینکه خوشبختانه همه راهکارهای ارائه‌شده منجر به تحقق منویات مقام معظم رهبری درخصوص جهش تولید و رفع موانع و پشتیبانی از تولید شده است، ابراز کرد: عمده اقلام صادراتی استان همدان شامل کشمش، وازلین، ترشیجات، مربا، سیمان، فروسیلیس، پودر پنیر و برای نخستین‌بار کالاهای پتروشیمی پی‌وی‌سی گرید 70 اس بوده که مربوط به مجتمع پتروشیمی هگمتانه به‌علت تسهیلات مطلوب به ارزش پنج میلیارد و 245 میلیون و 972 هزار دلار که ارزش معادل آن از ابتدای سال جاری معادل 188 میلیارد ریال است، گفت: این مهم نشان از عدم وابستگی کمتر به نفت و درعین‌حال افزایش 13 درصدی صادرات کشمش نسبت به گذشته است.

مدیرکل گمرک استان همدان با بیان اینکه درمجموع از ابتدای سال جاری تا پایان بهمن‌ماه مقدار 104 میلیون و 192 هزار و 666 کیلوگرم کالا به ارزش 60 میلیون و 640 هزار و 465 دلار و به ارزش ریالی 13943115133018 صادرات به کشورهای انگلستان، عراق، افغانستان، اوکراین، روسیه، سوریه، پاکستان و هند صورت گرفته است، اذعان کرد: درخصوص واردات و تسهیلات ارائه‌شده به این عرصه نیز مباحثی همچون ترخیص 90 درصدی کالای وارداتی بدون گرفتن کد رهگیری تخصیص ارز، حمل یکسره کالاهای وارداتی جهت کاهش زمان و هزینه، قبول ماهیت اولیه در مهلت 6 ماهه به جهت تسهیل واردات، ترخیص نسیه کالا بدون نیاز به گرفتن تضمین و یا سپرده نقدی و درعین‌حال ایجاد انبار اختصاصی مستقر در محل واحدهای تولیدی جهت تسهیل و تسریع در انجام و ترخیص مواد اولیه و ماشین‌آلات خطوط تولید و درنهایت انتقال کالاهای مذکور بدون تخلیه در انبارهای گمرک به انبارهای اختصاصی را دنبال کردیم.

وی ادامه داد: درمجموع از ابتدای سال جاری تا پایان بهمن‌ماه مقدار هشت میلیون و 24 هزار و 342 کیلوگرم کالا به ارزش 44 میلیون و 520 هزار و 295 دلار و معادل ریالی 1869852392745 وارد استان شده است.

مع‌الوصف؛ با توجه به آنچه گفته شد، خوشبختانه استان همدان برای نخستین‌بار توانسته با صادرات مواد پتروشیمی در زمره استان‌های قدر در عرصه صادرات کشور قرار گیرد. بنابراین انتظار می‌رود حمایت‌های گمرکی در عرصه تقویت این مهم همچنان بیش‌ازپیش در دستور کار گمرک قرار گیرد.