روستای دوشان یا بهتر بگویم روستا-شهر دوشان، در پنج کیلومتری جنوب شرقی سنندج قرار گرفته و در سال‌های اخیر جمعیت مهاجر زیادی را در خود جای داده است.

تا سال 1375 جمعیت دوشان به‌عنوان روستایی بزرگ، یک هزار و 430 نفر بوده که حالا به بیش از 14 هزار نفر یعنی 10 برابر رسیده است.

بالا بودن قیمت زمین و اجاره مسکن در سنندج و راحتی کار برای ساخت و ساز غیرمجاز، جمعیت قابل توجهی از مردم این شهر و روستاییان مهاجر را به سمت دوشان و نواحی منفصل شهری دیگر کشانده است.

همین افزایش سریع جمعیت و آماده نبودن زیرساخت‌ها، مشکلاتی (از جمله تأمین آب) را برای ساکنان این شهرک ایجاد کرد و حالا چند سال است که مردم این روستا (شهرک) با مشکل کم‌آبی شدید دست و پنجه نرم می‌کنند.

در یک روز تابستانی گرم باز هم به این روستا رفتم. همان ابتدای روستا، ساخت و سازهای جدید خودنمایی می‌کرد. مشخص بود که با وجود کمبود و نوسان آب، اشتیاق برای ساخت و ساز در دوشان زیاد است.

بعد از طی حدود 500 متر از محدوده روستا، چشمم به تابلوی دهیاری افتاد و طبق وعده قبلی، برای اطلاع از آخرین وضعیت مشکل نوسان و کمبود آب، راهی آنجا شدم.

  رفع مشکل کم‌آبی دوشان تا حدود 15 روز دیگر

دهیار دوشان از اینکه پس از یک‌سال از انتشار گزارش قبلی، همچنان پیگیر وضعیت آب این روستا هستم، ابراز خوشحالی کرد و گفت: پارسال مشکل کم‌آبی در این روستا بحرانی بود ولی امسال تا حدود زیادی به دلیل افزایش دبی آب شهری، این مشکل کمتر شده است.

پیمان جهانگیری ادامه داد: زیرساخت‌ها و دو حلقه چاه تعبیه شده برای دوشان مربوط به 20 سال پیش و برای 250 خانوار طراحی شده بود و حالا جمعیت به پنج هزار و 400 خانوار افزایش یافته است.

وی افزود: برای رفع این مشکل، پارسال چاهی در مرکز تحقیقات کشاورزی (واقع در سه کیلومتری روستا) حفر و قرار شد برای رفع این مشکل کاری صورت گیرد اما طی نقل و انتقالات دولت‌های گذشته و سیزدهم، مشکلاتی پیش آمد و کار متوقف شد.

دهیار دوشان اضافه کرد: فروردین امسال با دخالت استاندار، این مشکل برطرف، چاه مذکور راه‌اندازی و خط انتقال دو هزار و 800 متری ایجاد شده و فقط کارهای جزئی مانده است که به زودی تمام می‌شود.

جهانگیری با اشاره به ظرفیت 300 مترمکعبی منبع آب روستا و لزوم ارتقای آن، این خبر را هم داد که مدیرعامل شرکت آبفا قول داده تا حدود 15 روز آینده این چاه وارد مدار شود.

وی گفت: درست است با وارد مدار شدن این چاه مشکل کم آبی دوشان تا حدود زیادی برطرف می‌شود اما در کنار آن سیل جمعیت به سمت روستا روانه و اشتیاق مردم برای ساخت و ساز بیشتر می‌شود و در نتیجه مصرف آب هم افزایش می‌یابد.

این مسئول انتقاد شدیدی از بنیاد مسکن داشت و افزود: مردم بابت دریافت مجوز ساخت و ساز باید پول زیادی به بنیاد مسکن بدهند و همین باعث شده که اغلب به سمت ساخت و ساز غیرمجاز بروند، ضمن اینکه این نهاد در قبال دریافت پول برای مجوز، خدماتی هم از جمله در بحث طرح هادی ارائه نمی دهد.

  دغدغه چند ساله اهالی و درد دل هایشان

به روستا رفته و با چند تن از اهالی گفت‌و گو کردیم.

پیرمردی جلوی مغازه‌اش نشسته بود. تا راجع به کم‌آبی سؤال کردم فوراً داخل مغازه رفت و شیر آب را باز کرد و گفت نگاه کن آب قطع شده تا شب هم وصل نمی‌شود.

عزت‌الله نادری تانکر آب روی پشت بام را نشانم داد و گفت که هفته‌ای یک بار این تانکر را با هزینه 70 هزار تومان پر و برای شست‌وشو استفاده می‌کنیم و 6 سال است وضعیت زندگیمان این است.

باز هم داخل روستا گشتی زدم و این بار چند بانوی دوشانی را دیدم که جلوی منزل نشسته بودند. همین که راجع به مشکل آب سؤال کردم دردلشان شروع شد. مریم خانم می‌گفت: الآن که ساعت 11 است آب قطع می‌شود تا غروب وصل نمی شود. ناچاریم که آب چشمه روستا استفاده کنیم که مشخص نیست بهداشتی باشد.

چند کوچه پایین‌تر چشمه آب را دیدم که چند نوجوان مشغول پر کردن دبه‌هایشان از آن بودند. یکی از اهالی هم آنجا بود و گفت که 14 سال است در دوشان زندگی می‌کند و حدود 6 سال است که با مشکل کم‌آبی و قطعی آب دست و پنجه نرم می‌کنند.

زاهد وکیلی گفت که وقتی هم آب وصل می‌شود حدود 20 دقیقه فقط هوا از داخل لوله بیرون می‌آید و ادامه داد: ناچاریم برای شرب، از آب چشمه استفاده کنیم و اینقدر آب از چشمه آوردیم خسته شدیم.

وی اضافه کرد: ماه گذشته 170 هزار تومان قبض آب پرداخت کردم که بیشترش مربوط به هوای داخل لوله‌ها است.

  هزینه‌کرد هزار میلیارد ریالی در بحث آبرسانی به دوشان

در همین رابطه با مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب کردستان هم صحبت کردیم که به بعضی اقدامات انجام شده برای رفع مشکل آب دوشان اشاره کرد و گفت: حفر یک حلقه چاه در مرکز تحقیقات کشاورزی واقع در کمربندی بهشت محمدی و نیرورسانی و خرید انشعاب برق سه فاز جهت راه‌اندازی چاه آب شرب مرکز تحقیقات و تکمیل اتاقک سرچاهی چاه مرکز تحقیقات، از جمله این اقدامات است.

تجهیز و راه‌اندازی چاه مرکز تحقیقات شامل خرید و نصب تابلو برق، الکتروپمپ شناور، لوله و اتصالات و مخازن آب ژاول، اجرای خط انتقال چاه بطول یک هزار و 300 متر با لوله پلی‌اتیلن 110 تا سه راهی دوشان، ایجاد اتصال در محل سه راهی دوشان و احداث دو باب حوضچه شیرآلات، اجرای خط انتقال به طول یک هزار و 200 متر با لوله پلی‌اتیلن سایز 200 از سه راهی دوشان تا ایستگاه پمپاژ میان راهی، از دیگر اقداماتی بود که محمد فرهاد به آن اشاره کرد.

او همچنین به خرید لوله و اتصالات به‌منظور اصلاح ساختار ایستگاه پمپاژ میان راهی، احداث خط انتقال 200 میلی‌متری از ایستگاه میان راهی تا مخزن گرمی به‌طول 3.5 کیلومتر برای افزایش ظرفیت انتقال و اصلاح و اجرای شبکه توزیع آب بطول پنج کیلومتر در راستای اصلاح قطر و زون‌بندی شبکه اشاره کرد.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب کردستان اعتبار هزینه‌شده برای رفع مشکل آب دوشان را تاکنون بیش از 100 میلیارد ریال اعلام کرد و افزود: عامل اصلی تنش آبی دوشان به‌ویژه در فصل گرم سال استفاده از چاه‌های مجاز و غیرمجاز کشاورزی است که باعث کاهش آبدهی چاه‌های تأمین آب موجود دوشان می‌شود هرچند که افزایش ساخت و سازهای غیرمجاز و همچنین انشعابات غیر مجاز این موضوع را تشدید می‌کند.

فرهاد اظهار کرد: حفر چاه در مرکز تحقیقات جهاد کشاورزی گریزه که به اتمام رسیده و همچنین قطع انشعابات غیر مجاز، برنامه کوتاه مدت شرکت آبفا برای رفع مشکل کم‌آبی روستای دوشان است.

وی ادامه داد: تأمین آب از خط انتقال جاده ساحلی به طول 10 کیلومتر شهر سنندج و کمربندی بهشت محمدی و ساخت مخزن 5000 متر مکعبی با اعتبار مورد نیاز یک هزار میلیارد ریال، جزو برنامه‌های بلند مدت است.

واقعیت این است که به هر حال این روستا- شهر، مهاجرپذیر بوده و هر روز بر ساخت و سازها و ساکنان آن افزوده می‌شود، پس بهتر این است با تأمین آب پایدار و زیرساخت‌های دیگر، زمینه زندگی همراه با امکانات مورد نیاز را برای آنان فراهم کرد.