ادبیات آیینی، از جمله قالب‌های ادبی است که برخی نویسندگان به آن علاقه نشان داده و آن‌ها که در این سبک، دارای مهارت ساختاری و دانش کافی و قلب و قلمی همراه دارند به مراتب آثار ارزشمندتری تولید می‌کنند. با توجه به تغییر ذائقه مخاطب نوجوان و جوان امروز که به دنبال کشف و شهود با سبکی جدید در تمام بخش‌های زندگی هستند و یکی از آن‌ها، حوزه اعتقادی و دینی است، آثاری هم که در قالب ادبیات آیینی نوشته می‌شود از این امر مستثنی نبوده و این وسط، نویسنده‌ای که بتواند تمام این موارد را ترکیب کند موفق‌تر ظاهر می‌شود.

«مجید ملامحمدی» از جمله این نویسندگان خوش قلم است که آثارش بر جان مخاطب جوان هم خوش نشسته و مورد استقبال قرار گرفته است. از جمله کارهای ملامحمدی، کتاب جذاب «داعشی و عاشقی» است که به موضوع افکار و عقاید یک جوان داعشی در تقابل با واقعه اربعین و وجود امام حسین (ع) و مذهب شیعه می‌پردازد و به صورت داستانی و با قلمی دلنشین، تمام این موارد را در اثرش گنجانده و مخاطب کنجکاو خود را شیفته شخصیت‌های داستانش کرده است. از این رو با مجید ملامحمدی، درباره این کتاب و ورودش به حوزه ادبیات آیینی به گفت‌و‌گو نشستیم.

 چه شد که تصمیم گرفتید چنین کتابی و با موضوع داعش بنویسید؟

من همیشه قصد داشتم در رابطه با داعش و ظلم‌هایی که در حق مسلمانان منطقه ما روا داشتند به خصوص شیعیان، کتابی را برای نوجوانان بنویسم. طبق تحقیقی هم که کردم، ما کتاب و رمانی برای نوجوانان درباره داعش که بچه‌ها توسط آن شناخت کسب کنند نداشتیم. اطلاعاتی که جسته و گریخته به ذهن کودکان و نوجوانان از فضای مجازی یا فیلم و اخبار در تلویزیون می‌رسید، دقیق و درست نبود و واهمه‌ای هم از داعش داشتند.

این موضوع باعث شد که من تصمیم بگیرم کتابی تألیف کنم و آن‌‌ها را با گروهک تکفیری داعش آشنا کنم. بنابراین شخصیت‌های اثر را در ذهنم ساختم؛ یک مرد جوان مسیحی که با اشتیاق توسط افرادی که تفکرات داعشی داشتند مسلمان شده و اسلام را از نگاه آن‌‌ها می‌بیند. شخصیت بعدی دختری جوان و عرب است که مسلمان بود و از کشوری دیگر به سوریه می‌آمد تا به داعش بپیوندد. این 2 نفر برای عملیاتی انتحاری در کربلا انتخاب می‌شوند. این 2 در مسیر کربلا صحنه‌های متفاوتی مشاهده می‌کنند به عنوان مثال مهمان‌نوازی شیعیان و پیروان اهل بیت (ع) که شخصیت مرد مسیحی با دیدن آن‌ها، تمام تصوراتی که از داعش و اسلام داعشی داشته به هم می‌ریزد و متوجه می‌شود دروغ است، اما برای دختر این داستان اتفاق دیگری رقم می‌خورد.

 این شخصیت‌ها واقعی هستند یا ساخته ذهن خودتان است؟

شخصیت‌های من در این داستان خیالی هستند، اما ماجراهایی که این‌ها در فواصل داستان از اردوگاه‌ها و پیشینه‌ خودشان و مراکز و رهبران داعش شرح می‌دهند، تماماً واقعی هستند و اتفاق افتادند که من توسط شخصیت‌های داستانی خودم بیان کردم.

در رابطه با نام کتاب هم چند اسم انتخاب کردم و در نهایت این نام توسط دوستان مجموعه «به‌ نشر» (انتشارات آستان قدس رضوی) به عنوان نام برگزیده انتخاب شد. البته به خاطر اینکه مخاطب این کتاب نوجوانان هستند و روحیه لطیفی دارند سعی ‌کردم در کتاب صحنه‌های وحشتناک و چندش‌آور این موضوع را تألیف نکنم و در عوض بیشتر به تفکرات، آموزه‌ها و اعمال غلط داعش که به اسم اسلام حتی به اسم اهل سنت تمام می‌شود و مطمئناً قاطبه اهل سنت هم این تفکرات تند را قبول ندارند، بپردازم و راه نادرست آن‌ها را به مخاطبان نوجوان نشان بدهم و بگویم که سرانجام این افراد شوم و سنگدل، نابودی و نیستی هست و خواهد بود.

 آنچه از رسم مهمان نوازی مسلمانان عراقی در ایام اربعین از نگاه ژوزف می‌بینیم، بسیار به واقعیت نزدیک است. انگار نویسنده همه آن صحنه‌ها را تجربه کرده است و تکریم مهمان در این مسیر بسیار روشن است. هدف شما هم در داستان نشان دادن این ویژگی مسلمانان بود؟

من تأکید بسیار داشتم روی این موضوع که شیعیان و پیروان اهل بیت (ع) همگی مهمان‌نواز هستند. زیرا این خصلت مهمان نوازی و تکریم مهمان را از اهل بیت پیامبر(ص) یاد گرفتند. من هدفم این بود که در تمامی صحنه‌ها این خوبی‌ها را نشان بدهم، چرا که خودم چندین بار در مسیر پیاده‌روی اربعین حضور داشتم و این صحنه‌ها را به چشم دیدم، به عنوان مثال مهمانی خانه ابوحسین برای خود من اتفاق افتاده بود و من از این تجربه در داستان بهره بردم.

 به نظر شما چه عاملی باعث شده تا کتاب داعشی و عاشقی مورد توجه مخاطب قرار گیرد؟

اصل داستان و مستندات، ذهن خلاق نویسنده و خود سوژه مورد انتخاب، هر سه در روایت و خوب شدن اثر تأثیر دارند که در کتاب داعشی و عاشقی به این‌ها توجه ویژه داشتم. در استقبال از این کتاب، مطالعات گذشته خودم در تاریخ اسلام و به طور ویژه پرداختن به موضوع جدیدی مثل داعش تاثیرگذار بود.

 این اطلاعات و مستندات را از چه روش‌هایی گردآوری کردید؟

کتاب‌‌ها و سایت‌های مختلف و معتبر، خبرگزاری‌ها و اخباری که در رابطه با داعش به روز بوده، برای مستنداتم استفاده کردم و همچنین مستندنگاری‌هایی درباره خاطرات داعشی‌ها و افرادی که در دست داعش اسیر بودند و گریختند‌؛ جمع‌‌آوری کردم.

 نوشتن این کتاب چقدر از زمان شما را گرفت و در این مدت حس کردید توجه ویژه ای از سوی اهل بیت (ع) به قلمتان شود؟

برای نوشتن این کتاب تقریبا نصف سال درگیر بودم، البته برای تحقیقات به صورت جداگانه وقت گذاشتم. در تألیف این کتاب احساس خاصی داشتم و حس یاری رساندن اهل بیت (ع) به خودم را درک می‌کردم. هر چند در آثار دیگر خودم هم این حس را داشتم، اما به دلیل اینکه من همیشه با وضو و دعا و توجه خاص وارد نوشتن می‌شدم و برکات آن را در ساختن برخی واژه‌ها و صحنه‌ها حس می‌کردم.

در رابطه با کتاب داعشی و عاشقی نیز با هیجان و عشق و شور خاصی به سراغ نگارش آن می‌رفتم. هر وقت قلم به دست می‌گرفتم تمایل نداشتم دست از نوشتن بکشم، انگار که از طرف اهل بیت (ع) به من کمک می‌شد به خصوص امدادهای فکری امام حسین (ع) در نوشتن مسیر پیاده‌روی جوزف برایم پررنگ بود. شکر خدا برکت این کار پس از چاپ هم زیاد بوده است، از جمله توجه ویژه از طرف افراد مختلف، نویسنده‌ها، مراکز مختلف و حتی چاپ‌‌های متعدد که من بابت این موضوع سپاسگزار پروردگارم هستم.

 نظرتان نسبت به برگزاری پویش«از حسین (ع) بخوانیم» چیست؟

من با پویش «از حسین (ع) بخوانیم» از طریق فضای مجازی، پوستر و کلیپی که ساخته شده بود آشنا شدم. از نظر بنده بسیار کار جالب و متفاوتی است. من تا به حال از دیگر ناشران و مراکز فرهنگی این حرکت خوب را به این شکل ندیده بودم و امیدوارم مراکز و نهادهای فرهنگی و ناشران دیگر نیز به این پویش بپیوندند و آن را ادامه دهند. اما به نظرم ما آثار خوب و ارزشمندی در حوزه کربلا و حماسه عاشورا داریم و خواهشی که دارم این است که این آثار به زبان‌های عربی و انگلیسی ترجمه شوند و حتی به زبان‌‌های دیگر، چون قطعاً در مسیر پیاده‌روی اربعین این کتاب‌ها می‌توانند مورد استفاده قرار بگیرند.

 غالب آثار شما در حوزه ادبیات دینی می‌گنجد، علت گرایش شما به این سبک چیست؟

من علاوه‌بر اینکه تحصیلات حوزوی داشتم و تا درس خارج فقه را گذراندم، ادبیات فارسی هم رشته دانشگاهی‌ام بود و از همان ابتدای کشف استعدادم در حوزه نویسندگی، نیت و فکر و ذوق و سلیقه‌‌ام بر این بود که داستان‌های مذهبی به ویژه برای مخاطب کودک و نوجوان خلق کنم. چون هم اطلاعات مناسبی در این زمینه داشتم، هم می‌توانستم با منابع عربی و فارسی ارتباط خوبی برقرار کنم و هم اینکه علاقه بسیاری به این کار داشتم.

نویسندگان جوان تا می‌توانند بخوانند و بخوانند و زیاد بخوانند! پس از خواندن هم بنویسند و بنویسند، خاطرات خوب خود یا سفرنامه بنویسند

به شخصه این بخش از زندگی‌‌ام را دِین بزرگی بر گردن خود می‌بینم که نسبت به اهل بیت (ع) باید کار کنم، چرا که نویسندگان محدودی داریم که در حوزه دینی کار می‌کنند. به نظرم باید جمع نویسنده‌ها بیشتر شود. آثار خوب و فاخر تا کنون زیاد بوده اما تلاشمان بر این است که این آثار بیشتر بشوند و من تصمیم و نیتم بر این است که قالب آثارم در رابطه با اهل بیت و دین باشد.

 توصیه شما برای نویسندگان جوان و علاقه‌مند برای ورود به حوزه ادبیات دینی چیست؟

برای کسانی که می‌خواهند وارد تألیف کتب و آثار دینی بشوند و خلاقیت، هنر و تفکر قابل ستایشی در این زمینه داشته باشند، مهم‌‌ترین توصیه من این است که در درجه اول حس نوشتن و قلم داستان نویسی خود را تقویت کنند و این استحکام با خواندن آثار قوی، رمان‌های بزرگ جهان، کتاب‌های خوب، آثار با ارزش ایرانی و غیر ایرانی‌ پدید می‌آید و پشتوانه خوبی برای یک نویسنده می‌شود تا بتواند ذهنیات خود را بر روی کاغذ بیاورد.

نویسندگان جوان تا می‌توانند بخوانند و بخوانند و زیاد بخوانند! پس از خواندن هم بنویسند و بنویسند، خاطرات خوب خود یا سفرنامه بنویسند. حتماً یک استاد خوب راهنما داشته باشند تا از نظرات او استفاده کنند و اگر شده به کلاس‌های کارگاهی بروند تا کار خودشان را عرضه بدارند. نظرات دیگران را درباره کارهای متفاوت ببینند تا پخته شوند که بسیار مهم است. البته برای کار نوشتن آثار دینی حتماً باید آشنایی کافی نسبت به متون اسلامی، کتب معتبر و مستند داشته باشند تا بتوانند استفاده خوب ببرند و آثارشان نسبت به اهل بیت (ع) و تاریخ اسلام و سیره نیز مستند باشند.

گفتنی است، پویش مطالعاتی «از حسین (ع) بخوانیم» برگرفته از هشت عنوان کتاب «یک دختر بی‌گوشواره» و «بچه‌های عاشورا» ویژه کودکان، «داعشی و عاشقی» و «گوشه ششم عاشقی» ویژه نوجوانان، «عقیله»، «مسلم بن عقیل شهید جاوید»، «قصه‌های روضه» و «شهادتنامه امام حسین و شهیدان کربلا» ویژه بزرگسالان با جوایز نقدی به همت به‌نشر (انتشارات آستان قدس رضوی) تا پایان ماه صفر ادامه دارد.