مهر 1401 پس از گذشت تقریباً دو سال بار دیگر مدارس در تمامی پایه‌ها به‌صورت حضوری کار خود را آغاز کرده‌اند اتفاقی که به دلیل همه‌گیری ویروس کرونا با وقفه‌ای طولانی‌مدت مواجه شده بود.
به‌طوری‌که از اسفند 98 و با شدت گرفتن همه‌گیری ویروس کرونا و با تعطیلی مدارس مشکلات فراوانی برای جامعه آموزشی کشور به وجود آمد، از افت کیفیت آموزشی و کمتر شدن سطح کیفی دانش‌آموزان گرفته تا نبود زیرساخت‌های لازم که در این میان، رانندگان سرویس مدارس نیز از افرادی بودند که با مشکلاتی مواجه شدند و برخلاف دانش‌آموزان و معلمان که به فضای مجازی پناه برده بودند؛ بعضاً مجبور به تغییر شغل و بسیاری از موارد راننده‌ها برای گذران زندگی مجبور به کار در تاکسی‌های اینترنتی شدند، چراکه طبیعتاً مدارس غیر حضوری نیازی به سرویس برای دانش‌آموزان ندارند.
حجم بالای تردد خودروها از ابتدای مهرماه و نخستین روز از بازگشت دانش‌آموزان به کلاس درس، ترافیک در مسیرهای منتهی به مدرسه‌ها را پرحجم و سنگین کرد و این وضعیت گلایه و برخی نارضایتی‌های عمومی را نیز به‌دنبال داشت.
دراین‌بین، حجم بالای خودروهای تک‌سرنشین برای سرویس‌دهی به فرزندان تا مدرسه بیشتر از دیگر خودروها چشم‌نوازی می‌کند، نبود سرویس‌های حمل‌ونقل عمومی و دانش‌آموزی برای کاهش حجم تک‌سرنشین‌ها و کم کردن ترافیک‌های مقطعی ابتدای صبح و منتهی به پایان نوبت ظهر کاملاً مشهود است و برای پایان بخشیدن به ترافیک‌های غیرمنتظره ناشی از شروع دوباره مدارس تمهیدات ویژه و فعال شدن دوباره سرویس مدارس الزامی است اما دریغ از یک برنامه‌ریزی درست که نتیجه آن در شهر مشهود باشد.
در حالی که هرساله با نزدیک شدن سال تحصیلی موضوعات مربوط به دانش‌آموزان به‌ویژه ساماندهی سرویس مدارس مورد توجه خانواده‌ها و نهادهای مرتبط به‌ویژه آموزش‌وپرورش، سازمان حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری‌ها و پلیس راهور مربوطه قرار می‌گیرد؛ اما امروز با وجود پیگیری ممتد رسانه‌ها در خصوص ساماندهی سرویس مدارس آنچه در سطح شهر به‌ویژه درب مدارس در ساعات اولیه روز و در این حال ساعات منتهی به ظهر قابل مشاهده است ترافیک سرسام‌آور خودروهای والدین و نیز سرویس‌های مدارس از خارج از مدار است به‌نحوی‌که باوجود وعده و وعیدها امسال نیز همچون سال‌های گذشته شاهد ساماندهی درست سرویس مدارس در همدان نبوده و نیستیم.
بر این اساس با توجه به اهمیت موضوع در ساعات ابتدایی روز بر درب برخی مدارس حاضر شده و با والدین دانش‌آموزان و در ادامه با محمدعلی محمدی؛ فرماندار همدان به گفت‌وگو پرداختیم که در ادامه می‌خوانید:
مادر یکی از دانش‌آموزان پسر (مدرسه سعدی واقع در چهار امیرکبیر) با بیان اینکه طی چند روز گذشته خودم پسرم را به مدرسه رسانده و ظهرها برمی‌گردانم گفت: همچنان مدرسه اعلام می‌کند سرویس نیست و پیش‌بینی ما از رقم پرداختی در صورت پیدا شدن خودرو چیزی بین 700 تا یک‌میلیون تومان است که این رقم به‌علاوه میزان هزینه دانش‌آموزان برای روپوش و همچنین لوازم‌التحریر برای خانواده‌ها گران تمام می‌شود.
وی با بیان اینکه با شنیدن نرخ بالای سرویس رفت‌وآمد مدارس از دریافت این خدمت پشیمان شدم اما بسیاری دیگر از والدین شاغل مجبور به پرداخت چنین رقم‌هایی می‌شوند گفت: برای مسافت دو تا سه کیلومتری این رقم به‌نظر شما متعارف است؟
دیگر مادر حاضر در درب مدرسه نیز با ابراز گلایه‌مندی از عدم هماهنگی استفاده دانش‌آموزان از سرویس مدارس پیش از آغاز سال تحصیلی ابراز کرد: من و همسرم کارمند هستیم و نمی‌توانیم خود شخصاً فرزندمان را به مدرسه ببریم و بیاوریم، با وجود اینکه چندین‌بار با مدیر مدرسه در این خصوص صحبت کرده‌ام اما تاکنون اقدامی نشده است.
این بانوی جوان که گویا مادر دو دانش‌آموزش است، افزود: دانش‌آموزان مقطع ابتدایی نمی‌توانند به‌تنهایی به مدرسه بروند پس باید مدارس فکری به حال این دانش‌آموزان بکنند حال‌آنکه حتی فرزند بزرگم که در دوره متوسطه دوم است مدرسه‌اش دور است که آن‌هم نیاز به سرویس رفت‌وآمد دارد.
وی افزود: با توجه به اینکه در زمان ثبت‌نام دانش‌آموزان آدرس منازل آن‌ها نیز خواسته می‌شود، بهتر است با کمی مدیریت قبل از شروع سال تحصیلی مسیرهای رفت‌وآمد سرویس دانش‌آموزان برای سرویس مدارس طبق وعده‌های داده شده تعیین شود تا والدین آن‌ها مجبور به استفاده از خودرو آن‌هم به‌صورت تک‌سرنشین نباشند.
یکی دیگر از مادران نیز ضمن گلایه از نبود سرویس مدارس گفت: در حالی مدارس بازگشایی شد که برای این موضوع مهم، چاره‌ای اندیشیده نشده بود.
در ادامه گزارش میدانی سری به مدرسه ثمین در خیایان پاستور، یکی از پرترددترین معابر شهری همدان زدیم آنچه در لحظه توجهم را جلب می‌کرد خودروهای پارک شده‌ جلوی درب مدرسه بود که با فاصله چندمتری به‌صورت نواری و حتی دوبل، این خیابان و کوچه و پس‌کوچه‌ها را تنگ کرده است؛ وارد مدرسه شده و با مادران و پدران منتظر گفت‌و‌گو کردم.
مادر یکی از دانش‌آموزان در پاسخ به این سؤال که چرا از سرویس مدارس استفاده نمی‌کند گفت: وسیله نقلیه دارم پس راحت‌ترم که خودم دخترم را به مدرسه رسانده و بازگردانم.
دیگر مادران حاضر در راهرو مدرسه نیز با تأیید صحبت این خانم افزودند که ما نیز با این خانم هم‌عقیده هستیم اما یکی از خانم‌های جوان که با دو فرزند نوزاد و خردسالش برای بردن فرزند سومش آمده بود نظر متفاوتی داشت و دلیل عدم گرفتن سرویس را بی‌اعتماد می‌دانست.
کمی آن طرف‌تر پدری جلوی درب مدرسه با کلافگی تمام منتظر دختر دانش‌آموزش بود وقتی از او علت عدم گرفتن سرویس را پرسیدم از عدم هماهنگی شرکت‌های حمل‌ونقل با مدیران اولیای مدارس سخن به میان آورد و افزود: یک هفته است که روزی نیم ساعت تا 40 دقیقه مرخصی می‌گیرم و بارها از مدیر خواسته‌ام که برای بچه‌ها سرویس بگیرد اما می‌گویند شرکت‌های معرفی‌شده همراهی لازم را سر ساعت تعیین‌شده ندارند.
در ادامه فرماندار همدان نیز با بیان اینکه بنده به‌عنوان رئیس شورای آموزش و پروش شهرستان همدان در چندین جلسه این شورا پیگیر مباحث مرتبط با بازگشایی مدارس ازجمله تعیین تکلیف سرویس و ساماندهی آن بوده و بر آن ممارست داشتم، گفت: زیرساخت‌های لازم برای بازگشایی مدارس در سرفصل‌های متعدد در این شورا مورد توجه قرار گرفت.
محمدعلی محمدی با تأکید بر اینکه فارغ از مباحثی همچون آمادگی فضای آموزشی و درعین‌حال تأمین آب مدارس با توجه به بروز مشکل کمک آبی و تهیه تانکر و مخزن برای نگهداری آب؛ ساماندهی موضوع ایاب و دانش‌آموزان به مدارس ازجمله اولویت‌ها بوده که در چند جلسه مطرح و درباره آن تصمیم‌گیری شد، افزود: این مهم حتی در کارگروه ترافیک شهرستان با حضور پلیس راهور نیز مورد کنکاش قرار گرفت.
وی با بیان اینکه در سازمان حمل‌ونقل شهرداری به‌عنوان متولی ایاب و ذهاب دانش‌آموزش هفت جلسه تشکیل و در پی آن نرخ‌نامه سرویس مدارس در مسافت‌های مختلف همچون یک تا سه کیلومتر، سه تا 6 کیلومتر و 6 تا 9 کیلومتر برای خودروهای سواری، ون و مینی‌بوس به‌صورت مجزا تعیین شد، ادامه داد: همان‌طور که پیشتر گفتم همه این موارد در جلسات بررسی، مصوب، تأیید و ابلاغ شده است.
فرماندار همدان با بیان اینکه این مسئله از دو منظر مورد بی‌مهری قرار گرفته نخست از سوی خانواده‌ها و دیگری از سوی رانندگان و متولیان امر ابراز کرد: رانندگان تاکسی و ون معتقدند بر اساس افزایش قیمت قطعات، خدمات تعمیرگاهی و استهلاک، نرخ مصوب برای آن‌ها به‌صرفه نیست؛ پس برای هر دانش‌آموز با مسافت سه کیلومتر از خانه تا مدرسه و بالعکس برای یک ماه باید 400 تا 500 هزار تومان اخذ کنیم نه 275 هزار تومان برای سواری و 240 هزار تومان برای ون، پس پای‌کار نمی‌آیند در حالی که همه نرخ‌ها بر اساس فاصله مکانی توسط متولیان امر کارشناسی و مصوب شده است.
محمدی ادامه داد: از طرفی خانواده‌ها نیز کمکی به این موضوع نکرده تا سرویس‌های مدارس مجبور به‌پای کار آمدن شوند و خودشان اقدام به گرفتن سرویس در خارج از چارچوب می‌کنند حال‌آنکه طبق صورت‌جلسه‌های متعدد موجود، مدیران مدارس مکلف‌اند نسبت به گرفتن سرویس برای مدرسه خود با هماهنگی سازمان تاکسیرانی از طریق معرفی شرکت‌های معرفی‌شده از سوی این سازمان اقدام کنند.
وی با بیان اینکه متأسفانه بعضی مدیران مدارس نیز کار اجرایی انجام نداده و عملاً با بیان اینکه قیمت زیاد است، خانواده‌ها پای کار نمی‌آیند و یا اینکه راننده‌ها قیمت مصوب را قبول نمی‌کنند، از زیر بار مسئولیت شانه خالی کردند افزود: بدین منظور پیشنهاد حضور با تأخیر نیم‌ساعته کارکنان دولت طی دو هفته ابتدایی مهرماه را مطرح کردیم تا این مهم به یک سامانی برسد و بین اولیای داشتن آموزان و مدارس و رانندگان سرویس به یک امر جا افتاده بدل شود نه این کارکان دولت همچنان دغدغه رساندن فرزندان بله مدارس را داشته باشند.
فرماندار همدان با بیان اینکه شاید نرخ ابلاغی کارشناسی‌شده دارای نواقصی هم باشد اما بالآخره باید این مهم از طریق یک تفاهم بین مدرسه، رانندگان و خانواده‌ها به نتیجه برسد زیرا این رقم تعیین‌شده که وحی منزل نیست، افزود: مهم‌ترین موضوع، سالم بودن راننده و خودرو است.
وی با بیان اینکه رقم‌های عنوان‌شده از سوی والدین همچون 700 تا یک‌میلیون تومان عدد غیر متعارفی است ابراز کرد: در این زمینه سازمان حمل‌ونقل بار و مسافر شهرداری باید نظارت لازم را اعمال کند.
مع‌الوصف با توجه به آنچه گفته شد گویا قرار نیست در همدان هیچ‌گاه وضعیت سرویس مدارس حداقل به استانداردهای تعریف‌شده طبق برنامه‌ریزی‌ها توسط متولیان امر در حوزه ترافیک شهری حتی نزدیک شود و چنان‌که عنوان شد این روزها همدان در راه‌بندان خودروهای شخصی والدین دانش‌آموزان گرفتار شده به‌نحوی‌که نه راه پس دارد و نه پیش. حال‌آنکه این مهم معلول چند علت واضح و روشن است نخست عدم همخوانی نرخ‌های تعیین‌شده با واقعیت هزینه‌ها و دیگری خودخواهی والدین که نفع شخصی خود و فرزندشان را بر منافع عمومی شهر و شهروندان آن ترجیح داده و در شهر با حضور خودرویی در بزنگاه‌های ترافیکی، شهر را به معنای واقعی قفل می‌کنند و در نهایت عدم نظام‌مند بودن این فرایند که فعال بودن سرویس‌های مدارس را به امری نهادینه شده در شهر برای خانواده‌ها و اولیای دانش‌آموزان و رانندگان این سرویس‌ها بدل کند.

طاهره ترابی مهوش