سپهرغرب، گروه متن زندگی: متخصصان زوج درمانی می‌گویند بی‌توجهی به تشابه در جهان‌بینی با طرف مقابل و ازدواج صرفاً از روی اجبار و پاسخگویی به نیازهای جنسی می‌تواند باعث ایجاد مشکلاتی جدی در زندگی مشترک شود.
مهم‌ترین عامل برای موفقیت در ازدواج ایجاد آرامش بین زوجین است. هرچقدر تشابه افکار، عقاید، رفتار و سازگاری بین زوجین بیشتر باشد، آرامش در ازدواج بیشتر خواهد بود.
یکی از عواملی که عدم سازگاری و احتمال مناسب بودن یا مغایر بودن ِ زن و مرد را برای یک ازدواج موفق و پایدار تعیین می‌کند، جهان‌بینی و دنیای ذهنی افراد است. همان‌طور که از خود کلمه پیداست، جهان‌بینی یک دیدگاه کلی از جهان است. این‌یک دیدگاه فیزیکی از جهان نیست بلکه دیدگاهی فراگیر است در مورد هر چیزی که وجود دارد و برای ما حائز اهمیت است. این ویژگی از چنان اهمیت بالایی برخوردار است که دکتر عاطفه عباسی، روانشناس و مشاور پیش از ازدواج می‌گوید: «اگر می‌خواهید زندگی مشترک آرام و بدون تنشی داشته باشید لازم است هنگام انتخاب همسر از نظر تشابه دیدگاه‌ها، عقاید و باورهایتان مطمئن شوید در غیر این صورت اختلاف در جهان‌بینی با طرف مقابل می‌تواند باعث ایجاد فاصله و تنش در بین زوجین شود.»
شناخت جهان‌بینی در ازدواج را جدی بگیرید
جهان‌بینی نقش اصلی و تعیین‌کننده در زندگی ما ایفا می‌کند. جهان‌بینی‌ها مجموعۀ عقاید، باورها و تصورات در مورد مسائل دینی، فلسفی، اجتماعی و سیاسی را شکل می‌دهد. به‌ندرت دو نفر دقیقاً جهان‌بینی مشابهی خواهند داشت، اما ممکن است نوع اساسی جهان‌بینی مشترکی داشته باشند. دکتر عباسی در خصوص اهمیت جهان‌بینی در ازدواج می‌گوید: «ازدواج مهم‌ترین انتخاب در زندگی است چراکه آدم‌ها به‌شدت بر روی همدیگر تأثیر می‌گذارند؛ حتی روحیات، خلق و رفتار ما قابل الگوبرداری است لذا در ازدواج شناخت دیدگاه، ارزش‌ها و معیارهای طرف مقابل در موضوعات مختلف بسیار حائز اهمیت است و لازم است به‌منظور ازدواج پایدار و موفق وجه تشابهی درزمینهٔ جهان‌بینی با طرف مقابل وجود داشته باشد.»
این روانشناس می‌گوید: «متأسفانه خیلی اوقات، آدم‌ها خودشان را نمی‌شناسند و حتی نمی‌دانند دنبال چه چیزی هستند؛ این افراد گاهی بدون توجه به مسائلی ازجمله تشابه در جهان‌بینی با طرف مقابل، تنها به خاطر اجبار، رفع نیازها و...ازدواج می‌کنند اما انتخاب‌های این‌چنینی می‌تواند باعث ایجاد مشکلاتی در زندگی مشترک شود.»
ملاک‌های مهمی که در ازدواج باید مورد ارزیابی قرار بگیرد
به گفته عباسی، برای اینکه بتوانیم تشخیص دهیم که دو نفر برای ازدواج باهم سازگاری دارند یا خیر، لازم است ملاک‌هایی را موردسنجش قرار دهیم؛ ازجمله این ملاک‌ها می‌توان به مواردی ازجمله سن، تحصیلات، سطح فرهنگی، وضعیت اقتصادی، تناسب شغلی، مسائل اعتقادی، دیدگاه سیاسی و...اشاره کرد.
عباسی می‌گوید اختلاف دختر و پسر در ملاک‌های فوق می‌تواند مشکلاتی را ایجاد نماید: «این ملاک‌ها نسبی هستند؛ یعنی هرچقدر تعارض بین ملاک‌های طرفین بیشتر باشد، اختلافات به همان مراتب بیشتر خواهد بود.» این روانشناس ادامه می‌دهد: «برخی افراد از انعطاف‌پذیری بالایی برخوردارند؛ به‌گونه‌ای که گاهی فرد می‌تواند حتی با فردی از یک دین دیگر یا از یک فرقه دیگر ازدواج کند. اگر فردی چنین مشخصه‌ای داشته باشد برای ازدواج با فردی که سطح جهان‌بینی متفاوتی با او دارد، دچار مشکل نخواهد شد.»
تأثیر تفاوت عقاید سیاسی در ازدواج
عباسی می‌گوید سیاست و گرایش‌های سیاسی اغلب تأثیر زیادی بر ثبات روابط و ازدواج دارند: «اگر افراد سطح سازگاری پایینی داشته باشند و در بعد سیاسی با یکدیگر در تضاد باشند، این مورد به‌تنهایی می‌تواند اختلافاتی را به وجود آورد. بنابراین، اگر دیدگاه افراد در تعارض نباشد ازدواج بلامانع است اما چنانچه دیدگاه‌ها در تعارض باشد و سازگاری و انعطاف‌پذیری افراد پایین باشد، تعارض حتی دریکی از ملاک‌ها ازجمله مسائل سیاسی نیز می‌تواند منجر به مشکل در زندگی مشترک شود.»
به تفکرات سیاسی اعضای خانواده یکدیگر توجه کنید
گاهی دختر و پسر ازنظر مسائل سیاسی همسو هستند اما خانواده یکی از طرفین یا یکی از اعضای خانواده دختر یا پسر عقاید سیاسی متفاوتی دارند؛ دکتر عباسی با اشاره به نقش خانواده‌ها در مسائل مختلف ازجمله مسائل سیاسی توضیح می‌دهد: «ازدواج در ایران به‌نوعی قومی-قبیله ای است؛ به این معنا که دو نفر باهم ازدواج نمی‌کنند بلکه دو خانواده و دو فامیل باهم ازدواج می‌کنند. اگرچه در شهرهای بزرگ تأثیر و نفوذ خانواده کمرنگ شده است اما به‌هرحال تفکرات و ملاک‌های فرهنگی-اعتقادی و سیاسی خانواده‌ها در ازدواج تأثیرگذار خواهد بود و این مسائل باید در نظر گرفته شود.»
عباسی می‌گوید مسائل مختلف مربوط به خانواده‌ها نظیر مسائل فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و اجتماعی به میزان زیادی در کیفیت زندگی افراد پس از ازدواج تأثیرگذار است: «اختلافات بین زوجین گاهی منجر به دعوا می‌شود و آن‌ها بعد از مدتی آشتی می‌کنند اما خانواده‌ها همچنان با یکدیگر در عناد و دشمنی قرار می‌گیرند و فشاری که به زوجین وارد می‌کنند این است که بهترین گزینه برای رفع مشکلات، جدایی است.»
این مشاور ازدواج تأکید می‌کند: «اگرچه عقاید سیاسی متعارض خانواده‌ها با دختر و پسر، در ازدواج تأثیرگذار است اما در این مورد لازم است سطح پذیرش و انعطاف‌پذیری خانواده‌ها نیز موردبررسی قرار بگیرد.»
او ادامه می‌دهد: «زوجینی که در سن‌های بالا ازدواج می‌کنند و به پختگی و بلوغ لازم رسیده باشند، تأثیر و نفوذ خانواده‌ها خیلی کمرنگ می‌شود اما زوجینی که در سنین پایین ازدواج می‌کنند و حدومرزهای مشخصی ندارند، نقش خانواده بسیار تأثیرگذار است و در چنین شرایطی لازم است مسائل فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی در خانواده‌ها با دقت بیشتری موردبررسی قرار بگیرد.»
حل اختلافات در سطح جهان‌بینی بعد از ازدواج
گاهی جهان‌بینی زوجین در ابتدای ازدواج به هم نزدیک است اما به‌مرورزمان، ایدئولوژی و جهان‌بینی افراد در مسائل دینی، مادی و سیاسی تغییر می‌کند و این عوامل باعث بروز اختلاف می‌شود؛ عباسی به‌منظور مدیریت و حل این اختلافات می‌گوید: «برخی از افراد ممکن است در دهه‌های مختلف زندگی‌شان دچار بحران شوند و تفکراتشان بر اساس افزایش اطلاعات، دانش و تجربه درزمینه‌های دینی، مادی و سیاسی دچار تغییر شود لذا چنانچه زوجین باگذشت زمان دچار اختلاف در سطح جهان‌بینی شدند، لازم است تا با مراجعه به روانشناس حوزه سازگاری خودشان با طرف مقابل را مدیریت کنند.»
این روانشناس تأکید می‌کند: «ما نمی‌توانیم آدم‌ها را مجبور به انجام کاری کنیم و بگوییم "تو چندین سال با طرز تفکری شبیه به من زندگی کردی، پس باید از این به بعد هم این‌گونه باشی!"؛ دقت کنید این‌گونه رفتارهای کنترل‌گرایانه و فشار واردکردن به انتخاب، عقاید و سلیقه طرف مقابل می‌تواند عاملی برای از بین رفتن مهر و محبت بین زوجین شود.»
دوران آشنایی، یک فرصت طلایی
دکتر عباسی، شناخت و مدت‌زمان دوران آشنایی را مهم‌ترین عامل در پیشگیری از بروز اختلافات درزمینهٔ جهان‌بینی می‌داند و می‌گوید: «در دوران آشنایی حتماً مدت‌زمان لازم (3 تا 6 ماه) را در نظر بگیرید و شتاب‌زده عمل نکنید چراکه اغلب زوجینی که دچار اختلاف و ناسازگاری هستند، سریع و احساسی تصمیم گرفتند.»
او ادامه می‌دهد: «در دوران آشنایی ارتباط با خانواده‌ها بیشتر می‌شود و زوجین می‌توانند نگاه کلی‌تری به‌طرف مقابل داشته باشند؛ در این دوران، دختر و پسر اگر نتوانند با مسائل و اختلافات پیش رو کنار بیایند، بدون طی کردن مراحل پراسترس طلاق و ضربه روحی ناشی از آن می‌توانند از ادامه مراحل ازدواج و عقد رسمی امتناع کنند.»
عباسی تأکید می‌کند: «زوجین در دوران خواستگاری و همچنین دوران آشنایی باید درباره خط قرمز و ارزش‌هایشان صحبت کنند و طرف مقابل را با پرسیدن سؤالات مختلف محک بزنند تا با ناآگاهی وارد مقوله ازدواج نشوند.»
این روانشناس با اشاره به اهمیت مشاوره قبل از ازدواج می‌گوید: «در کنار شناخت فردی، حتماً به مشاوره پیش از ازدواج مراجعه کنید. مشاوره قبل از ازدواج صرفاً برای این نیست که مشاور نظر دهد که دو نفر مناسب یکدیگر هستند یا خیر، بلکه در مشاوره قبل از ازدواج برخی مشکلات شخصی که توسط اشخاص قابل‌شناسایی نیست، با انجام تست‌های روانشناسی تشخیص داده می‌شود و دور نمای رابطه زن و مرد و میزان تناسب یا عدم تفاهم آن‌ها تخمین زده می‌شود.»
شناسه خبر 63395
