سپهرغرب، گروه شهر: افزایش قابلتوجه جمعیت در شهرهای سراسر جهان، چالشهای بسیاری را پیش روی مدیران قرار داده است که از مهمترین آنها میتوان به تشدید تغییرات اقلیمی اشاره کرد؛ طبیعتگرایی میتواند به بهترین شکل ممکن اثرات این بحران را بر زندگی شهری به حداقل برساند.
امروزه بیش از 80 درصد شهرهای جهان با مشکلات ناشی از تغییرات اقلیمی دستوپنجه نرم میکنند که افزایش روزانه جمعیت در شهرهای سراسر دنیا، بر چالشها خواهد افزود و این امر به سهم خود یک تهدید بسیار جدی و خطرناک برای ساکنان زمین بهشمار میرود. مدیران در نقاط مختلف دنیا، به دنبال تشدید اثرات جزایر گرمایی، همواره در تلاش هستند نوآوریهایی برای مبارزه با آن ارائه دهند، با این حال به نظر میرسد که راهبردهای طبیعتمحور تاکنون بیشترین اثربخشی را در این زمینه داشته است. در واقع، تجربه نشان داده که افزودن عناصر طبیعی به شهرها از جنبههای مختلف نظیر سلامت، شادی، امنیت و موفقیت زندگی شهرنشینان را تحت تأثیر قرار میدهد، ضمن اینکه در کاهش اثرات جزایر گرمایی نقش مهمی ایفا میکند. در ادامه به معرفی بهترین راهبردهایی پرداخته میشود که میتواند در پیادهسازی پروژههای طبیعتمحور نقش مهمی ایفا کند و در نهایت، تغییرات اقلیمی را به حداقل برساند.
اصلاح زیرساختهای مالی
تخصیص بودجه برای سرمایهگذاری در پروژههای طبیعتمحور در بسیاری از شهرهای جهان تعریف نشده است و به همین دلیل، مدیران هیچ بودجهای را صرف پیادهسازی چنین طرحهایی نمیکنند. این در حالی است که اگر بخش مهمی از بودجههای شهری صرف توسعه فضاهای سبز و طبیعی در شهرها شود، آنگاه نهتنها شور و سلامت مردم بهبود قابلتوجهی را تجربه خواهد کرد، بلکه اثرات ناشی از تغییرات اقلیمی نیز به حداقل خواهد رسید.
طی دوران کرونا، مدیران ملبورن استرالیا و کیتو پایتخت اکوادور به ایجاد تغییراتی در بودجهبندیهای شهر پرداختند تا از این طریق پروژههای طبیعتمحور بیشتری را پیاده کنند. در نتیجه این اقدام، مسیرهای بسیاری برای پیادهروی و دوچرخهسواری توسعه یافت و همین امر، شهروندان بسیاری را به اتخاذ تردد سبز سوق داد. گزارشها حاکی از آن است که از زمان پیادهسازی پروژههای طبیعتمحور در ملبورن و کیتو، سطح انتشار گازهای آلاینده بهطور قابل توجهی کاهش یافته است و همین امر، اثرات جزایر گرمایی و آلودگی هوا را به حداقل رسانده است.
شناسایی پروژههای مستلزم سرمایهگذاری
گزارشها حاکی از آن است که در بسیاری از شهرهای جهان تنها بین دو تا 9 درصد بودجههای شهری صرف پروژههای مربوط به مبارزه با تغییرات اقلیمی میشود که این مقدار برای آفریقای سیاه به یک درصد و برای آمریکای جنوبی به کمتر از سه درصد میرسد.
بدیهی است که مدیران میتوانند انتشار گازهای آلاینده را کاهش دهند و تغییرات اقلیمی را به حداقل برسانند که البته این امر مستلزم صرف بودجههای شهری به رویکردهای طبیعتمحور است، ضمن اینکه توسعه زیرساختهای تردد سبز نیز باید در رأس اهداف آنها قرار بگیرد. در واقع، مدیران شهری باید ابتدا به تجزیه و تحلیل پروژههای شهری بپردازند و سپس بودجهها را بر اساس اثربخشی هر پروژه بر کاهش تغییرات اقلیمی تقسیم کنند.
تغییر قوانین و تدابیر مدیریت شهری
یکی از مهمترین اقداماتی که مدیران میتوانند برای تشویق معماران به پیادهسازی پروژههای سبز انجام دهند، حمایت مالی یا دستکم، معافیت آنها از پرداخت مالیات به شهرداری است. علاوه بر این، سهیمسازی مردم و تمام ذینفعان شهری در پیادهسازی پروژههای دوستدار طبیعت میتواند به توسعه هر چه بیشتر آنها منجر شود که این امر به سهم خود میتواند شهروندان را به اتخاذ سبک زندگی سالم سوق دهد و در نهایت، انتشار گازهای آلاینده و به دنبال آن تغییرات اقلیمی به حداقل برسد. علاوه بر این، سهیمسازی شهروندان در فرآیندهای ارائه استانداردهای طبیعتمحور و نظرخواهی از آنها برای اعمال مقررات جدید میتواند در پیادهسازی رویکردهای پایدار نقش مهمی ایفا کند و مزایای آنها را برای شهرها و شهروندان به ارمغان بیاورد.
ایجاد مشارکت مدیران با صاحبان کسبوکار
بدون شک، همکاری بخشهای خصوصی و عمومی میتواند به تقویت اثربخشی پروژههای دوستدار طبیعت کمک زیادی کند و چرخه زندگی شهری را به طور کامل تحت تأثیر قرار دهد. تجربه نشان داده است که بخشهای خصوصی به واسطه حضور بیشتر در میان مردم و آگاهی از مشکلات شهرنشینی، همواره در ارائه نوآوریها برای حل مشکلات بسیار موفقتر از مدیران شهری عمل کردهاند و این در حالی است که مدیران نیز به تأمین بودجههای لازم برای پیادهسازی تدابیر برتر پرداختهاند. بنابراین، مشارکت بین بخشهای خصوصی و دولتی میتواند بهعنوان مکملهایی عمل کند و بهتر به حل مشکلات ناشی از تغییرات اقلیمی و آلودگی هوا منجر شود.
زمینهسازی برای طراحیها و تصمیمگیریهای مشترک
دولتها، کمپانیها، جوامع محلی و گروههای اجتماعی همگی باید در ارائه رویکردهای اثربخش برای حل مشکلات شهری، بهویژه به حداقل رساندن اثرات ناشی از تغییرات اقلیمی و آلودگی هوا، مشارکت کنند تا اثربخشی اقدامات شهری را افزایش دهند.
توسعه اکوشهر تیانجین چین-سنگاپور یکی از بهترین پروژههایی بهشمار میرود که با همکاری دولتهای چین و سنگاپور توسعه یافته است. این شهر برنامهریزیشده عناصر طبیعی و شبکههای آبی بیشماری را در بر گرفته است که به ادعای معماران، کیفیت آب آن در سطح بسیار بالایی قرار دارد و همین امر نقش مهمی در بهبود کیفیت هوا و کاهش تغییرات اقلیمی ایفا کرده است.
شناسه خبر 66167