اگر پدر در خانواده نباشد چه آثاری خواهد داشت؟ با بررسی آمار و پژوهش‌های جهانی تلاش داریم به این پرسش، پاسخ دهیم. بیشتر آمار و پژوهش‌های بررسی شده در این نوشتار مربوط به کشور آمریکاست. بیش از 80 درصد خانواده‌های تک‌والد توسط مادران اداره می‌شود و به نوعی آمارهای مربوط به خانواده‌های تک‌والد را می‌توان به خانواده‌های بی‌پدر هم نسبت داد.
رابطه فقر و بی‌پدری
بی‌پدری احتمال فقر را چهار برابر می‌کند. وقتی احتمال ابتلا به فقر افزایش یابد آثار متعدد دیگری نیز در پی خواهد داشت. مانند عدم مهارت‌آموزی یا عدم امکان ایجاد ارتباط شغلی با دیگران و... 90 درصد از کودکان بی‌خانمان و فراری در خانواده‌های بی‌پدر بزرگ شدند. 63 درصد از خودکشی‌های نوجوانان مربوط به کسانی‌ است که پدر نداشته‌اند. 85 درصد کودکان و نوجوانان مبتلا به اختلال‌های رفتاری از خانه‌های بدون پدر بوده‌اند.
کودکان بدون پدر 10 برابر بیشتر در معرض مصرف مواد مخدر و الکی هستند. در واقع 71 درصد از کودکانی که دچار مصرف مواد مخدر و الکل هستند در خانه‌های بدون پدر بوده‌اند. بیش از 70 درصد از کودکانی که ترک تحصیل می‌کنند، بی‌پدر هستند. نداشتن پدر سبب افزایش دو برابری احتمال ابتلا به چاقی می‌شود. پژوهشگران معتقدند روش تربیتی که با حضور پدر در خانواده اجرا می‌شود باعث افزایش آمادگی جسمانی فرزندان می‌شود.
90 درصد از کودکان بی خانمان و فراری در خانواده‌های بی‌پدر بزرگ شدند. 63 درصد از خودکشی‌های نوجوانان مربوط به کسانی‌ است که پدر نداشته‌اند کودکان خانواده‌های تک والدی دو برابر بیشتر از کودکانی که با یک والد زندگی می‌کنند از مشکلات روانی رنج می‌برند. در پژوهشی نشان داده شده حتی اگر وضعیت درآمد خانوار و وضعیت افسردگی والد کنترل شود، باز هم احتمال ابتلا به اختلال‌های اخلاقی کودک‌ با تک‌والد پنج برابر بیشتر از حالت زندگی کودک به همراه دو والد است‌.
85 درصد از جوانان زندانی از خانواده‌های بی‌پدر هستند. احتمال زندانی‌ شدن کودکان بدون پدر 20 برابر بیشتر و احتمال بروز رفتار خشونت‌آمیز 11 برابر بیشتر از کودکان خانواده‌هایی با دو والد است.
بی‌پدری نیز ارتباط مستقیمی با بارداری و فعالیت جنسی نوجوانان دارد. حدود 70 درصد از بارداری‌های نوجوانان از سوی زنانی است که در خانه‌های بدون پدربزرگ شده‌ و همین زنان نرخ سقط جنین بسیار بالاتری نسبت به زنانی دارند که توسط پدر و مادر بزرگ شده‌اند؛ و بسیاری از آثار دیگر.
استحکام خانواده و عظمت یک کشور
این تأثیرات بیش از اینکه اشخاص را دچار چالش کند، برای جامعه نتیجه‌ مخرب دارد. حتی استحکام خانواده یکی از مؤلفه‌های مؤثر در قدرت سیاسی یک کشور است. آمریکایی‌ها معتقدند عظمت آمریکا مدیون استحکام خانواده‌های آمریکایی‌ست.
طبق آمار 23 درصد از کودکان آمریکا (از هر چهار کودک یک کودک) بدون پدر، بزرگ می‌شوند. در انگلیس اوضاع وخیم‌تر بوده و 33 درصد کودکان، بدون پدر، بزرگ می‌شوند. در فرانسه، کانادا و آلمان به ترتیب 23، 15.6 ‌و13 درصد کودکان در خانواده‌ بی‌پدر رشد می‌کنند. متوسط جهانی این آمار حدود 7 درصد است. در چین سه و در هند چهار درصد کودکان در خانواده‌های بدون پدر هستند.
در آمریکا حدود 40 درصد کودکان توسط مادرانی که ازدواج نکرده‌اند به دنیا می‌آیند. این آمار در زنان زیر 30 سال که دو سوم زایمان را دارند به بیش از 50 درصد می‌رسد همه این آمارها اهمیت جایگاه پدر در خانواده‌ را به ما گوشزد می‌کند. البته این اهمیت نباید فقط مالی در نظر گرفته شود. همان‌گونه که اشاره شد مشکلات روانی و اخلاقی در خانواده‌های بدون پدر بسیار قابل توجه هستند. البته به دلیل تفاوت فرهنگی ایران با آمریکا، نمی‌شود این نتایج را به همین صراحت برای خانواده‌های بی‌پدر در ایران نیز متصور شد.
در آمریکا حدود 40 درصد کودکان توسط مادرانی که ازدواج نکرده‌اند به دنیا می‌آیند. این آمار در زنان زیر 30 سال که دو سوم زایمان را دارند به بیش از 50 درصد می‌رسد. این شرایط بسیار متفاوت است با کودکانی به‌دلیل طلاق والدین یا فوت از داشتن پدر محروم شده‌اند و قابل مقایسه نیست.
مجید میرزایی