محصول هندوانه مناطق گرمسیری کشور که رسید محموله‌هایی از آن هم وارد بازار کردستان شد و در اوایل قیمت هر کیلوگرم از آن در این استان 18 تا 20 هزار تومان به فروش می‌رفت ولی در عرض یکی، دو هفته این قیمت شکست و به حدود سه تا پنج هزار تومان کاهش یافت.
در هر گوشه‌ای از خیابان‌های اصلی و پرتردد شهر سنندج، جایی که وانت‌های میوه فروش مدت‌ها است در آن اطراق و آن را به محلی برای عرضه انواع میوه تبدیل کرده‌اند، کامیون‌هایی دیده می‌شوند که هندوانه می‌فروشند.
حرف و حدیث‌های زیادی در ارتباط با این هندوانه‌ها در بازار سنندج بین مردم پیچید که این هندوانه‌ها مشکل دارد و آلوده هستند؛ به عبارتی میزان باقی مانده سموم در آن‌ها بیش از حد مجاز بوده و این دلیل برگشت آن از مرز باشماق مریوان است.
به‌دنبال این موارد مطرح شده از اداره کل استاندارد کردستان در این رابطه سؤال کردیم که پاسخ آن‌ها اینگونه بود که پروانه حد مجاز آلاینده در محصولات کشاورزی تشویقی است بنابراین این اداره کل در این رابطه هیچ نقش و اطلاعی ندارد.
  نبود مشتری عامل برگشت هندوانه‌های چابهار از مرز باشماق مریوان
مدیر حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی کردستان اظهار کرد: این محموله‌های هندوانه مربوط به تولیدات استان نیست و از سایر استان‌های کشور وارد شده است.
امیر عزیزیان ادامه داد: بعد از بررسی‌های که انجام دادیم مشخص شد هیچ محموله صادراتی امسال در مرزهای استان به دلیل باقی مانده سموم کشاورزی برگشت نخورده است و همه محموله‌ها دارای گواهی بهداشت بود.
وی با اعلام اینکه تا 20 اردیبهشت سال جاری هم هیچ گونه محدودیت صادراتی برای محصولات کشاورزی از سوی طرف عراقی اعمال نشده بود، افزود: هر محموله صادراتی محصولات کشاورزی در مرز باشماق در زمینه آفات قرنطینه‌ای مورد بررسی قرار می‌گیرد.
مدیر حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی کردستان یادآور شد: آنچه در بررسی‌های ما مشخص شده این است که طرف‌های ایرانی با تجار عراقی در ارتباط با قیمت هندوانه در مرز باشماق به توافق نرسیدند به همین دلیل ترجیح دادند محصولشان در بازار کردستان عرضه شود.
مسئول روابط عمومی اداره کل گمرکات کردستان هم در این رابطه به خبرنگار ایرنا گفت: به درخواست کتبی صاحب کالا، تعدادی از محموله‌های حامل هندوانه که از مرز باشماق مریوان وارد باشماق اقلیم کردستان عراق شده بود و مشتری نداشت، به داخل کشور برگشت داده شد.
حمید زاهدی با اعلام اینکه هنوز هم بخشنامه ای مبنی بر اعمال محدودیت واردات محصولات کشاورزی ایران از سوی طرف عراقی صادر نشده است، افزود: صادرات محصولات کشاورزی همچنان در گمرکات استان برقرار است و بدون هیچ مشکلی این رویه انجام می‌شود.
یکی از کامیونداران کردستانی که از سیستان و بلوچستان و سایر نقاط کشور محموله‌هایی را به سمت مرزهای استان می‌آورد، اظهار کرد: شیوه خرید و حمل هندوانه در سیستان و بلوچستان بدین گونه است که دلالان چندین تن از کشاورز محصول را خریداری می‌کنند و سپس تحویل کامیونداران می‌دهند.
بهزاد رنجبر ادامه داد: خرید هندوانه از سوی دلالان به صورت کیلویی انجام نمی شود بلکه برای حجم زیادی از محصول تلنبار شده قیمتی را اعلام می‌کنند و کشاورز هم برای اینکه محصولش از بین نرود موافقت می‌کند.
وی اضافه کرد: دلالان محموله هندوانه‌های خریداری‌شده را برای تجار در مرزهای مختلف کشور از جمله باشماق مریوان ارسال می‌کنند که امسال به دلیل زیاد بودن محصول و نداشتن مشتری در آن سوی مرز بخشی از آن برگشت خورد.
برداشت هندوانه در استان سیستان و بلوچستان از بهمن ماه آغاز می‌شود و تا اواخر خرداد هم ادامه دارد و سالانه افزون بر 100 هزار تن در بیش از سه هزار هکتار از اراضی زیرکشت این محصول در این استان تولید و روانه بازار می‌شود.
  اواخر تابستان فصل رسیدن هندوانه در کردستان
سالانه 300 تا 320 هکتار از اراضی کشاورزی کردستان هم به زیرکشت هندوانه می‌رود که به گفته مدیر امور زراعت سازمان جهاد کشاورزی کردستان میزان تولید هندوانه در استان 40 تا 45 تن در هکتار است.
فریدون حامدی با اشاره به اینکه این میزان سطح زیرکشت هندوانه مربوط به شهرستان‌های قروه، کامیاران، دهگلان و بیجار است، اضافه کرد: از آنجا که هندوانه جزو محصولات آب بر است توسعه آن جزء سیاست‌های سازمان جهاد کشاورزی استان نیست بلکه به دنبال کاهش میزان سطح زیرکشت و جایگزین کردن آن با محصولات کم آب بر هستیم.
هندوانه جزو محصولات آب‌بر است بنابراین توسعه آن جزو سیاست‌های سازمان جهاد کشاورزی استان کردستان نیست و این سازمان به‌دنبال کاهش میزان سطح زیرکشت و جایگزین کردن آن با محصولات کم‌آب‌بر است.هندوانه کردستان در شهریور ماه به مرحله برداشت می‌رسد و بیشتر اراضی زیرکشت این محصول در استان هم توسط کشاورزان غیربومی که اقدام به اجاره اراضی کشاورزی می‌کنند، تولید می‌شود.
یک میلیون و 217 هزار و 38 هکتار از مساحت کردستان به اراضی کشاورزی اختصاص دارد که این میزان حدود پنج درصد اراضی کشاورزی کشور را تشکیل داده است.
96 درصد سطح اراضی کشاورزی استان به کشت سالانه محصولات زراعی و سطح آیش (بدون کشت) و چهار درصد به عبارتی 52 هزار و 670 هکتار آن هم به اراضی باغی اختصاص پیدا کرده است.
بر اساس آخرین گزارش عملکرد سالانه تولید محصولات زراعی و باغی استان که مربوط به سال 1400 است در 791 هزار و 970 هکتار زیر کشت، یک میلیون و 754 هزار تن محصول تولید شده و میزان برداشت محصولات باغی هم 443 هزار تن بوده است.
از 791 هزار و 970 هکتار اراضی زیر کشت محصولات زراعی استان 87 درصد دیم و فقط 13 درصد آن آبی است. سالانه حدود 211 هزار و 268 هکتار از اراضی دیم به ویژه در شرق، شمال شرق و شمال استان به طور آیش در تناوب زراعی قرار می‌گیرد.
79 درصد از سطح زیرکشت محصولات زراعی استان سالانه به غلات، 13 درصد حبوبات، پنج درصد به علوفه و سه درصد دیگر به سایر محصولات زراعی اختصاص پیدا می‌کند.