اجرای طرح‌های بوم‌گردی و ایجاد اقامتگاه‌های بوم‌گردی علاوه بر معرفی ظرفیت‌های روستاها آشنایی با آداب و سنت زندگی روستایی، ضمن حفظ محیط‌زیست، زمینه را برای رونق اقتصادی و درآمدزایی روستاییان فراهم کرده و از مهاجرت روستاییان نیز جلوگیری می‌کند.
نفس و ذات ایجاد اقامتگاه‌های بوم‌گردی در واقع معرفی آثار طبیعی آن منطقه با حفظ شکل سنتی آن است و در این میان به طریق مختلف ازجمله سرو غذاهای محلی از مسافران و گردشگران پذیرایی می‌شود و مسافران و گردشگران می‌توانند با حضور در این اقامتگاه‌ها، طعم و لذت یک زندگی روستایی را بچشند.
در این میان استان کردستان با دارا بودن طبیعیت بکر و بی‌نظیر و روستاهای بی‌نظیری که دارد ظرفیتی مناسب برای ایجاد این اقامتگاه‌ها و ترویج طرح بوم‌گردی است و در این زمینه نیز در چند سال اخیر رشد خوبی داشته و در حال حاضر 41 اقامتگاه بوم‌گردی دارد.
نخستین اقامتگاه بوم‌گردی استان در سال 1396 در روستای دولاب از توابع شهرستان سنندج راه‌اندازی شد و این آمار تاکنون به 41 مورد رسیده و بیشترین تعداد این اقامتگاه‌ها در بخش سیروان راه‌اندازی شده و روستای گلین با دارا بودن هفت اقامتگاه فعال بیشترین تعداد را به خود اختصاص داده است.
استان کردستان در فصل بهار بهشت گردشگری غرب کشور است و با طبیعت سرسبز و چشم نوازی که دارد، مقصد خوبی برای علاقه‌مندان به طبیعت و سفرهای بوم‌گردی محسوب می‌شود. برای آشنایی مسافران و گردشگران تعدادی از این اقامتگاه‌های معرفی می‌شود.
  اقامتگاه بوم‌گردی گلین
اقامتگاه بوم‌گردی گلین در شهرستان سنندج، بخش سیروان، روستای پلکانی گلین واقع شده، این خانه سنتی پس از مرمت و بازسازی در خردادماه 1398 افتتاح شد و فعالیت خود را در حوزه بوم‌گردی آغاز کرد.
ازجمله امکانات و خدماتی که اقامتگاه بوم‌گردی گلین برای رفاه مسافران در نظر گرفته می‌توان به راهنمای تورهای گردشگری، کارکنان مسلط به زبان انگلیسی برای راهنمایی مهمانان غیرایرانی، آشپزخانه مجهز دارای تمام امکانات مورد نیاز آشپزی اشاره کرد.
  اقامتگاه بوم‌گردی ژاورود
اقامتگاه بوم‌گردی ژاورود در شهرستان سنندج، بخش کلاترزان، ژاورود غربی، روستای آویهنگ واقع شده است، این خانه بومی با قدمت حدود 100 سال با هدف احیای خانه‌های روستایی پس از مرمت و بازسازی در شهریور ماه سال 1398 افتتاح شد و فعالیت خود را در حوزه بوم‌گردی آغاز کرد. خانه بومی ژاورود در مجموع ظرفیت اسکان و پذیرش 65 گردشگر را دارد با معماری بسیار زیبا و سنتی نمونه کامل یه خانه روستایی را به نمایش گذاشته و میزبان آرامش گردشگران و علاقمندان به زندگی روستایی است.
  اقامتگاه بوم‌گردی نشینگه بنار
اقامتگاه بوم‌گردی نشینگه بنار در شهرستان مریوان واقع شده، معماری این اقامتگاه کاملاً سنتی و مختص فرهنگ هورامان و مریوان و نمای بیرونی این اقامتگاه به طور کامل از مصالح بومی و سنتی همچون کاهگل است، این مجموعه اقامتی یک باغ یک هکتاری است که دارای رستوران، 17 باب آلاچیق و یک مجموعه موزه از وسائل زندگی قدیمی روستاییان است.
این اقامتگاه با ظرفیت پذیرش و اسکان 70 گردشگر دارای 10 باب سوییت کاملا سنتی و یک دیواخان (اتاق سنتی با امکانات ویژه، مختص کردستان) است که نمایانگر زندگی خانوده‌های روستایی در گذشته است.
  مجموعه گردشگری و اقامتی شاسوار
مجموعه گردشگری و اقامتی شاسوار در روستای صلوات‌آباد، کیلومتر پنج جاده سنندج- همدان، دوراهی هانیس و خیاره واقع شده، این مجتمع تفریحی، ورزشی و اقامتی بزرگترین مجموعه گردشگری در استان کردستان است که در سال 1397 افتتاح شد و در فضایی دنج و بسیار زیبا میزبان گردشگران داخلی و خارجی و علاقه‌مندان به طبیعت و زندگی بومی است.
  اقامتگاه بوم‌گردی هانیه پالنگان
اقامتگاه بوم‌گردی هانیه در روستای پالنگان از توابع شهرستان کامیاران جای دارد و سالانه میزبان طبیعت‌دوستان و گردشگران زیادی است که برای بازدید از این روستای پلکانی به این منطقه سرسبز و زیبا سفر می‌کنند.
  اقامتگاه بوم‌گردی قصلان
اقامتگاه بوم‌گردی قصلان در شهر قروه، روستای قصلان با معماری سنتی و بومی در دل فضای روستا محیطی دنج و آرام را برای گردشگران فراهم کرده تا علاوه بر تجربه زندگی در خانه‌های روستایی اوقات خوش و خاطره‌انگیزی را مسافران رقم بزنند.
  نگاه مثبت مدیران استانی به بوم‌گردی
با توجه به اینکه استان کردستان در زمینه‌های صنعتی ظرفیت و توانمندی خاصی ندارد، توجه به حوزه گردشگری و رونق اقامتگاه‌های بوم‌گردی بهترین ظرفیت در راستای تسریع در توسعه این استان به‌شمار می‌رود.
مدیر جامعه اقامتگاه‌های بوم‌گردی استان کردستان معتقد است: ایجاد اقامتگاه‌های بوم‌گردی در روستاها به نوعی است که افراد روستا و یا کسانی که متقاضی سرمایه‌گذاری هستند درخواست داده و پس از طی کردن مراحل مختلف در میراث فرهنگی وارد بحث موافقت اصولی شده تا در مدت 6 ماه تا یک سال پروانه بهره‌برداری بگیرد.
سعید سجادی افزود: روستاهای هدف گردشگری که دارای بافت دست‌نخورده، فرهنگ متفاوت، منطقه بکر و آثار تاریخی هستند و ثبت ملی شده‌اند گزینه بسیار خوبی برای طرح بوم‌گردی و ایجاد اقامتگاه بوم‌گردی به‌شمار می‌روند.
وی یادآور شد: با توجه به اینکه بوم‌گردی باعث ایجاد اشتغال در روستاها شده و از مهاجرت مردم روستا به‌ویژه جوانان به شهرها و ایجاد برخی معضلات اجتماعی جلوگیری می‌کند مدیران استانی دیدگاه مثبتی به ایجاد این اقامتگاه‌ها دارند.
مدیر جامعه اقامتگاه‌های بوم‌گردی استان کردستان اضافه کرد: هر اقامتگاهی بصورت میانگین برای چهار نفر اشتغال مستقیم ایجاد می‌کند و ارتباط اقامتگاه با جامعه محلی و مردم روستا نیز می‌تواند در ایجاد اشتغال غیرمستقیم از طریق صنایع دستی و حتی غذاهای محلی و میوه‌های فصلی به مسافران تاثیرگذار بود.
به گفته وی یکی از مهم‌ترین شاخصه‌هایی که باید در بوم‌گردی به آن توجه داشته باشیم، توانمندسازی جوامع محلی است که این مسئله نباید از این نوع گردشگری کنار گذاشته شود.
  بوم‌گردی و جذب گردشگر
وی در ادامه گفت: با توجه به اینکه طبیعت گردی این استان در تمام کشور سرآمد است و یکی از اهداف اقامتگاه‌های بوم‌گردی اقامت ارزان برای گردشگران است، بوم‌گردی نقش مؤثری در جذب گردشگر به استان کردستان داشته است.
سجادی افزود: بر اساس تورمی که در جامعه وجود دارد وقتی گردشگری حضور در اقامتگاه بوم‌گردی را با اقامت در یک هتل مقایسه می‌کند به این سمت روی می‌آورد و علاوه بر طبیعت‌گردی با زندگی روستایی نیز آشنا خواهند شد.
وی یادآور شد: بوم‌گردی نباید فقط به وجود یک اقامتگاه خلاصه شود بلکه زندگی باید در آن اقامتگاه بوم‌گردی جریان داشته باشد، به گونه‌ای که وقتی گردشگر به یک مکان سفر می‌کند با زندگی اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، هنری، صنایع دستی و خوراک آن منطقه آشنا شود.
اگر جزو افراد علاقه‌مند به طبیعت گردی در استان کردستان و آشنایی با زبان، فرهنگ، نوع پوشش، طبیعت و حتی غذاهای مخصوص این منطقه هستید، اقامت در یک خانه بوم‌گردی روستایی می‌تواند گزینه مناسبی باشد.
اقامتگاه‌های استان کردستان در روستاهای دولاب، گلین، آویهنگ، نوره، شیان، صلوات آباد، توریور، هویه و تخته از توابع شهر سنندج، گومه‌ای از توابع شهر دیواندره، دره تفی از توابع مریوان، بیساران و دورود از توابع شهر سروآباد، طاینه شهر کامیاران و روستای قصلان شهر قروه واقع شده‌اند.
تاکنون دو هزار اثر شامل آثار تاریخی، غارهای طبیعی، درختان کهنسال، میراث منقول (بناها، محوطه و تپه‌ها)، قنات و مکان‌های طبیعی در استان کردستان شناسایی شده که از این تعداد 950 اثر آن به ثبت ملی رسیده است.