این سوال برای خیلیها مطرح است که آیا سفر اربعین سخت است؟ قطعا.می ارزد؟ حتما.اما رعایت تدابیری برخاسته از تجربه،به لطف خداوند موثر و راهگشاست.دانستن تجربههای چند ساله پیادهروی خانوادگی اربعین،شاید برایتان کار راه انداز باشد.
بعضی لبخندها برایمان ضروری هستند، از جنس همان لبخندهای بیاختیاری که ما را لو میدهد که توی فکر کسی هستیم که دوستش داریم. خیلی زیاد دوستش داریم. نوعی از این لبخندهای ضروری وقتی مینشینند روی لبهایمان یادمان میآورد حامل یک عشق باشکوهیم. عشق با شکوه حسین علیه السلام. بعضی گریهها هم برایمان ضروریند، از جنس همان گریههای بچهها که در پس آن فقط میخواهند پیششان باشیم و تنها و رها نباشند.
حاملان عشق با شکوه حسین علیه السلام، خودشان خوب میدانند در قصه زیارت اربعین یعنی همان رزمایش بزرگ شیعی، کجای این خندهها و گریهها هستند. حال این سوال برای خیلیها مطرح است که آیا واقعا سفر اربعین سخت است؟ قطعا. میارزد؟ حتما. اما رعایت تدابیری برخاسته از تجربه، به لطف خداوند موثر و راهگشاست. خصوصا تجربیات مادرانه در پیاده روی اربعین، که شاید در ظاهر کوچک اما در واقع دانستنش لازم و کار راهانداز است. تجربههای اربعینی حاصل از چهار مرتبه پیاده روی خانوادگی اربعین، تقدیمتان.
*توقع فانتزیهای زیارتی برای یک دل سیر زیارت کردن ممنوع!
راهپیمایی اربعین و زیارت اربعین فراتر از یک حرکت عبادی فردی، رسالتی است اجتماعی برای بزرگداشت مقام سیدالشهدا علیه السلام که تحقق آن میشود سرآغاز یک جریان تمدن ساز الهی برای در هم کوبیدن ساز و کارهای سکولار دنیای مدرن. پس همیشه به یاد داشته باشید که زیارت اربعین فقط به نوعی لبیک گویی و شرکت در اجتماع عظیم شیعه هست و نه فرصتی برای یک دل سیر زیارت کردن و حرم رفتن.
پس لطفا در پیش زمینه اذهان مبارکتان فانتزیهای آنچنانی تصور نکنید که مثلا فلان ساعت میروم حرم و فلان زیارت و فلان دعا رامی خوانم و… اگر این مسئله را پیش فرضتان قرار دهید، بسیاری از مسائل و دغدغهها به خودی خود حل میشود.
*خودتان را خادم اختصاصی فرزندانتان در نظر بگیرید
اگر شما بچه دارید پس طبیعتا نمیتوانید هر وقتی که دلتان خواست حرکت کنید و هر وقت دلتان خواست حرم بروید و…روشن است که برنامه ریزیها باید با محوریت شرایط مساعدتر برای بچهها انجام شود.
از طرفی به هیچ وجه بچهها را مزاحم کارتان تصور نکنید، بلکه خودتان را علاوه بر مادر یا پدر، خادم این زائرهای کوچک در طی این سفر بدانید و با این ذهنیّت از شرایط مختلف در طول سفر لذّت ببرید.
*بچهدارها همراه کاروان نروند
شخصا معتقدم بهتر است خانوادههای بچهدار سفرتان همراه کاروان نباشد و فقط اگر قراراست همسفری هم داشته باشید که بهتر است هم داشته باشید، خانوادهای را به عنوان همسفر انتخاب کنید که با آنها راحت و صمیمی و همدل و بدون تعارف باشید. به گونهای که به راحتی و بدون رودربایستی بتوانید پیشنهاداتتان را در مورد برنامه ریزیهای طی سفر به آنها بگویید و با مشورت یکدیگر، به راحتی برای بهترین حالتها، برنامه ریزی و اقدام کنید.
بنابراین سفرهای کاروانی یا چندین خانواده باهم، بنابر تعدد نظرات و شرایط مختلف مناسب حال هر فرد، طبیعتا محدودیتهای بیشتری برای شما و برنامهریزیهای شما برای محوریت قرار دادن کمتر اذیت شدن فرززندان، به دنبال دارد.
*زمانبندی مناسب برای پیادهروی
با یک برنامهریزی درست، انشاءالله میتوانید به راحتی سه یا نهایتا چهار روزه مسیر پیاده روی را بدون استفاده از هیچ وسیله نقلیهای طی کنید.
تنها وسیلهی ضروری برای اینکار کالسکه بچه است. حتی اگر بچه هفت هشتساله باشد.
چون بهترین حالت برای طی کردن مسیر پیاده روی این است که حدود یک ساعت بعداز مغرب، پیاده روی را متوقف کرده، مکان استراحت مناسبی پیدا کنید و دوباره یکی دوساعت مانده به اذان صبح به مسیر ادامه دهید. در این صورت هم به ازدحام و شلوغی راه و گرمای شدید هوا برخورد کمتری دارید وهم میتوانید مکان مناسبی را قبل از اتمام ظرفیت، برای استراحت شبانه پیدا کنید. فرزندتان هم که به استراحتش در کالسکه، ادامه میدهد.
معمولا تا حوالی هشت صبح میتوان به پیاده روی در هوای خوب ادامه داد و هنوز گرما شدت نگرفته است. باز هم در این وقت روز، معمولا موکب مناسب استراحت به راحتی پیدا میشود، بر خلاف نزدیک ظهر که موکبها عموما شلوغ و ظرفیت کامل شده است. برای استراحت و نماز وناهار در موکب هم وقت به اندازه کافی هست، چون حدود ساعت پنج بعد از ظهر، هوا عموما مناسب ادامه پیاده روی میشود.
از طرفی با این نوع زمانبندی برای پیاده روی، خواب سر شب هم که نقش چشمگیری در حفظ سلامتی و مقاومت بدن دارد، حفظ میشود
برخی چیزها سرمایه عمر فرزندانمان میشود، مثل زیارت اربعین...
*یک اشتباه محض؛ پیاده روی اربعین جای خانمها نیست!
بسیاری از آقایان اشتباها بر این باورند که به خاطر ازدحام و شلوغی و اختلاط محرم و نامحرم، پیاده روی اربعین جای خانمها نیست! ضمن تاکید موکّد بر اشتباه بودن این نظر آقایان محترم، دقت کنید که تا این جای کار با رعایت نکاتی که تا الان گفته شد این اختلاط که صد البته فقط مختص خانمها هم نیست، مدیریت میشود و فقط میماند ازدحام بسیار روز اربعین و حتی یک روز قبلش. که آن هم یا باید با رجوع به همان پیش زمینه ذهنی که در نکتهی اول اشاره شد حل شود، و به سلامی و خواندن زیارت اربعینی در اولین جایی که گنبد حرم ابا عبدالله مشاهده میشود رضایت دهید و برگردید و یا اینکه در صورت داشتن شرایط، با هزینه کردن احتمالا قابل توجهی، یکی دو روز بعداز اربعین هم جایی بگیرید و بمانید و از نیمههای شب برای رفتن به حرم بهره ببرید. اما بهترین حالت این است که زمان سفر را طوری تنظیم کنید که دوسه روز مانده به اربعین برگردید. در این صورت حتی با یک شب استراحت در موکبهای کربلا، میتوانید یکی دوساعت مانده به اذان صبح که ازدحام کمتری هست برای زیارت بروید و برگردید.
*در رختخواب گرم و راحت خانه هم ممکن است بیمار شوید
دقت کنید که شما حتی در خانه خودتان و در رختخواب گرم و راحت و شرایط به ظاهر طبیعی هم که باشید، امکان بیمار شدن خودتان و فرزندانتان هست. پس محروم کردن خود و فرزندانتان از فیض عظیم پیاده روی اربعین و زیارت اربعین، با این استدلال که ممکن است فرزندتان بیمار شود، واقعا موجّه نیست.
*لیمو ترش، عسل و نمک طبیعی همراه داشته باشید
هر چند که ممکن است با وجود تدابیر لازم، باز هم بیمار شوید، اما بد نیست ضمن توکّل که اصل ماجراست، تا جایی که به شما مربوط میشود تدابیری هم در این زمینه داشته باشید. مثلا لیموترش و عسل همراه خودتان ببرید و باتوجه به اینکه آنجا آب جوش به وفور در مکانهای توزیع چای وجود دارد، سعی کنید همگی هر روز، مقداری شربت آب جوش، لیمو و عسل بنوشید. همراه داشتن مقداری نمک دریای طبیعی هم لازم و کاربردی است. بهتر است هرشب قبل از خواب مقداری آب نمک که با آب جوش درست شده قرقره کنید.
صد البته ممکن است که با وجود توکل و تدابیر لازم، باز هم بیمار شوید که در این صورت شاید این بیماری هم قسمتی از مراحل رشد شما طی این سفر و به قول بزرگواری در جهتِ شدن هست.
*زمان توزیع غذا در وعدههای اصلی را در نظر داشته باشید
نگران غذا هم نباشید. در طول مسیر به قدر کافی تنوع غذایی هست به گونهای که مطابق میل فرزندانتان میتوانید غذا فراهم کنید. البته نکته مهم در این خصوص این است که زمان توزیع غذا را هم در زمانبندیهای مربوط به استراحت و پیاده روی در نظر بگیرید. مثلا انتظار نداشته باشید ده صبح صبحانههای متنوع به پستتان بخورد. صبحانه از بعد از نماز صبح تا حدود ساعت هفت، کاملا متنوع یافت میشود که طبق نکته مربوط به زمانبندی پیاده روی که پیشتر گفته شد، قاعدتا شما در این بازه بیدار و در حال پیاده روی هستید و میتوانید صبحانه مورد پسندتان را هم در مسیر میل کنید. ناهار هم از حدود ساعت یازده تا یک متنوع یافت میشود، اما قاعدتا شما در این بازه در موکبی در حال استراحت هستید.
عموما موکبها، به ویژه موکبهای بزرگ، داخل موکب ناهار توزیع میکنند. شام هم بلافاصله بعد از نماز مغرب، در مسیر متنوع یافت میشود. خلاصه که مشکل فلان زائری که در نوشتن تجربیات اربعینی یکسالهاش گفته بود به سختی میتوانست غذای مناسب برای فرزندانش پیدا کند و حتی گفته بود یک روز صبحانه فقط توانست چای شیرین به بچههایش بدهد، مربوط میشد به در نظر نگرفتن زمان توزیع غذاها در مسیر پیاده روی. وگرنه تنوع غذایی در وقت اصلی وعدههای غذایی به قدری هست که اگر چیزی پسند فرزندانتان نبود چند قدم جلوتر، غذای دیگری بیابید.
در طول سفر، خودتان را خادم خصوصی فرزندانتان در نظر بگیرید و از خدمت به این زائران کوچک در شرایط مختلف و حتی سخت، لذت ببرید.
*سفر اربعین را برای فرزندانتان، شیرین و به یاد ماندنی کنید
برای فرزندانتان وسایل سرگرمی کوچک و جمع و جور و حتی هدیههای کوچک و مختصر، برحسب علایقشان همراهتان ببرید. گاهی با دادن هدیهای هر چند کوچک اما مورد علاقه اش، او را خوشحال و شارژ کنید. البته که از همان ابتدای سفر، دادن وعدهی خرید جایزهای ویژه در پایان سفر و موقع برگشت از کربلا، شیرینی این سفر را برای فرزندانتان فراموش نشدنی و بیشتر میکند، چه بهتر که در حدّ فهم فرزندانتان دلیل خرید این جایزهی پایانی دوست داشتنی را هم برایشان بگوییدو این یعنی پر رنگ کردن کار با ارزششان در ذهنشان، که همان اهمیت زائر اربعین امام حسین شدن است.
*وقتتان را صرف شستشوی لباسها نکنید
لباسهای نخی خنک که جای کمی میگیرد، به اندازه سفرتان بردارید تا مجبور نشوید، وقتتان را صرف شستشوی لباس کنید. ضمن اینکه معمولا به دلیل شلوغ بودن سرویس ها، حتی یک شستشوی ساده هم عموما زمان بر هست، در برخی موکبها آب با منبع آب تامین میشود و درست نیست آب آنجا صرف شستشو شود. حتی احتمال افتادن لباسها به زمین و کثیفتر شدنشان از حالت اول هم، در شلوغی و وضعیت آنجا از جمله صحنههای پر تکرار است.
*کیف دستی برای مادران لازم است
به همراه داشتن کیف دستی همیشه دم دست، برای مادران ضروری است تا برای برداشتن وسایل پر کاربرد فرزندان، هربار نیازی به رجوع به کوله پشتی طبیعتا پر وسیله نباشد. البته زحمت حمل این کیف دستی هم در مسیر با کالسکه هست و نه با شما.
*حتی برداشتن دو کالسکه هم معقول است
اگر بیشتر از یک فرزند کوچک دارید حتی برداشتن دو کالسکه هم معقول است. چون زمانهایی که فرزند بزرگتر در کالسکهاش نیست و خودش راه میرود میتوان برای حمل کوله پشتیها از کالسکه استفاده کرد. البته اگر کالسکه مقاومی باشد میتوان حتی همزمان با حمل فرزندتان، کوله پشتیها را هم در قسمت جلویی کالسکه روی هم قرار داد. در پیاده روی مربوط به قبل از اذان صبح هم که برای خواب هر دو نیاز میشود. ضمنا در حین پیاده روی، کالسکه نقش تکیه گاه خوب و مناسبی را برای هل دهنده کالسکه دارد.
*چادریها، مانتوی عبایی را جایگزین چادر نکنند
حجاب استایلها این روزها به شدت تبلیغ میکنند که به جای چادر از مانتوی عبایی استفاده کنید که استفاده از آن راحتتر باشد. اما دقت کنیم که مانتوی عبایی برای کم حجابها گزینه مناسبی است، اما بنا نیست با توجیه راحتتر بودن، خانمهای چادری هم مانتوی عبایی را جایگزین چادری کنند که ارزشش به هیچ وجه قابل قیاس با مانتوی عبایی نیست. این طور باشد که کم کم اثری از چادر نمیماند. ضمنا استفاده از چادرهای آستین دار امروزی واقعا سختی ندارد، حتی اگر جلوی چادر آستین دار با زیپ یا دکمه کاملا بسته باشد دیگر نیازی به استفاده از هر گونه مانتو هم در زیر چادر نیست.
*یک دست لباس تمیز، در ماشینتان بگذارید
اگر تا مرز با ماشین خودتان میروید پیشنهاد میشود یک دست لباس تمیز برای هر کدام از اعضای خانواده، به صورت مجزا از قبل آماده کنید و بگذارید در ماشین بماند. موقع برگشت از سفر، به مرز که میرسید، پوشیدن لباسهای تمیز، علاوه بر حال خودتان، در خوب ماندن احوال ماشینتان هم بیتاثیر نیست.
خوشا راهی که پایانش تو باشی...
*آخر هفتهها مرزها به شدت شلوغ است
ضمن اینکه وضعیت مرزها را از کانالها و پیجهای مختلف چک میکنید، به هیچ وجه چهار شنبه یا پنج شنبه به سمت مرز حرکت نکنید، وگرنه شلوغی مرز در همان آغاز سفر برایتان انرژیگیر میشود. در روزهای اول یا وسط هفته به سمت مرز بروید و زمانبندی را طوری لحاظ کنید که در هوای خنک به مرز برسید.
*استراحت شبانه در یکی از شهرهای نزدیک مرز
اگر بتوانید به گونهای از منزلتان حرکت کنید که شب را در منزل دوست و آشنایی در یکی از شهرهای نزدیک مرز استراحت کنید و صبح خیلی زود با طی کردن مسیر کوتاهی به طرف مرز بروید، هم خستگی رسیدن تا مرز از تنتان بیرون میرود و هم به طرز چشمگیری انرژی کمتری برای رد شدن از مرز مصرف میکنید.
*پیش بینی شرایط طولانی ماندن در مرز را داشته باشید
برای فرزندانتان کمی خوراکی دَم دست و یک وعده غذای ماندگار در هوای گرم مثل مقداری نان، مربا و بادام به همراه داشته باشید، احتمال زیاد در مرز یا مسیر رسیدن تا نجف لازمتان میشود. البته مقدار کم بردارید، چون از نجف به بعد همه چیز هست.
*پوشیدن کفش و لباس نو، ممنوع
در مسیر پیاده روی از کفش و لباس نو استفاده نکنید، برای راحتی خودتان از کفش یا دمپایی و لباسهایی استفاده کنید که قبلا امتحانشان را پس دادهاند و مطمئنید که با آنها راحت هستید.
*وسایل مورد نیاز را از منابع مختلف گلچین کنید
برای این که بدانید چه وسیلههایی مورد نیاز سفرتان هست کافیست سرچ کوچکی در گوگل بزنید و از بین لیستهای مختلف، موارد نیاز خودتان را گلچین کنید. علی الحساب صابون خمیری، نایلون و سه راه توپی را هم که شاید کمتر اشاره شده باشد را سرلیست وسایلتان بنویسید و در موقع استفاده ما را هم از دعای خیرتان بهرهمند فرمایید.
سفرتان به خیر و زندگیتان سرشار از نگاه حسینی!
شناسه خبر 73000