نداشتن فرزند یک وضعیت بحرانی و استرس‌زا برای زوجین در سنین باروری است که می‌تواند باعث احساس گناه و شرم در زوجین نابارور شود. این احساسات منجر به تغییر در برنامه هویت خانوادگی، ثبات زناشویی و وضعیت تأهل آن‌ها می‌شود و بر سلامت جسمی، روانی، اجتماعی و اقتصادی زوجین تأثیر می‌گذارد.همچنین میزان افسردگی در زنان و مردان نابارور بیشتر از افراد سالم است و نهایتاً منجر به تنش در روابط شخصی و بین فردی آن‌ها می‌شود. مطالعات متعدد نشان داده است که زوج‌های نابارور نسبت به زوج‌های بارور از رضایت زناشویی، ابراز علاقه به همسر، سازگاری زناشویی و رضایت جنسی کمتری برخوردار هستند. سازگاری زناشویی شامل رضایت زناشویی، انسجام، توافق و محبت است. زوج‌های ناباروری که تحت درمان ناباروری هستند، مکانیسم‌های روان‌شناختی زیادی را برای مقابله با استرس ناشی از این فرآیند به کار می‌گیرند.

مکانیسم‌های دفاعی به‌طور ناخودآگاه رخ می‌دهند که به عنوان شاخصی برای سطح سازگاری فردی استفاده می‌شود. مکانیسم دفاعی و سازگاری زناشویی فرآیندهای ذهنی هستند که در زندگی زوج‌های نابارور نقش اساسی دارند. مکانیسم‌های دفاعی به سطوح دفاعی بالغ، نابالغ و عصبی تقسیم می‌شوند.

مشخص شده که سلامت جنسی افراد به طور قابل توجهی با مکانیسم‌های دفاعی آن‌ها مرتبط است و زوج‌های نابارور از مکانیسم‌های دفاعی نابالغ بیشتر از زوج‌های بارور استفاده می‌کنند. بنابراین مکانیسم‌های دفاعی این ظرفیت را دارند که به عنوان یکی از متغیرها و مداخلات درمانی مورد توجه قرار گیرند. به نظر می‌رسد که علت ناباروری نیز می‌تواند بر نوع مکانیسم‌های دفاعی مورد استفاده زوج‌های نابارور و تعدیل‌های زناشویی ایجاد شده توسط آن‌ها تأثیر بگذارد.

اخیراً در پژوهشگاه رویان مطالعه‌ای روی 400 زوج نابارور صورت گرفته است که سازگاری زناشویی و مکانیسم‌های دفاعی در زن و شوهر (زوجین) بر اساس علت ناباروری زنانه، مردانه، ناشناخته یا هر دو بررسی شد. نتایج این مطالعه که در مجله علمی International Journal of Reproductive Biomedicine منتشر شده است نشان داد که سازگاری زناشویی ارتباط مستقیمی با مکانیسم‌های دفاعی بالغ دارد.

درک مکانیسم‌های دفاع روان‌شناختی مورد استفاده افراد نابارور ممکن است در تشخیص مشکلات مختلف مفید باشد. علاوه بر این مشخص شد که سازگاری زناشویی در مردان بیشتر از همسرانشان است. همچنین به نظر می‌رسد زنان نابارور نسبت به مردان نابارور در برابر پیامدهای روانی آن آسیب‌پذیرتر هستند. در مجموع، با توجه به نتایج این مطالعه، مشاوره زوج‌های نابارور در زمینه سازگاری زناشویی و آموزش استفاده از مکانیسم‌های دفاعی بالغ به ویژه در زنان توصیه می‌شود.