رنگ ادرار به طور معمول به مقدار آب و سایر مایعات مصرفی شما در طول روز بستگی دارد. مایعات، رنگدانه‌های زرد موجود در ادرار را رقیق می‌کنند. بنابراین هرچه بیشتر مایعات بنوشید، ادرار شما شفاف‌تر به‌نظر می‌رسد و وقتی کمتر مایعات می‌نوشید، ادرار غلیظ تر و رنگ زردِ آن، تشدید می‌شود.

برخی غذاها و داروها هم می‌توانند رنگ ادرار را تغییر دهند. به‌عنوان مثال، خوردنی‌هایی مانند چغندر و شاه توت می‌توانند رنگ ادرار را صورتی یا قرمز کنند. برخی از داروها نیز می‌توانند رنگ‌های مشخصی به ادرار بدهند مانند نارنجی یا سبز مایل به آبی.

با این حال، رنگ غیرمعمول ادرار نیز می‌تواند نشانه‌ای از یک مشکل سلامتی باشد. به‌عنوان مثال، برخی از عفونت‌های دستگاه ادراری می‌توانند ادرار را به رنگ سفید شیری درآورند. سنگ کلیه، برخی سرطان‌ها و سایر بیماری‌ها گاهی اوقات ادرار را به‌دلیل خون، قرمز نشان می‌دهند.

در ادامه به چند رنگ غیرمعمول ادرار، همراه با عواملی که می‌توانند باعث ایجاد آن‌ها شوند، اشاره می‌کنیم:

*ادرار قرمز یا صورتی رنگ

ادرار قرمز همیشه نشانه یک مشکل جدی سلامتی نیست. ادرار قرمز یا صورتی رنگ ممکن است به دلایل زیر ایجاد شود:

* خون: برخی بیماری‌هایی که می‌توانند باعث بروز خون در ادرار شوند عبارتند از: بزرگ شدن پروستات، تومورهایی که سرطانی نیستند، سنگ کلیه و «کیست». ورزش شدید همچنین می‌تواند باعث ایجاد خون در ادرار شود. وجود خون در ادرار در عفونت‌های مجاری ادراری و سنگ کلیه شایع است. این مشکلات اغلب باعث درد می‌شوند. خونریزی بدون درد ممکن است نشانه یک مشکل جدی تری مانند سرطان باشد.

اگر بتوانید در ادرار خود خون ببینید، «خون‌ادراری ماکروسکوپی» نامیده می‌شود و خونی که با چشم غیرمسلح قابل دیدن نیست، «خون‌ادراری میکروسکوپی» نامیده می‌شود. این مقدار خون در ادرار آنقدر ناچیز است که وقتی آزمایش ادرار می‌دهید، فقط زیر میکروسکوپ قابل مشاهده است. در هر صورت مهم است که دلیل وجود خون در ادرار را کشف کنید.

تقریباً هر کسی می‌تواند گلبول‌های قرمز در ادرار داشته باشد. این شامل کودکان و نوجوانان نیز می‌شود. برخی از مواردی که می‌تواند خطر وجود خون در ادرار را افزایش دهد، عبارتند از:

- سن: مردان میان‌سال و مسن ممکن است به‌دلیل بزرگ شدن غده پروستات به خون ادراری مبتلا شوند. خطر برخی از سرطان‌ها که می‌توانند باعث خون در ادرار شوند نیز ممکن است پس از 50 سالگی افزایش یابد.

- عفونت مجاری ادراری: این یکی از مهم‌ترین علل وجود خون در ادرار کودکان است.

- سابقه خانوادگی: اگر یک یا چند نفر از اعضای خانواده شما بیماری کلیوی داشته باشند، احتمال وجود خون در ادرار ممکن است افزایش یابد.

- داروهای خاص: برخی از مسکن ها، رقیق کننده‌های خون و آنتی‌بیوتیک‌ها می‌توانند خطر وجود خون در ادرار را افزایش دهند.

- ورزش سنگین: خون ادراری دونده ماراتن یکی از نام‌های مستعار خون ادراری است. ورزش‌های سنگین می‌توانند خطر بروز این عارضه را افزایش دهند.

* غذاها: چغندر، شاه توت و ریواس می‌توانند ادرار را قرمز یا صورتی رنگ کنند.

* داروها: در صورت مصرف داروهای سل، درد مجاری ادرار یا یبوست، ممکن است ادرار قرمز یا صورتی رنگ شود.

*ادرار نارنجی رنگ

ادرار نارنجی رنگ می‌تواند ناشی از موارد زیر باشد:

* داروها: داروهای یبوست می‌توانند ادرار را نارنجی رنگ کنند. همچنین داروهایی که تورم و تحریک را کاهش می‌دهند و برخی داروهای شیمی درمانی برای سرطان نیز در این زمینه مؤثر هستند.

* ویتامین‌ها: برخی ویتامین‌ها مانند A و B-12 می‌توانند ادرار را نارنجی یا زرد-نارنجی کنند.

* مشکلات سلامتی: عمدتاً اگر مدفوع روشنی نیز دارید، ادرار نارنجی رنگ می‌تواند نشانه مشکل کبد یا مجرای صفراوی باشد. کم‌آبی بدن همچنین می‌تواند ادرار شما را نارنجی نشان دهد.

*ادرار آبی یا سبز رنگ

ادرار آبی یا سبز رنگ می‌تواند ناشی از موارد زیر باشد:

* رنگ‌ها: برخی از رنگ‌های غذایی با رنگ روشن می‌توانند باعث سبز شدن ادرار شوند.

* داروها: برخی از داروهای افسردگی، زخم معده و رفلاکس اسید می‌توانند ادرار را به رنگ سبز مایل به آبی در آورند. داروهای ضد درد، آرتریت و خواب نیز می‌توانند ادرار را سبز رنگ کنند.

* مشکلات سلامتی: یک بیماری نادر به نام «هیپرکلسمی خوش خیم خانوادگی» می‌تواند باعث ادرار آبی رنگ در کودکان شود. عفونت‌های دستگاه ادراری ناشی از باکتری خاصی نیز می‌تواند باعث ایجاد ادرار سبز رنگ شود.

*ادرار قهوه‌ای تیره

ادرار قهوه ای می‌تواند ناشی از موارد زیر باشد:

* غذاها: خوردن زیاد باقلا و ریواس می‌تواند باعث رنگ قهوه‌ای تیره ادرار شود.

* داروها: برخی داروها می‌توانند ادرار را تیره کنند ازجمله داروهایی که برای درمان و پیشگیری از مالاریا، یبوست، کلسترول بالا و تشنج استفاده می‌شوند. برخی از آنتی بیوتیک‌ها و شل کننده‌های عضلانی نیز می‌توانند ادرار را تیره کنند.

* مشکلات سلامتی: برخی از اختلالات کبد و کلیه و عفونت‌های مجاری ادراری می‌توانند ادرار را قهوه‌ای تیره کنند. ممکن است خونریزی در داخل بدن نیز عامل این تغییر رنگ باشد. گروهی از بیماری‌ها که عمدتاً بر پوست یا سیستم عصبی تأثیر می‌گذارند به نام «پورفیری» نیز می‌توانند باعث قهوه‌ای رنگ شدن ادرار شوند.

* ورزش شدید: آسیب عضلانی ناشی از تمرینات شدید می‌تواند باعث ادرار قهوه ای رنگ شود.

*ادرار کدر

عفونت‌های دستگاه ادراری و سنگ کلیه می‌توانند باعث کدر شدن ادرار شوند.

به خاطر داشته باشید که رنگ‌ها می‌توانند برای افراد مختلف کمی متفاوت به نظر برسند. به عنوان مثال، آنچه برای شما قرمز به نظر می‌رسد ممکن است برای شخص دیگری نارنجی به‌نظر برسد. اگر نگرانی‌هایی دارید و به‌ویژه اگر ادرار کردن شما دردناک است یا ادرار نارنجی تیره دارید که می‌تواند نشانه‌ای از کار نکردن درست کبد شما باشد، با یک پزشک مشورت کنید.