سپهرغرب، گروه - طاهره ترابی مهوش : استان همدان که در سال‌های گذشته به‌عنوان یکی از کانون‌های اصلی تئاتر در کشور مطرح بوده، با وجود میزبانی چندین دوره‌ای از جشنواره بین‌المللی تئاتر کودک ‌و‌ نوجوان هنوز نتوانسته جایگاه واقعی برای این هنر در بین دستگاه‌های متولی به لحاظ لزوم‌ حمایت برقرار کند به طوری که امروز بسیاری از هنرمندان این خطه از نبود حمایت از فراهم نبودن بدیهی‌ترین زیرساخت‌ها گلایه‌مند هستند.

بر این اساس با توجه به اهمیت موضوع برآن شدیم تا با یکی از پیشکسوتان این رشته هنری در همدان گفت‌وگویی ترتیب دهیم که در ادامه می‌خوانید:

فاطمه ابرار پایدار با بیان اینکه فعالیت هنری‌ام را سال 73 از طریق حضور در کلاس انجمن نمایش آغاز کردم، گفت: تحصیلاتم را در مقطع کارشناسی‌ ارشد در رشته کارگردانی تئاتر به پایان رساندم. بعد از آن بنا به علاقه‌ای که داشتم در مقطع کارشناسی ارشد رشته روان‌شناسی نیز تحصیل کردم.

وی با تأکید بر اینکه عرصه فعالیتم در تئاتر در چند بخش مختلف همچون بازیگری، کارگردانی و نویسندگی و همچنین تدریس بازیگری تئاتر خلاصه می‌شود ابراز کرد: در کنار این کارها نمایش خلاق نیز به کودکان آموزش می‌دهم.

وی با بیان اینکه طی این سال‌ها در بیش از 30 نمایش در کسوت کارگردان و یا بازیگر فعالیت و در 10 فیلم نیز بازی کرده‌ام، عنوان کرد: علاوه بر این در زمینه نمایش‌های رادیویی نیز همکاری‌‌ها داشته‌ام.

این کارگردان همدانی با تأکید بر اینکه طی آن سال‌ها در بسیاری از جشنواره‌های ملی و بین‌المللی شرکت کرده و جوایزی را نیز کسب کرده‌ام، اذعان کرد: آخرین حضورم به جشنواره ملی کودک و نوجوان دزفول بازمی‌گردد که در آن با نمایش نون زنجبیلی به همراه خانم درخشان‌نیا دیگر کارگردان همدانی با نمایش شازده کوچولو، حاضر شدیم.

ابرار پایدار با اشاره به اینکه در این جشنواره جایزه سوم بازیگری و تقدیر کارگردانی و دومی بازیگری مرد را دریافت کردم، ابراز کرد: خوشبختانه فرصت برای حضور بانوان در تئاتر نسبت به سال‌های گذشته بهتر شده زیرا درگذشته تعصباتی وجود داشت اما در حال حاضر به نسبت 30 سال قبل که بنده کارم را آغاز کردم فضا بازتر شده است.

وی با تأکید بر اینکه علیرغم این پیشرفت و از بین رفتن تعصبات بی‌جا همچنان موانعی پیش روی دختران علاقه‌مند برای ادامه تحصیل در این رشته در استان وجود دارد، افزود: یکی از موانع نداشتن هنرستان برای دختران است تنها یک هنرستان مختص پسران داریم حال آنکه در همدان به لحاظ متقاضیان علاقه‌مند دختر و وجود اساتید خانم که همگی دارای تحصیلات عالیه در رشته تئاتر هستند، فرصت و ظرفیت ایجاد چنین هنرستانی برای دختران وجود داشته و ضروری است.

وی با اشاره به وضعیت حمایت از تئاتر استان اظهار کرد: علیرغم وجود ظرفیت بالا به لحاظ تعداد و جایگاه تئاتر استان، هرساله میزان حمایت مسئولان نسبت به سال قبل کمتر می‌شود.

این بانوی کارگردان تئاتر، خاطرنشان کرد: برای مثال در جشنواره تئاتر کودک ‌و نوجوان دزفول، تنها استانی که دو اثر آن پذیرفته شد همدان بود و جالب‌تر اینکه کارگردانی این دو اثر را نیز بنده و خانم‌‌‌ درخشان‌نیا برعهده داشتیم اما هیچ حمایتی ازسوی مسئولان ندیدیم.

ابرارپایدار با بیان اینکه نه فقط حمایت مالی بلکه حتی همکاری اداری را نیز شاهد نبودیم، تشریح کرد: برای مثال برای اعزام گروه به جشنواره، نیازمند خودرو بودیم، به ارگان‌های مختلف مراجعه کردم. هیچ یک همکاری لازم را نداشتند، ‌از اداره فرهنگ و ارشاد گرفته تا معاونت فرهنگی شهرداری و دیگر نهادهای فرهنگی همچون اداره کل حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس.

وی با تأکید بر اینکه با وجود مشکلات اقتصادی و با دشواری فراوان مجبور شدم گروه 15 نفره نمایش را به‌صورت جداگانه به دزفول اعزام کنم، افزود: در حالی که کل نیازمان به خودرو برای چهار روز بود؛ البته ناگفته نماند که شرایط برای خانم درخشان‌نیا دیگر کارگردان منتخب جشنواره نیز به همین منوال بود چراکه او نیز باید 12 نفر را به این جشنواره اعزام می‌کرد.

وی با تأکید بر اینکه یقیناً حضور و موفقیت ما در این جشنواره جزو آمارهای ارائه‌شده از سوی نهادهای فرهنگی خواهد آمد اما درواقع آن‌ها کاری برای ما انجام نداده‌اند، گفت: درنظر بگیرید فارغ از هزینه دستمزد بازیگران بالغ بر 50 تا 70 میلیون تومان می‌بایست برای تولید یک نمایش هزینه کرد که همین مبالغ از جیب تولیدکننده اثر پرداخت می‌شود.

این هنرمند تئاتر با اشاره به اینکه متأسفانه به لحاظ زیرساختی نیز سالن استاندارد و سالن پلاتو مناسب در استان وجود ندارد خاطرنشان کرد: حتی هنرجویان ما از داشتن سالن تمرین نیز محروم هستند، این در حالی است که ما در شهر همدان دو سالن فرهنگی هنری آوینی و ابن سینا را داریم که هرکدام تعداد زیادی اتاق 30 تا 40 متری دارند که این اتاق‌ها در بیشتر موارد به انبار بدل شده‌اند.

ابرارپایدار تأکید کرد: بارها خواهان اختصاص این اتاق‌ها به محل تمرین بودیم اما متولیان اشاره می‌کنند که آنجا دوربین نداشته و امکان استفاده از آن‌ها فراهم نیست.

مع‌الوصف با توجه به آنچه گفته شد تئاتر نقش کلیدی و عمیقی در پرورش و تربیت مخاطبان به‌ویژه در مقطع سنی کودک و نوجوان دارد و به اعتقاد کارشناسان، این هنر زیربنای رشد و توسعه روحی افراد برای پاسخگویی به نیازهای حقیقی و واقعی نقش خود در جامعه است.

به دیگر سخن یکی از روش‌های مؤثر و غیر مستقیم در آموزش مهارت‌های ارتباطی و ارتقای فرهنگ جامعه، تنظیم ‌شناختی، تغییر رفتار، افزایش نشاط، کیفیت زندگی، رشد و تعالی، پرورش و تربیت نیروهای خلاق و متعهد انقلابی؛ استفاده از هنر تئاتر است.

پس با گلایه‌مندی‌های عنوان‌شده از سوی بانوی توانمند بازیگر و کارگردان تئائر در خصوص عدم همراهی‌ها، نکته حائز اهمیت اینکه حمایت و پشتیبانی مناسب، تبلیغات آثار در تلویزیون، ایجاد رشته تئاتر برای دختران، فراهم کردن زیرساخت‌ها و معافیت از پرداخت هزینه‌های گزاف سالن‌ها، معافیت از پرداخت هزینه بالا از طریق فراهم کردن زیرساخت‌ها با هماهنگی و همراهی‌های اداری در سفر گروه‌های نمایشی برای حضور در جشنواره‌ها، توجه به تئاتر در سبد خانوارهای جامعه، تشکیل اتاق فکر برای حل مشکلات این گروه‌های هنری با توجه به ظرفیت همدان به‌ویژه در تئاتر کودک و نوجوان در رفع چالش بسیار تأثیرگذار خواهد بود.

زیرا چنانکه گفته شد هیچ حمایتی از هیچ نهادی حتی بدنه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای هنرمندان تئاتر صورت نمی‌گیرد در حالی که وقتی کاری برای جشنواره‌ها به‌عنوان نماینده استان همدان انتخاب می‌شود باید حمایت‌های خوبی حداقل از بدنه فرهنگ و ارشاد شود زیرا این حمایت‌ها باعث دلگرمی هنرمندان این عرصه است.

ازسوی دیگر واقعیت این است که فرهنگ و هنر مقوله‌ای است که بر روی کاغذ و در تصویب قوانین در اولویت قرار می‌گیرد؛ اما در عمل حوزه‌ای مظلوم است حال آنکه دراین بین باید به این نکته توجه کنیم که تخصیص اعتبار به بخش فرهنگ و هنر هزینه نیست، بلکه سرمایه‌گذاری بلندمدت برای توسعه همه‌جانبه محسوب می‌شود.