فقر شدید غذایی وضعیتی است که درآمد سرپرست خانوار برای تأمین حداقل 2100 کیلوکالری روزانه براساس سبد غذایی مطلوب معرفی شده وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی کافی نباشد. از سویی داده‌های هزینه و درآمد خانوار مرکز آمار ایران نشان میدهد که روند مصرف کالری در کشور در دهه اخیر نزولی است.

دولت سیزدهم در راستای ارتقای امنیت غذایی مردم به‌ویژه گروه‌های آسیب‌پذیر و متعاقباً افزایش کالری مصرفی خانوارهای با تمرکز بر اقشار پایین دهک درآمدی، سه طرح اثربخش کالابرگ الکترونیکی، برنامه ارتقای امنیت غذایی کودکان پنج تا 59 ماهه، و مادران باردار و دارای فرزند شیرخوار/ زیر دو سال را در سال گذشته با موفقیت اجرا کرد.

*یسنا؛ یاور مادران باردار یا شیرده

در راستای اجرای ماده (24) قانون حمایت از خانواده و جوانی در گام اول؛ حدود 23 هزار مادر دارای فرزند شیرخوار در دهک یک درآمدی در استان‌های کهگیلویه و بویراحمد، خراسان جنوبی، خراسان شمالی، ایلام، فارس، هرمزگان، گلستان و لرستان شناسایی شدند.

برای این گروه سبد غذایی رایگان 400 هزار تومانی مورد تأیید وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی از دی ماه سال 1402 در سه مرحله در بستر شبکه ملی اعتبار (طرح کالابرگ الکترونیکی) از محل اعتبار مسئولیت اجتماعی شرکت‌های صندوق‌های تابعه وزارت متبوع با همکاری آستان قدس رضوی ارائه شد.

در گام دوم؛ باتوجه به تخصیص مبلغ 590 میلیارد تومان از سوی ستاد ملی جمعیت در اسفند ماه سال 1402، حدود یک میلیون مادر دارای فرزند شیرخوار در سه دهک اول درآمدی در تمام استان‌های کشور که جمعیتی با ارائه بسته‌های رایگان غذایی و بهداشتی تا سقف 600 هزارتومان در بستر شبکه ملی اعتبار مورد حمایت قرار گرفتند که اعتبار در حساب سرپرستان خانوار شارژ شد.

*امنیت غذایی کودکان زیر پنج سال، ارتقا یافت

برای این گروه اعتبار خرید سبد غذایی رایگان با 16 قلم کالای اساسی مورد تأیید وزارت بهداشت درنظر گرفته شد. این یارانه برای دهک‌های یک تا پنج درآمدی یک میلیون تومان و 600 هزار تومان برای دهک‌های 6 و 7 درنظر گرفته شد.

در این طرح 136 هزار و 485 کودک که بنابر نظرسنجی‌های خانه‌های بهداشت سراسر کشور نیاز به تغذیه مضاعف داشتند شناسایی شدند. در نهایت برای 131 هزار و 746 خانوار که در هفت دهک اول درآمدی بودند هفت مرحله/ مدت هفت ماه این سبد درنظر گرفته شد که اعتبار آن 7.800 میلیون ریال بود.

*کالابرگ الکترونیکی یارانه‌ای مضاعف برای حمایت از سفره مردم

طرح کالابرگ الکترونیکی برای نخستین‌بار در راستای اجرای حکم مقرر در بند (ص) تبصره (1) قانون بودجه سال 1401 کل کشور که حذف ارز ترجیحی برای واردات کالاهای اساسی را مقرر می‌کرد، به منظور جبران زیان مصرف‌کنندگان توسط قانونگذار وضع و به دولت تکلیف شد.

در ابتدا برای طراحی الگو و مدل کالابرگ الکترونیکی، این طرح به شکل پایلوت در سه شهرستان گرمسار، ابیک و فیروزکوه اجرا شد که مدل پیاده‌سازی شده در شهرستان فیروز کوه با موفقیت به نتیجه رسید و به‌عنوان مدل اجرایی طرح نهایی در 15 اسفند سال 1401 به‌صورت سراسری طرح در کل کشور به‌اجرا درآمد و تاکنون نیز در حال اجرا است.

مرحله جدید و بزرگ طرح کالابرگ الکترونیکی با عنوان «طرح فجرانه» در راستای حمایت مضاعف از سبد غذایی خانوار یارانه‌بگیر در دهه فجر 1402 آغاز و کلیه خانوار دهک‌های اول تا هفتم، مشمول220 هزار تومان اعتبار تشویقی برای خرید 11 قلم سبد کالابرگی شدند. تعداد خانوار بهره‌مند از طرح از ابتدای آغاز طرح تا اوایل اردیبهشت ماه به 59 میلیون و 270 هزار و 706 خانوار رسید.