منطقه ویژه اقتصادی بانه برای اینکه به زون صنعتی مورد پیشنهاد دستگاه متولی آن تبدیل شود، باید در طرح جامع منطقه آزاد بانه- مریوان مشخص و مورد تأیید علمی قرار گیرد و اینگونه این منطقه همچنان در وضعیت بلاتکلیفی به‌ سر می‌برد.
بعد از تصویب منطقه آزاد بانه- مریوان و تعیین محدوده آن، گره‌ کوری بر سرنوشت تنها منطقه ویژه اقتصادی استان افتاد که تاکنون باز نشده است.
مساحت تعیین شده برای منطقه آزاد بانه- مریوان شامل سه هزار و 500 هکتار در مریوان و دو هزار هکتار در بانه است که منطقه ویژه اقتصادی بانه هم در داخل این محدوده واقع شده است.
آنگونه که مسئولان کشوری می‌گویند، قرارگیری و فعالیت منطقه ویژه اقتصادی در دل منطقه آزاد، از لحاظ قانونی امکانپذیر نیست و باید برای آن فکر اساسی کرد که دستگاه‌های متولی این قضیه هنوز در این رابطه به تفاهم نرسیده‌اند.
*اجرای منطقه ویژه اقتصادی بانه از آغاز تاکنون
منطقه ویژه اقتصادی بانه در 15 کیلومتری غرب این شهر و در پنج کیلومتری مرز سیرانبند قرار دارد که مصوبه آن در اوایل دهه 80 به تصویب رسید و متولی اجرای این مصوبه هم به سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی ایران سپرده شد.
پس از کش و قوس‌های فراوان، بالاخره اوایل دهه 90 تصویب این مصوبه ابلاغ و سپس عملیات اجرایی آن در سال 1396 آغاز شد و در نهایت طرح جامع این منطقه هم در 29 دی ماه سال 1399 تایید و مورد موافقت قرار گرفت و اسفند همان سال هم با حضور مسئولان وقت کشوری به طور رسمی افتتاح شد.
بعد از این افتتاح امکان واگذاری اراضی در منطقه ویژه اقتصادی بانه به سرمایه‌گذاران مهیا شد و از مساحت 85 هکتاری و عملیاتی این منطقه ویژه، 35 هکتار آن در فاز نخست به زمین صنعتی اختصاص یافت.
فاز نخست این منطقه به اتمام رسیده و 25 قرارداد در آن با متقاضیان و سرمایه‌گذاران منعقد شده است.
عملیات عمرانی فاز دوم این منطقه هم که 50 هکتار مساحت دارد از یک سال پیش آغاز شده است به گفته مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی کردستان این فاز حدود 50 درصد پیشرفت فیزیکی دارد اما به‌دلیل نامشخص بودن وضعیت این منطقه، روند عملیات عمرانی این فاز به کندی در حال انجام است.
*معاون وزیر صمت: منطقه ویژه اقتصادی بانه به زون صنعتی تبدیل شود
در سفر دو هفته گذشته رئیس سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی به کردستان و بازدید او از منطقه ویژه اقتصادی بانه، اعلام شد این سازمان همه شرایط قانونی مناطق آزاد را در ارتباط با منطقه ویژه اقتصادی بانه می‌پذیرد.
رضا انصاری در این بازدید اظهار کرد: پیشنهاد ما تبدیل منطقه ویژه اقتصادی بانه به زون صنعتی در داخل محدوده منطقه آزاد است و در این رابطه باید با شورای عالی مناطق آزاد کشور به تفاهم برسیم.
*طرح جامع، تعیین‌کننده زون‌بندی‌های موجود در منطقه آزاد است
مدیرعامل سازمان منطقه آزاد بانه-مریوان اظهار کرد: زون‌بندی در منطقه آزاد که شامل اراضی منطقه ویژه اقتصادی بانه هم می‌شود، مستلزم مشخص شدن آن در طرح جامع است.
فردین وکیلی با اشاره به اینکه زون‌بندی این منطقه فرآیند خاص خود را دارد، ادامه داد: تا زمانی که شرکت مشاور تهیه طرح جامع منطقه آزاد زون‌بندی را اعلام نکند و در شوراهای پژوهشی و تخصصی و سپس شورای عالی مناطق آزاد کشور به تصویب نرسد، کسی نمی‌تواند در ارتباط با زون‌بندی آن اظهار نظر کند.
وی اضافه کرد: بر اساس آخرین پیگیری‌های انجام شده، قرار است دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد، جلسه‌ای را با حضور نماینده تام‌الاختیار سازمان صنایع کوچک و مدیران عامل منطقه آزاد بانه- مریوان و شرکت شهرک‌های صنعتی کردستان تشکیل دهد و تکلیف منطقه ویژه اقتصادی بانه مشخص و این مسئله حل و فصل شود.
اوایل آبان در گفت‌و‌گویی که با مدیرعامل سازمان منطقه آزاد بانه- مریوان داشتیم (موانع سد راه منطقه آزاد بانه و مریوان؛ از تکمیل نشدن هیئت‌مدیره تا نواقص طرح جامع)، به بیان مشکلاتی که مانع از اجرای این منطقه شده پرداختیم که رفع این مسائل خود می‌تواند مسیری برای حل مشکلات پیش آمده دیگر باشد.
بعد از گذشت هفت سال از افتتاح منطقه ویژه اقتصادی بانه هنوز هم واحد تولیدی در آن آغاز به کار نکرده و حال که در محدوده منطقه آزاد هم قرار گرفته است وضعیت مشخصی ندارد.
هرچند گفته می‌شود مصوبه منطقه ویژه اقتصادی بانه همچنان برای راه‌اندازی این منطقه در یکی از شهرهای استان کردستان محفوظ است و می‌تواند در مکان دیگری این منطقه راه‌اندازی شود ولی آنچه فعلاً مورد بحث است اراضی این منطقه است که سند آن به نام شرکت شهرک‌های صنعتی کردستان بوده و بخشی از آن به متقاضیان در قالب قراردادهایی واگذار شده است.
دوگانگی پیش آمده بین دو شرکت دولتی (شرکت شهرک‌های صنعتی و منطقه آزاد بانه و مریوان) در ارتباط با محدوده منطقه ویژه اقتصادی بانه موجب شده است عملا ً فرصتی طلایی از سرمایه‌گذاری، تولید، اشتغال و صادرات و تجارت در این منطقه از مردم و سرمایه‌گذاران سلب شود.
اگر چه به روند کُند ایجاد منطقه آزاد بانه- مریوان نقد جدی وارد بوده و ایرنا پیشتر به این موضوع پرداخته است اما اگر به منطقه ویژه اقتصادی بانه هم به‌عنوان یک فرصت توسعه‌ای نگاه کنیم، تشکیل جلسه‌ای در دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد کشور و سازمان صنایع کوچک برای تعیین تکلیف این موضوع نباید کار سخت و پیچیده‌ای باشد و می‌طلبد هرچه سریع‌تر این مسئله حل شود.
انتظار می‌رود مسئولان کشوری و استانی که همواره در سخنانشان از نگاه ویژه به کردستان سخن می‌گویند، سریعتر نسبت به این مهم اقدام کنند و در این رابطه همت مضاعفی داشته باشند.
تشکیل جلسه‌ای در دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد کشور و با حضور مسئولان سازمان صنایع کوچک نباید کار سخت و پیچیده‌ای باشد؛ بنابراین انتظار می‌رود این مسئله سریع تر به نتیجه برسد.
بی‌شک آغاز به کار واحدهای تولیدی در شهر مرزی بانه چه در قالب منطقه ویژه اقتصادی و چه منطقه آزاد، نه‌تنها برای کردستان بلکه برای کل کشور می‌تواند مفید فایده واقع شود و در افزایش رشد تولید و صادرات ملی اثرگذار باشد.