ویروس پاپیلومای انسانی یا همان HPV یکی از بیماری‌های عفونی است که به‌طور عمده از طریق روابط جنسی از فردی به فرد دیگر منتقل می‌شود.
واکسن‌هایی علیه گونه‌های خطرناک این ویروس در برخی از کشورها مورد استفاده گسترده قرار می‌گیرد. در کشور ما نیز چندسالی است که این واکسن توسط پزشکان برای افراد در معرض خطر ابتلا تجویز می‌شود و به همین دلیل، سالانه تعدادی واکسن ویروس پاپیلومای انسانی که به گارداسیل نیز شهرت دارد، وارد و مصرف می‌شود.
*ویروس اچ پی وی چیست؟
ویروس اچ‌پی‌وی نوعی ویروس است که از راه تماس جنسی محافظت نشده وارد بدن انسان می‌شود. این ویروس گونه‌های بسیار زیادی دارد. اغلب عفونت‌های اچ‌پی‌وی طی مدت 6 ماه تا یکسال توسط سیستم ایمنی افراد پاک می‌شوند اما تنها چند گونه آن خطرناک هستند و می‌توانند باعث ابتلا به زگیل تناسلی و برخی سرطان‌ها ازجمله سرطان دهانه رحم شوند.
تاکنون بر اساس گونه‌های مختلف این ویروس، سه واکسن علیه آن ساخته شده که شامل انواع دو ظرفیتی، چهارظرفیتی و 9 ظرفیتی است؛ البته واکسیناسیون علیه این ویروس، افراد را به طور کامل در برابر ابتلا به زگیل تناسلی و سرطان دهانه رحم مقاوم نمی‌کند و بنابراین بهترین راه، انجام اقدامات پیشگیرانه و رعایت بهداشت جنسی است.
چند وقتی است که در برخی شبکه‌های اجتماعی، بحث تزریق واکسن زگیل نتاسلی یا همان واکسن HPV توسط برخی کاربران فضای مجازی داغ شده و این کاربران به یکباره و بدون هیچ پیش‌زمینه‌ای، بدون اینکه پزشک باشند یا تخصص خاصی در زمینه پزشکی داشته باشند، بر لزوم تزریق این واکسن تأکید کردند. این موضوع با واکنش برخی کاربران مجازی دیگر نیز روبرو شد؛ بسیاری از افراد این تصور را دارند که نگارش این توییت‌ها و مطالب در فضای مجازی، نوعی جهت‌دهی اذهان عمومی برای ورود واکسن اچ‌پی‌وی به سبد واکسیناسیون عمومی است.
تا اینکه روز جمعه، معاون بهداشت وزارت بهداشت از احتمال ورود این واکسن به برنامه واکسیناسیون عمومی خبر داد.
با اینکه معاون بهداشت وزارت بهداشت پیش از این اعلام کرده بود که شیوع سرطان دهانه رحم در ایران زیاد نیست و این بیماری جزو پنج سرطان شایع در کشور به‌شمار نمی‌رود، روز جمعه 16 آذرماه اعلام کرد که بررسی‌های علمی و جمع‌آوری داده‌ها برای گنجاندن واکسن HPV در برنامه ایمن‌سازی ملی آغاز شده است.
این موضوع باعث شد تا بررسی‌ای درخصوص بازار واکسن HPV در کشور داشته باشیم.
*تأمین 550 هزار دوز واکسن اچ پی وی در سال گذشته
بر اساس آمارنامه دارویی سال 1402، طی سال گذشته نزدیک به 550 هزار دوز واکسن HPV در کشور تأمین شده است که حدود 72 درصد آن از مسیر واردات خارجی و نزدیک به 28 درصد نیز از طریق تولید داخلی این واکسن، تأمین شده است.
واکسن اچ‌پی‌وی در بازار ایران در سه نوع دو، چهار و 9 ظرفیتی به فروش می‌رسد. عمده واکسن اچ‌پی‌وی واردشده به کشور (381 هزار عدد) از نوع چهار ظرفیتی بوده است. 158 هزار دوز واکسن دو ظرفیتی در داخل کشور تولید شده است و کمتر از 10 هزار عدد نیز از نوع 9 ظرفیتی به کشور وارد شده است.
ارزش ریالی بازار واکسن اچ‌پی‌وی معادل 9.1 هزار میلیارد ریال بوده و واردات واکسن گارداسیل خارجی 7.6 هزار میلیارد ریال و تأمین واکسن پاپیلوگارد (تولید داخلی) 1.4 هزار میلیارد ریال ارزبری داشته است.
کل این بازار 900 میلیارد تومانی تنها در اختیار دو شرکت (یک شرکت تولیدکننده و یک شرکت واردکننده) این دارو بوده است.