مهران حسنی با بیان اینکه توسعه پایدار دربرگیرنده بسیاری ازآمال و آرزوهای بشر است و تصور می‌شود به‌عنوان فصلی جدید بسیاری از اهداف جهانی را برای قرن حاضر در چارچوبی وسیع برنامه‌ریزی کند، اظهار کرد: توسعه پایدار مفهومی گسترده است که همه جوانب زندگی اعم از اقتصادی، اجتماعی، محیط زیست، آموزش، بهداشت، صنعت، فناوری و... را درگیر می‌کند و در آن انسان مرکز توجه است.
وی معتقد است که پایداری دعوتی است برای موازنه پویا بین عوامل مؤثر اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مورد نیاز بشر و نیز حفاظت از محیط زیست طبیعی که بشریت، بخشی از آن است. بنابراین آنچه امروزه در توسعه پایدار جستجو می‌شود، در حقیقت امنیت انسان‌ها است.
*گردشگری سلامت و اشتغال پایدار
این عضو انجمن متخصصان گردشگری ایران با بیان اینکه در توسعه پایدار انسان جایگاه ویژه‌ای دارد و هماهنگ با طبیعت سزاوار حیاتی توأم با سلامت و سازندگی است، گفت: در گردشگری سلامت که یکی از گونه‌های مهم و حائز اهمیت در صنعت پُربازده گردشگری‌ است، انسان با بهره‌گیری مناسب از طبیعت و محیط زیست به افزایش کیفیت سلامت جسمی، روحی و روانی خویش کمک می‌کند و علاوه بر آن سبب رشد و توسعه اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی خواهد شد.
حسنی ادامه داد: گردشگری سلامت با زیر شاخه‌های تندرستی، درمانی و پزشکی از منظر اقتصادی سبب ارزآوری، درآمدزایی و اشتغال‌زایی در بخش‌های مختلف خواهد شد و از نظر اجتماعی سبب افزایش تعاملات، به‌کارگیری نیروهای متخصص و ایجاد ارتباطات مفید و سودمند می‌شود.
وی اظهار کرد: از منظر پزشکی نیز گردشگری سلامت سبب افزایش مراکز درمانی، سرمایه‌گذاری‌های جذاب و متعدد، افزایش امکانات بهداشتی، درمان‌های جایگزین و همچنین به‌روز شدن و ارتقای تجهیزات، امکانات و خدمات پزشکی می‌شود.
وی تصریح کرد: تمام این موارد با تکیه بر نوآوری، کارآفرینی، رونق اقتصادی و کسب و کارهوشمند با قرار گرفتن در کنار صنعت گردشگری و مهمان‌نوازی می‌تواند سبب شود تا در دنیای به‌شدت رقابتی امروز گام‌های بلندی در مسیر رشد اقتصادی کشور و شکوفایی بنگاه‌ها و واحدهای خرد و کوچک، متوسط و کلان مستقیم و غیرمستقیم با صنعت گردشگری برداشته شود.
*انواع اشتغال و کارآفرینی در گردشگری سلامت
این فعال گردشگری با اشاره به اینکه سازمان جهانی توریسم، «استفاده از خدماتی که به بهبود یا افزایش سلامتی و افزایش روحیه فرد منجرمی‌شود و در مکانی خارج از محل سکونت فرد که بیش از 24 ساعت به‌طول می‌انجامد» را برای تعریف توریسم درمانی یا گردشگری سلامت ارائه داده، گفت: «کارآفرینی گردشگری نیز به فعالیت‌هایی اطلاق می‌شود که برای تعامل مؤثر و سودآور عرضه و تقاضای محصولات گردشگری و در عین حال تضمین رقابت حرفه‌ای در وضعیت اقتصادی اجتماعی سودآور طراحی شده‌اند.»
حسنی تصریح کرد: بنابراین کارآفرینان گردشگری سلامت افرادی هستند که با تحقیق و بررسی تخصصی، نیازهای این بازار را کشف و راه‌حل‌هایی برای رفع و پاسخگویی به نیازهای مخاطبان در زمینه‌های تندرستی با رویکرد پیشگیرانه، درمانی و پزشکی اقدام و ارائه می‌دهند و در کنار ارائه خدمات مورد انتظار به مشتریان خود و ایجاد حس رضایت، از مزایای اقتصادی آن نیز برخوردار می‌شوند.
وی درباره اشتغال نیروی انسانی اعم از نیروی کار و مدیریت در گردشگری سلامت که به‌طور مستقیم و غیرمستقیم با مخاطبان یا گردشگران سلامت و بیمارانی که برای درمان آمده‌اند در ارتباط است، اعلام کرد: یکی از آن‌ها اشتغال‌های حاصل از ایجاد زیرساخت‌های عمومی کشور مانند فرودگاه‌ها، سیستم‌های ارتباطی، امنیت و... است. دوم اشتغال‌های مرتبط با صنعت بهداشت و درمان شامل ارائه خدمات پزشکی است که توسط پزشکان، پیراپزشکان، مطب‌ها، کلینیک‌های تخصصی، آزمایشگاه‌ها، بیمارستان‌ها، کادر اداری و... است، نوع سوم نیز اشتغال‌های اولیه شامل فعالیت‌های ارائه‌دهنده خدمات قبل از سفر تا زمان ورود به کشور و سپس در تمام مدت سفرهای سلامت است که شامل شرکت‌های خدمات هوایی و گردشگری، راهنمایان گردشگری و... است.
عضو انجمن متخصصان گردشگری ایران ادامه داد: انواع اشتغال‌هایی که در ارائه خدمات و نیازهای روزمره‌شان در طول سفر اقدام می‌کنند مانند اقامت، پذیرایی، ایاب و ذهاب روزانه، راهنمایان گردشگری، مترجم‌ها و...، همچنین انواع اشتغال‌های اینترنت‌محور و دیجیتال مانند شرکت‌های بازاریابی دیجیتال، تأمین‌کنندگان اینترنت، تولیدکنندگان محتواهای گردشگری سلامت، فعالان در حوزه شبکه‌های اجتماعی، پلتفرم‌ها و استارت‌آپ‌های گردشگری سلامت و... نوع چهارم و پنجم در اشتغال‌های گردشگری سلامت هستند.
حسنی ششمین و آخرین نوع از انواع اشتغال در گردشگری سلامت را اشتغال‌های مرتبط با ارائه فعالیت‌های عمومی و تولیدی مرتبط با صنعت گردشگری مانند تولیدکنندگان هدایا، سوغات و صنایع دستی و... عنوان کرد.
وی البته بر این نکته که «روح فعالیت‌های کارآفرینانه بیشتر با جنبه و منظر گردشگری همخوانی دارد و تمرکز اصلی باید بر حوزه‌های لجستیک گردشگری سلامت باشد» تأکید کرد و آن را موضوع کلیدی در حوزه کارآفرینی گردشگری سلامت دانست.
وی تصریح کرد: در گردشگری سلامت، کاهش رنج بیماران و نجات جان آن‌ها بر پایه اصول مدون علمی و کاملاً پزشکی پیش می‌رود و جای آزمون و خطا در مراحل ارائه خدمات درمانی به بیماران بسیار ناچیز و نزدیک به صفر در حالی که در دنیای کارآفرینی فرصت برای آزمون و خطا بسیار است و نتایج اقتصادی و پاداش‌های مالی یک رویه معمول به‌حساب می‌آید و در نتیجه فرصت‌های کارآفرینانه در علوم پزشکی، بیشتر در بخش‌های بهداشت، داروسازی، تجهیزات پزشکی، فناوری‌های تشخیصی و درمانی است اما در حیطه‌های معاینات بالینی، مداخلات جراحی و درمان دارویی و... فعالیت‌های کارآفرینی مفهوم ندارد.
عضو انجمن متخصصان گردشگری ایران معتقد است که دنیای به‌شدت رقابتی تجارت بین‌المللی خدمات سلامت که در قالب گردشگری سلامت خود را نشان می‌دهد تا حد بسیاری به رعایت دقیق مدیریت دانش، مدیریت فناوری، کسب و کار هوشمند و کارآفرینی وابسته شده است و در این بین توانایی ایجاد فرایندهای سلامت‌محور بر پایه کارآفرینی اصولی به‌عنوان یک راهکار خلاقانه و البته راهبردی خود را نشان می‌دهد و می‌تواند مورد قبول مدیران و سرمایه‌گذاران در کسب و کارهای مرتبط قرار بگیرد.
*پیشنهادهایی برای رشد گردشگری سلامت
حسنی در بخش پایانی گفت‌و‌گو با این رسانه ملی، پیشنهادهایی برای رشد گردشگری سلامت کشور با تأکید بر رویکرد کارآفرینانه داشت که باید از سوی متولیان و مراجع ذی‌صلاح مورد توجه قرار بگیرد. آموزش و دانش‌افزایی فعالان حوزه گردشگری سلامت با مفاهیم جدید و جهانی کارآفرینی، فراهم آوردن زمینه‌های پژوهشی و الگوبرداری از تجربیات موفق سایر کشورها در حوزه‌های کارآفرینی مرتبط با گردشگری سلامت، برگزاری نشست‌های تخصصی و کاربردی با محوریت ایجاد و توسعه کسب و کارهای گردشگری سلامت بر پایه کارآفرینی، تدوین و انتشار محتواهای آموزشی در جهت فرهنگ‌سازی کارآفرینانه در گردشگری سلامت و گسترش استفاده از ظرفیت‌های اینترنت و شبکه‌های اجتماعی در جهت راه‌اندازی فرصت‌های کارآفرینانه مرتبط با ارائه خدمات به بیماران ازجمله این پیشنهادها است.
*آزاده بابانژاد