شناسه خبر:91302
1403/11/3 12:11:00

معاون محیط زیست انسانی اداره کل حفاظت محیط زیست همدان گفت: طبق قانون باید در استان یک مرکز مدیریت پسماندهای صنعتی و ویژه داشته باشیم؛ پیگیری این مسئله از سال گذشته آغاز شده و مطالعه آن نیز با همکاری دانشگاه علوم پزشکی در حال انجام است و درصدد انتخاب زمین و معرفی آن به سازمان صنعت، معدن و کشاورزی هستیم.


افزایش جمعیت در سه دهه اخیر و توسعه صنایع و کشاورزی جهت رفع نیازهای آن‌ها منجر به افزایش پسماندها در این دو بخش شده به طوری که سالانه مقدار زیادی از تولیدات بخش کشاورزی حدود 30 درصد به‌صورت ضایعات مشهود از چرخه مصرف خارج می‌شود. این در حالی است که به گفته کارشناسان 70 درصد از ضایعات و پسماندهای کشاورزی کشور ارگانیک و حیاتی است و می‌تواند به خاک باز‌گردد و یا اینکه 32 میلیون تن پسماند صنعتی در کشورمان تولید می‌شود که از این میزان هشت میلیون تن به پسماند صنعتی خطرناک اختصاص دارد که یقیناً استان همدان نیز از این قضیه مستثنی نیست، به طوری که امروز پسماند حاصل از فعالیت‌های صنعتی و کشاوزی سهم بزرگی از کل آلودگی محیط زیست را دارد. شناخت وضعیت ما در تولید این پسماندها و وجود برنامه‌های جامع مدیریت صحیح و اصولی آن‌ها از اهمیت بسزایی برخوردار است.
بنابراین با توجه به اهمیت موضوع برآن شدیم تا در این باره با معاون محیط زیست انسانی اداره کل حفاظت محیط زیست همدان گفت‌وگویی ترتیب دهیم که در ادامه می‌خوانید:
عادل عربی با بیان اینکه پسماندهای بخش صنعت و کشاورزی را می‌بایست به دو بخش صنعتی و کشاورزی عادی و ویژه تقسیم کنیم، گفت: درخصوص مدیریت پسماندهای صنعتی و کشاورزی ویژه یعنی آن بخش از پسماندها که عامل بیماری، سمی، قابل انفجار و یا خورنده بوده و بنا به دارا بودن این خصوصیات نیازمند اقدامات فوری در راستای مدیریت هستند، باید بگویم خوشبختانه با نظارت و همکاری دستگاه‌های متولی و اداره کل محیط زیست استان توانستیم آن‌ها را در دو بخش عنوان‌شده شناسایی کنیم.
وی با اشاره به تعدادی از پسماندهای ویژه کشاورزی و صنعتی، اظهار کرد: ازجمله می‌توان به ظروف، سموم، داروهای تاریخ مصرف گذشته بخش دامپزشکی که در حوزه کشاورزی جای می‌گیرد و یا لجن تصفیه‌خانه بعضی از واحدهای صنعتی اشاره کرد که کاملاً در استان شناسایی شده و در نبود مرکز مدیریت و دفن اینگونه مواد، در بستر سامانه جامع محیط زیست کشور با هماهنگی اداره کل حفاظت استان به استان واجد شرایط پذیرش انتقال می‌یابد. مراکز مجاز پذیرش این مواد در کشور وظیفه دفع و پردازش این مواد را دارند.
وی با تأکید بر اینکه طی سال گذشته و جاری تاکنون تنها در یک مورد حدود دو هزار و 500 تن پسماند مربوط به یک واحد صنعتی را به یکی از مراکز در استان البرز منتقل کردیم، تشریح کرد: به‌طور کلی میزان پسماند ویژه منتقل‌شده در بخش‌های مختلف صنعتی، کشاورزی و پزشکی از سال گذشته تاکنون از استان حدود سه هزار تن تخمین زده می‌شود.
این مقام مسئول عنوان کرد: روند انتقال این پسماندها بنا به حساسیت زیست‌محیطی تابع آیین‌نامه حمل‌و‌نقل و اجرایی مواد خطرناک است که حتی درخصوص راننده خودرو و وسیله نقلیه نیز دقت ویژه‌ای به‌کار بسته به طوری که حتماً می‌بایست دوره خاصی را طی کرده باشد.
عربی تصریح کرد: درخصوص پسماند‌های عادی کشاورزی که ازجمله آن می‌توان به بقایای محصول برداشت‌شده که اتفاقاً برای تقویت زمین مفید هستند و نیز پسماندهای کشت زیرپلاستیکی اشاره کرد که برخلاف عادی تلقی کردن این پسماند، نمی‌توان اجازه داد که روی خاک و مزرعه بماند زیرا به لحاظ بصری محیط زیست را آلوده کرده و بر اثر تجزیه شدن، به منابع آب زیرزمینی نفوذ پیدا می‌کند؛ بنابراین بیشترین مشکل در حوزه پسماند‌های کشاورزی عادی به پسماند‌های حاصل از کشت زیرپلاستیک در استان بازمی‌گردد.
وی با اشاره به برخورد جدی با متخلفان این بخش، گفت: طی چند سال اخیر چندین پرونده به دادگاه ارجاع داده شده که در آن موفق به دریافت حکم الزام پاک‌سازی و جریمه شدیم و در عین حال با همکاری جهاد کشاورزی نیز از طریق اعزام مروجان در راستای آموزش به کشاورزی و لزوم توجه به مباحث محیط زیستی، اقدام کردیم.
وی درخصوص رویکرد دنبال‌شده در پسماندهای عادی صنعتی و معدنی عنوان کرد: بخش اعظمی از پسماندهای صنعتی را می‌توان در قالب پسماندهای عادی شامل خاک قلمداد کرد؛ به طور مثال امروز یک واحد صنعتی در استان داریم که حجم پسماند عادی دپوشده آن بین دو تا سه میلیون تن است که باوجود خطرساز بودن به لحاظ محیط زیستی همچون پسماندهای ویژه، محیط را اشغال کرده و با کوچک‌ترین باد می‌تواند از طریق ایجاد گرد و غبار برای اراضی کشاورزی مشکل ایجاد کند.
معاون محیط زیست انسانی اداره کل حفاظت محیط زیست همدان با ارائه پیشنهاد ایجاد مراکز بازیافت زباله‌های عادی صنعتی در کنار واحدها از سوی صنایع، گفت: یقیناً انتقال این حجم از زباله هزینه سنگینی را بر صاحبان صنایع تحمیل می‌کند، در حالی ‌که در صورت ایجاد مراکز بازیافت در بسیاری از موارد می‌تواند باطله استفاده مجدد کرد و یا آن را برای استفاده در صنایع دیگر مهیا کرد.
عربی با بیان اینکه خوشبختانه واحدهای صنعتی همچون کارخانه قند هگمتانه با توجه به حجم بالای پسماندهای عادی خود اقدام به راه‌اندازی سایت پسماند صنعتی با مشارکت چند شرکت دانش‌بنیان برای آهک حاصل از کار خود کرده، تشریح کرد: این مواد بازیافتی قابلیت استفاده در صنایع دارویی و صنایع غذایی از طریق خالص‌سازی دارند.
وی، ادامه داد: البته واحد کنسانتره اسدآباد نیز در اقدام محیط زیستی یک سایت بازیافت برای خاک حاصل از فعالیت خود تأسیس کرده و محصول بازیافتی را بنا به کیفیت مطلوب، به کارخانه آجرپزی در کردستان ارسال می‌کند.
وی در پاسخ به این پرسش که مدیریت نامناسب پسماندهای صنعتی و کشاورزی چه پیامدهایی را به‌دنبال خواهد داشت؟ در حال حاضر چه فناوری‌هایی برای کاهش پسماندهای صنعتی و کشاورزی وجود دارد که امکان اجرای آن فناوری‌ها برای ما در استان میسر است؟ تشریح کرد: درخصوص پیامدهای محیط زیستی پسماند همین‌بس که یکی از مهم‌ترین و پیچیده‌ترین قوانین بنا به اهمیت آن برای این حوزه تدوین شده و حتی بنا به جایگاه این مسئله زیست‌محیطی، آیین‌نامه‌های مختلفی برای صنایع مختلف درنظر گرفته شده است.
معاون محیط زیست انسانی اداره کل حفاظت محیط زیست همدان با تأکید بر اینکه این پسماندها به‌ویژه پسماندهای ویژه در صورت عدم مدیریت می‌تواند منجر به آلودگی منابع آب زیرزمینی و سایر آلودگی‌های زیست‌محیطی و همچنین بیماری‌های جبران‌ناپذیر شود، خاطرنشان‌کرد: بر این اساس تمام تلاس ما بر این است که بتوانیم طبق قانون در استان یک مرکز مدیریت پسماندهای صنعتی و ویژه داشته باشیم؛ بنابراین پیگیری این مسئله از سال گذشته آغاز شده و مطالعه آن نیز با همکاری دانشگاه علوم پزشکی انجام شد و درصدد انتخاب زمین و معرفی آن به سازمان صنعت، معدن و کشاورزی هستیم.
عربی افزود: البته یک شرکت دانش‌بنیان دیگر در استان همدان برای نخستین‌بار در کشور ایجاد شده به اسم شرکت دژکاک که در حوزه مدیریت پسماندهای برق و الکترونیک و باطری‌های قلمی کار می‌کند، به طوری که امروز از سراسر کشور با این شرکت دانش‌بنیان بنا به حساسیت و مهم بودن کار، همکاری می‌کنند.
وی با بیان اینکه البته در برخی از کشورها تولید مواد که منجر به تولید پسماند می‌شود با محدودیت مواجه شده، تصریح کرد: در برنامه هفتم توسعه نیز با توجه به اهمیت مدیریت پسماند به آن اشاره‌ای شده به طوری که در این سند آمده که از پسماندهای قابل احتراق برای تولید انرژی و سوخت در واحدهای صنعتی به جای سوخت‌های فسیلی استفاده کنند.
وی با اشاره به حمایت‌های دولتی از طریق صندوق ملی محیط زیست از واحدهایی که اقدام به راه‌اندازی سایت بازیافت در جوار خود می‌کنند، گفت: تسهیلات پرداختی از طریق این صندوق دارای مزایایی خاصی همچون رقم بالا، سود اندک و بازپرداخت چندساله با تنفس است که یکی از واحدهای صنعتی از این فرصت استفاده و درخواست لازم را به سازمان جهت رسیدگی ارسال کرده است.
مع‌الوصف با توجه به آنچه گفته شد؛ امحا و دفن بهداشتی و صحیح پسماندهای ویژه در دو بخش کشاورزی و صنعتی، آنقدر مهم است که لحظه‌ای غفلت و ناآگاهی در این امر می‌تواند سلامت و امنیت غذایی شهروندان را تهدید کند.
نبود مکان اختصاصی برای دفن اینگونه پسماندها در استان همدان باعث شده این پسماندها باوجود داشتن حجم بالا، طی فرایندی پیچیده به سایر استان‌ها همچون البرز و اصفهان انتقال یابد، از یک سو این کار هزینه بالایی به‌دنبال داشته و مقرون به‌صرفه نیست و از طرفی نبود این سایت در استان باعث شده امروز بخش اعظمی از این نوع پسماند‌ها در شهرک‌ها صنعتی در حالت دپو باقی مانده و هر آن با وزش کمترین باد خود به مصیبتی بزرگ بدل شده و منابع حیاتی را به مخاطره بیندازند؛ بنابراین انتظار می‌رود بنا به ضرورت ایجاد این سایت، دستگاه متولی همکاری لازم را با اداره کل محیط زیست استان داشته تا در کوتاه‌ترین زمان ممکن شاهد استقرار این سایت ضروری در استان باشیم.

شناسه خبر 91302