دهه دوم پس از پیروزی انقلاب اسلامی، مدرس دانشگاهی در تهران وارد کلاس شد و پس از لحظاتی کوتاه، یکی از دانشجویان را که به حالت خوبی روی صندلی ننشسته بود، از کلاس بیرون کرد و به او گفت به‌دلیل نشستن به حالتی نامطلوب در کلاس، حداقل لحظاتی جلوی در کلاس بایست تا مجدد به تو اجازه ورود داده شود. وقتی دانشجو از کلاس خارج شد، استاد در را بست و 12 کارت به رنگ قرمز را بین دانشجویان تقسیم کرد (صندلی فرد اخراج‌شده در جایگاه دهم واقع شده بود). این استاد با دانشجویان تبانی کرد و گفت وقتی فرد خارج‌شده را به داخل کلاس آوردم و روی صندلی نشست، از شما سؤال می‌کنم این کارت چه رنگ است؟ بگویید سبز است. سپس استاد در کلاس را باز کرد و به دانشجو گفت بیا داخل و سر جای خود بنشین (تکرار نشود!).
دانشجو وارد شد و روی صندلی نشست؛ یکی از همان کارت‌ها هم به این دانشجو داده شد، سپس استاد شروع کرد از نفر اول تا نهم سؤال کرد این کارت چه رنگ است؟ هر 9 نفر گفتند «سبز است» و یا «معلومه که سبز است»! وقتی همین سؤال از دانشجوی صندلی 10 که اخراج شده بود پرسیده شد، در کمال ناباوری سایر دانشجویان حاضر، او هم گفت سبز است! و به اعتباری با این بدیهی ذهنی عمر خود طوری در افتاد که گویا همیشه به قرمز، سبز می‌گفته است.
واقعیت تلخ و بنیان‌کن شایعه‌پذیری هم در بین عده‌ای چشمگیری از ما به‌مثابه همین قصه تلخ است؛ برای مثال درباره پدیده مذاکره و مسائل پیرامونی آن از ترامپ قمارباز تا برخی داخلی‌های ترسو، منفعل و جاهل، چه خزعبلاتی که به خورد عده‌ای (نه‌چندان کم) داده نشده است؛ درحالی که این نظام مقدس چیزی جز در فضای عزت، حکمت و مصلحت را نخواهد پذیرفت که این راهبرد غالب مسئولین ما بوده و هست و اگر کسی در هر جایگاهی قدمی غیر از این برداشته، آب در هاون کوبیده و رسوا و روسیاه شده است که مطالعه تاریخ حدود پنج دهه گذشته، گواهی بر این ادعا است. بگذریم که برخی این مرحله را در داخل قند و عسل ارزیابی کرده‌اند که بیشتر رنگ‌وبوی گلابی برجام پیدا کرده، اما از قدیم گفته‌اند «شنونده باید عاقل باشه».
اسلام این مکتب سعادت‌آفرین، همه پیروان را به کسب علم و تحقیق و نهایتاً تعقل در شنیده‌ها توصیه کرده و حضرت امام صادق علیه‌السلام می‌فرمایند «پسندیده‌ترین سنت ما، پژوهش و تحقیق است»، اما برخی از ما با وجود سفارش‌های پیش‌برنده، طوری مشی و رفتار می‌کنیم که با عرض معذرت، انگار دوران جاهلیت است. گویا بسیاری از ما نشنیده‌ایم که علی‌ابن‌ابی‌طالب علیه‌السلام، این میزان عقل و عدالت می‌فرمایند «ناقلان خبر بسیارند و اندیشه‌کنندگان در آن کم» و کتاب آسمانی ما می‌فرماید «بر چیزی که علم نداری، تکیه و پافشاری نکن». پس باید برای مداوای این زخم عمیق شایعه‌پذیری که هزینه‌های زیادی به جامعه ما تحمیل می‌کند، آستین بالا زده و از هرگونه آگاهی‌بخشی دریغ نکنیم، ان‌شاءالله.