
در جهان امروز که شفافیت و پاسخگویی دو رکن اصلی حکمرانی خوب محسوب میشوند، نقش رسانهها بهعنوان واسطه میان حاکمیت و مردم، بیشازپیش پُررنگ شده است. رسانه دیگر نه صرفاً ابزار اطلاعرسانی، بلکه بستری برای شکلگیری گفتوگوهای اجتماعی و بازتاب صداهای مردمی است. در چنین شرایطی، تعامل دوسویه میان دستگاههای دولتی و رسانهها، یک انتخاب نیست؛ بلکه یک ضرورت اجتنابناپذیر است.
متأسفانه با وجود نقشآفرینی رسانه در زندگی امروز و اذعان همگان به این حقیقت، اما هنوز هم نگاه رسمی و یکسویه به رسانه غالب است. بسیاری از اخبار مربوط به جلسات، تصمیمات و برنامههای دستگاههای دولتی تنها در قالب خبرهای کوتاه و اداری روابط عمومیها منتشر میشود؛ بدون آنکه خبرنگاران فرصت پرسش، تحلیل و دریافت جزئیات مؤثر را داشته باشند. این روند نهتنها فضای رسانهای را از تحلیلهای عمیق و نگاه نقادانه محروم میکند، بلکه به اعتماد عمومی، سرمایه اجتماعی و بحث و امیدآفرینی آسیب میزند.
واقعیت آن است که رسانه نهتنها رقیب، بلکه آینهای شفاف برای دیده شدن تلاشها و نیز اصلاحپذیری ضعفها است. تعامل مؤثر با رسانهها، دستگاههای دولتی را از مزایای متعددی بهرهمند میکند: افزایش سرمایه اجتماعی، امیدآفرینی، ارتقای مشارکت مردمی، اصلاح سریعتر سیاستها براساس بازخورد میدانی و مهمتر از همه، ارتقای جایگاه نهادهای حاکمیتی در نگاه عمومی.
از سوی دیگر، رسانه نیز با دسترسی به منابع دست اول و امکان گفتوگوی مستقیم با مسئولان، میتواند از افتادن در دام گمانهزنی و بازنشر اخبار غیر رسمی، رهایی یابد و نقشی مؤثرتر در تقویت آگاهی عمومی و انسجام اجتماعی ایفا کند.
برای تحقق این تعامل دوسویه، نیاز به تحول در رویکردها و ساختارهای ارتباطی داریم. دعوت از خبرنگاران در جلسات مهم بهویژه از سوی استانداری و فرمانداری، برگزاری نشستهای خبری منظم، راهاندازی و بهروزرسانی پایگاههای اطلاعرسانی، ازجمله گامهایی است که میتواند این مسیر را هموارتر کند.
همچنین پیشنهاد میشود شاخص «تعامل با رسانه» در ارزیابی عملکرد دستگاههای دولتی لحاظ شود؛ چراکه نحوه مواجهه یک نهاد با رسانهها، شاخصی روشن از میزان شفافیت و پاسخگویی آن است که به نظر میرسد برخی ادارات و نهادهای استان همدان نمره خوبی در این حوزه بهدست نمیآورند، چراکه نگاه درستی به حوزه رسانه ندارند؛ چه در پاسخگویی به پرسش خبرنگاران و ملزم کردن ارکان مختلف نهاد مربوطه به این امر و چه در موضوع حمایتهای تعامل مالی با رسانهها!
هرساله مدیریت ارشد استان با ارسال نامهای به ادارات، لزوم حمایت از رسانهها را گوشزد میکند، اما دریغ از گوش شنوا در بسیاری از ادارات؛ این یک واقعیت است که رسانههایی که انتشار و فعالیت منظم دارند، برای تولید محتوا ناچار به سرمایهگذاری هستند؛ از بیمه و حقوق کادر گرفته تا اجاره مکان و هزینههای چاپ (برای رسانههای مکتوب) همه و همه، باعث میشوند مخارج هنگفتی که هر روز هم بر میزان آنها افزوده میشود، بر رسانهها تحمیل شود. در چنین وضعیتی حتی اگر تعامل با رسانه را در حد دادوستد تجاری تقلیل دهیم نیز نوع رویکرد برخی ادارات که هر سال از میزان اشتراک خود کاسته و برای هر فاکتور چندین ماه نماینده رسانه را سر میدوانند، دور از منطق خواهد بود؛ مضاف بر اینکه تنگ کردن حلقه اطلاعرسانی به یکی دو جلسه نشست خبری و خبرهای کانالیزهشده روابط عمومیها، بیشازپیش نشان از نگاه سطحی به رسانه دارد.
شناسه خبر 94077