صنعت کشاورزی از دیرباز به‌عنوان یکی از عوامل مهم رشد اقتصادی به ویژه در استان‌هایی همچون همدان مورد توجه بوده. اهمیت صنعت کشاورزی همدان از جنبه‌های مختلف قابل بررسی است.
یکی از دلایلی که باعث مهم بودن صنعت کشاورزی همدان می‌شود، وابستگی بین بخش کشاورزی با بخش‌های دیگر است. صنعت کشاورزی مواد اولیه بخش اعظمی از صنایع دیگر را تأمین می‌کند. بنابراین هر تغییری که در صنعت کشاورزی رخ دهد، دیگر صنایع را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد. به همین دلیل سرمایه‌گذاری در صنعت کشاورزی همدان برای تحقق توسعه پایدار استان بسیار اهمیت دارد، بدون رفع موانع توسعه در این بخش، نمی‌توان انتظار داشت سایر صنایع مرتبط به شکوفایی و توسعه دست یابند.
یکی دیگر از دلایل اهمیت بخش کشاورزی، کم‌خطر بودن آن نسبت به بخش‌های دیگر اقتصاد است؛ بنابراین توسعه در بخش کشاورزی باعث پایداری در رشد اقتصادی کشور می‌شود.
ایران از لحاظ حاصلخیزی خاک، آب، هوا و منابع طبیعی خوبی که در اختیار دارد برای کشاورزی بسیار مناسب است، این امر امکان تولید محصولات بهتر با تنوع بالا را برای کشاورزان همدانی فراهم می‌کند، همچنین در بازار خارجی ایران همدان سرزمینی چهار فصل است و این موضوع شرایط را برای کشاورزی ایده‌آل می‌کند، همین امر باعث شده تا کشاورزان محصولات باکیفیتی تولید کنند که قابلیت صادرات به بازارهای خارجی دارد.
از طرفی همدان جزو استان‌های برترِ تولیدکننده محصولات کشاورزی در سطح جهان و جزو استان‌های مطرح در تولید محصولاتی باغی، زراعی و گیاهان دارویی است.
از این رو سرمایه‌گذاری در صنعت کشاورزی همدان دارای ظرفیت‌های بسیاری است و می‌تواند علاوه بر اینکه به رشد اقتصادی و پایدار همدان کمک کند، بازده بازگشت سرمایه خوبی نیز داشته باشد.
بر این اساس با توجه به اهمیت موضوع برآن شدیم تا با مدیر امور سرمایه‌گذاری جهاد کشاورزی استان همدان گفت‌وگویی ترتیب دهیم که در ادامه می‌خوانید:
آذر محمدی با بیان اینکه رسالت ما در این بخش از اداره کل، تلاش برای جذب سرمایه‌گذاری در حوزه داخلی و خارجی است گفت: امروز بنا به نیاز و ظرفیت‌های موجود در استان؛ این امر دغدغه اصلی استان است.
وی با ابراز اینکه اهمیت این مسئله تا بدان حد است که در جلسات کارگروه اشتغال و سرمایه‌گذاری، عمدتاً به همین مباحث می‌پردازیم تصریح کرد: جنبه مهم دیگر سرمایه‌گذاری در این بخش، به ارتباط اغلب این سرمایه‌گذاری‌ها به موضوعات تسهیلات بازمی‌گردد.
وی با بیان اینکه بیشتر سرمایه‌گذاران ما، با توجه به شرایط و تورمی که در کشور حاکم است، عمدتاً نیازمند تسهیلات هستند اما متأسفانه، رقم تسهیلاتی که اعلام می‌شود، طی یکی دو سال اخیر، قابل قبول نبوده، اظهار کرد: بنابراین، ما به‌دنبال استفاده از منابع دیگر برای تأمین مالی در بخش کشاورزی برای حمایت از سرمایه‌گذاری در این بخش هستیم.
مدیر امور سرمایه‌گذاری جهاد کشاورزی استان همدان ادامه داد: برای مثال به‌دنبال آن بودیم که از بورس استفاده کنیم، یعنی از طریق انتشار اوراق خزانه‌داری اسلامی به سرمایه‌گذاران در تأمین مالی کمک کنیم؛ اما این روش، به‌دلیل بالا بودن نرخ، مورد رغبت سرمایه‌گذاران قرار نگرفت زیرا بخش کشاورزی جزو پرخطرترین بخش‌ها است، در حالی که شاید در بخش صنعت و معدن، وام‌های با نرخ‌های بالا پاسخگو باشد و سرمایه‌گذار بنا به سود حاصله، قادر به بازپرداخت باشد ولی در بخش کشاورزی این خطرپذیری بالا مشکل اصلی است و نتیجه مطلوبی را کسب نکردیم.
محمدی با تأکید بر اینکه در کنار پیگیری موضوع بورس ما درصدد برگزاری همایش‌هایی با موضوع جذب سرمایه‌گذاری برآمدیم ابراز کرد: در این همایش‌ها، سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی، دعوت می‌شوند تا طرح‌های نیازمند سرمایه‌گذاری را مشاهده و ارزیابی کنند.
وی با ابراز اینکه هدف این است که نشان دهیم این طرح‌ها توانایی برگشت سرمایه طی یک یا دو سال و در عین حال بر اساس مطالعات امکان‌سنجی، آینده روشنی دارند تشریح کرد: بر این اساس در تاریخ 25 اردیبهشت‌ماه سال جاری این همایش در محل سالن اجتماعات دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا برگزار شد.
این مقام مسئول با اشاره به اینکه این همایش، بسیار پرمحتوا بود و تعداد زیادی سرمایه‌پذیر و سرمایه‌گذار حضور داشتند خاطرنشان کرد: در این نشست‌ها، پنل‌های تخصصی تشکیل شد و سرمایه‌گذاران، مستقیماً روبه‌روی سرمایه‌پذیران نشستند، حرف‌هایشان را زده، مشکلات و نیازهای خود را بیان کردند و تفاهم‌نامه‌ها و موافقت‌نامه‌هایی (MOU ) بین طرفین منعقد شد.
محمدی با بیان اینکه به‌طور خاص، در عرض یک روز برگزاری این همایش یعنی از ساعت 9 صبح تا 13، توانستیم 22 تفاهم‌نامه امضا کنیم تشریح کرد: نمونه‌هایی از سرمایه‌گذاری‌های انجام‌شده، در حوزه سیب زمینی، گیاهان دارویی و غیره بود که سرمایه‌گذاران خارجی نیز ورود کردند؛ برای مثال، شرکتی چینی در حوزه تولید پنل‌های خورشیدی که در حال کمک به پروژه‌های مرتبط در این بخش است نیز به میدان آمد.
وی با تأکید بر اینکه در حوزه فراوری محصولات کشاورزی، ما پروژه‌هایی در زمینه سیب‌زمینی و گیاهان دارویی مانند گشنیز و رازیانه داریم که در استان، بالاترین نرخ تولید در کشور را دارند اما در جذب سرمایه‌گذار کاری برای آن از پیش نبردیم تشریح کرد: آنچه مسلم است اینکه مسیر توسعه در این بخش، باید جدی‌تر دنبال شود.
مدیر امور سرمایه‌گذاری جهاد کشاورزی استان همدان با ابراز اینکه برای تحقق نهایی تفاهم‌نامه‌های منعقدشده با سرمایه‌گذاران حاضر در همایش، هر هفته جلسات پیگیری در دستور کار است، اظهار کرد: این امر از آن جهت حائز اهمیت است که هدف ما در جذب سرمایه‌گذار، خروجی عملی و اجرایی و درواقع نتیجه‌بخش بودن فعالیت‌ها است؛ نه صرفاً نمایش.
محمدی با بیان اینکه از دیگر راه‌های حمایت‌های مالی از سرمایه‌گذاران که توسط این مدیریت دنبال می‌شود می‌توان به سکوهای تأمین مالی و توجه به این ظرفیت اشاره کرد، گفت: این سکوها، به‌صورت مثلث تصور می‌شوند که در رأس آن، سرمایه‌پذیر (فرد یا شرکتی که به نقدینگی نیاز دارد) قرار دارد. در گوشه دیگر، سرمایه‌گذارانی هستند که شرکت‌های خصوصی یا افراد توانمند بوده و در رأس سوم، بانک‌ها قرار می‌گیرند که درواقع تأمین‌کننده ضمانت برای سرمایه‌گذاران به حساب می‌آیند تا این اطمینان حاصل شود که سرمایه‌گذاران می‌توانند به‌صورت امن و بدون دغدغه، در این زمینه اقدام کنند.
وی با بیان اینکه تمامی فعالیت‌ها و برنامه‌ها، با هدف افزایش جذب سرمایه، توسعه کشاورزی و سهم‌بخشی این بخش در اقتصاد استان طراحی شده تشریح کرد: طبق برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده، درصدد هستیم تا این مسیر را با حمایت‌های دولت و همت فعالان حوزه، هرچه سریع‌تر به نتیجه برسانیم.
مع‌الوصف با توجه به اینکه به گفته مدیران ارشد جهاد کشاورزی استان همدان حدود دو هزار واحد تولیدی بخش کشاورزی در استان وجود دارد که از این تعداد، هزار و 200 واحد به‌صورت 100 درصدی فعال بوده و 650 واحد نیز نیمه‌فعال هستند، می‌توان اینگونه برداشت کرد که یقیناً وجود و جذب سرمایه‌گذاران برای واحدهای نیمه‌فعال یک الزام به حساب می‌آید؛ البته به گفته مدیرکل جهاد کشاورزی استان همدان، از این تعداد 74 واحد غیرقابل احیا هستند؛ بنابراین باید به‌دنبال ابطال مجوز این واحدها بود تا بتوان از آن‌ها به‌عنوان یک ظرفیت در راستای بستری برای سرمایه‌گذاری‌‌های جدید بهره برد.
نکته حائز اهمیت اینکه منطبق با آنچه در همایش سرمایه‌گذاری از سوی مقامات مسئول مطرح شد، در حال حاضر بالغ بر 50 واحد تولیدی سرمایه‌پذیر در بخش‌های مختلف زراعت، باغبانی، شیلات، دام، طیور و صنایع تبدیلی، به ارزش هفت هزار میلیارد تومان (هفت همت) آماده سرمایه‌گذاری هستند که از این تعداد امروز حدود 20 سرمایه‌گذار برای عقد تفاهم‌نامه همکاری به ارزش سه همت و 150 میلیون دلار اعلام آمادگی کردند؛ بنابراین بنا به ضرورت و اهمیت این بخش به‌نظر می‌رسد نباید برای پیشبرد این سرمایه‌گذاری‌ها منتظر تسهیلات بانکی باشیم و باید از ظرفیت بخش خصوصی بهره ببریم، برگزاری چنین همایشی نشان داد این ظرفیت و بستر در استان همدان به‌صورت جدی وجود دارد.

طاهره ترابی مهوش