سعید ترابیان ظهر روز جمعه در نشستی که با حضور فعالان و دغدغه‌مندان محیط زیست در سالن جلسات ساختمان اداری دهکده گنجنامه برگزار شد، سخن خود را با قدردانی از دکتر پایداری آغاز و اظهار کرد: دکتر پایداری مدیری است که با آسیب‌شناسی دقیق و هم‌افزایی، گام‌های مهمی برای بهبود و سامان‌دهی مجموعه برداشته است.

*سند تحول و مسئولیت اجتماعی

وی اعلام کرد: از سال گذشته سند تحول این مجموعه در قالب 250 صفحه تدوین شده، بخش قابل توجهی از آن به «مسئولیت اجتماعی» اختصاص دارد و در این راستا، برنامه‌هایی در حوزه ورزش، خدمات حمایتی و اقدامات ویژه محیط‌زیستی اجرا شده است.

وی ادامه داد: یک روز از تقویم فعالیت‌های مجتمع را به اقدامات محیط‌زیستی اختصاص داده‌ایم. به همین منظور مطالعاتی انجام شده تا فرصت‌ها و ظرفیت‌های مجموعه شناسایی شده و زمینه اجرای برنامه‌های گسترده‌تر فراهم شود.

مدیرعامل دهکده توریستی‌ ‌تفریحی گنج‌نامه همدان در ادامه اذعان کرد: مدیریت محیط‌زیست کاری تخصصی است و حضور کارشناسان متعهد، مانند دکتر پایداری و تیمش، بستر حل چالش‌های این بخش را فراهم کرده است.

*محیط‌زیست؛ دغدغه‌ای جهانی، نه محلی

ترابیان با اشاره به اهمیت نگاه جهانی به محیط‌زیست خاطرنشان کرد: اگر کسی در هر گوشه جهان آسیبی به طبیعت برساند، اثر آن ممکن است در نقطه‌ای دور احساس شود. حفاظت از محیط‌زیست تنها یک دغدغه محلی نیست، بلکه تعهدی جهانی به‌شمار می‌آید.

وی از بی‌مهری‌ها و سوءبرداشت‌های رسانه‌ای نیز سخن گفت و افزود: همواره برخورد ما با منتقدان، دعوت به هم‌فکری و ارائه راهکار بوده است، نه تقابل حقوقی.

*سرمایه‌گذاری با اولویت مردم و طبیعت

مدیرعامل دهکده توریستی‌ ‌تفریحی گنج‌نامه همدان، نگاه خود به کار را این‌گونه تعریف کرد که «این مجموعه برای ما فقط یک بیزینس(تجارت) نیست، بلکه یک امانت است و اظهار کرد: منافع مردم و محیط‌زیست، بر سود مالی مقدم است. بسیاری از طرح‌های اجراشده‌ در مجموعه ما برای حفاظت از محیط زیست بوده؛ مثل احیای چشمه‌ها، احداث تصفیه‌خانه فاضلاب و پرهیز از برداشت بی‌رویه آب.

ترابیان به نمونه‌هایی از هزینه‌های سنگین و تلاش‌های پنهان برای حفظ محیط اشاره کرد و گفت: از انتقال تجهیزات تله‌کابین با قاطر در کوهستان گرفته تا ساخت مجسمه‌های هنری در غارها و مراقبت از گونه‌های جانوری، برای ما هزینه‌های زیادی دربر داشته و برای ایجاد این مجموعه وزین زحمات بسیاری طی این سال‌ها کشیده شده است.

*گردشگری، موتور رونق منطقه

وی با مروری بر سابقه بین‌المللی گنج‌نامه در رویدادهای گردشگری، از فرصت‌سوزی‌های برخی مسئولان گلایه کرد و ادامه داد: گردشگری در رونق اقتصادی منطقه نقش به‎سزایی دارد زیرا گردشگران تنها در این مجموعه هزینه نمی‌کنند؛ بلکه درآمد آن‌ها به پمپ‌بنزین‌ها، رستوران‌ها، بازار و دیگر بخش‌های شهر نیز می‌رسد.

*نگاه به آینده؛ جشنواره‌ها و احیای طبیعت

وی در بخش دیگر سخنان خود برنامه‌های آتی این مجموعه را بر سه محور اصلی دانست و گفت: زیباسازی، برگزاری جشنواره‌های محیط‌زیستی و احیای اراضی طبیعی ازجمله اولویت‌های ما در این مجموعه هستند.

این فعال گردشگری با اشاره به برخی طرح‌های پیشنهادی برای اجرا در این مجموعه ادامه داد: در دشت‌های متعلق به مجموعه امکان ساخت‌وساز وجود ندارد، اما می‌توان با طراحی حفاظت‌شده، این مجموعه را به مکانی برای گردشگری و آموزش زیست‌محیطی تبدیل کرد.

ترابیان با بیان اینکه ما با تمام توان پای کار هستیم تا مجموعه ارتقا یابد، افزود: هر اقدامی زمانی ارزش واقعی دارد که از حرف فراتر رفته و به مرحله عمل برسد. آینده را باید از امروز ساخت؛ آینده‌ای که می‌تواند افق‌های 10، 50 یا حتی 100 سال بعد را شکل دهد.

وی در بخش پایانی سخنان خود با اشاره به اینکه از هرگونه پیشنهاد محیط زیستی برای حفظ، ارتقا و بهبود این منطقه استقبال می‌کنیم، ابراز کرد: به‌منظور هم‌اندیشی برای یافتن چنین طرح‌هایی به‌صورت ماهانه با دغدغه‌مندان محیط زیستی که امروز حضور داشتند، گفت‌و‌گو خواهیم کرد.

*گنجنامه؛ ریۀ همدان و میدان پایداری برای محیط‌زیست

در ادامه این نشست دکتر محمد پایداری مشاور امور محیط زیستی دهکده گنج‌نامه سخنان خود را با قدردانی از خالق طبیعت آغاز کرد و گفت: تالاب‌ها، جنگل‌ها، پرندگان و چشمه‌ها به‌عنوان میراث مشترک بشری هستند که پاسداری‌شان مرز و نسل نمی‌شناسد.

*سه دهه تجربه و مبارزه برای طبیعت

وی با اشاره به سابقه 30 ساله فعالیت خود در ادارات و نهادهای مختلف، اظهار کرد: متأسفانه محیط‌زیست در اولویت نخست کشور قرار ندارد و این یکی از بزرگ‌ترین دردهای ماست. تا زمانی که نفس دارم، از مسیر حفاظت محیط‌زیست کنار نمی‌کشم.

*انسان در مسیر تاریخ؛ از همراهی تا تخریب طبیعت

پایداری با نگاهی تاریخی به تحولات زیست‌محیطی، جوامع بشری را به چهار دوره تقسیم کرد و افزود: انسان‌های همراه طبیعت در عصر شکار اولیه، انسان‌های ضدطبیعت در عصر شکارچیان پیشرفته، مخربان منابع در عصر کشاورزی و بهره‌برداران صنعتی پس از اختراع ماشین.

به اعتقاد پایداری، امروز همه ما، از کوهنورد تا گردشگر، سهمی در تخریب داریم.

*بحران منابع و خطر تغییر اقلیم

مشاور امور محیط زیستی دهکده گنج‌نامه وضعیت منابع آب همدان را هشدارآمیز توصیف کرد و ادامه داد: چهار سفره آبی داشتیم؛ امروز با نابودی سفره‌های زیرزمینی و قطع درختان، تعدیل اقلیم را از دست داده‌ایم. در گذشته در هر خانه دو درخت و یک حوضچه بود، حالا شهرک‌ها و ماشین‌ها جای آن‌ها را گرفته‌اند. اگر چنین پیش برود، 30 سال دیگر نه منابعی باقی می‌ماند و نه انسانی سالم.

*همکاری، نه تقابل، راه‌حل پایداری

وی با اشاره به اینکه باید با ادارات و افراد توانمند تعامل کنیم، گفت: قانون‌مند کردن حضور کوهنوردان، ساماندهی گردشگری، ایجاد باغ گیاه‌شناسی در هر شهر و مدیریت پسماند از راهکارهای ضروری است. علم و دانشگاه باید پیشران این مسیر باشد.

*گنج‌نامه؛ ریۀ شهر

مشاور امور محیط زیستی دهکده گنج‌نامه با تشبیه گنج‌نامه به «ریۀ همدان» گفت: اگر این محدوده از بین برود، همدان سرنوشتی مشابه شهرهای صنعتی هم‌مرز پیدا می‌کند. این منطقه باید به مقصد گردشگری مسئولانه و پایدار تبدیل شود؛ اقدامی که هم به رونق اقتصاد کمک می‌کند و هم به حفظ محیط‌زیست.

*آرزوی صد ساله برای آینده امن غذایی

پایداری بزرگ‌ترین آرزوی خود را ایجاد باغ‌های گیاه‌شناسی شهری برای حفظ تنوع زیستی و امنیت غذایی نسل‌های آینده دانست و ابراز کرد: این پروژه کار یک نفر نیست. نیاز به هم‌صدایی همه دوستداران طبیعت و حمایت متولیان دارد.

*فرهنگ‌سازی از مدرسه تا کوه

وی آموزش محیط‌زیست را از مقطع مدرسه ضروری دانست و در پایان گفت: «تعهد زیست‌محیطی» باید در نسل آینده نهادینه شود تا رفتارهای مخرب فعلی، مانند فرسایش کوه‌ها و تخریب منابع، تکرار نشود.