گروه رسانه ای سپهر

آخرین اخبار:
شناسه خبر:98205

تاب‌آوری شهری، کلید پایداری شهرها در برابر تغییرات اقلیمی

تاب‌آوری شهری، کلید پایداری شهرها در برابر تغییرات اقلیمی
سپیده بازرگان، دکتری برنامه‌ریزی شهری با اشاره به نقش تاب‌آوری شهری در رویارویی با تغییرات اقلیمی می‌گوید: شهرها همان‌گونه که بیشترین تأثیر را بر محیط طبیعی دارند، در برابر پدیده‌های طبیعی نیز از آسیب‌پذیرترین زیستگاه‌های انسانی محسوب می‌شوند و یکی از مؤلفه‌های اصلی شهر پایدار، میزان تاب‌آوری آن در برابر تغییرات اقلیمی و مخاطرات محیطی است.
وی اضافه می‌کند: در نگاه امروز به مدیریت شهری، بی‌توجهی به اثرات تغییر اقلیم، اقدامی ناکارآمد به‌شمار می‌رود و شهر پایدار، شهری است که نه‌تنها در مسیر کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای حرکت می‌کند، بلکه به‌دنبال افزایش سازگاری و توان بازسازی خود در برابر بحران‌های اقلیمی نیز است؛ تغییرات دمایی، کاهش بارندگی و اثرات آن بر منابع آب و مدیریت منابع طبیعی، ازجمله چالش‌هایی است که ضرورت برنامه‌ریزی هوشمندانه شهری را برجسته‌تر می‌سازد.
دکتری برنامه‌ریزی شهری با اشاره به شدت یافتن پدیده‌های جوی در سال‌های اخیر بیان می‌کند: افزایش وقوع سیلاب‌ها، طوفان‌های شدید، امواج گرما و سرما، خشک‌سالی‌ها و گردوغبار، موجب افزایش خطرات و آسیب‌پذیری شهرها شده و این رخدادها اکنون از بزرگ‌ترین تهدیدها در حوزه آب، غذا و انرژی محسوب می‌شوند که می‌توانند نیمی از جمعیت شهری را تحت‌تأثیر قرار دهند.
بازرگان می‌گوید: میزان تاب‌آوری هر شهر ارتباط مستقیمی با میزان آسیب‌پذیری آن دارد، بنابراین لازم است شهرها بر مبنای شرایط اقلیمی و ویژگی‌های منطقه‌ای خود، راهبردهای مؤثری برای مدیریت خطرات طبیعی تدوین کنند.
وی می‌افزاید: تدوین چارچوب‌های سازمانی، طراحی برنامه‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت برای کاهش اثرات بحران و سازگاری با اقلیم جدید، از ضرورت‌های اجتناب‌ناپذیر مدیریت شهری در عصر تغییر اقلیم است.
دکتری برنامه‌ریزی شهری با اشاره به تعریف تاب‌آوری از دیدگاه شورای بین‌المللی تغییر اقلیم (IPCC) می‌گوید: تاب‌آوری به معنای توانایی یک نظام اجتماعی یا زیست‌محیطی در جذب شوک‌ها و اختلالات، در حالی است که همچنان ساختار، عملکرد و ظرفیت سازگاری خود را حفظ می‌کند و درواقع تاب‌آوری با مفاهیم زیست‌شناختی کاهش ریسک و انطباق‌پذیری هم‌راستا است و هدف آن، حفظ پایداری عملکرد شهر در رویارویی با تهدیدها است.
بازرگان خاطرنشان می‌کند: نگرانی‌های ملی و بین‌المللی درباره افزایش بحران‌ها و مخاطرات طبیعی موجب شد که مفهوم تاب‌آوری به عنوان یکی از ارکان توسعه پایدار مطرح شود و هدف اصلی این رویکرد، افزایش ظرفیت جوامع در برابر بحران‌ها و کاهش آسیب‌پذیری است که تاب‌آوری می‌تواند تضمین‌کننده رفتار انسانی در آینده باشد؛ زیرا از طریق افزایش ظرفیت سازگاری، مسیر رشد و توسعه پایدار را هموار می‌سازد.
وی تأکید می‌کند: از منظر اقلیمی، بسیاری از شهرهای ایران در سال‌های اخیر با اثرات مستقیم تغییرات آب‌وهوایی روبه‌رو شده‌اند و این شرایط، ضرورت تدوین و اجرای سیاست‌ها و راهبردهای سازگار با تغییر اقلیم را دوچندان می‌کند و امروز مفهوم تاب‌آوری اقلیمی، مجموعه‌ای از سیاست‌های اجتماعی، اقتصادی، فناورانه و مدیریتی را دربر می‌گیرد که اجرای هم‌زمان آن‌ها در همه سطوح جامعه برای رسیدن به شهری ایمن، پایدار و آینده‌نگر ضروری است.
تاب‌آوری شهری تنها به ساخت‌وساز مقاوم یا زیرساخت‌های فیزیکی محدود نمی‌شود، بلکه شامل مشارکت اجتماعی، آموزش مستمر، مدیریت منابع و اطلاع‌رسانی صحیح نیز هست. تجربه اصفهان نشان می‌دهد که ترکیب برنامه‌ریزی علمی، همکاری سازمان‌های امدادرسان و همراهی فعال مردم می‌تواند شهری مقاوم و پایدار در برابر بحران‌های محیطی، اجتماعی و روانی ایجاد کند. این رویکرد نشان می‌دهد که تاب‌آوری شهری، فرآیندی چندبعدی و پویا است که نیازمند هماهنگی میان مدیریت شهری، جامعه و نهادهای تخصصی است.
از منظر تغییرات اقلیمی، تاب‌آوری به معنای توانایی سازگاری با شوک‌ها و اختلالات محیطی و بازسازی سریع پس از بحران است؛ شهرهایی همچون اصفهان با اجرای سیاست‌های مدیریتی، اجتماعی و زیست‌محیطی و سرمایه‌گذاری در آموزش عمومی و صرفه‌جویی منابع، نمونه‌ای از شهری مقاوم و آینده‌نگر ارائه می‌دهند، بنابراین توسعه پایدار شهری بدون توجه به تاب‌آوری، ناقص خواهد بود و تجربه اصفهان می‌تواند الگویی الهام‌بخش برای سایر کلان‌شهرهای ایران در مسیر مدیریت بحران، حفاظت از منابع و افزایش کیفیت زندگی شهروندان باشد.
ارسال نظر

سوال: سیاره‌ای با حلقه معروف؟ zohal

*شرایط و مقررات*
کلمه امنیتی را بصورت حروف فارسی وارد نمایید
بعنوان مثال : پایتخت ارمنستان ؟ ایروان
لطفا از نوشتن نظرات خود به صورت حروف لاتین (فینگیلیش) خودداری نمايید.
توصیه می شود به جای ارسال نظرات مشابه با نظرات منتشر شده، از مثبت یا منفی استفاده فرمایید.
با توجه به آن که امکان موافقت یا مخالفت با محتوای نظرات وجود دارد، معمولا نظراتی که محتوای مشابهی دارند، انتشار نمی یابد.
پربازدیدترین آخرین اخبار