سپهرغرب، گروه اجتماعی: تصور عده‌ای از ازدواج برگزاری یک مراسم مجلل و شاد با پوشیدن لباس عروس، خرید طلا و سرویس‌های آن‌چنانی و درنهایت یک زندگی ایده‌آل و سراسر خوشی است که با همسرشان بیرون می‌روند و بدون اختلاف و درگیری زندگی می‌کنند.

از طرف دیگر گروهی ازدواج را یک هندوانه دربسته معرفی کرده که تا دو نفر باهم زیر یک سقف زندگی نکنند، نمی‌توانند به شناخت درستی از یکدیگر برسند.

متخصصین و مشاوران هر دو نگاه را کامل و درست نمی‌دانند؛ آن‌ها معتقدند گروه نخست تنها به فراهم کردن مقدمات عروسی فکر کرده و خود را برای عروسی آماده می‌کنند تا ازدواج. نگاه آرمان‌گرایانه به زندگی مشترک موجب می‌شود فرد در مواجهه با کوچک‌ترین مشکل و درگیری، قید ادامه زندگی مشترک را زده و تداومی در زندگی نداشته باشد. از طرف دیگر باور به عدم شناخت فرد مقابل تا زمان رفتن زیر یک سقف، موجب می‌شود افراد چشم‌بسته تن به ازدواج داده که این امر نیز نتیجه‌ای جز پشیمانی به همراه نخواهد داشت.

      برای ازدواج آموزش و مشاوره را جدی بگیرید

طاهره همیز، مشاوره خانواده در رابطه با مهارت‌های لازم برای زندگی می‌گوید: «پیش از ازدواج دو موضوع مهم مطرح است؛ یکی آموزش و دیگری مشاوره. آموزش پیش از ازدواج یک بسته آموزشی است که در پی آن مهارت‌هایی قبل از ورود به زندگی به طرفین داده می‌شود؛ در این آموزش‌ها فرد مهارت گفت‌وگو، حل مسئله، مدیریت هیجان، کنترل خشم و مهارت مدیریت ارتباط خانواده‌ها را یاد می‌گیرد. آموزش پیش از ازدواج در بعد ازدواج نیز قابل‌ ارائه است، اما مشاوره قبل ازدواج و اطلاعاتی که در تناسب‌های لازم برای تشکیل زندگی به افراد داده می‌شود، حتماً باید قبل از ازدواج انجام شود.»

بنابراین یکی از راه‌هایی که می‌تواند نگاه واقع‌بینانه و صحیحی را در امر ازدواج پیش روی یک جوان بگذارد، مشاوره قبل از ازدواج است. آمارها نشان می‌دهند افرادی که پیش از ازدواج در کلاس‌های مهارت‌آموزی و جلسات مشاوره قبل از ازدواج شرکت کرده‌اند، حدود 30 درصد از خطر جدایی و طلاق در امان بوده و زندگی آن‌ها شادتر است.

ناهید دهقان، روان‌شناس و مشاور خانواده در رابطه با ضرورت مشاوره قبل از ازدواج می‌گوید: «خیلی از افراد به‌دلیل غالب شدن هیجان‌هایی در زمان آشنایی، قادر به تصمیم‌گیری درست نیستند و بسیاری از خطا و ایرادهایی را که وجود دارد و بعد در زندگی زناشویی مشکل‌ساز می‌شود را نمی‌بینند و تمایل دارند از فرد موردعلاقه خود ایده‌آل‌سازی کنند. کمک گرفتن از یک مشاور پیش از ازدواج باعث می‌شود مواردی که ممکن است در زندگی آن دو نفر باعث ایجاد بحران شود، شناسایی کنند.»

درحقیقت مشاوره قبل از ازدواج واکسنی است که احتمال طلاق را در زندگی آینده کم می‌کند. روند معمول جلسات مشاوره پیش از ازدواج از پنج تا 10 جلسه بسته به نوع ویژگی‌های شخصیتی طرفینی که مراجعه می‌کنند و مسائل و مشکلاتی که در بین آن‌ها وجود دارد، متغیر است.

      در مشاوره ازدواج چه مسائلی مطرح می‌شود؟

1- سنجش آمادگی طرفین برای ازدواج

میزان آمادگی افراد برای تشکیل زندگی و ازدواج نکته بسیار مهمی است که عواملی همچون سن، آمادگی روحی و جسمی و غیره در آن تأثیرگذار است. از طرفی افراد مختلف در سنین متفاوتی به پختگی و آمادگی لازم برای ازدواج می‌رسند؛ یک فرد 25 ساله ممکن است از رشد کاملی برخوردار باشد، درحالی‌که فرد دیگری در سن 35 سالگی این آمادگی را ندارد. بنابراین بررسی میزان آمادگی افراد برای ازدواج نکته مهمی است که در جلسات مشاوره قبل از ازدواج مورد بررسی قرار می‌گیرد.

2- شناخت خود و طرف مقابل

این نکته غیر قابل ‌انکار است که هر فردی در خانواده خود با افکار، فرهنگ، علایق و نکات تربیتی متفاوتی بزرگ‌ شده و همین تفاوت‌ها موجب می‌شود خواه‌ناخواه بسیاری از معیارها و علایق زندگی‌اش با دیگران متفاوت باشد. مشاورین با آزمون‌های شخصیت‌شناسی و نمودارهای خانوادگی شناخت نسبی نسبت به دو طرف پیدا کرده و چکیده اطلاعات را در اختیار طرفین قرار می‌دهند.

لیلا بهنام، روانشناس در رابطه با کم‌وکیف شناخت در مشاوره‌های قبل از ازدواج می‌گوید: «یکی از مسائلی که در مشاوره پیش از ازدواج بسیار مورد تأکید است، تطابق ویژگی‌های خلقی و شخصیتی دو طرف بوده، اینکه دو فرد مذکور تا چه میزان ازنظر خلقی و شخصیتی با یکدیگر همسان هستند، چراکه تفاوت‌ها در سن، تحصیل و فرهنگ با آموزش مدیریت می‌شود؛ اما تفاوت‌های شخصیتی و خلقی معنادار با هیچ آموزشی مدیریت نمی‌شود. یکی از کارهایی که در مشاوره قبل از ازدواج انجام می‌شود، این است که به افراد گفته می‌شود چه تیپ شخصیتی با چه تیپ شخصیتی دیگر می‌تواند ازدواج کند، چراکه نادیده گرفتن این مسئله آسیب‌های غیر قابل جبرانی برجای می‌گذارد که به‌سختی قابل بازگشت است.»

به‌این‌ترتیب طرفین می‌توانند اطلاعات کافی، دقیق و تا حدودی تخصصی درباره طرف مقابل کسب کنند. همچنین مشاوره ازدواج می‌تواند به شما کمک کند تا متوجه شوید چه قدر از شناختی که کسب کرده‌اید، درست و چقدر از آن نیازمند اصلاح است.

دهقان در رابطه با آزمون‌ها و تست‌های قبل از ازدواج ادامه می‌دهد: «معمولاً آزمون‌هایی که در این جلسات استفاده می‌شود، ارزیابی شخصیت و احتمال ابتلا به اختلال‌های روانی است که بیشتر مبنای تکمیلی دارد. بیشترین ارزیابی در جلسات مشاوره پیش از ازدواج بر اساس مصاحبه و مشاوره‌های چند جلسه‌ای بوده و این آزمون‌ها نقاط ابهام به‌جای‌مانده را برای مشاور روشن می‌کند تا تصمیم‌گیری مناسب‌تری داشته باشد.»

 3- مهارت‌آموزی

مشاور ازدواج تنها یک فرد باتجربه و عالم نیست؛ او کسی است که می‌تواند به طرفین یادآور شود که روی چه مهارت‌هایی کار کنند تا بتوانند زوج بهتری باشند. مشاور ازدواج می‌تواند عیب و ایرادهای کار افراد را به آن‌ها گفته تا آن‌ها بدانند برای وارد شدن به یک زندگی مشترک به چه ویژگی‌هایی نیازمند هستند.

 4- آگاهی دادن

فراموش نکنید که مشاور ازدواج هیچ‌وقت به شما نمی‌گوید ازدواج کنید یا نه، بلکه می‌گوید درصورتی‌ که این ازدواج سر بگیرد، با چه دشواری‌ها و یا چه نقاط قوتی مواجه خواهید شد و چقدر شانس و احتمال خوشبخت شدن دارید تا شما خودتان دست به انتخاب بزنید.

نکته قابل ‌توجه اینکه احتمال به‌ معنی قطعیت نیست. برای داشتن یک ازدواج موفق شما به سعی و تلاش بسیار و دائمی نیاز دارید؛ مانند این است که شما برای انتخاب رشته دانشگاهی خود نزد مشاور تحصیلی بروید و او رشته مناسب را به شما پیشنهاد کند و بعد از آن شما بدون درس خواندن و سعی و تلاش برای موفقیت، انتظار موفقیت داشته باشید.

* 5- بررسی ملاک‌های ازدواج سالم

یکی از نکات مهم دیگری که در جلسات مشاوره قبل از ازدواج بررسی می‌شود، ملاک‌های افراد برای ازدواج است تا با راهنمایی لازم و درست اولویت‌های طرفین برای انتخاب همسر و داشتن یک زندگی سالم روشن شود.